الکافی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداری
 
(۴۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{جعبه اطلاعات مجموعه کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان پیشین =
| عنوان           = الکافی
| عنوان = الکافی
| عنوان اصلی     =  
| عنوان پسین =
| تصویر           = 152558.jpg
| عنوان اصلی =  
| اندازه تصویر   = 200px
| تصویر = 152558.jpg
| از مجموعه   =
| اندازه تصویر = 200px
| زبان           = عربی
| از مجموعه =  
|زبان اصلی     =
| زبان = عربی
| نویسنده         = [[شیخ کلینی]]
| زبان اصلی =  
| نویسندگان         =  
| نویسنده = [[شیخ کلینی]]
| تحقیق یا تدوین   = [[دار الحدیث]]
| نویسندگان =  
| زیر نظر           =  
| تحقیق یا تدوین = [[دار الحدیث]]
| به کوشش           = [[محمد حسین درایتی]]
| زیر نظر =  
| مترجم             =
| به کوشش = [[محمد حسین درایتی]]
| مترجمان           =
| مترجم =  
| ویراستار         =
| مترجمان =  
| ویراستاران       =
| ویراستار =  
| موضوع           = [[امامت]] و [[ولایت]]، [[احادیث معصومین]]، [[منابع روایی شیعه]]، [[کتب اربعه]]
| ویراستاران =  
| مذهب           = [[شیعه]]
| موضوع = [[امامت]] و [[ولایت]]، [[احادیث معصومین]]، [[منابع روایی شیعه]]، [[کتب اربعه]]
| ناشر           = *[[دار الحدیث (ناشر)|دار الحدیث]]: (قم، ایران ۱۳۸۹ش، ۱۳۹۲ش، ۱۳۹۳ش، ۱۳۹۷ ش) ۱۵ جلدی و ۱۶ جلدی
| مذهب = شیعه
*[[دار الکتب الاسلامیة (ناشر)|دار الکتب الاسلامیة]]: (قم، ایران ۱۳۶۳ش، ۱۳۶۸ش، ۱۳۷۵ش، ۱۳۸۷ ش) ۸ جلدی و ۱۲ جلدی  
| ناشر = * [[دار الحدیث (ناشر)|دار الحدیث]]: (قم، ایران ۱۳۸۹ش، ۱۳۹۲ش، ۱۳۹۳ش، ۱۳۹۷ ش) ۱۵ جلدی و ۱۶ جلدی
| به همت           =
* [[دار الکتب الاسلامیة (ناشر)|دار الکتب الاسلامیة]]: (قم، ایران ۱۳۶۳ش، ۱۳۶۸ش، ۱۳۷۵ش، ۱۳۸۷ ش) ۸ جلدی و ۱۲ جلدی  
| وابسته به         =  
| به همت =  
| محل نشر   = قم، ایران
| وابسته به =  
| سال نشر       =  
| محل نشر = قم، ایران
| تعداد جلد         =۱۵ جلد: <br/> [[الکافی ج۱ (کتاب)|جلد اول]] <br/> [[الکافی ج۲ (کتاب)|جلد دوم]] <br/> [[الکافی ج۳ (کتاب)|جلد سوم]] <br/> [[الکافی ج۴ (کتاب)|جلد چهارم]] <br/> [[الکافی ج۵ (کتاب)|جلد پنجم]] <br/> [[الکافی ج۶ (کتاب)|جلد ششم]] <br/> [[الکافی ج۷ (کتاب)|جلد هفتم]] <br/> [[الکافی ج۸ (کتاب)|جلد هشتم]] <br/> [[الکافی ج۹ (کتاب)|جلد نهم]] <br/> [[الکافی ج۱۰ (کتاب)|جلد دهم]]<br/> [[الکافی ج۱۱ (کتاب)|جلد یازدهم]]<br/> [[الکافی ج۱۲ (کتاب)|جلد دوازدهم]]<br/> [[الکافی ج۱۳ (کتاب)|جلد سیزدهم]]<br/> [[الکافی ج۱۴ (کتاب)|جلد چهاردهم]]<br/> [[الکافی ج۱۵ (کتاب)|جلد پانزدهم]]
| سال نشر =  
| صفحه            =
| تعداد جلد = ۱۵
| قطع            = وزیری
| فهرست جلدها =  
| نوع جلد        = گالینگور
| شابک = 978-964-493-340-0
| شابک           = 978-964-493-340-0
| شماره ملی = ۱‎۸‎۸‎۲‎۹‎۲‎۱‬
| رده‌بندی کنگره    = ‏‫‬‮‭BP۱۲۹‏‫‬‮‭/ک۸ک۲ ۱۳۸۸
| رده‌بندی دیویی    = ۲۹۷/۲۱۲
| شماره ملی         = ۱‎۸‎۸‎۲‎۹‎۲‎۱‬
}}
}}
'''الکافی'''، کتابی است پانزده جلدی که با زبان عربی به نقل [[روایات پیامبر اکرم]] و [[اهل‌بیت]] {{عم}} در زمینه عقاید، اخلاق و احکام می‌پردازد. این مجموعه اثر [[شیخ کلینی]] می‌باشد و [[دار الحدیث (ناشر)|انتشارات دار الحدیث]] و [[دار الکتب الاسلامیة (ناشر)|انتشارات دار الکتب الاسلامیة]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref>[http://www.ketab.ir/BookList.aspx?Type=BookSetId&Code=32774 وبگاه خانه کتاب]</ref>
'''الکافی'''، کتابی است پانزده جلدی که با زبان عربی به نقل [[روایات پیامبر اکرم]] و [[اهل‌بیت]] {{عم}} در زمینه عقاید، اخلاق و احکام می‌پردازد. این مجموعه اثر [[شیخ کلینی]] می‌باشد و [[دار الحدیث (ناشر)|انتشارات دار الحدیث]] و [[دار الکتب الاسلامیة (ناشر)|انتشارات دار الکتب الاسلامیة]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref>[https://db.ketab.ir/BookList.aspx?Type=BookSetId&Code=32774 وبگاه خانه کتاب]</ref>
[[پرونده:152559.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]]
[[پرونده:152559.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]]
[[پرونده:152560.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]]
[[پرونده:152560.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]]


==دربارهٔ کتاب==
== دربارهٔ کتاب ==
در معرفی این کتاب آمده است: «از آثار متعدد و [[ارزشمند]] مرحوم [[کلینی]]، تنها کتاب کافی ایشان به دست ما رسیده، اثری که مؤلف بیست سال از [[عمر]] خویش را صرف تألیف آن نموده است. کافی جامع‌ترین و مهم‌ترین کتاب در میان [[کتب اربعه شیعه]] است. [[علامه مجلسی]] کتاب کافی را دقیق‌ترین، جامع‌ترین، بزرگترین و [[بهترین]] تألیفات [[شیعه]] معرفی کرده است. احتمالا نام "کافی" به عنوان نام اثر [[کلینی]] از خطبه وی در شروع کتاب اقتباس گشته است، آنجا که در پاسخ شخصی که از او تقاضای تدوین چنین کتابی را کرده بود می‌‌نویسد:  گفته بودی که علاقه‌مندی کتابی در [[اختیار]] تو قرار گیرد که تو را [[کفایت]] کند و تمام [[فنون]] [[علم دین]] در آن گردآمده باشد<ref>{{عربی|"وقلت انك تحِبّ أن يكون عندك كتاب كاف يجمع فيه من جميع فنون علم الدين"}}.</ref>. مرحوم [[کلینی]] در ابتدای کافی انگیزه خود را از تألیف کتاب بیان کرده است و از مطالعه این مقدمه که ظاهراً پس از تألیف کتاب نوشته شده است، روشن می‌گردد که او جامع خود را به تقاضای یکی از دوستانش نوشته است و علت درخواست آن شخصی از [[کلینی]] حل دو مشکل اساسی در آن زمان بوده است:
در معرفی این کتاب آمده است: «[[کتاب کافی]] یکی از مهمترین کتابهای [[حدیثی]] و نخستین کتاب از کتب اربعۀ [[شیعه]] است.
#در برخی از امور، [[اختلاف روایات]]، مشکل‌ساز شده است و [[حقیقت]] شناخته نمی‌شود.
#کتابی که جامع تمام [[فنون]] [[علم دین]] باشد لازم است، تا طالبان [[علم]] [[دین]] از طریق [[اخبار صحیح]] به [[علوم]] و [[سنن]] [[دین]] دسترسی پیدا کنند».
* در ادامه معرفی آمده است: «شروع و پایان تألیف [[کتاب کافی]] دقیقاً مشخص نیست، اما [[نجاشی]] به نگاشته شدن آن در بیست سال، تصریح کرده است. کافی حدود ۱۶۰۰۰ [[حدیث]] دارد و در سه بخش اصلی تنظیم گردیده است: (۱): [[اصول الکافی (کتاب)|اصول]]؛ (۲): [[فروع الکافی (کتاب)|فروع]]؛ (۳): [[روضة الکافی (کتاب)|روضه]].
:در برخی از متون کهن برای جدا ساختن بخش‌ها به جای تعابیری همچون "فصل" یا "بخش" از تعبیر "کتاب" استفاده می‌‌شد. [[اصول الکافی (کتاب)|اصول]] و [[فروع الکافی (کتاب)|فروع کافی]] نیز دارای بخش‌های متعددی است که با تعبیر "کتاب" از یکدیگر متمایز شده است؛ مانند کتاب التوحید، [[کتاب الحجة]] و کتاب الطهارة اما [[روضة الکافی (کتاب)|روضه]] باب‌بندی ندارد و [[روایات]]، یکی پس از دیگری ذکر شده است.
:* [[اصول الکافی (کتاب)|اصول کافی]]: شامل ۸ کتاب، ۴۹۹ باب، ۳۷۸۶ [[روایت]]. موضوع [[اصول الکافی (کتاب)|اصول کافی]] [[مباحث اعتقادی]] و [[اخلاقی]] است که در هشت بخش سامان یافته است. بخش‌های هشتگانه [[اصول الکافی (کتاب)|اصول کافی]] به ترتیب عبارت‌اند از: "[[کتاب العقل و الجهل]]، کتاب [[فضل]] العلم، کتاب التوحید، [[کتاب الحجة]]، کتاب الایمان و الکفر، کتاب الدعاء، کتاب [[فضل]] القرآن، کتاب العشرة". مرحوم [[کلینی]] در [[اصول الکافی (کتاب)|اصول کافی]] با چینشی دقیق و منطقی، ابتدا با استناد به [[روایات]] متعدد به اهمیت [[عقل]] و [[جایگاه]] آن در [[شناخت]] [[معارف]] پرداخته و سپس به [[فضیلت]] [[علم آموزی]] و [[آداب]] آن مبادرت نموده است تا اهمیت [[معرفت]] و [[آگاهی]] را در [[اثبات]] مبانی [[اعتقادی]] روشن سازد؛ آنگاه به مهم‌ترین اصل [[اعتقادی]]؛ یعنی [[توحید]] و مباحث مربوط به [[خداشناسی]] پرداخته است. سپس در [[کتاب الحجة]] ابتدا مباحث [[نبوت]] و در پی آن مباحث [[امامت]] را ذکر کرده است و پس از تحکیم [[اصول اعتقادی]]، در نیمه دوم [[اصول الکافی (کتاب)|اصول کافی]]، مباحث [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] را آورده است. مباحثی از قبیل: [[تواضع]]، [[حلم]]، [[قناعت]]، [[غیبت]]، [[فضیلت]] [[دعا]]، [[فضیلت قرآن]] و [[آداب]] [[معاشرت]].
:* [[فروع الکافی (کتاب)|فروع کافی]]: شامل ۲۶ کتاب، ۱۷۴۴ باب، ۱۰۸۰۰ [[روایت]]. این بخش به [[روایات]] [[فقهی]] از قبیل [[نماز]]، [[زکات]]، [[روزه]] و [[حج]] اختصاص دارد که به [[دلیل]] تخصصی بودن مطالب معمولا مورد استفاده [[فقیهان]] قرار میگیرد
:* [[روضة الکافی (کتاب)|روضه کافی]]: این بخش با ۵۹۷ [[حدیث]]، شامل مباحث گوناگونی همچون [[خطبه‌ها]] و نامه‌های [[ائمه]]{{عم}}، [[مواعظ]]، داستان‌ها و مطالب [[تاریخی]] است و به همین [[دلیل]] همین تنوع موضوعی، به [[روضه]] یعنی بوستان نامگذاری شده است».
*در ادامه معرفی آمده است: «برخی از ویژگی‌های کافی عبارت‌اند از:
#تألیف کافی در عصر [[غیبت صغری]] و نزدیک بودن تألیف آن به [[عصر حضور ائمه]]{{عم}}
# [[جامعیت]] [[کتاب]] "اشتمال بر [[روایات]] [[اعتقادی]]، [[اخلاقی]]، [[فقهی]]" که این ویژگی در دیگر [[کتب اربعه]] وجود ندارد.
#بیشتر بودن [[روایات]] آن نسبت به دیگر [[جوامع حدیثی]] متقدم [[شیعه]] و نیز [[صحاح اهل سنت]].
# صرف ۲۰ سال وقت برای گردآوری، تدوین و پیرایش کتاب که این امر موجب شده است؛ کافی نسبت به دیگر [[کتب اربعه]] از [[استحکام]] و دقت بیشتری در [[نقل]] اسناد و متون برخوردار گردد.
#ذکر کامل اسناد: در کافی غالبا سندها به صورت کامل [[نقل]] شده است، برخلاف دیگر [[کتب اربعه]]، خصوصا کتاب [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]] که [[سند]] بسیاری از [[احادیث]] در متن این کتب کامل نیست و برای کامل کردن [[سند]] لازم است به بخش پایانی کتاب به نام "مشیخه" مراجعه شود.
#عنوان دهی دقیق ابواب با عناوین کوتاه و رسا: عناوین انتخابی برای هر دسته از [[احادیث]] معمولاً کوتاه، رسا و کاربردی است»<ref>[http://hadith.net/post/62214/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C/ حدیث نت]</ref>.


پانزده جلد از این کتاب به چاپ رسیده است:
نویسنده برای تدوین و تألیف این کتاب به [[شهرها]] و روستاهای مختلف مناطق [[جهان اسلام]] مثل [[خراسان]]، [[ایران]]، [[شام]]، [[عراق]] و [[عربستان]] [[مسافرت]] کرده و با دست یابی به کتاب‌های تألیف شده توسط [[شاگردان]] [[اهل بیت]] {{ع}} ـ که به اصول اربعمائة [[شهرت]] داشتند ـ به فراگیری [[حدیث]] و [[معارف اهل بیت]] {{ع}} پرداخت.
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|5}}
*[[الکافی ج۱ (کتاب)|الکافی ج۱]]
*[[الکافی ج۲ (کتاب)|الکافی ج۲]]
*[[الکافی ج۳ (کتاب)|الکافی ج۳]]
*[[الکافی ج۴ (کتاب)|الکافی ج۴]]
*[[الکافی ج۵ (کتاب)|الکافی ج۵]]
*[[الکافی ج۶ (کتاب)|الکافی ج۶]]
*[[الکافی ج۷ (کتاب)|الکافی ج۷]]
*[[الکافی ج۸ (کتاب)|الکافی ج۸]]
*[[الکافی ج۹ (کتاب)|الکافی ج۹]]
*[[الکافی ج۱۰ (کتاب)|الکافی ج۱۰]]
*[[الکافی ج۱۱ (کتاب)|الکافی ج۱۱]]
*[[الکافی ج۱۲ (کتاب)|الکافی ج۱۲]]
*[[الکافی ج۱۳ (کتاب)|الکافی ج۱۳]]
*[[الکافی ج۱۴ (کتاب)|الکافی ج۱۴]]
*[[الکافی ج۱۵ (کتاب)|الکافی ج۱۵]]
{{پایان}}
{{پایان}}


==مباحث جلدهای کتاب==
این کتاب در واقع نخستین کتابی است که به صورت جامع در همۀ زمینه‌های [[اعتقادی]]، [[فقهی]]، [[اخلاقی]]، [[تفسیر]] و [[تاریخ]]، [[روایات معتبر]] را جمع کرده است. به طوری که تعداد [[روایات]] آن برابر و بلکه بیش از همۀ روایات [[صحاح سته]] است. [[کلینی]] کتاب خود را در سه بخش عمده مرتب کرده است: [[اصول دین]] «[[اصول کافی]]»، [[فروع دین]] «[[فروع کافی]]»، متفرقه که با عنوان «روضۀ کافی» شناخته شده است.
*'''جلد اول''' شامل: اصول: کتاب العقل و الجهل، کتاب العلم، کتاب التوحید، کتاب الحجة.
*'''جلد دوم''' شامل: اصول: کتاب الحجة.
*'''جلد سوم''' شامل: اصول: کتاب الایمان و الکفر.
*'''جلد چهارم''' شامل: اصول: کتاب الایمان والکفر، کتاب الدعاء، کتاب فضل القرآن، کتاب العشرة.
*'''جلد پنجم''' شامل: فروع: کتاب الطهارة، کتاب الحیض و کتاب الجنائز.
*'''جلد ششم''' شامل: فروع: کتاب الصلاة.
*'''جلد هفتم''' شامل: فروع: کتاب الزکاة و کتاب الصیام.
*'''جلد هشتم''' شامل: فروع: کتاب الحج.
*'''جلد نهم''' شامل: فروع:  کتاب الحج، کتاب الجهاد و‌ کتاب المعیشة.
*'''جلد دهم''' شامل: فروع: کتاب المعیشة و کتاب النکاح.
*'''جلد یازدهم''' شامل: فروع: کتاب النکاح، کتاب العتیقة و کتاب الطلاق.
*'''جلد دوازدهم''' شامل: فروع: کتاب العتق، کتاب الصید، کتاب الاطعمة و کتاب الاشربة.
*'''جلد سیزدهم''' شامل: فروع: کتاب الزی، کتاب الدواجن، کتاب الوصایا و کتاب المواریث.
*'''جلد چهاردهم''' شامل: فروع: کتاب الحدود، کتاب الدیات، کتاب الشهادات، کتاب القضاء، کتاب الایمان و النذور و الکفارات.
*'''جلد پانزدهم''' شامل: روضه: احادیث شماره ۱۴۸۱۶ تا ۱۵۴۱۳.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1882921&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author وبگاه کتابخانه ملی]</ref>


==معرفی کتاب==
کلینی این کتاب را در پاسخ به درخواست برخی از [[شیعیان]] تدوین کرد که به علت تعدد و [[اختلاف]] روایتها نمی‌توانستند مسائل و [[حقایق]] [[اسلامی]] را به طور دقیق و [[حقیقی]] تشیخص دهند. بنابر این این کتاب را با [[هدف]] گردآوری همۀ [[فنون]] دانش‌های [[دین]] تألیف کرد تا [[عمل به دستورات]] اهل بیت {{ع}} بر اساس آن برای شیعیان آسان گردد. و به دلیل همین [[جامعیت]]، نام آن را کافی نهاد؛ یعنی کفایت کننده از کتب دیگر.
[[کتاب شریف کافی]] تألیف ثقةالاسلام [[محمد بن یعقوب کلینی]] [[رازی]] از مهم‌ترین [[کتب اربعه]] است و دیگر نویسندگان کتب اربعه از این کتاب بهره برده‌اند. [[انتخاب]] این نام به این سبب است که مؤلف آن را به درخواست شخصی نوشته که خواستار کتابی بوده که در جمیع دانش‌های [[دینی]] کافی و کامل باشد که همه به آن مراجعه کنند و مشتمل بر آثار صحیح [[صادقین]]{{عم}} باشد و باعث اقامه دستورهای [[واجب الهی]] و [[سنت نبوی]] گردد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۸: {{عربی|و قلت: إنّك تحبّ أن يكون عندك كتاب كاف يجمع [فيه] من جميع فنون علم الدين، ما يكتفي به المتعلّم و يرجع إليه المسترشد و يأخذ منه من يريد علم الدين و العمل به بالآثار الصحيحة عن الصادقين{{ع}} و السنن القائمة الّتي عليها العمل و بها يؤدّي فرض الله عزّ و جلّ و سنّة نبيّه{{صل}}}}.</ref>. [[نجاشی]] نام کافی را برای این مجموعه گزارش کرده است<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۷۷، ش۱۰۲۶.</ref>. این اثر دارای سه بخش کلی [[اصول کافی]]، [[فروع کافی]] و [[روضه]] کافی است. [[کلینی]] این کتاب را در مدت بیست سال نگاشته است<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۷۷، ش۱۰۲۶.</ref>. [[کتاب کافی]] نقش زیادی در [[تبیین]] و شرح [[عقاید]] و دیدگاه‌های [[فقهی]] [[شیعه]] و [[گرایش]] [[عقلی]] [[تشیع]] داشته و دارد.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ؟؟؟.</ref>
==مؤلف کافی==
مؤلف کافی ثقةالاسلام [[ابوجعفر]] [[محمد]] بن [[یعقوب بن اسحاق]] کلینی رازی (م ۳۲۹ق) است. او در کلین، روستایی از [[حسن]] آباد تابع [[شهر]] [[ری]] در ۳۵ کیلومتری جنوب [[تهران]]<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی: المقدمه، ج۱، ص۳۳ (چ دارالحدیث).</ref> به [[دنیا]] آمد و در [[محل]] خود به کسب [[دانش]] پرداخت؛ سپس به ری رفت و از بزرگان آنجا بهره برد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی: المقدمه، ج۱، ص۳۳ (چ دارالحدیث).</ref> و از علمای [[قم]] نیز استفاده کرده<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی: المقدمه، ج۱، ص۴۱.</ref> آن گاه به [[بغداد]] رفت و از [[دانشمندان]] متعددی در [[عراق]] بهره برد؛ به همین جهت به او [[بغدادی]] هم گفته می‌شود<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی: المقدمه، ج۱، ص۳۳.</ref>. [[ابن عساکر]] از [[سفر]] وی به [[دمشق]] و ارائه [[حدیث]] در بعلبک لبنان سخن گفته<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۲۹۷، ش۷۱۲۶.</ref> و او را از فقهای شیعه‌ای می‌داند که برابر مذهبشان آثاری را تصنیف کرده است. او می‌گوید [[کلینی]] در باب [[کوفه]] [[بغداد]] در درب [[سلسله]] بغداد، ساکن بوده و [[مقبره]] وی نیز در باب الکوفه است<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۲۹۸.</ref>. مشابه وی [[ابن حجر]] نیز به اختصار به معرفی کلینی پرداخته است<ref>ابن حجر، لسان المیزان، ج۵، ص۴۳۳.</ref> و نویری در بیان تفاوت کلبی و کلینی او را از [[شیعیان]] دانسته است<ref>شهاب الدین احمد نویری، نهایة الإرب، ج۹، ص۲۱۰.</ref>. [[ذهبی]] گوید: [[ابوجعفر]] کلینی [[رازی]]، شیخ [[فاضل]] از رؤسای [[شیعه]] و فقهای آنان که برابر مذهبشان کتاب نگاشته است<ref>شمس الدین محمد بن احمد ذهبی، تاریخ الإسلام، ج۲۴، ص۲۵۰.</ref>. [[ابن اثیر]] او را از [[رهبران]] [[امامیه]] و علمای آنان معرفی کرده است<ref>ابن اثیر جزری (عزالدین)، الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۳۶۴.</ref>. ابن اثیر در جامع الأصول خود، کلینی را در کنار دیگر فقهای [[مذاهب چهارگانه اهل سنت]] از مجددین [[مذهب امامیه]] در آغاز [[قرن سوم]] دانسته است<ref>ابن اثیر جزری (مبارک)، جامع الأصول، ج۱۱، ص۳۲۳؛ سیدمحسن امین، أعیان الشیعه، ج۲، ص۱۴۴.</ref>.


[[علمای شیعه]] افزون بر توثیق کلینی به [[تجلیل]] از او پرداخته‌اند. [[نجاشی]] وی را اوثق [[مردمان]] دانسته<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۷۷: {{عربی|شيخ أصحابنا في وقته بالري و وجههم و كان أوثق الناس في الحديث و أثبتهم}}.</ref> و [[شیخ طوسی]] وی را [[عارف]] به [[اخبار]]<ref>شیخ طوسی، الفهرست، ص۳۹۳: {{عربی|محمد بن يعقوب الكليني يكني أبا جعفر ثقة عارف بالأخبار}}.</ref> و [[طبرسی]] از اجلّ روات شیعه<ref>فضل بن حسن طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی (چ جدید)، ج۱، ص۴۰۵: {{عربی|و هو من أجلّ رواة الشيعة و ثقاتها}}.</ref> و [[علامه حلی]] از اوثق [[مردم]] به اخبار و اثبت آنان معرفی کرده است<ref>علامه حلی، خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۱۴۵.</ref>. دیگر [[علمای شیعه]] نیز هر یک به گونه‌ای به [[تجلیل]] وی پرداخته‌اند. نام ۴۵ استاد و شیخ و ۳۵ [[شاگرد]] از آثار وی استخراج کرده‌اند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۵-۷۴، (چ دارالحدیث).</ref>. [[کلینی]] افزون بر کافی کتاب‌های دیگری نگاشته که چون کمتر مطرح هستند، از آنها یاد می‌کنیم:
کلینی هر مبحث کلی را با نام «کتاب» آورده و در هر یک از این کتابها چند عنوان مرتبط با موضوع به نام «باب» ذکر کرده است. او در ذیل همۀ ابواب کافی حدود شانزده هزار حدیث از [[چهارده معصوم]] {{ع}} ذکر کرده که همۀ آنها را به طور [[مسند]] آورده است.
#رسائل الائمه<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۷۷، ش۱۰۲۶.</ref>: این کتاب متأسفانه مفقود است و تا [[قرن هفتم]] وجود داشته و [[سید بن طاووس]] (م ۶۶۴ق) از آن، نامۀ [[حضرت علی]]{{ع}} به [[شیعیان]] را [[نقل]] کرده است<ref>ابن طاووس، کشف المحجة لثمرة المهجه، ص۲۳۵.</ref>. بسیاری از [[توقیعات]] مهم در آن بوده است. [[نجاشی]] چهار کتاب دیگر برای کلینی نام [[برده]] که هیچ یک در دسترس نیست.
#تعبیر الرؤیا در [[تعبیر خواب]]؛
# الرد [[علی]] القرامطه؛
#کتاب الرجال؛
#ما قیل فی الائمة من الشعر<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۷۷، ش۱۰۲۶.</ref>.
بنا به قول صحیح و نقل نجاشی کلینی در [[بغداد]] در سال ۳۲۹ قمری -سال درگذشت [[علما]]، مشهور به [[تناثر النجوم]]- درگذشت<ref>احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص۳۷۷.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ؟؟؟.</ref>
==دربارهٔ پدیدآورنده==
{{:شیخ کلینی}}


==دیدگاه علما درباره کافی==
اصول کافی، به ترتیب کتابهای زیر را در بردارد:
باید توجه داشت بسیاری از تعابیری که درباره کلینی ذکر شده، به جهت اهمیت [[کتاب شریف کافی]] است. هر یک از علمای شیعه که درباره کافی اظهار نظر کرده‌اند، به تجلیل از کلینی پرداخته‌اند. ما به چند نمونه از اظهارنظرهای علمای بزرگ [[شیعه]] درباره کافی اکتفا می‌کنیم.
#«[[کتاب العقل و الجهل]]»؛
[[شیخ مفید]] درباره کافی می‌نویسد: کافی از بزرگ مرتبه‌ترین کتب شیعه و بافایده‌ترین آنهاست<ref>شیخ مفید، تصحیح إعتقادات الإمامیه، ص۷۰.</ref>. [[شهید ثانی]] درباره کافی می‌نویسد: کافی کتابی است که در [[دنیا]] مانند آن نزد ما نیست، به جهت گردآوری، باب‌بندی و ترتیب [[احادیث]]. این کتاب را در بیست سال نگاشته است. [[خداوند]] تلاشش را بپذیرد<ref>محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۱۰۵، ص۱۴۱.</ref>. [[فیض کاشانی]] در مقدمه وافی می‌نویسد: کافی شریف‌ترین [[کتب اربعه]] و مطمئن‌ترین و [[کامل‌ترین]] و [[جامع‌ترین]] آنهاست؛ زیرا مشتمل بر اصول، بدون داشتن مطالب اضافی است<ref>محمدمحسن فیض کاشانی، الوافی، ج۱، ص۵.</ref>. [[ملاصدرا]] در آغاز [[شرح اصول کافی]] می‌نویسد: [[اصول کافی]] مشتمل بر پایه‌های [[معارف دینی]] است که [[اصحاب]] [[امامیه]] از [[امامان معصوم]] دریافت کرده‌اند. دیگر نوشته‌ها قابل مقایسه با این کتاب نیستند. آنها گاهی [[اشتباه]] می‌کنند و گاهی به [[درستی]] نظر می‌دهند و [[دانش]] و [[معارف]] آنان دارای صحت نیست. در این اثر حقایق عجیب و دلیل‌های آشکاری است که نه چشمی دیده و نه گوشی شنیده و نه به [[قلب]] کسی خطور کرده است<ref>محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، شرح أصول الکافی، ج۱، ص۱۰۸.</ref>.
#«کتاب فضل العلم» که بیست و دو باب دارد؛
[[علامه مجلسی]] درباره علت آغاز شرح [[کتب اربعه]] و مقدم داشتن کافی می‌نویسد: زیرا کافی منضبط‌ترین اصول و [[جامع‌ترین]] آنهاست و [[بهترین]] تألیف [[فرقه ناجیه]] و عظیم‌ترین آنهاست<ref>محمدباقر مجلسی، مرآة العقول، ج۱، ص۳.</ref>. [[شیخ عباس قمی]] پس از [[تجلیل]] از [[کلینی]]، درباره کافی می‌نویسد: کافی از جلیل‌ترین کتاب‌های [[اسلامی]] و بزرگ‌ترین تصنیفات امامیه است؛ کتابی که مانند آن [[نگارش]] نیافته است<ref>شیخ عباس قمی، سفینة البحار، ج۴، ص۲۵۸، ذیل واژه «کلن».</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ؟؟؟.</ref>
#«کتاب التوحید» که چهل باب از مسائل مهم [[عقیدتی]] را در بردارد؛
==آثار وابسته==
#«[[کتاب الحجة]]» که حدود یکصد و سی باب دربارۀ مسائل مختلف [[امامت]] و [[ولایت]] را در ذیل آن آورده و در پایان آن نیز بیست باب دربارۀ [[تاریخ زندگانی ائمه]] {{عم}} با عنوان «ابواب التاریخ» گرد آورده است؛
#«کتاب الایمان و الکفر» که حدود دویست و بیست باب دربارۀ مسائل مختلف [[ایمان]]، [[اخلاق]]، تزکیۀ نفس و [[سیر]] و [[سلوک الی الله]] در ذیل آن منعقد ساخته است؛
#«کتاب الدعاء» که حدود شصت باب در زمینه‌ها و ابعاد مختلف [[دعا]] در آن آورده است؛
#«کتاب فضل القرآن» که سیزده باب دربارۀ فضل [[قرائت قرآن]] و مسائل مربوط به آن ذکر کرده است؛
# کتاب العشرة (المعاشرة) که حدود سی باب دربارۀ مسائل مختلف [[آداب]] [[معاشرت]] و [[حقوق اجتماعی]] [[مسلمانان]] و سایر [[انسان‌ها]] در آن آورده است.
 
«[[فروع کافی]]» نیز بیست و شش کتاب در همۀ [[ابواب فقهی]] از [[طهارت]] تا دیات را در بردارد که بخش عمدۀ کتاب یعنی پنج جلد را شامل می‌‌شود.
 
روضۀ کافی که شامل [[مواعظ]]، [[خطبه‌ها]]، [[تاریخ]] و [[احادیث]] متفرقه در زمینه‌های مختلف است و نزدیک به ششصد (دقیقا ۵۸۶) [[حدیث]] را در آن آورده است.
 
در مجموع، [[کتاب کافی]] سی و چهار کتاب و سیصد و بیست و شش باب را در بردارد. این کتاب از همان [[زمان]] تألیف مورد توجه و [[عنایت]] [[دانشمندان]] و [[محدثان]] [[جهان اسلام]] به‌ویژه علمای [[تشیع]] بوده و در طول [[تاریخ]] همواره توسط بزرگان [[دانش]] و [[معرفت]] مورد [[تدریس]] و تحقیق قرار گرفته است. البته آنچه در میان عامۀ [[مردم]] شایع شده است که این کتاب توسط [[نایب چهارم]] [[امام عصر]] یعنی [[ابوالحسن علی بن محمد سمری]] به [[امام]] {{ع}} عرضه شده و ایشان در [[تأیید]] آن فرموده اند: {{عربی|"الكَافي كَافٍ لِشِيعَتِنَا"}} (یعنی کتاب کافی برای [[شیعیان]] ما کافی است)، چندان مورد قبول علمای بزرگ تشیع نبوده و اصل و اساسی برای این ماجرا وجود ندارد. فقط یک عبارت در میان [[روایات شیعه]] دربارۀ [[تفسیر]] حرف کاف در ذیل آیۀ نخست [[سورۀ مریم]] یعنی ([[کهیعص]]) وجود دارد که [[امام صادق]] {{ع}} فرمود {{متن حدیث| كَافٌ كَافٍ لِشِيعَتِنَا}} یعنی حرف کاف در این [[آیه]] برای [[شیعیان]] ما کفایت می‌‌کند. و شاید عده‌ای از افراد [[نادان]] این عبارت را [[تحریف]] کرده و به صورت {{عربی|"الكَافي كَافٍ لِشِيعَتِنَا"}} در آورده‌اند»<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=23&lid=0&mid=249263&catid=24114&start=1&pageindex=0 پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی]</ref>
 
== مباحث جلدهای کتاب ==
{{مباحث جلدها}}
* '''جلد اول''' شامل: اصول: کتاب العقل و الجهل، کتاب العلم، کتاب التوحید، کتاب الحجة.
* '''جلد دوم''' شامل: اصول: کتاب الحجة.
* '''جلد سوم''' شامل: اصول: کتاب الایمان و الکفر.
* '''جلد چهارم''' شامل: اصول: کتاب الایمان والکفر، کتاب الدعاء، کتاب فضل القرآن، کتاب العشرة.
* '''جلد پنجم''' شامل: فروع: کتاب الطهارة، کتاب الحیض و کتاب الجنائز.
* '''جلد ششم''' شامل: فروع: کتاب الصلاة.
* '''جلد هفتم''' شامل: فروع: کتاب الزکاة و کتاب الصیام.
* '''جلد هشتم''' شامل: فروع: کتاب الحج.
* '''جلد نهم''' شامل: فروع: کتاب الحج، کتاب الجهاد و‌ کتاب المعیشة.
* '''جلد دهم''' شامل: فروع: کتاب المعیشة و کتاب النکاح.
* '''جلد یازدهم''' شامل: فروع: کتاب النکاح، کتاب العتیقة و کتاب الطلاق.
* '''جلد دوازدهم''' شامل: فروع: کتاب العتق، کتاب الصید، کتاب الاطعمة و کتاب الاشربة.
* '''جلد سیزدهم''' شامل: فروع: کتاب الزی، کتاب الدواجن، کتاب الوصایا و کتاب المواریث.
* '''جلد چهاردهم''' شامل: فروع: کتاب الحدود، کتاب الدیات، کتاب الشهادات، کتاب القضاء، کتاب الایمان و النذور و الکفارات.
* '''جلد پانزدهم''' شامل: روضه: احادیث شماره ۱۴۸۱۶ تا ۱۵۴۱۳.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1882921 وبگاه کتابخانه ملی]</ref>
{{پایان مباحث جلدها}}
 
== دربارهٔ پدیدآورنده ==
{{پدیدآورنده
| پدیدآورنده کتاب = شیخ کلینی}}
 
== کتاب‌های وابسته ==
{{آثار وابسته}}
* [[الکافی ج۱ (کتاب)|الکافی ج۱]]
* [[الکافی ج۲ (کتاب)|الکافی ج۲]]
* [[الکافی ج۳ (کتاب)|الکافی ج۳]]
* [[الکافی ج۴ (کتاب)|الکافی ج۴]]
* [[الکافی ج۵ (کتاب)|الکافی ج۵]]
* [[الکافی ج۶ (کتاب)|الکافی ج۶]]
* [[الکافی ج۷ (کتاب)|الکافی ج۷]]
* [[الکافی ج۸ (کتاب)|الکافی ج۸]]
* [[الکافی ج۹ (کتاب)|الکافی ج۹]]
* [[الکافی ج۱۰ (کتاب)|الکافی ج۱۰]]
* [[الکافی ج۱۱ (کتاب)|الکافی ج۱۱]]
* [[الکافی ج۱۲ (کتاب)|الکافی ج۱۲]]
* [[الکافی ج۱۳ (کتاب)|الکافی ج۱۳]]
* [[الکافی ج۱۴ (کتاب)|الکافی ج۱۴]]
* [[الکافی ج۱۵ (کتاب)|الکافی ج۱۵]]
{{پایان آثار وابسته}}
 
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[اصول الکافی (کتاب)|اصول الکافی]]
* [[اصول الکافی (کتاب)|اصول الکافی]]
* [[فروع الکافی (کتاب)|فروع الکافی]]
* [[فروع الکافی (کتاب)|فروع الکافی]]
* [[روضة الکافی (کتاب)|روضة الکافی]]
* [[روضة الکافی (کتاب)|روضة الکافی]]
{{پایان مدخل وابسته}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==دریافت متن==
== دریافت متن ==
*[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14599 متن دیجیتال کتاب از کتابخانه دیجیتال نور]
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/14599 متن دیجیتال کتاب از کتابخانه دیجیتال نور]
*[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/2323/1/2 متن دیجیتال کتاب از کتابخانه دیجیتال نور]
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/2323/1/2 متن دیجیتال کتاب از کتابخانه دیجیتال نور]
*[https://www.ghbook.ir/?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=15504&Itemid=167&lang=fa دریافت متن PDF و دیجیتال کتاب از وبگاه بازار کتاب قائمیه]
* [https://www.ghbook.ir/?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=15504&Itemid=167&lang=fa دریافت متن PDF و دیجیتال کتاب از وبگاه بازار کتاب قائمیه]
* [http://lib.eshia.ir/11005/5/1 متن دیجیتال کتاب از وبگاه کتابخانه مدرسه فقاهت]
* [http://lib.eshia.ir/11005/5/1 متن دیجیتال کتاب از وبگاه کتابخانه مدرسه فقاهت]
* [http://lib.eshia.ir/27311 متن دیجیتال کتاب از وبگاه کتابخانه مدرسه فقاهت]
* [http://lib.eshia.ir/27311 متن دیجیتال کتاب از وبگاه کتابخانه مدرسه فقاهت]


==پیوند به بیرون==
* [http://www.ketab.ir/BookList.aspx?Type=BookSetId&Code=48391 وبگاه خانه کتاب]
* [http://www.ketab.ir/BookList.aspx?Type=BookSetId&Code=47903 وبگاه خانه کتاب]
* [https://www.gisoom.com/book/11480794/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%84-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%87%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AB-1-758-%D8%AC%D9%84%D8%AF-1/ شبکه جامع کتاب گیسوم]
* [http://www.ketab.ir/BookList.aspx?Type=BookSetId&Code=91153 وبگاه خانه کتاب]
{{کتاب های حدیثی شیعه}}
{{کتاب های حدیثی شیعه}}
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
 
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌های شیخ کلینی]]
[[رده:کتاب‌های شیخ کلینی]]
[[رده:آثار شیخ کلینی]]
[[رده:آثار شیخ کلینی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت پانزده جلدی]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت منتشر‌شده در ۱۳۶۳]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات دار الحدیث]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات دار الکتب الاسلامیة]]
[[رده:آثار منابع روایی شیعه]]
[[رده:آثار منابع روایی شیعه]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های منابع روایی شیعه]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های منابع روایی شیعه به زبان عربی]]
[[رده:آثار کتب اربعه]]
[[رده:آثار کتب اربعه]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های کتب اربعه]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های کتب اربعه به زبان عربی]]
[[رده:آثار احادیث معصومین]]
[[رده:آثار احادیث معصومین]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های احادیث معصومین]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های احادیث معصومین به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۵۴

الکافی
زبانعربی
نویسندهشیخ کلینی
تحقیق یا تدویندار الحدیث
به کوششمحمد حسین درایتی
موضوعامامت و ولایت، احادیث معصومین، منابع روایی شیعه، کتب اربعه
مذهبشیعه
ناشر[[:رده:انتشارات * دار الحدیث: (قم، ایران ۱۳۸۹ش، ۱۳۹۲ش، ۱۳۹۳ش، ۱۳۹۷ ش) ۱۵ جلدی و ۱۶ جلدی
محل نشرقم، ایران
تعداد جلد۱۵
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم، جلد ششم، جلد هفتم، جلد هشتم، جلد نهم، جلد دهم، جلد یازدهم، جلد دوازدهم، جلد سیزدهم، جلد چهاردهم، جلد پانزدهم
شابک۹۷۸-۹۶۴-۴۹۳-۳۴۰-۰
شماره ملی۱‎۸‎۸‎۲‎۹‎۲‎۱‬

الکافی، کتابی است پانزده جلدی که با زبان عربی به نقل روایات پیامبر اکرم و اهل‌بیت (ع) در زمینه عقاید، اخلاق و احکام می‌پردازد. این مجموعه اثر شیخ کلینی می‌باشد و انتشارات دار الحدیث و انتشارات دار الکتب الاسلامیة انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

طرح جلد دیگری از این کتاب
طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب کافی یکی از مهمترین کتابهای حدیثی و نخستین کتاب از کتب اربعۀ شیعه است.

نویسنده برای تدوین و تألیف این کتاب به شهرها و روستاهای مختلف مناطق جهان اسلام مثل خراسان، ایران، شام، عراق و عربستان مسافرت کرده و با دست یابی به کتاب‌های تألیف شده توسط شاگردان اهل بیت (ع) ـ که به اصول اربعمائة شهرت داشتند ـ به فراگیری حدیث و معارف اهل بیت (ع) پرداخت.

این کتاب در واقع نخستین کتابی است که به صورت جامع در همۀ زمینه‌های اعتقادی، فقهی، اخلاقی، تفسیر و تاریخ، روایات معتبر را جمع کرده است. به طوری که تعداد روایات آن برابر و بلکه بیش از همۀ روایات صحاح سته است. کلینی کتاب خود را در سه بخش عمده مرتب کرده است: اصول دین «اصول کافی»، فروع دین «فروع کافی»، متفرقه که با عنوان «روضۀ کافی» شناخته شده است.

کلینی این کتاب را در پاسخ به درخواست برخی از شیعیان تدوین کرد که به علت تعدد و اختلاف روایتها نمی‌توانستند مسائل و حقایق اسلامی را به طور دقیق و حقیقی تشیخص دهند. بنابر این این کتاب را با هدف گردآوری همۀ فنون دانش‌های دین تألیف کرد تا عمل به دستورات اهل بیت (ع) بر اساس آن برای شیعیان آسان گردد. و به دلیل همین جامعیت، نام آن را کافی نهاد؛ یعنی کفایت کننده از کتب دیگر.

کلینی هر مبحث کلی را با نام «کتاب» آورده و در هر یک از این کتابها چند عنوان مرتبط با موضوع به نام «باب» ذکر کرده است. او در ذیل همۀ ابواب کافی حدود شانزده هزار حدیث از چهارده معصوم (ع) ذکر کرده که همۀ آنها را به طور مسند آورده است.

اصول کافی، به ترتیب کتابهای زیر را در بردارد:

  1. «کتاب العقل و الجهل»؛
  2. «کتاب فضل العلم» که بیست و دو باب دارد؛
  3. «کتاب التوحید» که چهل باب از مسائل مهم عقیدتی را در بردارد؛
  4. «کتاب الحجة» که حدود یکصد و سی باب دربارۀ مسائل مختلف امامت و ولایت را در ذیل آن آورده و در پایان آن نیز بیست باب دربارۀ تاریخ زندگانی ائمه (ع) با عنوان «ابواب التاریخ» گرد آورده است؛
  5. «کتاب الایمان و الکفر» که حدود دویست و بیست باب دربارۀ مسائل مختلف ایمان، اخلاق، تزکیۀ نفس و سیر و سلوک الی الله در ذیل آن منعقد ساخته است؛
  6. «کتاب الدعاء» که حدود شصت باب در زمینه‌ها و ابعاد مختلف دعا در آن آورده است؛
  7. «کتاب فضل القرآن» که سیزده باب دربارۀ فضل قرائت قرآن و مسائل مربوط به آن ذکر کرده است؛
  8. کتاب العشرة (المعاشرة) که حدود سی باب دربارۀ مسائل مختلف آداب معاشرت و حقوق اجتماعی مسلمانان و سایر انسان‌ها در آن آورده است.

«فروع کافی» نیز بیست و شش کتاب در همۀ ابواب فقهی از طهارت تا دیات را در بردارد که بخش عمدۀ کتاب یعنی پنج جلد را شامل می‌‌شود.

روضۀ کافی که شامل مواعظ، خطبه‌ها، تاریخ و احادیث متفرقه در زمینه‌های مختلف است و نزدیک به ششصد (دقیقا ۵۸۶) حدیث را در آن آورده است.

در مجموع، کتاب کافی سی و چهار کتاب و سیصد و بیست و شش باب را در بردارد. این کتاب از همان زمان تألیف مورد توجه و عنایت دانشمندان و محدثان جهان اسلام به‌ویژه علمای تشیع بوده و در طول تاریخ همواره توسط بزرگان دانش و معرفت مورد تدریس و تحقیق قرار گرفته است. البته آنچه در میان عامۀ مردم شایع شده است که این کتاب توسط نایب چهارم امام عصر یعنی ابوالحسن علی بن محمد سمری به امام (ع) عرضه شده و ایشان در تأیید آن فرموده اند: "الكَافي كَافٍ لِشِيعَتِنَا" (یعنی کتاب کافی برای شیعیان ما کافی است)، چندان مورد قبول علمای بزرگ تشیع نبوده و اصل و اساسی برای این ماجرا وجود ندارد. فقط یک عبارت در میان روایات شیعه دربارۀ تفسیر حرف کاف در ذیل آیۀ نخست سورۀ مریم یعنی (کهیعص) وجود دارد که امام صادق (ع) فرمود « كَافٌ كَافٍ لِشِيعَتِنَا» یعنی حرف کاف در این آیه برای شیعیان ما کفایت می‌‌کند. و شاید عده‌ای از افراد نادان این عبارت را تحریف کرده و به صورت "الكَافي كَافٍ لِشِيعَتِنَا" در آورده‌اند»[۲]

مباحث جلدهای کتاب

  • جلد اول شامل: اصول: کتاب العقل و الجهل، کتاب العلم، کتاب التوحید، کتاب الحجة.
  • جلد دوم شامل: اصول: کتاب الحجة.
  • جلد سوم شامل: اصول: کتاب الایمان و الکفر.
  • جلد چهارم شامل: اصول: کتاب الایمان والکفر، کتاب الدعاء، کتاب فضل القرآن، کتاب العشرة.
  • جلد پنجم شامل: فروع: کتاب الطهارة، کتاب الحیض و کتاب الجنائز.
  • جلد ششم شامل: فروع: کتاب الصلاة.
  • جلد هفتم شامل: فروع: کتاب الزکاة و کتاب الصیام.
  • جلد هشتم شامل: فروع: کتاب الحج.
  • جلد نهم شامل: فروع: کتاب الحج، کتاب الجهاد و‌ کتاب المعیشة.
  • جلد دهم شامل: فروع: کتاب المعیشة و کتاب النکاح.
  • جلد یازدهم شامل: فروع: کتاب النکاح، کتاب العتیقة و کتاب الطلاق.
  • جلد دوازدهم شامل: فروع: کتاب العتق، کتاب الصید، کتاب الاطعمة و کتاب الاشربة.
  • جلد سیزدهم شامل: فروع: کتاب الزی، کتاب الدواجن، کتاب الوصایا و کتاب المواریث.
  • جلد چهاردهم شامل: فروع: کتاب الحدود، کتاب الدیات، کتاب الشهادات، کتاب القضاء، کتاب الایمان و النذور و الکفارات.
  • جلد پانزدهم شامل: روضه: احادیث شماره ۱۴۸۱۶ تا ۱۵۴۱۳.[۳]

دربارهٔ پدیدآورنده

شیخ کلینی (پدیدآورنده)
ابو جعفر محمد بن اسحاق کلینی رازی (۲۵۸ق، تهران - ۳۲۸ق، بغداد) مشهور به شیخ کلینی، شیخ مشایخ شیعه و رئیس محدثین علمای امامیه و اوثق و اعدل ایشان و مروج مذهب شیعه در عصر غیبت امام عصر (ع) است. عامه و خاصه در فتاوی به وی مراجعه کرده‌اند و بدین‌جهت به ثقة الاسلام شهرت یافت. وی یکی از صاحبان کتب اربعه و صاحب کافی است که در عقاید حقه اسلامیه و استنباط‍‌ دینی، مرجع اکابر و مورد استفاده فقها و محدثین بزرگ است و به تصدیق شیخ مفید، اجل‌ کتب اسلامی و اعظم مصنفات شیعه و مشتمل بر شانزده هزار و یکصد و نود و نه حدیث است. کلینی از علمای زمان غیبت صغری است و وفات او ۶۹ سال پس از وفات امام عسکری (ع) در ماه شعبان ۳۲۹ هجری اتفاق افتاد و قبرش در بغداد است[۴].

کتاب‌های وابسته

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ وبگاه خانه کتاب
  2. ↑ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی
  3. ↑ وبگاه کتابخانه ملی
  4. ↑ معارف و معاریف، ج ۸، ص ۵۷۶.

دریافت متن

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=الکافی_(کتاب)&oldid=1160892»