حکم وضعی: تفاوت میان نسخهها
(←مقدمه) |
|||
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = احکام | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[حکم وضعی]]، حکمی است که حالت یک چیز یا انجام عمل یا ترک آن را [[تبیین]] میکند. این موضوع گاه بهطور مستقیم به فرد مکلّف مربوط نیست، بلکه موضوع [[احکام]] تکلیفی قرار میگیرد و گاه ممکن است به اشیای خارجی مربوط باشد، مانند [[احکام]] [[نجاست]] و [[طهارت]]، خرید و فروش و... . | |||
[[امام علی]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] گاه به مواردی اشاره داشتهاند که مبنای [[فقها]] در [[اجتهاد]] قرار گرفته است. از آن جهت میتوان به موضوع [[زکات]]<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۳۸.</ref>، [[انفاق]]<ref>نهج البلاغه، حکمت های ۶۶ و ۲۵۸.</ref> و [[تحریم]] بردن [[حاجت]] نزد غیر [[مؤمن]]<ref>نهج البلاغه، حکمت ۴۱۹.</ref>، [[جهاد اکبر]]<ref>وسائل الشیعه، احادیث، ۴، ۵، ۹، ۱۰، ۱۱و... .</ref> و [[جهاد]] با [[دشمن]]<ref>خطبههای ۶۰ و ۱۲۴.</ref>، [[امر به معروف و نهی از منکر]]<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۷۵.</ref>، [[قضا]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳ و خطبه ۱۸.</ref>، [[ناسخ و منسوخ]] و [[تجارت]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref> اشاره کرد. | |||
پس ای [[بندگان خدا]]، از [[خدا]] بپرهیزید (سخن بیجا نگویید و کار ناشایسته نکنید) و از [[خدا]] بهسوی [[خدا]] بگریزید (از [[خشم]] او در [[پناه]] رحمتش و از [[عذاب]] او در [[پناه]] آمرزشش و از [[عدل]] او در [[پناه]] فضلش) و در راه واضح و روشنی که پیش روی شما قرار داده (راه راست [[شریعت]]) بروید. [[قیام]] کنید به چیزی که مکلّف کرده است شما را (به انجام [[اوامر]] شرعیّه) پس (چون به [[دستورات الهی]] [[رفتار]] کردید و [[اوامر]] شرعیّه را انجام دادید) اگر در [[دنیا]] [[رستگار]] نشدید، [[علی]] ضامن فیروزی و [[رستگاری]] شما در [[آخرت]] است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۴.</ref>.<ref>[[سید حسین دینپرور|دینپرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص۵۰۰.</ref> | |||
== | == منابع == | ||
{{ | {{منابع}} | ||
{{ | # [[پرونده:13681048.jpg|22px]] [[سید جمالالدین دینپرور|دینپرور، سیدجمالالدین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۱''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
[[رده: | == پانویس == | ||
[[رده: | {{پانویس}} | ||
[[رده:اصطلاحات اصول فقه]] | |||
[[رده:احکام]] |
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۴۵
مقدمه
حکم وضعی، حکمی است که حالت یک چیز یا انجام عمل یا ترک آن را تبیین میکند. این موضوع گاه بهطور مستقیم به فرد مکلّف مربوط نیست، بلکه موضوع احکام تکلیفی قرار میگیرد و گاه ممکن است به اشیای خارجی مربوط باشد، مانند احکام نجاست و طهارت، خرید و فروش و... .
امام علی (ع) در نهج البلاغه گاه به مواردی اشاره داشتهاند که مبنای فقها در اجتهاد قرار گرفته است. از آن جهت میتوان به موضوع زکات[۱]، انفاق[۲] و تحریم بردن حاجت نزد غیر مؤمن[۳]، جهاد اکبر[۴] و جهاد با دشمن[۵]، امر به معروف و نهی از منکر[۶]، قضا[۷]، ناسخ و منسوخ و تجارت[۸] اشاره کرد.
پس ای بندگان خدا، از خدا بپرهیزید (سخن بیجا نگویید و کار ناشایسته نکنید) و از خدا بهسوی خدا بگریزید (از خشم او در پناه رحمتش و از عذاب او در پناه آمرزشش و از عدل او در پناه فضلش) و در راه واضح و روشنی که پیش روی شما قرار داده (راه راست شریعت) بروید. قیام کنید به چیزی که مکلّف کرده است شما را (به انجام اوامر شرعیّه) پس (چون به دستورات الهی رفتار کردید و اوامر شرعیّه را انجام دادید) اگر در دنیا رستگار نشدید، علی ضامن فیروزی و رستگاری شما در آخرت است[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ نهج البلاغه، حکمت ۱۳۸.
- ↑ نهج البلاغه، حکمت های ۶۶ و ۲۵۸.
- ↑ نهج البلاغه، حکمت ۴۱۹.
- ↑ وسائل الشیعه، احادیث، ۴، ۵، ۹، ۱۰، ۱۱و... .
- ↑ خطبههای ۶۰ و ۱۲۴.
- ↑ نهج البلاغه، حکمت ۳۷۵.
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳ و خطبه ۱۸.
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳.
- ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۴.
- ↑ دینپرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۰.