انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۲۸

۲٬۴۱۰ بایت حذف‌شده ، ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۳، بخش دوم

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{پاسخ جامع مهدویت بالا}}
 {{جعبه اطلاعات پرسش
-| موضوع اصلی        = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
+| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
-| موضوع فرعی        =  [[انتظار]] عملی به چه معناست؟
+| تصویر = 7626626268.jpg
-| تصویر             = 7626626268.jpg
+| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[انتظار فرج]]
-| اندازه تصویر      = 200px
+| مدخل اصلی =  [[انتظار عملی]]
-| مدخل بالاتر      = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[انتظار فرج]]
+| مدخل وابسته =
-| مدخل اصلی    =  [[انتظار عملی]]
+| تعداد پاسخ = ۱
-| مدخل وابسته    =
-| پاسخ‌دهنده         =
-| پاسخ‌دهندگان       = 1 پاسخ
 }}
 ''' [[انتظار]] عملی به چه معناست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
-==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
+== پاسخ جامع اجمالی ==
-==پاسخ جامع اجمالی==
+=== [[معنای انتظار]] عملی ===
-<div style="border-right-style: solid; border-right-color: #FFCC33; background-color: #FFF1B9; font-size: 100%;">* ''<sub>پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:</sub>''</div>
+* [[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن [[زمینه‌های ظهور]] و مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟؛ [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>، یعنی مثل کسی که [[منتظر]] است مسافرش از راه برسد، باید علاوه بر [[انتظار قلبی]] و درونی، خانه را برای [[پذیرایی]] از میهمان آماده و مقدمات عملی [[پذیرایی]] از میهمان مورد [[انتظار]] را فراهم سازد و انتظارش را در صحنۀ عمل مجسم نماید<ref>ر.ک. [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>. [[انتظار عملی]] یعنی اینکه [[منتظر واقعی]] دارای اوصافی نظیر، [[یقین]]، [[ایمان]]، [[معرفت]] و [[شناخت]]، [[تقوا]]، [[ورع]] و [[حسن خلق]] گردد<ref>ر.ک. غیبت نعمانی، باب۱۰و۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۵؛ بحارالانوار، ج۵۲، باب ۲۲؛ [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref> و در تمامی عرصه‌ها، زندگیِ [[امام زمان]] پسند داشته باشد و [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] بداند و به وظیفۀ خود در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با ظلم]]، تلاش در [[گسترش عدالت]] و [[دینداری]] عمل نماید<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> که [[امام سجاد]] {{ع}} می‌فرمایند: «معتقدان به [[مهدی]] و [[منتظران ظهور]] او در [[عصر غیبت]]... در پنهان و آشکار [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فراخوانند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ... وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ کمال الدین، ج۱، ص۳۲۰.</ref>. آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} مؤثر است، [[انتظار عملی]] است؛ هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده می‌شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیک تر می‌شود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر می‌سازد<ref>ر.ک: [[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج ۱، ص ۹۸۷.</ref>.
-{| style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
-|-
-|[[پرونده:260.jpg|75px|link=سید احمد خاتمی]]||[[پرونده:3073589.jpg|75px|link=محسن اراکی]]||[[پرونده:78072.jpg|75px|link=سید رضا صدر]]||[[پرونده:1379143.jpg|75px|link=محمد ناصری دولت‌آبادی]]||[[پرونده:1100253.jpg|75px|link=مجتبی گودرزی]]||[[پرونده:9030760879.jpg|75px|link=سید مهدی موسوی کاشمری]]
+=== [[علائم]] و [[آثار انتظار]] عملی ===
-|-
+* [[انتظار عملی]] به [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت می‌دهد و باعث می‌شود [[منتظران]] از نظر فردی به حیات روحی و روانی و کسب [[فضائل اخلاقی]] و تقویت بنیۀ جسمی و روحی بپردازند و [[خودسازی]] را سرلوحۀ کار خود قرار دهند و از نظر [[اجتماعی]] مراقب حال دیگران بوده، علاوه بر [[اصلاح]] خود در [[اصلاح]] دیگران نیز کوشا باشند. چراکه [[نهضت]] جهانی و تمام برنامۀ [[عظیم]] آن، جمعی و همگانی است. بنابراین [[انتظار]] یک [[مصلح جهانی]] به معنای [[آماده‌باش]] کامل [[فکری]] و [[اخلاقی]]، مادی و [[معنوی]] در تمام ابعاد آن برای گسترش [[عدل]] و [[امنیت]] و [[اصلاح]] همه [[جهان]] است<ref>ر.ک. [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref>.
-|<sub>[[سید احمد خاتمی|خاتمی]]</sub>||<sub>[[محسن اراکی|اراکی]]</sub>||<sub>[[سید رضا صدر|صدر]]</sub>||<sub>[[محمد ناصری دولت‌آبادی|ناصری دولت‌آبادی]]</sub>||<sub>[[مجتبی گودرزی|گودرزی]]</sub>||<sub>[[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری]]</sub>
+=== [[انتظار عملی]] در [[روایات]] ===
+* [[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} به گونه ای [[زندگی]] می‌کند که هر لحظه [[ظهور]] اتفاق بیفتد، در این اردوگاه قرار می‌گیرد و این کار بسیار [[سختی]] بوده و خود [[جهاد]] است.
+# [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: «[[برترین عمل]] [[امت]] من [[انتظار فرج]] داشتن است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ الامامة و التبصره، ص ۲۱.</ref>. بر اساس [[روایت]] "[[انتظار فرج]]" [[برترین عمل]] شمرده شده و سر آن هم این‌‎ ‎است که "[[انتظار فرج]]" حرکت و عمل در جهت ایجاد [[جامعه]] و [[حکومتی]] مبتنی بر [[دین]] و‌‎ ‎ارزش‌های [[اسلامی]] و [[عدالت اجتماعی]] است و چنین اقدامی [[برترین]] عمل‌هاست زیرا مقدمه و‌‎ ‎تلاش برای تحقق [[حکومت]] و [[نظام اسلامی]] و [[ولایت]] [[امامان معصوم]] {{ع}} است<ref>ر.ک. [[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری، سید مهدی]]، [[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]، ص ۴۰۴ ـ۴۰۶.</ref>.
+# [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: «هرکس [[منتظر ظهور]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} باشد و در این حال بمیرد، چون کسی است که در [[خیمه]] [[حضرت]] و [[یاور]] ایشان باشد. سپس لحظه‌ای درنگ کرد و فرمود: "نه، بلکه بسان کسی است که با آن [[حضرت]] [[شمشیر]] زند و سپس فرمود نه به [[خدا]] به حتم مانند کسی است که در رکاب [[رسول خدا]] [[شهید]] شده باشد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَکَثَ هُنَیْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ کَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَیْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا کَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}؛ المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۶؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۲۱.</ref>.
+# در روایتی دیگر [[مولی]] [[علی]] {{ع}} می‌فرمایند: «[[منتظر]] امر ما بسان کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود غلتیده باشد»<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>.
+# همچنین [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: «آن کس از شما که این امر "[[ولایت]] و [[قیام]]" را بشناسد و [[منتظر]] آن باشد و اینرا خداخواهانه و نیکوکارانه (نه ریاکارانه) دنبال کند به [[خدا]] [[سوگند]] مانند کسی است که با شمشیرش همراه [[قائم]] [[خاندان]] [[آل محمد]] {{صل}} [[جهاد]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|الْعَارِفُ مِنْکُمْ هَذَا الْأَمْرَ الْمُنْتَظِرُ لَهُ الْمُحْتَسِبُ فِیهِ الْخَیْرَ کَمَنْ جَاهَدَ وَ اللَّهِ مَعَ قَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ بِسَیْفِهِ...}}؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۱۴۱.</ref>.
+* این دسته از [[روایات]] دلالت دارد که [[انتظار]]، حالت روانی [درونی] صرف نیست؛ بلکه حالت عملی [بیرونی] نیز دارد. اصطلاح [[انتظار]]، به معنای عدم [[رضایت]] از وضعیت موجود و [[انتظار عملی]] برای تغییر آن و حاصل شدن وضعیّتی مناسب است<ref>ر.ک: [[محمد ناصری|ناصری، محمد]]، [[خُلُق (نشریه)|خُلُق]] ، [[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]، ج ۱، ص ۹۸۷.</ref>.
-|-
+=== نتیجه‌گیری ===
-|}
+* بنابراین، توجه به تعابیر فوق دربارۀ [[منتظران]]، گویای آن است که [[انتظار]] تنها "زبانی" نیست، بلکه عملی بوده و [[منتظران واقعی]]، [[آمادگی]] دائم برای [[ظهور]] [[حضرت]] و رزم در رکابش را دارند<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> و کمر [[همت]] بسته‌اند تا مقدّمات لازم را برای [[ظهور]] آماده کنند نه آنان که دست روی دست گذارند و صرفاً در [[دل]]، ظهورش را [[آرزو]] کنند<ref>ر.ک. [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲ ـ ۹۴.</ref>.
-===[[معنای انتظار]] عملی===
-*[[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن [[زمینه‌های ظهور]] و مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[ انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟؛ [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>، یعنی مثل کسی که [[منتظر]] است مسافرش از راه برسد، باید علاوه بر [[انتظار قلبی]] و درونی، خانه را برای [[پذیرایی]] از میهمان آماده و مقدمات عملی [[پذیرایی]] از میهمان مورد [[انتظار]] را فراهم سازد و انتظارش را در صحنۀ عمل مجسم نماید<ref>ر.ک. [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>. [[انتظار عملی]] یعنی اینکه [[منتظر واقعی]] دارای اوصافی نظیر، [[یقین]]، [[ایمان]]، [[معرفت]] و [[شناخت]]، [[تقوا]]، [[ورع]] و [[حسن خلق]] گردد<ref>ر.ک. غیبت نعمانی، باب۱۰و۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۵؛ بحارالانوار، ج۵۲، باب ۲۲؛ [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref> و در تمامی عرصه‌ها، زندگیِ [[امام زمان]] پسند داشته باشد و [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] بداند و به وظیفۀ خود در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با ظلم]]، تلاش در [[گسترش عدالت]] و [[دینداری]] عمل نماید<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[ انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> که [[امام سجاد]]{{ع}} می‌فرمایند: «معتقدان به [[مهدی]] و [[منتظران ظهور]] او در [[عصر غیبت]]... در پنهان و آشکار [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فراخوانند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ... وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ کمال الدین، ج۱، ص۳۲۰.</ref>. آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} مؤثر است، [[انتظار عملی]] است؛ هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده می‌شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیک تر می‌شود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر می‌سازد<ref>ر.ک: [[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج ۱، ص ۹۸۷.</ref>.
-===[[علائم]] و [[آثار انتظار]] عملی===
+== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
-*[[انتظار عملی]] به [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت می‌دهد و باعث می‌شود [[منتظران]] از نظر فردی به حیات روحی و روانی و کسب [[فضائل اخلاقی]] و تقویت بنیۀ جسمی و روحی بپردازند و [[خودسازی]] را سرلوحۀ کار خود قرار دهند و از نظر [[اجتماعی]] مراقب حال دیگران بوده، علاوه بر [[اصلاح]] خود در [[اصلاح]] دیگران نیز کوشا باشند. چراکه [[نهضت]] جهانی و تمام برنامۀ [[عظیم]] آن، جمعی و همگانی است. بنابراین [[انتظار]] یک [[مصلح جهانی]] به معنای [[آماده‌باش]] کامل [[فکری]] و [[اخلاقی]]، مادی و [[معنوی]] در تمام ابعاد آن برای گسترش [[عدل]] و [[امنیت]] و [[اصلاح]] همه [[جهان]] است<ref>ر.ک. [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref>.
+{{پاسخ پرسش
-===[[انتظار عملی]] در [[روایات]]===
+| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌‌الله خاتمی؛
-*[[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} به گونه ای [[زندگی]] می‌کند که هر لحظه [[ظهور]] اتفاق بیفتد، در این اردوگاه قرار می‌گیرد و این کار بسیار [[سختی]] بوده و خود [[جهاد]] است.
+| تصویر = 260.jpg
-#[[رسول اکرم]]{{صل}} فرمودند: «[[برترین عمل]] [[امت]] من [[انتظار فرج]] داشتن است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ الامامة و التبصره، ص ۲۱.</ref>. بر اساس [[روایت]] "[[انتظار فرج]]" [[برترین عمل]] شمرده شده و سر آن هم این‌‎ ‎است که "[[انتظار فرج]]" حرکت و عمل در جهت ایجاد [[جامعه]] و [[حکومتی]] مبتنی بر [[دین]] و‌‎ ‎ارزش‌های [[اسلامی]] و [[عدالت اجتماعی]] است و چنین اقدامی [[برترین]] عمل‌هاست زیرا مقدمه و‌‎ ‎تلاش برای تحقق [[حکومت]] و [[نظام اسلامی]] و [[ولایت]] [[امامان معصوم]] {{ع}} است<ref>ر.ک. [[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری، سید مهدی]]، [[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]، ص ۴۰۴  ـ۴۰۶.</ref>.
+| پاسخ‌دهنده = سید احمد خاتمی
-#[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: «هرکس [[منتظر ظهور]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} باشد و در این حال بمیرد، چون کسی است که در [[خیمه]] [[حضرت]] و [[یاور]] ایشان باشد. سپس لحظه‌ای درنگ کرد و فرمود: "نه، بلکه بسان کسی است که با آن [[حضرت]] [[شمشیر]] زند و سپس فرمود نه به [[خدا]] به حتم مانند کسی است که در رکاب [[رسول خدا]] [[شهید]] شده باشد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَکَثَ هُنَیْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ کَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَیْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا کَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}؛ المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۶؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۲۱.</ref>.
+| پاسخ = آیت‌‌الله '''[[سید احمد خاتمی]]'''، در دو مقاله ''«[[انتظار سازنده ۱ (مقاله)|انتظار سازنده]]»'' و ''«[[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]»''در این‌باره گفته است:
-#در روایتی دیگر [[مولی]] [[علی]] {{ع}} می‌فرمایند: «[[منتظر]] امر ما بسان کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود غلتیده باشد»<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>.
-#همچنین [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: «آن کس از شما که این امر "[[ولایت]] و [[قیام]]" را بشناسد و [[منتظر]] آن باشد و اینرا خداخواهانه و نیکوکارانه (نه ریاکارانه) دنبال کند به [[خدا]] [[سوگند]] مانند کسی است که با شمشیرش همراه [[قائم]] [[خاندان]] [[آل محمد]]{{صل}} [[جهاد]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|الْعَارِفُ مِنْکُمْ هَذَا الْأَمْرَ الْمُنْتَظِرُ لَهُ الْمُحْتَسِبُ فِیهِ الْخَیْرَ کَمَنْ جَاهَدَ وَ اللَّهِ مَعَ قَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ بِسَیْفِهِ...}}؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۱۴۱.</ref>.
-*این دسته از [[روایات]] دلالت دارد که [[انتظار]]، حالت روانی [درونی] صرف نیست؛ بلکه حالت عملی [بیرونی] نیز دارد. اصطلاح [[انتظار]]، به معنای عدم [[رضایت]] از وضعیت موجود و [[انتظار عملی]] برای تغییر آن و حاصل شدن وضعیّتی مناسب است<ref>ر.ک: [[محمد ناصری|ناصری، محمد]]، [[خُلُق (نشریه)|خُلُق ]]، [[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]، ج ۱، ص ۹۸۷.</ref>.
-===نتیجه‌گیری===
+«[[انتظار]] باوری است [[باور]] به عمل، [[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}}، [[امام]] زمان‌پسند [[زندگی]] می‌کند. [[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}}، [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] داند، نه آنکه این دوره را دوره [[بی‌تفاوتی]] در برابر [[دین]] انگارد.
-*بنابراین، توجه به تعابیر فوق دربارۀ [[منتظران]]، گویای آن است که [[انتظار]] تنها "زبانی" نیست، بلکه عملی بوده و [[منتظران واقعی]]، [[آمادگی]] دائم برای [[ظهور]] [[حضرت]] و رزم در رکابش را دارند<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[ انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> و کمر [[همت]] بسته‌اند تا مقدّمات لازم را برای [[ظهور]] آماده کنند نه آنان که دست روی دست گذارند و صرفاً در [[دل]]، ظهورش را [[آرزو]] کنند<ref>ر.ک. [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲ ـ ۹۴.</ref>.
+* [[امام سجاد]] می‌فرمایند: "معتقدان به [[مهدی]] و [[منتظران ظهور]] او در [[عصر غیبت]]... در پنهان و آشکار [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فراخوانند"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَيْبَتِهِ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِينَ لِظُهُورِهِ... وَ الدُّعَاةُ إِلَى دِينِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ج۱، ص۳۲۰.</ref>.
-== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه ==
+[[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} طوری [[زندگی]] می‌کند که هر لحظه [[ظهور]] اتفاق بیفتد، در این اردوگاه قرار می‌گیرد و این کار بسیار [[سختی]] است، خود [[جهاد]] است. بر این اساس، [[منتظران]] [[حضرت]] همانند فداکاران در رکاب [[رسول الله]] {{صل}} معرفی شده‌اند.
+[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند:"هرکس [[منتظر ظهور]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} باشد و در این حال بمیرد، چون کسی است که در [[خیمه]] [[حضرت]] و [[یاور]] ایشان باشد. سپس لحظه‌ای درنگ کرد و فرمود: "نه، بلکه بسان کسی است که با آن [[حضرت]] [[شمشیر]] زند و سپس فرمود نه به [[خدا]] به حتم مانند کسی است که در رکاب [[رسول خدا]] [[شهید]] شده باشد"<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَكَثَ هُنَيْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ كَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَيْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا كَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}؛ مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ترجمه سیدمهدی حائری، ج ۲، ص ۲۱.</ref>.
+در روایتی دیگر [[مولی]] [[علی]] {{ع}} می‌فرمایند:"[[منتظر]] امر ما بسان کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود غلتیده باشد" <ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۵۸.</ref>»<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار سازنده ۱ (مقاله)|انتظار سازنده]].</ref>.
+*«[[انتظار عملی]] و آن فراهم کردن [[زمینه‌های ظهور]] [[حضرت]] است. [[انتظار عملی]] آن است که در تمامی عرصه‌ها [[زندگی]] [[امام]] زمان‌پسند داشته باشیم. [[عصر غیبت]]، عصر کنار نهادن [[وظایف مسلمانان]] در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با ظلم]] و تلاش در راه [[گسترش عدالت]] نیست، بلکه عصر تلاش بیشتر برای [[دینداری]] و گسترش [[دین]] است و این کار سخت و پررنجی است.
+در روایتی در مورد [[سختی]] [[دینداری در عصر غیبت]] دو تعبیر آمده است: [[نبی اکرم]] {{صل}} فرمود: {{متن حدیث|... لَأَحَدُهُمْ أَشَدُّ بَقِيَّةً عَلَى دِينِهِ مِنْ خَرْطِ الْقَتَادِ فِي اللَّيْلَةِ الظَّلْمَاءِ أَوْ كَالْقَابِضِ عَلَى جَمْرِ الْغَضَا...}}؛ هر کدام از آنها بر [[دین خدا]] پایدارتر از کسی است که در شب تاریک شاخه پرتیغ [[قتاد]] (مغیلان درختچه‌ای است که شاخه آن تیغ‌های بسیار تیزی دارد) را صاف و تهی از خار کند یا مانند کسی که [[آتش]] غضا (درخت گز درختی است که چوب آن محکم و بادوام و [[آتش]] آن دیرپا و پرحرارت است) به دست گرفته است<ref>بصائر الدرجات، ص ۸۴، بحارالانوار، ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>. واژه‌های {{متن حدیث|خَرْطِ الْقَتَادِ}} و {{متن حدیث|الْقَابِضِ عَلَى جَمْرِ الْغَضَا}} نشان‌دهنده [[سختی]] [[دینداری در عصر غیبت]] است.
+[[سختی انتظار]] مسئولانه:تعابیر ذیل درباره [[منتظران]] گویای آن است که [[انتظار]] تنها "زبان قال" نیست، بلکه زبان عمل است آن هم در سخت‌ترین شرایط آن: منتظر [[حضرت ولی‌عصر]] {{ع}} مانند رزمنده رکاب [[رسول الله]] {{صل}} است... مانند شمشیرزن در کنار [[پیامبر]] {{صل}} است<ref>{{متن حدیث| بَلْ كَانَ كَالضَّارِبِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} بِالسَّيْفِ...}}؛ کمال الدین، ص ۳۳۸، بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۴۱.</ref>.
+مانند کسی است که همواره همراه [[پیامبر]] است<ref>{{متن حدیث| هو کم کان مع رسول الله}}، المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۷، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref>.
+[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: مانند شمشیرزن همراه [[پیامبر]] {{صل}}... مانند کسی که در رکاب [[پیامبر]] [[شهید]] شده است"<ref>{{متن حدیث|... بَلْ كَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَيْفِهِ... لَا وَ اللَّهِ إِلَّا كَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۸، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۶.</ref> .
+[[امام صادق]] {{ع}}  فرمود: مانند کسی است که در [[جنگ بدر]] همراه [[پیامبر]] بوده است"<ref>{{متن حدیث|كَمَنْ شَهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} بَدْراً}}؛ الکافی، ج ۲، ص ۳۷.</ref>.
+[[حضرت]] [[مولی]] [[علی]] {{ع}}  فرمود: "[[منتظر]] امر ما مانند کسی است که در [[راه خدا]] در [[خون]] غلتیده است"<ref>{{متن حدیث| الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>.
+متنتظر [[حضرت ولی‌عصر]] {{ع}} مانند رزمنده رکاب [[حضرت]] است:[[حضرت]] [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "آن کس از شما که این امر "[[ولایت]] و [[قیام]]" را بشناسد و [[منتظر]] آن باشد و این را خداخواهانه و نیکوکارانه (نه ریاکارانه) دنبال کند به [[خدا]] [[سوگند]] مانند کسی است که با شمشیرش همراه [[قائم]] [[خاندان]] [[آل محمد]] {{صل}} [[جهاد]] می‌کند"<ref>{{متن حدیث| الْعَارِفُ مِنْكُمْ هَذَا الْأَمْرَ الْمُنْتَظِرُ لَهُ الْمُحْتَسِبُ فِيهِ الْخَيْرَ كَمَنْ جَاهَدَ وَ اللَّهِ مَعَ قَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ بِسَيْفِهِ...}}؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۱۴۱.</ref>
+این تعابیر و امثال آن گویای آن است که [[منتظران واقعی]] در [[عصر غیبت]] چه در عرصه [[جنگ]] سخت و چه در عرصه [[جنگ]] نرم رزمنده‌اند. [[آمادگی]] دائم برای [[ظهور]] [[حضرت]] و رزم در رکاب [[حضرت]] دارند»<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، [[پاسدار اسلام (نشریه)|ماهنامه پاسدار اسلام]]، ص14، 15.</ref>.
+}}
 {{پاسخ پرسش
-| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌‌الله خاتمی؛}}
+| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آیت‌‌الله اراکی؛
-[[پرونده:260.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید احمد خاتمی]]]]
+| تصویر = 3073589.jpg
-::::::آیت‌‌الله '''[[سید احمد خاتمی]]'''، در دو مقاله ''«[[انتظار سازنده ۱ (مقاله)|انتظار سازنده]]»'' و ''«[[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]»''در این‌باره گفته است:
+| پاسخ‌دهنده = محسن اراکی
-::::::«[[انتظار]] باوری است [[باور]] به عمل، [[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}}، [[امام]] زمان‌پسند [[زندگی]] می‌کند. [[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}}، [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] داند، نه آنکه این دوره را دوره [[بی‌تفاوتی]] در برابر [[دین]] انگارد.
+| پاسخ = [[آیت الله]] '''[[محسن اراکی]]'''، در کتاب  ''«[[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]»'' در این‌باره گفته است:
-:::::*[[امام سجاد]] می‌فرمایند: "معتقدان به [[مهدی]] و [[منتظران ظهور]] او در [[عصر غیبت]]... در پنهان و آشکار [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فراخوانند"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَيْبَتِهِ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِينَ لِظُهُورِهِ... وَ الدُّعَاةُ إِلَى دِينِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ج۱، ص۳۲۰.</ref>.
-::::::[[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} طوری [[زندگی]] می‌کند که هر لحظه [[ظهور]] اتفاق بیفتد، در این اردوگاه قرار می‌گیرد و این کار بسیار [[سختی]] است، خود [[جهاد]] است. بر این اساس، [[منتظران]] [[حضرت]] همانند فداکاران در رکاب [[رسول الله]]{{صل}} معرفی شده‌اند.
+«[[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است. به عنوان مثال، کسی را که [[منتظر]] است تا مسافرش از راه برسد، چنانچه در خانه بنشیند و کاری را که برای پذیرایی از مسافرش لازم است انجام ندهد و تنها در اندرون دلش، [[انتظار]] قدوم او را بکشد، مقایسه کنید با کسی که علاوه بر [[انتظار]] درونی، خانه را برای پذیرایی از میهمان آماده ساخته، غذای مناسب تهیه دیده، وسیله پذیرایی آماده کرده و کارهایی را که برای پذیرایی از میهمان لازم است، انجام داده است. در این مثال، شخص اول، تنها [[منتظر]] است به [[انتظار قلبی]] و درونی، لکن شخص دوم، علاوه بر [[انتظار]] درونی، مقدمات عملی پذیرایی از میهمان مورد [[انتظار]] را فراهم ساخته و انتظارش را در صحنه عمل مجسم نموده است. [[انتظار حقیقی]]، [[انتظار]] نوع دوم است. حال، بار دیگر به مثال یاد شده توجه فرمایید. اگر فرض شود مسافری که در [[انتظار]] اویند، مسافر عادی نیست، بلکه مأموری است که از سوی یک [[مقام]] [[مطاع]] برای انجام مأموریتی ویژه اعزام شده است و از سوی آن [[مقام]]، اهداف [[مأموریت]] مسافر مذکور، اجمالاً به اطلاع [[منتظران]] رسیده، و به آنها [[دستور]] داده شده است که به [[یاری]] وی بشتابند و او را در اجرای [[مأموریت]] مهم و فوق‌العاده‌اش با تمام امکانات کمک کنند. در این صورت، [[انتظار]] [[منتظران]] به چه صورت خواهد بود؟
-::::::[[امام صادق]]{{ع}} می‌فرمایند:"هرکس [[منتظر ظهور]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} باشد و در این حال بمیرد، چون کسی است که در [[خیمه]] [[حضرت]] و [[یاور]] ایشان باشد. سپس لحظه‌ای درنگ کرد و فرمود: "نه، بلکه بسان کسی است که با آن [[حضرت]] [[شمشیر]] زند و سپس فرمود نه به [[خدا]] به حتم مانند کسی است که در رکاب [[رسول خدا]] [[شهید]] شده باشد"<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَكَثَ هُنَيْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ كَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَيْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا كَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}؛ مکیال المکارم، موسوی اصفهانی، ترجمه سیدمهدی حائری، ج ۲، ص ۲۱.</ref>.
-::::::در روایتی دیگر [[مولی]] [[علی]]{{ع}} می‌فرمایند:"[[منتظر]] امر ما بسان کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود غلتیده باشد" <ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۵۸.</ref>»<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار سازنده ۱ (مقاله)|انتظار سازنده]].</ref>.
+جواب روشن است، [[منتظران]] باید آنچه برای اجرای [[مأموریت]] آن میهمان عزیز لازم است، فراهم کنند و صرف [[انتظار]] درونی و دست روی دست گذاشتن، کافی نیست. منتظرانی که فرمانبردار آن [[مقام]] مطاعند و در انتظارشان [[راستین]] و صادقند، کمر همّت می‌بندند و مقدّمات اجرای [[مأموریت]] آن [[مأمور]] بزرگوار را فراهم و کلیه امکانات و وسائل لازم را آماده می‌کنند.
-:::::*«[[انتظار عملی]] و آن فراهم کردن [[زمینه‌های ظهور]] [[حضرت]] است. [[انتظار عملی]] آن است که در تمامی عرصه‌ها [[زندگی]] [[امام]] زمان‌پسند داشته باشیم. [[عصر غیبت]]، عصر کنار نهادن [[وظایف مسلمانان]] در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با ظلم]] و تلاش در راه [[گسترش عدالت]] نیست، بلکه عصر تلاش بیشتر برای [[دینداری]] و گسترش [[دین]] است و این کار سخت و پررنجی است.
-::::::در روایتی در مورد [[سختی]] [[دینداری در عصر غیبت]] دو تعبیر آمده است: [[نبی اکرم]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|... لَأَحَدُهُمْ أَشَدُّ بَقِيَّةً عَلَى دِينِهِ مِنْ خَرْطِ الْقَتَادِ فِي اللَّيْلَةِ الظَّلْمَاءِ أَوْ كَالْقَابِضِ عَلَى جَمْرِ الْغَضَا...}}؛ هر کدام از آنها بر [[دین خدا]] پایدارتر از کسی است که در شب تاریک شاخه پرتیغ [[قتاد]] (مغیلان درختچه‌ای است که شاخه آن تیغ‌های بسیار تیزی دارد) را صاف و تهی از خار کند یا مانند کسی که [[آتش]] غضا (درخت گز درختی است که چوب آن محکم و بادوام و [[آتش]] آن دیرپا و پرحرارت است) به دست گرفته است<ref>بصائر الدرجات، ص ۸۴، بحارالانوار، ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>. واژه‌های {{متن حدیث|خَرْطِ الْقَتَادِ}} و {{متن حدیث|الْقَابِضِ عَلَى جَمْرِ الْغَضَا}} نشان‌دهنده [[سختی]] [[دینداری در عصر غیبت]] است.
-::::::[[سختی انتظار]] مسئولانه:تعابیر ذیل درباره [[منتظران]] گویای آن است که [[انتظار]] تنها "زبان قال" نیست، بلکه زبان عمل است آن هم در سخت‌ترین شرایط آن: منتظر [[حضرت ولی‌عصر]]{{ع}} مانند رزمنده رکاب [[رسول الله]]{{صل}} است... مانند شمشیرزن در کنار [[پیامبر]]{{صل}} است<ref>{{متن حدیث| بَلْ كَانَ كَالضَّارِبِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} بِالسَّيْفِ...}}؛ کمال الدین، ص ۳۳۸، بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۴۱.</ref>.
-::::::مانند کسی است که همواره همراه [[پیامبر]] است<ref>{{متن حدیث| هو کم کان مع رسول الله}}، المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۷، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref>.
-::::::[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: مانند شمشیرزن همراه [[پیامبر]]{{صل}}... مانند کسی که در رکاب [[پیامبر]] [[شهید]] شده است"<ref>{{متن حدیث|... بَلْ كَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَيْفِهِ... لَا وَ اللَّهِ إِلَّا كَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}}المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۸، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۶.</ref> .
-::::::[[امام صادق]]{{ع}}  فرمود: مانند کسی است که در [[جنگ بدر]] همراه [[پیامبر]] بوده است"<ref>{{متن حدیث|كَمَنْ شَهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} بَدْراً}}؛ الکافی، ج ۲، ص ۳۷.</ref>.
-::::::[[حضرت]] [[مولی]] [[علی]]{{ع}}  فرمود: "[[منتظر]] امر ما مانند کسی است که در [[راه خدا]] در [[خون]] غلتیده است"<ref>{{متن حدیث| الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>.
-::::::متنتظر [[حضرت ولی‌عصر]]{{ع}} مانند رزمنده رکاب [[حضرت]] است:[[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "آن کس از شما که این امر "[[ولایت]] و [[قیام]]" را بشناسد و [[منتظر]] آن باشد و این را خداخواهانه و نیکوکارانه (نه ریاکارانه) دنبال کند به [[خدا]] [[سوگند]] مانند کسی است که با شمشیرش همراه [[قائم]] [[خاندان]] [[آل محمد]]{{صل}} [[جهاد]] می‌کند"<ref>{{متن حدیث| الْعَارِفُ مِنْكُمْ هَذَا الْأَمْرَ الْمُنْتَظِرُ لَهُ الْمُحْتَسِبُ فِيهِ الْخَيْرَ كَمَنْ جَاهَدَ وَ اللَّهِ مَعَ قَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ بِسَيْفِهِ...}}؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۱۴۱.</ref>
-::::::این تعابیر و امثال آن گویای آن است که [[منتظران واقعی]] در [[عصر غیبت]] چه در عرصه [[جنگ]] سخت و چه در عرصه [[جنگ]] نرم رزمنده‌اند. [[آمادگی]] دائم برای [[ظهور]] [[حضرت]] و رزم در رکاب [[حضرت]] دارند»<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[ انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، [[پاسدار اسلام (نشریه)|ماهنامه پاسدار اسلام]]، ص14، 15.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
+اکنون اگر به اصل مطلب برگردیم و مثال مذکور را بر موضوع مورد بحث تطبیق دهیم، بحث روشن‌تر می‌شود. [[خدای متعال]] که اطاعتش ذاتاً و اصالتاً بر همه آفریدگان [[واجب]] است، [[بنده]] [[صالح]] خود را که [[ولی عصر]] {{ع}} است [[مأمور]] کرده تا [[جهان]] را پر از [[عدل و داد]] کند و [[حکومت]] [[قسط]] و [[عدل الهی]] را در تمام نقاط [[زمین]] برپا سازد و [[مؤمنین]] را با دستورهای مؤکد، به [[یاری]] و [[نصرت]] همه‌جانبه‌اش فراخوانده است. در این صورت و با توجه به مثالی که بیان شد، معنی [[انتظار]] و [[وظیفه منتظران]]، روشن است. [[انتظار]] [[امام زمان]] {{ع}} با تهیه مقدّمات عملی مأموریتی که [[امام]] {{ع}} برای [[اقدام]] به آن [[ظهور]] می‌کند، تحقق می‌پذیرد و [[منتظران حقیقی]] حضرتش آنانند که کمر [[همت]] بندند و مقدّمات لازم را برای [[مأموریت]] حضرتش آماده کنند نه آنان که دست روی دست گذارند و صرفاً در اندورن [[دل]]، ظهورش را [[آرزو]] کنند»<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>.
+}}
 {{پاسخ پرسش
-| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آیت‌‌الله اراکی؛}}
+| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. آیت‌‌الله رضا صدر؛
-[[پرونده:3073589.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محسن اراکی]]]]
+| تصویر = 78072.jpg
-::::::[[آیت الله]] '''[[محسن اراکی]]'''، در کتاب  ''«[[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]»'' در این‌باره گفته است:
+| پاسخ‌دهنده = سید رضا صدر
-::::::«[[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است. به عنوان مثال، کسی را که [[منتظر]] است تا مسافرش از راه برسد، چنانچه در خانه بنشیند و کاری را که برای پذیرایی از مسافرش لازم است انجام ندهد و تنها در اندرون دلش، [[انتظار]] قدوم او را بکشد، مقایسه کنید با کسی که علاوه بر [[انتظار]] درونی، خانه را برای پذیرایی از میهمان آماده ساخته، غذای مناسب تهیه دیده، وسیله پذیرایی آماده کرده و کارهایی را که برای پذیرایی از میهمان لازم است، انجام داده است. در این مثال، شخص اول، تنها [[منتظر]] است به [[انتظار قلبی]] و درونی، لکن شخص دوم، علاوه بر [[انتظار]] درونی، مقدمات عملی پذیرایی از میهمان مورد [[انتظار]] را فراهم ساخته و انتظارش را در صحنه عمل مجسم نموده است. [[انتظار حقیقی]]، [[انتظار]] نوع دوم است. حال، بار دیگر به مثال یاد شده توجه فرمایید. اگر فرض شود مسافری که در [[انتظار]] اویند، مسافر عادی نیست، بلکه مأموری است که از سوی یک [[مقام]] [[مطاع]] برای انجام مأموریتی ویژه اعزام شده است و از سوی آن [[مقام]]، اهداف [[مأموریت]] مسافر مذکور، اجمالاً به اطلاع [[منتظران]] رسیده، و به آنها [[دستور]] داده شده است که به [[یاری]] وی بشتابند و او را در اجرای [[مأموریت]] مهم و فوق‌العاده‌اش با تمام امکانات کمک کنند. در این صورت، [[انتظار]] [[منتظران]] به چه صورت خواهد بود؟
+| پاسخ = [[آیت الله]] '''[[سید رضا صدر]]'''، در کتاب  ''«[[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::جواب روشن است، [[منتظران]] باید آنچه برای اجرای [[مأموریت]] آن میهمان عزیز لازم است، فراهم کنند و صرف [[انتظار]] درونی و دست روی دست گذاشتن، کافی نیست. منتظرانی که فرمانبردار آن [[مقام]] مطاعند و در انتظارشان [[راستین]] و صادقند، کمر همّت می‌بندند و مقدّمات اجرای [[مأموریت]] آن [[مأمور]] بزرگوار را فراهم و کلیه امکانات و وسائل لازم را آماده می‌کنند.
-::::::اکنون اگر به اصل مطلب برگردیم و مثال مذکور را بر موضوع مورد بحث تطبیق دهیم، بحث روشن‌تر می‌شود. [[خدای متعال]] که اطاعتش ذاتاً و اصالتاً بر همه آفریدگان [[واجب]] است، [[بنده]] [[صالح]] خود را که [[ولی عصر]] {{ع}} است [[مأمور]] کرده تا [[جهان]] را پر از [[عدل و داد]] کند و [[حکومت]] [[قسط]] و [[عدل الهی]] را در تمام نقاط [[زمین]] برپا سازد و [[مؤمنین]] را با دستورهای مؤکد، به [[یاری]] و [[نصرت]] همه‌جانبه‌اش فراخوانده است. در این صورت و با توجه به مثالی که بیان شد، معنی [[انتظار]] و [[وظیفه منتظران]]، روشن است. [[انتظار]] [[امام زمان]] {{ع}} با تهیه مقدّمات عملی مأموریتی که [[امام]] {{ع}} برای [[اقدام]] به آن [[ظهور]] می‌کند، تحقق می‌پذیرد و [[منتظران حقیقی]] حضرتش آنانند که کمر [[همت]] بندند و مقدّمات لازم را برای [[مأموریت]] حضرتش آماده کنند نه آنان که دست روی دست گذارند و صرفاً در اندورن [[دل]]، ظهورش را [[آرزو]] کنند»<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
+«[[انتظار عملی]] مانند [[آمادگی]] برای آمدن مهمان و [[پذیرایی]] از او که [[غذا]] بایستی آماده باشد و با [[مقام]] مهمان و شخصیت او تناسب داشته باشد. محل نشستن او تمیز و آماده، خوابگاه و استراحتگاهش مرتب باشد. مثلا کشاورز، وقتی [[انتظار]] [[باران]] را دارد که چیزی کشت کرده باشد. بازرگان، وقتی [[انتظار]] سود دارد که کالای خود را آماده کرده و در معرض فروش گذارده باشد و این [[انتظار]] کامل خواهد بود. بنابراین [[انتظار عملی]] افزون بر [[انتظار]] روحی است. آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]] مؤثر است، [[انتظار عملی]] است؛ هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده می‌شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیک تر می‌شود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر می‌سازد»<ref>[[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج۱، ص۹۸۷.</ref>.
+}}
 {{پاسخ پرسش
-| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. آیت‌‌الله رضا صدر؛}}
+| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آیت‌‌الله ناصری دولت‌آبادی؛
-[[پرونده:78072.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید رضا صدر]]]]
+| تصویر = 1379143.jpg
-::::::[[آیت الله]] '''[[سید رضا صدر]]'''، در کتاب  ''«[[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:
+| پاسخ‌دهنده = محمد ناصری دولت‌آبادی
-::::::«[[انتظار عملی]] مانند [[آمادگی]] برای آمدن مهمان و [[پذیرایی]] از او که [[غذا]] بایستی آماده باشد و با [[مقام]] مهمان و شخصیت او تناسب داشته باشد. محل نشستن او تمیز و آماده، خوابگاه و استراحتگاهش مرتب باشد. مثلا کشاورز، وقتی [[انتظار]] [[باران]] را دارد که چیزی کشت کرده باشد. بازرگان، وقتی [[انتظار]] سود دارد که کالای خود را آماده کرده و در معرض فروش گذارده باشد و این [[انتظار]] کامل خواهد بود. بنابراین [[انتظار عملی]] افزون بر [[انتظار]] روحی است. آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]] مؤثر است، [[انتظار عملی]] است؛ هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده می‌شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیک تر می‌شود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر می‌سازد»<ref>[[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج۱، ص۹۸۷.</ref>.
+| پاسخ = [[آیت‌الله]] '''[[محمد ناصری دولت‌آبادی]]'''، در مقاله ''«[[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
-{{پایان جمع شدن}}
+«[[انتظار]]، حالتی روحی است که از ضمیر فرد [[منتظر]] بر می‌‌آید؛ اما با چشم به در دوختن و [[حسرت]] خوردن تمام نمی‌شود؛ بلکه به عمل منجر می‌‌شود و در تمامیِ اجزای [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] تأثیری شگرف برجای می‌‌نهد. در [[روایات]] متعدد، [[انتظار]] به عنوان عمل، بلکه [[برترین]] [[اعمال]] معرفی شده است. از جمله [[روایت]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} است که فرمودند: {{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي اِنْتِظَارُ اَلْفَرَجِ}}<ref>بحارالانوار، ج 2، ص 122</ref>؛ [[برترین]] [[اعمال امت]] من، [[انتظار فرج]] است. این دسته [[روایات]]، دلالت دارد که [[انتظار]]، حالت روانی [درونی] صرف نیست؛ بلکه حالت عملی [بیرونی] نیز دارد(...) اصطلاح [[انتظار]]، به معنای عدم [[رضایت]] از وضعیت موجود و [[انتظار عملی]] برای تغییر آن و حاصل شدن وضعیّتی مناسب می‌‌باشد»<ref>[[محمد ناصری دولت‌آبادی|ناصری دولت‌آبادی، محمد]]، [[خُلُق (نشریه)|خُلُق]] ، [[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]، ج۱، ص۹۸۷.</ref>.
+}}
 {{پاسخ پرسش
-| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آیت‌‌الله ناصری دولت‌آبادی؛}}
+| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین گودرزی؛
-[[پرونده:1379143.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد ناصری دولت‌آبادی]]]]
+| تصویر = 1100253.jpg
-::::::[[آیت‌الله]] '''[[محمد ناصری دولت‌آبادی]]'''، در مقاله ''«[[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
+| پاسخ‌دهنده = مجتبی گودرزی
-::::::«[[انتظار]]، حالتی روحی است که از ضمیر فرد [[منتظر]] بر می‌‌آید؛ اما با چشم به در دوختن و [[حسرت]] خوردن تمام نمی‌شود؛ بلکه به عمل منجر می‌‌شود و در تمامیِ اجزای [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] تأثیری شگرف برجای می‌‌نهد. در [[روایات]] متعدد، [[انتظار]] به عنوان عمل، بلکه [[برترین]] [[اعمال]] معرفی شده است. از جمله [[روایت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} است که فرمودند: {{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي اِنْتِظَارُ اَلْفَرَجِ}}<ref>بحارالانوار، ج 2، ص 122</ref>؛ [[برترین]] [[اعمال امت]] من، [[انتظار فرج]] است. این دسته [[روایات]]، دلالت دارد که [[انتظار]]، حالت روانی [درونی] صرف نیست؛ بلکه حالت عملی [بیرونی] نیز دارد(...) اصطلاح [[انتظار]]، به معنای عدم [[رضایت]] از وضعیت موجود و [[انتظار عملی]] برای تغییر آن و حاصل شدن وضعیّتی مناسب می‌‌باشد»<ref>[[محمد ناصری دولت‌آبادی|ناصری دولت‌آبادی، محمد]]، [[خُلُق (نشریه)|خُلُق ]]، [[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]، ج۱، ص۹۸۷.</ref>.
+| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[مجتبی گودرزی]]''' در مقاله ''«[[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]»'' در اين‌باره گفته است:
-{{پایان جمع شدن}}
+«[[انتظار عملی]] به [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت می‌دهد. و باعث می‌شود که [[منتظران]] در بعد فردی و [[اجتماعی]] تلاش کنند. از نظر فردی به حیات روحی و روانی و کسب [[فضائل اخلاقی]] و تقویت بنیه جسمی و روحی بپردازند و به عبارت دیگر [[خودسازی]] را سرلوحه کار خود قرار دهند. و از نظر [[اجتماعی]] مراقب حال دیگران بوده، و علاوه بر [[اصلاح]] خود در [[اصلاح]] دیگران نیز کوشا باشند. چرا که آن [[نهضت]] جهانی و برنامه [[عظیم]] که همه برنامه‌های آن مانند [[امنیت]]، [[عدالت]] و... در حد کمال است یک برنامه فردی نیست بلکه جمعی و همگانی است. از این‌رو برای تحقق چنین انقلابی، مردانی بزرگ، مصمّم، [[شکست ناپذیر]] و [[پاک]] و دارای [[بینش عمیق]] و گرایش‌های متعالی لازم است.
+بنابراین [[انتظار]] یک [[مصلح جهانی]] به‌معنای [[آماده‌باش]] کامل [[فکری]] و [[اخلاقی]]، مادی و [[معنوی]] در تمام ابعاد آن برای گسترش [[عدل]] و [[امنیت]] و [[اصلاح]] همه [[جهان]] است.
+بدین جهت در [[روایات]] ما برای [[منتظران واقعی]] اوصافی نظیر، [[یقین]]، [[ایمان]]، [[معرفت]] و [[شناخت]]، [[تقوا]]، [[خودسازی]] و دگرسازی و... گفته شده است. و [[منتظران]] را به سوی کسب آن [[صفات]]  [[تشویق]] کرده‌اند<ref>ر.ک: اصول کافی، ج۱، باب ۸۴؛ غیبت نعمانی، باب ۱۰.</ref>. هم‌چنین مواردی مانند: [[ورع]]، [[حسن خلق]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]]، عمل به [[آداب]] و [[تعالیم دینی]] و... را به‌عنوان [[وظایف منتظران]] برشمرده و امر به عمل کردن به آنها کرده‌اند<ref>ر.ک: غیبت نعمانی، باب ۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۵؛ بحارالانوار، ج۵۲، باب ۲۲.</ref>»<ref>[[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref>.
+}}
 {{پاسخ پرسش
-| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین گودرزی؛}}
+| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. آقای موسوی کاشمری؛
-[[پرونده:1100253.jpg|بندانگشتی|100px|right|[[مجتبی گودرزی]]]]
+| تصویر = 9030760879.jpg
-::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[مجتبی گودرزی]]''' در مقاله ''«[[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]»'' در اين‌باره گفته است:
+| پاسخ‌دهنده = سید مهدی موسوی کاشمری
-::::::«[[انتظار عملی]] به [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت می‌دهد. و باعث می‌شود که [[منتظران]] در بعد فردی و [[اجتماعی]] تلاش کنند. از نظر فردی به حیات روحی و روانی و کسب [[فضائل اخلاقی]] و تقویت بنیه جسمی و روحی بپردازند و به عبارت دیگر [[خودسازی]] را سرلوحه کار خود قرار دهند. و از نظر [[اجتماعی]] مراقب حال دیگران بوده، و علاوه بر [[اصلاح]] خود در [[اصلاح]] دیگران نیز کوشا باشند. چرا که آن [[نهضت]] جهانی و برنامه [[عظیم]] که همه برنامه‌های آن مانند [[امنیت]]، [[عدالت]] و... در حد کمال است یک برنامه فردی نیست بلکه جمعی و همگانی است. از این‌رو برای تحقق چنین انقلابی، مردانی بزرگ، مصمّم، [[شکست ناپذیر]] و [[پاک]] و دارای [[بینش عمیق]] و گرایش‌های متعالی لازم است.
+| پاسخ = آقای '''[[سید مهدی موسوی کاشمری]]'''، در مقاله ''«[[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::بنابراین [[انتظار]] یک [[مصلح جهانی]] به‌معنای [[آماده‌باش]] کامل [[فکری]] و [[اخلاقی]]، مادی و [[معنوی]] در تمام ابعاد آن برای گسترش [[عدل]] و [[امنیت]] و [[اصلاح]] همه [[جهان]] است.
-::::::بدین جهت در [[روایات]] ما برای [[منتظران واقعی]] اوصافی نظیر، [[یقین]]، [[ایمان]]، [[معرفت]] و [[شناخت]]، [[تقوا]]، [[خودسازی]] و دگرسازی و... گفته شده است. و [[منتظران]] را به سوی کسب آن [[صفات ]] [[تشویق]] کرده‌اند<ref>ر.ک: اصول کافی، ج۱، باب ۸۴؛ غیبت نعمانی، باب ۱۰.</ref>. هم‌چنین مواردی مانند: [[ورع]]، [[حسن خلق]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]]، عمل به [[آداب]] و [[تعالیم دینی]] و... را به‌عنوان [[وظایف منتظران]] برشمرده و امر به عمل کردن به آنها کرده‌اند<ref>ر.ک: غیبت نعمانی، باب ۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۵؛ بحارالانوار، ج۵۲، باب ۲۲.</ref>»<ref>[[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref>.
+«'''[[انتظار]] [[مکتب]] عمل:''' در [[حدیثی]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} می‌‌فرماید: [[برترین عمل]] [[امت]] من [[انتظار فرج]] داشتن است<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}.</ref>. [[پیامبر]] در این بیان خود "[[انتظار فرج]]" را عمل به حساب آورده است، درحالی‌ که‌‎ دست روی دست گذاشتن و خود را بی‌خاصیت و مهمل بارآوردن، در گوشه خانه خزیدن و‌‎ ‎تن به [[ظلم]] دادن و در آرزوی [[ظهور امام زمان]] به سر بردن تا آن [[حضرت]] با نیروی غیبی امور را‌‎ ‎اصلاح کند نه‌تنها [[انتظار]] نیست بلکه خود ضد [[انتظار]] است.
-{{پایان جمع شدن}}
+گذشته از این،در این [[حدیث]] "[[انتظار فرج]]" [[برترین عمل]] شمرده شده و سر آن هم این‌‎ ‎است که "[[انتظار فرج]]" حرکت و عمل در جهت ایجاد [[جامعه]] و [[حکومتی]] مبتنی بر [[دین]] و‌‎ ‎ارزش‌های [[اسلامی]] و [[عدالت اجتماعی]] است و چنین اقدامی [[برترین]] عمل‌هاست زیرا مقدمه و‌‎ ‎تلاش برای تحقق [[حکومت]] و [[نظام اسلامی]] و [[ولایت]] [[امامان معصوم]] {{عم}} است. و‌‎ ‎بر طبق [[روایت]] از [[امام]] این خود [[افضل]] [[اعمال]] است، زیرا وسیله آن است که سایر فرایض و‌‎ ‎احکام [[الهی]] عینیت یافته و عملی می‌‌گردد. و در [[حقیقت]] "[[انتظار فرج]]" برای ما که در [[عصر‌‎ ‎غیبت]] واقعیم نوعی [[آماده‌سازی]] و مهیا شدن برای [[یاری]] رساندن به [[نهضت]] جهانی حضرت‌‎ ‎مهدی {{ع}} و این جز با [[مبارزه]] و تلاش مستمر و [[جهاد]] بی‌امان با مظاهر [[شرک]] و [[طاغوت]] و‌‎ ‎ایجاد [[آمادگی]] صد در صد و همیشگی میسّر نیست.
+آیا کسانی که تحت عنوان [[انتظار فرج]] کناره‌گیری [[اختیار]] کرده‌اند و خود را از صحنه مبارزه‌‎ ‎حق و [[باطل]] منزوی کرده و در نتیجه [[روح]] [[شهامت]] و شور [[جهاد]] و [[پیکار]] را در خود کشته‌اند، بر‌‎ ‎این [[باور]] هستند که [[یاران حضرت مهدی]] کسانی‌اند که در رکاب او بجنگد، بکشند و کشته‌‎ ‎شوند؟ و [[دوستان]] آن [[حضرت]] همان‌هایی‌اند که برای مدت‌ها همراه و به [[امامت]] او با مظاهر‌‎ ‎شرک و قدرت‌های [[شیطانی]] در حال [[پیکار]] هستند؟ و چنین چیزی بدون [[آمادگی]] قبلی و ایجاد‌‎ ‎روح سلحشوری و [[جهاد]] در خود ممکن است؟ چنین کسانی غالباً بر این پندارند که همه امور‌‎ ‎مربوط به [[حکومت حضرت ولی عصر]] با [[قدرت]] غیبی و بدون هیچ‌گونه زحمت و تحمل‌‎ ‎فشار و [[سختی]]، انجام می‌‌شود و [[دوستان]] آن [[حضرت]] نابرده [[رنج]]، به عظیم‌ترین و پربهاترین‌‎ ‎‎گنج دست می‌‌یابند. و با این دید هم شاید نیازی در این نمی‌بینند که در خود [[آمادگی]] را‌‎ ‎به وجود آورند و به خود زحمت [[انتظار ناب]] را داده و تن به [[بلا]] دهند.
+شخصی به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کرد: [[مردم]] می‌‌گویند: هرگاه [[مهدی]] {{ع}} [[قیام]] کند امور‌‎ ‎خودبه‌خود [[اصلاح]] می‌‌گردد و به [[قدر]] یک حجامت نیز [[خونریزی]] نمی‌شود. [[حضرت]] فرمود:‎ ‎"هرگز این‌گونه نیست. به خدایی که [[جان]] آن [[عزیز]] در دست اوست [[سوگند]] اگر بنا بود کار برای کسی‌‎ ‎به‌خودی‌خود هموار شود برای [[رسول خدا]] می‌‌شد آن هنگامی که دندانش [[شکست]] و‌‎ ‎صورتش شکاف برداشت. هرگز چنین نیست. به [[خدا]] [[سوگند]] کار درست نخواهد شد تا‌‎ ‎اینکه ما و شما تبدیل به [[خون]] و عرق گردیم"<ref>{{متن حدیث|كَلَّا وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَوِ اسْتَقَامَتْ لِأَحَدٍ عَفْواً لَاسْتَقَامَتْ لِرَسُولِ اللَّهِ {{صل}} حِينَ أُدْمِيَتْ رَبَاعِيَتُهُ وَ شُجَّ فِي وَجْهِهِ كَلَّا وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ حَتَّى نَمْسَحَ نَحْنُ وَ أَنْتُمُ الْعَرَقَ وَ الْعَلَقَ}}.</ref>. و در همین راستاست که در [[حدیث]] دیگری همان [[حضرت]] می‌‌فرماید: "هر کدام از شما باید خود را برای [[قیام قائم]] آماده کند اگرچه به [[قدر]] مهیا کردن تیری باشد.‎ ‎زیرا وقتی [[خداوند]] [[نیت]] [[صادق]] او را دایر بر [[انتظار فرج]] و [[یاری]] آن [[حضرت]] ببیند [[امید]] می‌‌رود‌‎ ‎خداوند [[عمر]] او را دراز کرده تا [[ظهور]] او را [[درک]] کند و از [[یاران]] آن بزرگوار باشد". البته مقصود از تهیه [[سلاح]]، [[آمادگی نظامی]] است که در هر زمانی به‌گونه‌ای و شاید‌‎ ‎مقصود از این که فرمود: "[[امید]] می‌‌برم که [[خدا]] [[عمر]] او را دراز کند" این باشد که چنین انتظاری‌‎ ‎این اندازه در پیشگاه [[خداوند تعالی]] [[ارزش]] و [[جایگاه]] دارد.
+و باز همان [[حضرت]] در [[مقام]] ارزش‌گذاری این [[انتظار]] [[خالص]] و سرشار از [[امید]] و شور و‌‎ ‎عمل می‌‌فرماید‌: "هرکس در حال [[انتظار]] باشد و بمیرد همچون کسی است که در [[خیمه]] [[قائم]] {{ع}} با او‌‎ ‎همراه است. پس لحظه‌ای درنگ کرده و فرمود: نه، بلکه مانند کسی است که با او و در صف‌‎ ‎او [[شمشیر]] بزند. سپس فرمود: نه، به [[خدا]] [[سوگند]] او همچون کسی است که در رکاب رسول‌‎ ‎خدا [[شهید]] گردیده باشد"<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَكَثَ هُنَيْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ كَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَيْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا كَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}.</ref>.
+و این امر نیز شاید بدین خاطر باشد که از [[باب]] {{متن حدیث|إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ}} از آنجا که چنین‌‎ ‎شخصی نیتش این بوده است که در آستان [[حضرت مهدی]] و در [[حمایت]] از او [[نبرد]] کند و این‌‎ ‎آمادگی را نیز در خویش ایجاد کرده است و برای لحظه [[ظهور]] سر از پا نمی‌شناخته و خود را‌‎ ‎آنچنان مهیا کرده که تا اعلان [[ظهور]] شود او بی هیچ درنگ و دغدغه خاطر و با [[آمادگی]] کامل،‌‎ ‎در تمامی زمینه‌ها به سوی آن، [[حضرت]] و [[کمک]] به [[نهضت]] جهانی او حرکت کند ولی أجل بدو‌‎ ‎‎مهلت نداده و با همین [[نیت]] از [[دنیا]] رفته است [[خداوند]] نیز او را با این نیتش محشور کرده و‌‎ ‎ثواب آن را بدو خواهد بخشید.
-{{پاسخ پرسش
+مهم‌تر اینکه باز در روایتی [[امام سجاد]] {{ع}} فرمود: "آنها که در [[عصر غیبت]] آن [[حضرت]] به‌‎ سر می‌‌برند و به [[امامت]] او [[معتقد]] و [[منتظر ظهور]] او هستند [[بهترین]] [[مردم]] تمام دوران‌ها و‌‎ ‎زمان‌هایند؛ زیرا [[خداوند تعالی]] [[عقل]] و [[درک]] و هوشی بدانان [[عنایت]] می‌‌کند و آنچنان [[فهم]] و‌‎ ‎معرفت آنها را بالا می‌‌برد که در نزد آنها [[غیبت]] به منزله حضور است و [[خداوند]] آنها را همانند‌‎ ‎مجاهدانی که در رکاب [[رسول خدا]] می‌‌جنگیدند قرار داده است". یعنی همان [[مراقبت]]، تلاش، [[مجاهدت]] و وظایفی که در [[عصر حضور]] از آنان سر می‌‌زند،‌‎ ‎در [[زمان غیبت]] نیز دنبال می‌‌کنند»<ref>[[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری، سید مهدی]]، [[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]، ص۴۰۴-۴۰۶.</ref>.
-| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. آقای موسوی کاشمری؛}}
+}}
-[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
+== پرسش‌های وابسته ==
-::::::آقای '''[[سید مهدی موسوی کاشمری]]'''، در مقاله ''«[[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::«'''[[انتظار]] [[مکتب]] عمل:''' در [[حدیثی]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌‌فرماید: [[برترین عمل]] [[امت]] من [[انتظار فرج]] داشتن است<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}.</ref>. [[پیامبر]] در این بیان خود "[[انتظار فرج]]" را عمل به حساب آورده است، درحالی‌ که‌‎ دست روی دست گذاشتن و خود را بی‌خاصیت و مهمل بارآوردن، در گوشه خانه خزیدن و‌‎ ‎تن به [[ظلم]] دادن و در آرزوی [[ظهور امام زمان]] به سر بردن تا آن [[حضرت]] با نیروی غیبی امور را‌‎ ‎اصلاح کند نه‌تنها [[انتظار]] نیست بلکه خود ضد [[انتظار]] است.
-::::::گذشته از این،در این [[حدیث]] "[[انتظار فرج]]" [[برترین عمل]] شمرده شده و سر آن هم این‌‎ ‎است که "[[انتظار فرج]]" حرکت و عمل در جهت ایجاد [[جامعه]] و [[حکومتی]] مبتنی بر [[دین]] و‌‎ ‎ارزش‌های [[اسلامی]] و [[عدالت اجتماعی]] است و چنین اقدامی [[برترین]] عمل‌هاست زیرا مقدمه و‌‎ ‎تلاش برای تحقق [[حکومت]] و [[نظام اسلامی]] و [[ولایت]] [[امامان معصوم]]{{عم}} است. و‌‎ ‎بر طبق [[روایت]] از [[امام]] این خود [[افضل]] [[اعمال]] است، زیرا وسیله آن است که سایر فرایض و‌‎ ‎احکام [[الهی]] عینیت یافته و عملی می‌‌گردد. و در [[حقیقت]] "[[انتظار فرج]]" برای ما که در [[عصر‌‎ ‎غیبت]] واقعیم نوعی [[آماده‌سازی]] و مهیا شدن برای [[یاری]] رساندن به [[نهضت]] جهانی حضرت‌‎ ‎مهدی{{ع}} و این جز با [[مبارزه]] و تلاش مستمر و [[جهاد]] بی‌امان با مظاهر [[شرک]] و [[طاغوت]] و‌‎ ‎ایجاد [[آمادگی]] صد در صد و همیشگی میسّر نیست.
-::::::آیا کسانی که تحت عنوان [[انتظار فرج]] کناره‌گیری [[اختیار]] کرده‌اند و خود را از صحنه مبارزه‌‎ ‎حق و [[باطل]] منزوی کرده و در نتیجه [[روح]] [[شهامت]] و شور [[جهاد]] و [[پیکار]] را در خود کشته‌اند، بر‌‎ ‎این [[باور]] هستند که [[یاران حضرت مهدی]] کسانی‌اند که در رکاب او بجنگد، بکشند و کشته‌‎ ‎شوند؟ و [[دوستان]] آن [[حضرت]] همان‌هایی‌اند که برای مدت‌ها همراه و به [[امامت]] او با مظاهر‌‎ ‎شرک و قدرت‌های [[شیطانی]] در حال [[پیکار]] هستند؟ و چنین چیزی بدون [[آمادگی]] قبلی و ایجاد‌‎ ‎روح سلحشوری و [[جهاد]] در خود ممکن است؟ چنین کسانی غالباً بر این پندارند که همه امور‌‎ ‎مربوط به [[حکومت حضرت ولی عصر]] با [[قدرت]] غیبی و بدون هیچ‌گونه زحمت و تحمل‌‎ ‎فشار و [[سختی]]، انجام می‌‌شود و [[دوستان]] آن [[حضرت]] نابرده [[رنج]]، به عظیم‌ترین و پربهاترین‌‎ ‎‎گنج دست می‌‌یابند. و با این دید هم شاید نیازی در این نمی‌بینند که در خود [[آمادگی]] را‌‎ ‎به وجود آورند و به خود زحمت [[انتظار ناب]] را داده و تن به [[بلا]] دهند.
-::::::شخصی به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کرد: [[مردم]] می‌‌گویند: هرگاه [[مهدی]]{{ع}} [[قیام]] کند امور‌‎ ‎خودبه‌خود [[اصلاح]] می‌‌گردد و به [[قدر]] یک حجامت نیز [[خونریزی]] نمی‌شود. [[حضرت]] فرمود:‎ ‎"هرگز این‌گونه نیست. به خدایی که [[جان]] آن [[عزیز]] در دست اوست [[سوگند]] اگر بنا بود کار برای کسی‌‎ ‎به‌خودی‌خود هموار شود برای [[رسول خدا]] می‌‌شد آن هنگامی که دندانش [[شکست]] و‌‎ ‎صورتش شکاف برداشت. هرگز چنین نیست. به [[خدا]] [[سوگند]] کار درست نخواهد شد تا‌‎ ‎اینکه ما و شما تبدیل به [[خون]] و عرق گردیم"<ref>{{متن حدیث|كَلَّا وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَوِ اسْتَقَامَتْ لِأَحَدٍ عَفْواً لَاسْتَقَامَتْ لِرَسُولِ اللَّهِ {{صل}} حِينَ أُدْمِيَتْ رَبَاعِيَتُهُ وَ شُجَّ فِي وَجْهِهِ كَلَّا وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ حَتَّى نَمْسَحَ نَحْنُ وَ أَنْتُمُ الْعَرَقَ وَ الْعَلَقَ}}.</ref>. و در همین راستاست که در [[حدیث]] دیگری همان [[حضرت]] می‌‌فرماید: "هر کدام از شما باید خود را برای [[قیام قائم]] آماده کند اگرچه به [[قدر]] مهیا کردن تیری باشد.‎ ‎زیرا وقتی [[خداوند]] [[نیت]] [[صادق]] او را دایر بر [[انتظار فرج]] و [[یاری]] آن [[حضرت]] ببیند [[امید]] می‌‌رود‌‎ ‎خداوند [[عمر]] او را دراز کرده تا [[ظهور]] او را [[درک]] کند و از [[یاران]] آن بزرگوار باشد". البته مقصود از تهیه [[سلاح]]، [[آمادگی نظامی]] است که در هر زمانی به‌گونه‌ای و شاید‌‎ ‎مقصود از این که فرمود: "[[امید]] می‌‌برم که [[خدا]] [[عمر]] او را دراز کند" این باشد که چنین انتظاری‌‎ ‎این اندازه در پیشگاه [[خداوند تعالی]] [[ارزش]] و [[جایگاه]] دارد.
-::::::و باز همان [[حضرت]] در [[مقام]] ارزش‌گذاری این [[انتظار]] [[خالص]] و سرشار از [[امید]] و شور و‌‎ ‎عمل می‌‌فرماید‌: "هرکس در حال [[انتظار]] باشد و بمیرد همچون کسی است که در [[خیمه]] [[قائم]]{{ع}} با او‌‎ ‎همراه است. پس لحظه‌ای درنگ کرده و فرمود: نه، بلکه مانند کسی است که با او و در صف‌‎ ‎او [[شمشیر]] بزند. سپس فرمود: نه، به [[خدا]] [[سوگند]] او همچون کسی است که در رکاب رسول‌‎ ‎خدا [[شهید]] گردیده باشد"<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ كَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِي فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَكَثَ هُنَيْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ كَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَيْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا كَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}.</ref>.
-::::::و این امر نیز شاید بدین خاطر باشد که از [[باب ]]{{متن حدیث|إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ}} از آنجا که چنین‌‎ ‎شخصی نیتش این بوده است که در آستان [[حضرت مهدی]] و در [[حمایت]] از او [[نبرد]] کند و این‌‎ ‎آمادگی را نیز در خویش ایجاد کرده است و برای لحظه [[ظهور]] سر از پا نمی‌شناخته و خود را‌‎ ‎آنچنان مهیا کرده که تا اعلان [[ظهور]] شود او بی هیچ درنگ و دغدغه خاطر و با [[آمادگی]] کامل،‌‎ ‎در تمامی زمینه‌ها به سوی آن، [[حضرت]] و [[کمک]] به [[نهضت]] جهانی او حرکت کند ولی أجل بدو‌‎ ‎‎مهلت نداده و با همین [[نیت]] از [[دنیا]] رفته است [[خداوند]] نیز او را با این نیتش محشور کرده و‌‎ ‎ثواب آن را بدو خواهد بخشید.
-::::::مهم‌تر اینکه باز در روایتی [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "آنها که در [[عصر غیبت]] آن [[حضرت]] به‌‎ سر می‌‌برند و به [[امامت]] او [[معتقد]] و [[منتظر ظهور]] او هستند [[بهترین]] [[مردم]] تمام دوران‌ها و‌‎ ‎زمان‌هایند؛ زیرا [[خداوند تعالی]] [[عقل]] و [[درک]] و هوشی بدانان [[عنایت]] می‌‌کند و آنچنان [[فهم]] و‌‎ ‎معرفت آنها را بالا می‌‌برد که در نزد آنها [[غیبت]] به منزله حضور است و [[خداوند]] آنها را همانند‌‎ ‎مجاهدانی که در رکاب [[رسول خدا]] می‌‌جنگیدند قرار داده است". یعنی همان [[مراقبت]]، تلاش، [[مجاهدت]] و وظایفی که در [[عصر حضور]] از آنان سر می‌‌زند،‌‎ ‎در [[زمان غیبت]] نیز دنبال می‌‌کنند»<ref>[[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری، سید مهدی]]، [[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]، ص۴۰۴-۴۰۶.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
 {{پرسمان انتظار فرج}}
-== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==
-{{منبع‌شناسی جامع}}
-* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
-* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
-* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].
-{{پایان منبع‌شناسی جامع}}
 == پانویس ==
 {{پانویس}}
-{{انتظار افقی}}
+[[رده:پرسش]]
+[[رده:پرسمان مهدویت]]
-[[رده:پرسش‌]]
-[[رده:پرسمان مهدویت]]
-[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
 [[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]
 [[رده:پرسش‌های مربوط به انتظار فرج]]