تربص در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۶۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[))
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = تربص
| عنوان مدخل  = [[تربص]]
| مداخل مرتبط = [[تربص در قرآن]] - [[تربص در حدیث]] - [[تربص در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  = تربص (پرسش)
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
* تربُّص: [[انتظار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۷۷.</ref>، توقع‌ داشتن و درنگ‌ کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۳.</ref>.  
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[تربص]]''' است. "'''[[تربص]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[تربص در قرآن]] - [[تربص در حدیث]] - [[تربص در فقه سیاسی]] </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[تربص (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 
==مقدمه==
*تربُّص: [[انتظار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۷۷.</ref>، توقع‌ داشتن و درنگ‌ کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۳.</ref>.  
*{{متن قرآن|وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ}}<ref>«اما شما خود را (با دورویی) به سختی افکندید و چشم به راه (شکست ما مؤمنان) بودید و تردید کردید و آرزوها شما را فریب داد» سوره حدید، آیه ۱۴.</ref>.
*{{متن قرآن|وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ}}<ref>«اما شما خود را (با دورویی) به سختی افکندید و چشم به راه (شکست ما مؤمنان) بودید و تردید کردید و آرزوها شما را فریب داد» سوره حدید، آیه ۱۴.</ref>.
*[[خداوند]] در [[قرآن کریم]] [[کفار]] و [[مشرکان]] را به [[دلیل]] [[انتظار]] سقوط [[دولت]] [[پیامبر]]{{صل}} و نابودی [[اسلام]] [[نکوهش]] می‌کند: {{متن قرآن|وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَائِرَ}}<ref>«و برخی از تازیان بیابان‌نشین آنچه هزینه می‌کنند غرامت می‌شمارند و برای شما انتظار پیشامدها را می‌کشند» سوره توبه، آیه ۹۸.</ref>.
* [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] [[کفار]] و [[مشرکان]] را به [[دلیل]] [[انتظار]] سقوط [[دولت پیامبر]] {{صل}} و نابودی [[اسلام]] [[نکوهش]] می‌کند: {{متن قرآن|وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَائِرَ}}<ref>«و برخی از تازیان بیابان‌نشین آنچه هزینه می‌کنند غرامت می‌شمارند و برای شما انتظار پیشامدها را می‌کشند» سوره توبه، آیه ۹۸.</ref>.
*تربُّص به حالت بی‌عملی [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و بی‌تحرکّی اطلاق می‌گردد و نسبت به امری که [[انتظار]] و توقع آن می‌رود، بار ارزشی می‌گیرد. در مواردی [[مؤمنان]] در [[انتظار]] [[نزول]] [[بلا]] بر [[کافران]] یا [[فرمان]] [[جهاد]] با آنها از سوی [[خداوند]] بودند: {{متن قرآن|وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينَا}}<ref>«و ما برای شما انتظار داریم که خداوند شما را از سوی خویش یا به دست ما به عذابی دچار فرماید» سوره توبه، آیه ۵۲.</ref>.
* تربُّص به حالت بی‌عملی [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و بی‌تحرکّی اطلاق می‌گردد و نسبت به امری که [[انتظار]] و توقع آن می‌رود، بار ارزشی می‌گیرد. در مواردی [[مؤمنان]] در [[انتظار]] [[نزول]] [[بلا]] بر [[کافران]] یا [[فرمان]] [[جهاد]] با آنها از سوی [[خداوند]] بودند: {{متن قرآن|وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينَا}}<ref>«و ما برای شما انتظار داریم که خداوند شما را از سوی خویش یا به دست ما به عذابی دچار فرماید» سوره توبه، آیه ۵۲.</ref>.
*حالت تربُّص در مورد [[منافقان]] به حالت فرصت‌ طلبی و ابن‌الوقتی اطلاق شده که [[گوشه‌گیری]] و بی‌عملی آنان را در [[جامعه]] نتیجه می‌دهد و [[قرآن کریم]] این [[سیاست]] را برملا می‌کند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَإِنْ كَانَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ}}<ref>«آنان که چشم بر شما دارند، اگر از سوی خداوند پیروزی‌ بهره شما گردد، می‌گویند: آیا با شما نبودیم؟ و اگر کافران را بهره‌ای باشد، می‌گویند آیا ما بر شما دست نیافته‌ایم؟» سوره نساء، آیه ۱۴۱.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۷۸.</ref>.
* حالت تربُّص در مورد [[منافقان]] به حالت فرصت‌ طلبی و ابن‌الوقتی اطلاق شده که [[گوشه‌گیری]] و بی‌عملی آنان را در [[جامعه]] نتیجه می‌دهد و [[قرآن کریم]] این [[سیاست]] را برملا می‌کند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَإِنْ كَانَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ}}<ref>«آنان که چشم بر شما دارند، اگر از سوی خداوند پیروزی‌ بهره شما گردد، می‌گویند: آیا با شما نبودیم؟ و اگر کافران را بهره‌ای باشد، می‌گویند آیا ما بر شما دست نیافته‌ایم؟» سوره نساء، آیه ۱۴۱.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۷۸.</ref>.


==منابع==
==تربّص==
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
یعنی [[مراقبت]] در [[تعادل]] نیروهای [[مسلمانان]] و [[کفار]] به نوعی که [[توازن]] به هم نخورد، هنگامی که تجهیزات و نیروی [[دشمن]] زیاد باشد، [[مسلمان‌ها]] باید با [[موازنه]] قوا [[جهاد]] را شروع کنند، اگر موازنه قوا به نفع کفار باشد، بر مسلمانان [[واجب]] است تا [[صبر]] کنند و موازنه قوا حاصل شود<ref>فقه سیاسی، ج۵، ص۲۴۶.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۵۱۶.</ref>


==پانویس==
== منابع ==
{{یادآوری پانویس}}
{{منابع}}
{{پانویس2}}
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده: 1100699.jpg|22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه فقه سیاسی ج۱''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده: مدخل]]
[[رده: مدخل]]
[[رده: تربص]]
[[رده: تربص]]
۷۶٬۰۰۹

ویرایش