تربص در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۷۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\'\'\'\[\[(.*)\]\]\'\'\'(.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\sn...)
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = تربص
| موضوع مرتبط = تربص
خط ۷: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*تربُّص: [[انتظار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۷۷.</ref>، توقع‌ داشتن و درنگ‌ کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۳.</ref>.  
* تربُّص: [[انتظار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۷۷.</ref>، توقع‌ داشتن و درنگ‌ کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۳.</ref>.  
*{{متن قرآن|وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ}}<ref>«اما شما خود را (با دورویی) به سختی افکندید و چشم به راه (شکست ما مؤمنان) بودید و تردید کردید و آرزوها شما را فریب داد» سوره حدید، آیه ۱۴.</ref>.
*{{متن قرآن|وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ}}<ref>«اما شما خود را (با دورویی) به سختی افکندید و چشم به راه (شکست ما مؤمنان) بودید و تردید کردید و آرزوها شما را فریب داد» سوره حدید، آیه ۱۴.</ref>.
*[[خداوند]] در [[قرآن کریم]] [[کفار]] و [[مشرکان]] را به [[دلیل]] [[انتظار]] سقوط [[دولت پیامبر]]{{صل}} و نابودی [[اسلام]] [[نکوهش]] می‌کند: {{متن قرآن|وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَائِرَ}}<ref>«و برخی از تازیان بیابان‌نشین آنچه هزینه می‌کنند غرامت می‌شمارند و برای شما انتظار پیشامدها را می‌کشند» سوره توبه، آیه ۹۸.</ref>.
* [[خداوند]] در [[قرآن کریم]] [[کفار]] و [[مشرکان]] را به [[دلیل]] [[انتظار]] سقوط [[دولت پیامبر]] {{صل}} و نابودی [[اسلام]] [[نکوهش]] می‌کند: {{متن قرآن|وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَائِرَ}}<ref>«و برخی از تازیان بیابان‌نشین آنچه هزینه می‌کنند غرامت می‌شمارند و برای شما انتظار پیشامدها را می‌کشند» سوره توبه، آیه ۹۸.</ref>.
*تربُّص به حالت بی‌عملی [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و بی‌تحرکّی اطلاق می‌گردد و نسبت به امری که [[انتظار]] و توقع آن می‌رود، بار ارزشی می‌گیرد. در مواردی [[مؤمنان]] در [[انتظار]] [[نزول]] [[بلا]] بر [[کافران]] یا [[فرمان]] [[جهاد]] با آنها از سوی [[خداوند]] بودند: {{متن قرآن|وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينَا}}<ref>«و ما برای شما انتظار داریم که خداوند شما را از سوی خویش یا به دست ما به عذابی دچار فرماید» سوره توبه، آیه ۵۲.</ref>.
* تربُّص به حالت بی‌عملی [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و بی‌تحرکّی اطلاق می‌گردد و نسبت به امری که [[انتظار]] و توقع آن می‌رود، بار ارزشی می‌گیرد. در مواردی [[مؤمنان]] در [[انتظار]] [[نزول]] [[بلا]] بر [[کافران]] یا [[فرمان]] [[جهاد]] با آنها از سوی [[خداوند]] بودند: {{متن قرآن|وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينَا}}<ref>«و ما برای شما انتظار داریم که خداوند شما را از سوی خویش یا به دست ما به عذابی دچار فرماید» سوره توبه، آیه ۵۲.</ref>.
*حالت تربُّص در مورد [[منافقان]] به حالت فرصت‌ طلبی و ابن‌الوقتی اطلاق شده که [[گوشه‌گیری]] و بی‌عملی آنان را در [[جامعه]] نتیجه می‌دهد و [[قرآن کریم]] این [[سیاست]] را برملا می‌کند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَإِنْ كَانَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ}}<ref>«آنان که چشم بر شما دارند، اگر از سوی خداوند پیروزی‌ بهره شما گردد، می‌گویند: آیا با شما نبودیم؟ و اگر کافران را بهره‌ای باشد، می‌گویند آیا ما بر شما دست نیافته‌ایم؟» سوره نساء، آیه ۱۴۱.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۷۸.</ref>.
* حالت تربُّص در مورد [[منافقان]] به حالت فرصت‌ طلبی و ابن‌الوقتی اطلاق شده که [[گوشه‌گیری]] و بی‌عملی آنان را در [[جامعه]] نتیجه می‌دهد و [[قرآن کریم]] این [[سیاست]] را برملا می‌کند: {{متن قرآن|الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَإِنْ كَانَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ}}<ref>«آنان که چشم بر شما دارند، اگر از سوی خداوند پیروزی‌ بهره شما گردد، می‌گویند: آیا با شما نبودیم؟ و اگر کافران را بهره‌ای باشد، می‌گویند آیا ما بر شما دست نیافته‌ایم؟» سوره نساء، آیه ۱۴۱.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۷۸.</ref>.
 
==تربّص==
یعنی [[مراقبت]] در [[تعادل]] نیروهای [[مسلمانان]] و [[کفار]] به نوعی که [[توازن]] به هم نخورد، هنگامی که تجهیزات و نیروی [[دشمن]] زیاد باشد، [[مسلمان‌ها]] باید با [[موازنه]] قوا [[جهاد]] را شروع کنند، اگر موازنه قوا به نفع کفار باشد، بر مسلمانان [[واجب]] است تا [[صبر]] کنند و موازنه قوا حاصل شود<ref>فقه سیاسی، ج۵، ص۲۴۶.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۵۱۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده: 1100699.jpg|22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه فقه سیاسی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۷۶٬۰۰۹

ویرایش