ابوکعب خثعمی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '*[' به '* [') |
جز (جایگزینی متن - 'دست' به 'دست') |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل = ابوکعب خثعمی | مداخل مرتبط = [[ابوکعب خثعمی در تاریخ اسلامی]] - [[ابوکعب خثعمی در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = ابوکعب خثعمی | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین | |||
| نام کامل = ابوکعب خثعمی | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[بنی‌خثعم]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = [[کعب بن ابوکعب خثعمی]] | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[امام علی]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = [[جنگ صفین]] | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
ابوکعب خثعمی از [[یاران]] [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} بود که در [[جنگ صفین]] در رکاب [[امام علی]] {{ع}} به [[شهادت]] رسید. | |||
[[نصر بن مزاحم]] از [[ابو علقمه خثعمی]] [[نقل]] می‌کند: [[عبدالله بن حنش خثعمی]] که سرکرده خثعمی‌ها در [[سپاه معاویه]] بود، شخصی را نزد ابوکعب خثعمی [[فرمانده]] خثعمی‌های [[سپاه]] [[حضرت علی]] {{ع}} فرستاد<ref>روش امیرالمؤمنین {{ع}} در چینش سپاهیان به گونه‌ای بود که هنگام رویارویی دو لشکر افراد هر قبیله‌ای که در عراق با بصره زندگی میکردند رو در روی افراد دیگر همان قبیله، که سپاه شام بود قرار گیرند و تأثیر این تقابل این بود که دو گروه هم قبیله وقتی مقابل هم قرار گرفتند روی احساسات و عواطف فامیلی و هم قبیلگی کمتر به جنگ و ستیز هم بروند و خون کمتری ریخته شود و لذا در موارد زیادی از درگیر شدن با هم خودداری میکردند. «ر. ک: تاریخ ابن کثیر، ج۷، ص۲۶۲؛ تاریخ طبری، ج۴ و تجارب الأمم، ج۱، ص۵۲۲ طبع ۲ سروش تهران».</ref> و پیغام داد که اگر موافق باشی [[جنگ]] را ترک کنیم و هر دو از [[سپاه معاویه]] و [[علی]] خارج شویم و هر کدام [[پیروز]] شدند به همان می‌پیوندیم. اما ابوکعب خثعمی از پیشنهاد او سر باز زد و چون راه [[حضرت علی]] {{ع}} را به [[حق]] می‌دانست، حاضر به ترک [[سپاه امام]] {{ع}} نشد. در نتیجه هر دو گروه [[خثعم]] به [[فرماندهی]] [[عبدالله بن حنش]] از [[سپاه معاویه]] و ابوکعب خثعمی از [[سپاه امام علی]] {{ع}} مقابل هم قرار گرفتند. | |||
در این هنگام مردی از میان گروه [[خثعم]] از [[سپاه شام]]، بیرون آمد و فریاد زد: ای [[مردم]] [[عراق]]! یک نفر به یک نفر، من حاضر به [[جنگ]] تن به تن هستم، بلافاصله [[وهب بن مسعود]] از خثعمی‌های [[کوفه]] به [[نبرد]] با مرد شامی به میدان آمد و در اندک زمانی او را به [[هلاکت]] رساند. با کشته شدن مرد شامی از گروه [[خثعم]]، [[جنگ]] میان دو [[سپاه]] شدت یافت و [[آتش]] [[نبرد]] بالا گرفت، در این موقع ابوکعب خثعمی فریاد زد: ای گروه [[خثعم]]! شمشیرها را بکشید و پاهای نیروهای شامی را نشانه روید. پس از این سخن، جنگید تا ناگهان [[شمر بن عبدالله خثعمی]] - از [[اهل شام]] – نیزه‌ای به وی زد و او را به [[زمین]] انداخت و در نتیجه ابوکعب خثعمی [[فرمانده سپاه]] خثعمی عراقی از [[سپاه علی]] {{ع}} روی [[زمین]] افتاد و به [[شهادت]] رسید. | |||
پس از [[شهادت]] ابوکعب خثعمی، پسرش کعب [[پرچم]] را برداشت، اما چشمش صدمه دید و بر روی [[زمین]] افتاد، سپس [[شریح بن مالک]] [[پرچم]] را برداشت و هشتاد نفر از خثعمی‌های دور او صدمه دیدند، و [[اهل شام]] نیز مثل عراقی‌ها صدمه دیدند، بعد از وی دوباره [[پرچم]] به دست کعب [[فرزند]] ابوکعب رسید و [[جنگ]] ادامه یافت <ref>وقعه صفین، ص۲۵۷.</ref><ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۶.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | |||
{{مدخل وابسته}} | |||
* [[بنی‌خثعم]] (قبیله) | |||
* [[کعب بن ابی‌کعب خثعمی]] (فرزند) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۱۷: | خط ۶۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام علی]] | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:بنی‌خثعم]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. ابوکعب خثعمی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوکعب خثعمی در تاریخ اسلامی - ابوکعب خثعمی در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد| ابوکعب خثعمی | |
|---|---|
 تصویر نمادین جنگ صفین | |
| نام کامل | ابوکعب خثعمی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | بنی‌خثعم |
| پسر | کعب بن ابوکعب خثعمی |
| از اصحاب | امام علی |
| حضور در جنگ | جنگ صفین |
مقدمه
ابوکعب خثعمی از یاران امیرالمؤمنین علی (ع) بود که در جنگ صفین در رکاب امام علی (ع) به شهادت رسید. نصر بن مزاحم از ابو علقمه خثعمی نقل می‌کند: عبدالله بن حنش خثعمی که سرکرده خثعمی‌ها در سپاه معاویه بود، شخصی را نزد ابوکعب خثعمی فرمانده خثعمی‌های سپاه حضرت علی (ع) فرستاد[۱] و پیغام داد که اگر موافق باشی جنگ را ترک کنیم و هر دو از سپاه معاویه و علی خارج شویم و هر کدام پیروز شدند به همان می‌پیوندیم. اما ابوکعب خثعمی از پیشنهاد او سر باز زد و چون راه حضرت علی (ع) را به حق می‌دانست، حاضر به ترک سپاه امام (ع) نشد. در نتیجه هر دو گروه خثعم به فرماندهی عبدالله بن حنش از سپاه معاویه و ابوکعب خثعمی از سپاه امام علی (ع) مقابل هم قرار گرفتند. در این هنگام مردی از میان گروه خثعم از سپاه شام، بیرون آمد و فریاد زد: ای مردم عراق! یک نفر به یک نفر، من حاضر به جنگ تن به تن هستم، بلافاصله وهب بن مسعود از خثعمی‌های کوفه به نبرد با مرد شامی به میدان آمد و در اندک زمانی او را به هلاکت رساند. با کشته شدن مرد شامی از گروه خثعم، جنگ میان دو سپاه شدت یافت و آتش نبرد بالا گرفت، در این موقع ابوکعب خثعمی فریاد زد: ای گروه خثعم! شمشیرها را بکشید و پاهای نیروهای شامی را نشانه روید. پس از این سخن، جنگید تا ناگهان شمر بن عبدالله خثعمی - از اهل شام – نیزه‌ای به وی زد و او را به زمین انداخت و در نتیجه ابوکعب خثعمی فرمانده سپاه خثعمی عراقی از سپاه علی (ع) روی زمین افتاد و به شهادت رسید. پس از شهادت ابوکعب خثعمی، پسرش کعب پرچم را برداشت، اما چشمش صدمه دید و بر روی زمین افتاد، سپس شریح بن مالک پرچم را برداشت و هشتاد نفر از خثعمی‌های دور او صدمه دیدند، و اهل شام نیز مثل عراقی‌ها صدمه دیدند، بعد از وی دوباره پرچم به دست کعب فرزند ابوکعب رسید و جنگ ادامه یافت [۲][۳]
جستارهای وابسته
- بنی‌خثعم (قبیله)
- کعب بن ابی‌کعب خثعمی (فرزند)
منابع
پانویس
- ↑ روش امیرالمؤمنین (ع) در چینش سپاهیان به گونه‌ای بود که هنگام رویارویی دو لشکر افراد هر قبیله‌ای که در عراق با بصره زندگی میکردند رو در روی افراد دیگر همان قبیله، که سپاه شام بود قرار گیرند و تأثیر این تقابل این بود که دو گروه هم قبیله وقتی مقابل هم قرار گرفتند روی احساسات و عواطف فامیلی و هم قبیلگی کمتر به جنگ و ستیز هم بروند و خون کمتری ریخته شود و لذا در موارد زیادی از درگیر شدن با هم خودداری میکردند. «ر. ک: تاریخ ابن کثیر، ج۷، ص۲۶۲؛ تاریخ طبری، ج۴ و تجارب الأمم، ج۱، ص۵۲۲ طبع ۲ سروش تهران».
- ↑ وقعه صفین، ص۲۵۷.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۶.