جز
جایگزینی متن - ']]↵رده:قبیله نامعلوم' به ']]'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-\n{{امامت}} +{{امامت}})) |
جز (جایگزینی متن - ']]↵رده:قبیله نامعلوم' به ']]') برچسب: واگردانی دستی |
||
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = نعمان بن عجلان زرقی انصاری | مداخل مرتبط = [[نعمان بن عجلان زرقی انصاری در تاریخ اسلامی]] - [[نعمان بن عجلان زرقی انصاری در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = نعمان بن عجلان زرقی انصاری | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین | |||
| نام کامل = نعمان بن عجلان زرقی انصاری | |||
| نامهای دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = | |||
| از تیره = | |||
| پدر = | |||
| مادر = | |||
| همسر = [[خوله بنت قیس]] | |||
| پسر = | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }} | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[جنگ احد]] | [[جنگ صفین]] }} | |||
| نقشها = | |||
| فعالیتها = {{فهرست جعبه| [[فرماندار بحرین]] | [[فرماندار عمان]] }} | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
نعمان | نعمان بن عجلان زُرقی از [[اصحاب]] [[انصار]] [[پیامبر]] {{صل}} و مورد توجه و دعای آن [[حضرت]] بود. وی پس از [[جنگ احد]] و [[شهادت]] [[حمزة بن عبدالمطلب]] با [[خوله بنت قیس]]، [[همسر]] [[حمزه]]، [[ازدواج]] کرد و همواره زبان گویا و شاعر [[انصار]] و در میان [[قوم]] خود از [[احترام]] خاصی برخوردار بود<ref>اسدالغابه، ج۵، ص۲۶؛ الاصابه، ج۶، ص۴۴۶.</ref>. | ||
نعمان در عصر [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}} در زمرۀ [[شیعیان]] و [[یاران]] آن [[حضرت]] درآمد و در [[جنگ صفین]] شرکت کرد، و از [[کارگزاران]] [[حکومت]] آن [[حضرت]] در استان [[بحرین]] بود<ref>ر.ک: تاریخ طبری، ج۴، ص۴۵۲؛ رجال طوسی، ص۶۰ ش۲.</ref>. اما در پایان به خاطر [[مال و منال]] [[دنیا]] [[دل]] از آن [[حضرت]] [[برید]] و به [[معاویه]] ملحق شد.<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۳.</ref> | نعمان در عصر [[خلافت امیرالمؤمنین]] {{ع}} در زمرۀ [[شیعیان]] و [[یاران]] آن [[حضرت]] درآمد و در [[جنگ صفین]] شرکت کرد، و از [[کارگزاران]] [[حکومت]] آن [[حضرت]] در استان [[بحرین]] بود<ref>ر. ک: تاریخ طبری، ج۴، ص۴۵۲؛ رجال طوسی، ص۶۰ ش۲.</ref>. اما در پایان به خاطر [[مال و منال]] [[دنیا]] [[دل]] از آن [[حضرت]] [[برید]] و به [[معاویه]] ملحق شد.<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۳.</ref> | ||
==سخنی در [[اعتقاد]] او به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}== | == سخنی در [[اعتقاد]] او به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} == | ||
[[شیخ مفید]] وی را از [[اصحاب]] [[انصار]] [[رسول خدا]]{{صل}} میداند و مینویسد: او با [[امام علی]]{{ع}} [[بیعت]] کرد که تا پای [[جان]] از [[ولایت]] آن [[حضرت]] [[دفاع]] نماید<ref>الجمل، ص۱۰۵.</ref>. نعمان در زمره کسانی بود که [[نامه]] [[حکمیت]] را به عنوان [[شاهد]] [[امضا]] کرد<ref>وقعة صفین، ص۵۰۶ - ۵۰۷.</ref>. | [[شیخ مفید]] وی را از [[اصحاب]] [[انصار]] [[رسول خدا]] {{صل}} میداند و مینویسد: او با [[امام علی]] {{ع}} [[بیعت]] کرد که تا پای [[جان]] از [[ولایت]] آن [[حضرت]] [[دفاع]] نماید<ref>الجمل، ص۱۰۵.</ref>. نعمان در زمره کسانی بود که [[نامه]] [[حکمیت]] را به عنوان [[شاهد]] [[امضا]] کرد<ref>وقعة صفین، ص۵۰۶ - ۵۰۷.</ref>. | ||
از آنچه در [[تاریخ]] آمده تردیدی نیست که وی در ابتدا مورد [[وثوق]] و [[اطمینان]] [[امام]]{{ع}} بود، و بر همین اساس [[حضرت]] او را در سال ۳۶ [[هجری]] بر عمان و [[بحرین]] به [[امارت]] گماشت، و اشعار او در [[صفین]] حکایت از [[ایمان]] و [[اعتقاد]] او به [[وصایت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} بعد از [[پیامبر]]{{صل}} دارد<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۴۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۳-۱۳۸۴.</ref> | از آنچه در [[تاریخ]] آمده تردیدی نیست که وی در ابتدا مورد [[وثوق]] و [[اطمینان]] [[امام]] {{ع}} بود، و بر همین اساس [[حضرت]] او را در سال ۳۶ [[هجری]] بر عمان و [[بحرین]] به [[امارت]] گماشت، و اشعار او در [[صفین]] حکایت از [[ایمان]] و [[اعتقاد]] او به [[وصایت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} بعد از [[پیامبر]] {{صل}} دارد<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۴۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۳-۱۳۸۴.</ref> | ||
==[[نامه]] [[امام]]{{ع}} به نعمان== | == [[نامه]] [[امام]] {{ع}} به نعمان == | ||
[[امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} هنگامی که عازم [[صفین]] و قصد [[جنگ]] با [[شامیان]] را داشت، نعمان بن عجلان زرقی انصاری را به [[فرمانداری بحرین]] [[منصوب]] کرد و [[عمر بن ابی سلمه مخزومی]] را برای [[یاری]] خود در [[جنگ]] با [[شامیان]] از [[بحرین]] برکنار و به جانب [[کوفه]] فراخواند، [[نامه]] [[امام]]{{ع}}<ref>ظاهراً این نامه امام{{ع}} و انتصاب نعمان به فرمانداری بحرین بعد از جنگ صفین است که حضرت پس از حکمیت قصد جنگ با معاویه را داشت.</ref> به [[عمر بن ابی سلمه]] و [[انتصاب]] نعمان به [[فرمانداری بحرین]] چنین است: | [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} هنگامی که عازم [[صفین]] و قصد [[جنگ]] با [[شامیان]] را داشت، نعمان بن عجلان زرقی انصاری را به [[فرمانداری بحرین]] [[منصوب]] کرد و [[عمر بن ابی سلمه مخزومی]] را برای [[یاری]] خود در [[جنگ]] با [[شامیان]] از [[بحرین]] برکنار و به جانب [[کوفه]] فراخواند، [[نامه]] [[امام]] {{ع}}<ref>ظاهراً این نامه امام {{ع}} و انتصاب نعمان به فرمانداری بحرین بعد از جنگ صفین است که حضرت پس از حکمیت قصد جنگ با معاویه را داشت.</ref> به [[عمر بن ابی سلمه]] و [[انتصاب]] نعمان به [[فرمانداری بحرین]] چنین است: «اما بعد، من نعمان بن عجلان زُرَقی را [[والی]] [[بحرین]] قرار دادم و دست تو را بدون آنکه [[نکوهش]] برایت باشد از [[فرمانداری]] آن دیار کوتاه نمودم، زیرا تو به [[نیکی]] [[حکومت]] کردی و [[حق]] [[امانت]] را ادا نمودی، بنابراین به سوی ما حرکت کن بی آنکه به تو [[گمان]] [[بدی]] داشته باشم و با تو را [[سرزنش]] یا متهم و گناهکارت بدانم، زیرا من [[تصمیم]] گرفتهام به سوی [[ستمکاران]] [[اهل شام]] بروم و دوست دارم تو با من باشی چرا که تو از کسانی هستی که در [[نبرد]] با [[دشمن]] پشت من به وجود تو نیرومند میگردد و در برپاداشتن ستونهای [[دین]] [[یاور]] و [[پشتیبان]] من خواهی بود»<ref>{{عربی|أما بعد، فإني قد وليت نعمان بن عجلان الرزقي علی البحرين، و نزعت يدك بلا ذم لك، ولا تكذيب عليك، فلقد أحسنت الولاية، و أديت الأمانة فأقبل غير ظنين و لا ملوم، ولا منهم و لا مأثوم، فلقد أردت المسير الی ظلمة أهل الشام، و أحببت أن تشهد معي، فإنك ممن استظهر به علی جهاد العدو و إقامة عمود الدين إن شاء الله}}؛ نهج البلاغه، نامه ۴۲.</ref>؛ | ||
از این [[نامه]] استفاده میشود که [[حضرت]] به نعمان و نیز به [[عمر بن ابیسلمه]] [[اعتماد]] داشته، لذا نعمان را به [[حکومت]] [[بحرین]] گماشت و [[عمر بن ابی سلمه]] را به نزد خود برای [[جنگ]] با [[شامیان]] فراخواند.<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۴-۱۳۸۵.</ref> | از این [[نامه]] استفاده میشود که [[حضرت]] به نعمان و نیز به [[عمر بن ابیسلمه]] [[اعتماد]] داشته، لذا نعمان را به [[حکومت]] [[بحرین]] گماشت و [[عمر بن ابی سلمه]] را به نزد خود برای [[جنگ]] با [[شامیان]] فراخواند.<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۴-۱۳۸۵.</ref> | ||
==خلافکاری نعمان و فرار به نزد [[معاویه]]== | == خلافکاری نعمان و فرار به نزد [[معاویه]] == | ||
نعمان سرانجام به [[انحراف]] رفت و موقعی که به [[مقام]] [[فرمانداری بحرین]] [[منصوب]] شد، [[خیال]] کرد [[بیتالمال]] [[مسلمانان]] از آن اوست لذا هر کس از افراد [[طایفه]] بنی زریق نزد او میآمدند، مقداری از [[بیتالمال]] را به او میداد<ref>اسدالغابه، ج۵، ص۲۶.</ref> و مقداری هم برای خودش برمیداشت - و مخفی میکرد - لذا [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} وقتی از دستبرد او به [[بیتالمال]] [[آگاه]] شد، طی نامهای او را ملامت و [[سرزنش]] کرد و برای او چنین نوشت: | نعمان سرانجام به [[انحراف]] رفت و موقعی که به [[مقام]] [[فرمانداری بحرین]] [[منصوب]] شد، [[خیال]] کرد [[بیتالمال]] [[مسلمانان]] از آن اوست لذا هر کس از افراد [[طایفه]] بنی زریق نزد او میآمدند، مقداری از [[بیتالمال]] را به او میداد<ref>اسدالغابه، ج۵، ص۲۶.</ref> و مقداری هم برای خودش برمیداشت - و مخفی میکرد - لذا [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} وقتی از دستبرد او به [[بیتالمال]] [[آگاه]] شد، طی نامهای او را ملامت و [[سرزنش]] کرد و برای او چنین نوشت: «اما بعد، کسی که نسبت به [[امانت]] کوتاهی کند، و به [[خیانت]] رغبت و [[تمایل]] نشان دهد و نفس و [[دین]] خود را منزه و [[پاکیزه]] نگرداند او در [[دنیا]] به خود ضرر رسانده و به آنچه بعداً گرفتار آن میشود تلختر و بادوامتر و بدتر و طولانیتر خواهد بود؛ بنابراین از [[خدا]] به [[ترس]]، همانا تو از قبیلهای هستی که دارای [[صلاح]] و [[شایستگی]] هستند، رفتارت طوری باشد که من نسبت به تو [[ظنّ]] و [[گمان]] [[نیکو]] داشته باشم، و به آنچه بدان به من خبر رسیده، اگر راست است برگرد و نظر مرا درباره خودت [[تغییر]] ده، [[خراج]] منطقهات را بررسی کن و برای من [[نامه]] بنویس تا [[رأی]] خود را برایت اعلام کنم، ان شاء [[الله]].»<ref>{{متن حدیث|أما بعد، فإنه من استهان بالأمانة و رغب في الخيانة و لم ننزة (منها) نفسه و دينه، فقد أخل بنفسه في الدنيا، و ما يشفي عليه بعد أمر و أبقی و أطول و أشقی، فخف الله إنك من عشيرة ذات صلاح...}}؛</ref> | ||
وقتی [[نامه]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به دست نعمان رسید و از متن آن [[آگاه]] شد، دانست که [[حضرت]] از [[خیانت]] او به [[بیتالمال]] [[آگاه]] شده | وقتی [[نامه]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به دست نعمان رسید و از متن آن [[آگاه]] شد، دانست که [[حضرت]] از [[خیانت]] او به [[بیتالمال]] [[آگاه]] شده است - و متأسفانه به جای چارهجویی و عذرخواهی و جبران کجرویها - از [[بحرین]] فرار کرد و به [[معاویه]] پیوست<ref>ر. ک: تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۰۱.</ref>. | ||
آری، او که سالیان درازی در زمره [[یاران امام]] به [[حق]] [[حضرت علی]]{{ع}} بود برای چند روز [[دنیا]] و کمی از [[مال و منال]] آن [[فریب]] خورد و از جاده [[حق]] فاصله گرفت و در دامان [[معاویه]] و [[جهنمی]] که پایان ندارد گام نهاد<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۵-۱۳۸۶.</ref> | آری، او که سالیان درازی در زمره [[یاران امام]] به [[حق]] [[حضرت علی]] {{ع}} بود برای چند روز [[دنیا]] و کمی از [[مال و منال]] آن [[فریب]] خورد و از جاده [[حق]] فاصله گرفت و در دامان [[معاویه]] و [[جهنمی]] که پایان ندارد گام نهاد<ref>[[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۳۸۵-۱۳۸۶.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{مدخل وابسته}} | |||
* [[خوله بنت قیس]] (همسر) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
#[[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظمزاده|ناظمزاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اصحاب پیامبر]] | |||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام علی]] | ||
[[رده:امام علی | |||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:فرماندار بحرین و عمان]] |