بحث:تقوا: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تقوا''' به معنای [[خویشتن داری]] در برابر [[خواهش‌های نفسانی]]، [[حفظ]] خود از آلودگی‌های [[اخلاقی]] و [[گناه]]، [[پرهیز]] از موجبات [[خشم خداوند]] و در نتیجه، [[خداترسی]]، [[وارستگی]] و [[پرهیزگاری]] است. به کسی که این صفت والا را داشته باشد، "[[متّقی]]" گویند. [[خداوند]] [[متقین]] را [[دوست]] می‌دارد و آنان را به [[بهشت]] می‌برد و در [[قرآن کریم]]، گرامی‌ترین افراد نزد [[خدا]]، [[باتقواترین]] ایشان معرفی شده است: {{متن قرآن|إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ}}<ref>بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست؛ سوره حجرات، آیه ۱۳.</ref>. تقوا حالتی درونی است و نوعی [[تسلط]] بر خویش و مهار بر [[تمایلات نفسانی]] است که نتیجه [[ایمان به خدا]] و [[یقین]] به [[قیامت]] و حساب و کتاب است و ثمره آن تسلّط بر خویش و مهار بر [[تمایلات نفسانی]] است. [[ایمان به خدا]] و [[یقین]] به [[قیامت]] و حساب و کتاب عامل پیدایش تقوا است و ثمره آن در [[رفتار]] [[انسان]] و [[دوری از گناه]] [[آشکار]] می‌شود. [[متّقی]] کسی است که خودنگهدار، [[خداترس]] و مسلّط بر [[هوای نفس]] خویش باشد. در [[نهج البلاغه]]، در [[خطبه]] ۱۸۴ و موارد دیگر اوصاف متّقین بیان شده است. تقوا سبب می‌شود که [[انسان]] در گفتار، در اظهار نظر، در رفت و آمد، در کسب و درآمد، در [[خوردن و آشامیدن]] و گوش دادن و نگاه کردن و همه [[کارها]] [[خدا]] را در نظر داشته باشد و از مرز [[حلال]] به محدوده [[حرام]] وارد نشود. آنچه تقوا می‌آورد، یکی [[ترس]] از [[عقوبت الهی]] است، یکی [[امید]] به [[پاداش]] [[خداوند]]، یکی هم [[محبّت]] و [[عشق]] به [[خدا]] که [[انسان]] را از ارتکاب هرچه او [[نهی]] کرده است، باز می‌دارد<ref>[[محمد مهدی خراسانی|خراسانی، محمد مهدی]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم (کتاب)|دائره المعارف قرآن کریم]]، ج۸، ص۴۴۵ -۴۵۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۵۶.</ref>.

*بر این اساس، [[عارفان]] افزون بر دوری از [[محرّمات]]، اجتناب از لذت‌های [[حلال]] [[دنیوی]] را در مراتبی از تقوا لازم شمرده‌اند<ref> المحیط الاعظم، ج ۱، ص ۲۷۸؛ التقوی فی القرآن، ص ۲۸.</ref>، پس می‌توان گفت تقوا خصوصیاتی دارد که به حسب موارد، مختلف می‌گردند و [[قدر]] جامع آنها [[پرهیز از محرمات]] [[شرعی]] و [[عقلی]]، توجه به [[حق]] و التفات به پاکسازی عمل و به سوی مجرای طبیعی و متعارف [[اعمال]] حرکت کردن است، همان گونه که [[فجور]]، فاصله گرفتن از حالت [[اعتدال]] و خارج شدن از جریان طبیعی کارهاست<ref> التحقیق، ج ۱۳، ص ۱۸۴، «وقی».</ref> و از آغاز پیدایش [[ایمان]] در [[دل]] [[مؤمن]] تا آخرین [[درجه]] کمال، همواره ملازم [[مؤمن]] است و در هر مرحله‌ای اقتضایی دارد؛ مانند محافظت نفس از [[عذاب]] و [[آتش]]، [[پرهیز]] از سخطِ [[خدا]] و [[مخالفت]] با وی و اجتناب از دوری و محجوبیت از [[خداوند]]<ref> التحقیق، ج ۱۳، ص ۱۸۵ - ۱۸۶، «وقی».</ref><ref>[[محمد مهدی خراسانی|خراسانی، محمد مهدی]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم (کتاب)|دائره المعارف قرآن کریم]]، ج۸، ص۴۴۵ -۴۵۸.</ref>.

==پانویس==