جز
جایگزینی متن - 'شهید اول' به 'شهید اول'
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | |||
| تصویر | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[عصر غیبت صغری]] / [[سرداب غیبت]] | ||
| مدخل اصلی = [[سرداب سامرا]] | |||
| مدخل بالاتر | | مدخل وابسته = | ||
| مدخل اصلی | | پاسخدهندگان = ۲ پاسخ | ||
| مدخل وابسته | |||
| پاسخدهندگان | |||
}} | }} | ||
'''[[سرداب سامرا]] چه ویژگیهایی دارد؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''[[سرداب سامرا]] چه ویژگیهایی دارد؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
== | == پاسخ نخست == | ||
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|راست|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]] | |||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]»'' در اینباره گفته است: | |||
* «در گذشته، بیشتر خانهها در مناطق گرمسیر [[عراق]]، [[سرداب]] "زیرزمین" داشته است، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در [[امان]] باشند<ref> فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷</ref>. خانه [[امام حسن عسکری|حضرت عسکری]] {{ع}} در [[سامرا]] نیز دارای [[سرداب]] بود. این [[سرداب]]، [[محل زندگی]] و [[عبادت]] [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{عم}} بود و بیشتر [[دیدارها]] با [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]] {{ع}} در [[عهد]] پدر، در همین منزل و در همین [[سرداب]] انجام میگرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از [[رحلت]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}}، برای [[زیارت]] [[قبر]] آن [[امام]] و پدر بزرگوارش وارد [[سامرا]] میشدند، پس از [[زیارت]] [[قبر]] آن بزرگوار، در محل [[عبادت]] سه [[امام]] بزرگوار [[نماز]] میخواندند و آنجا را [[زیارت]] میکردند. | |||
* بدون [[تردید]] [[زائران]]، فقط از آن جهت به این مکان [[مقدس]] [[احترام]] میگذارند که محل سکونت، زندگی، [[عبادت]]، نیایش و [[تلاوت قرآن]] انسانهای کامل بوده است. با این بیان، آنجا مکان [[مقدس]] و خانه پر برکتی است که [[خداوند]] سبحانه و تعالی اجازه داده است چنین مکانی، [[جایگاه]] بلندی یابد و در آنجا نام [[خدا]] به بزرگی برده شود؛ به همین سبب [[مسلمانان]] پیرو [[مذهب]] [[خاندان]] [[وحی]] و [[رسالت]]، آنجا [[نماز]] میخوانند و بر [[پیامبر]] {{صل}} و خاندانش {{عم}} [[درود]] میفرستند؛ آنجا را [[زیارت]] میکنند و کسی بر این [[عقیده]] نیست که [[امام مهدی]] {{ع}} در آن [[سرداب]] سکونت دارد یا از آنجا [[ظهور]] خواهد کرد»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۶۰ - ۲۶۱.</ref>. | |||
== پاسخها و دیدگاههای متفرقه == | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخدهنده = ۱. مجتبی تونهای؛ | |||
| تصویر = 13681078.jpg | |||
| پاسخدهنده = مجتبی تونهای | |||
| پاسخ = آقای '''[[مجتبی تونهای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در اینباره گفته است: | |||
«[[سرداب مقدس]]، زیرزمینی است در سامرّا، کنار مزار [[امام هادی]] و [[امام عسکری]] {{عم}}. این [[سرداب]] [[محل زندگی]] و [[عبادت]] [[امام هادی]] و [[امام حسن]] [[عسکری]] و [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{عم}} بوده و تمام [[دیدارها]] با [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} در زمان پدرش در همین منزل و [[سرداب]] انجام میگرفته است. خانه [[امام عسکری]] {{ع}} همانند دیگر خانههای [[عراق]]، شامل غرفهای برای مردان، غرفهای برای زنان و [[سرداب]] بوده که [[سرداب]] نیز شامل غرفههایی برای مردان و زنان بوده است و در تابستان از شدّت گرما به این [[سرداب]] پناه میبردهاند. [[مقدس]] شمردن آن [[سرداب]] از سوی [[شیعیان]] موجب شد که [[دشمنان]] [[اهل بیت]]، [[شیعیان]] را متهم کنند بر اینکه آنها میگویند [[امام زمان]] در این [[سرداب]] مخفی شده است؛ اما [[شیعیان]] از چنین اعتقادی منزّه هستند. [[شیعیان]] [[سرداب]] را به این [[دلیل]] [[مقدس]] میشمارند که [[محل زندگی]] و نیایش سه [[امام]] [[معصوم]]، همچنین [[محل زندگی]] حضرت [[حکیمه خاتون]] و نرجسخاتون بوده است. | |||
[[ | |||
و اما موقعیت کنونی [[سرداب]] سامرّا؛ امروزه هرکس از هرنقطه شهر [[سامرا]] به مرکز شهر نگاه کند، دو گنبد باشکوه میبیند که یکی از آنها با کاشیهای طلایی [[براق]] و دیگری با کاشیهای رنگی زیبائی پوشیده شده است. هریک از این گنبدها به ساختمان مستقلی تعلق دارند. گنبد بزرگ طلایی بر بالای ضریح [[مطهر]] که مرقدهای [[مقدس]] [[امام دهم]] {{ع}} و [[امام یازدهم]] {{ع}} در آن جای دارد، قرار گرفته است. ولی گنبدهای کوچک بر بالای ساختمان [[مسجد]] جامع شهر ساخته شده است. ساختمان [[حرم]] [[مطهر]] به شکل مستطیل و ساختمان [[مسجد]] جامع به صورت مستقل از ساختمان [[حرم]]، ولی متصل به صحن [[حرم]] است و [[سرداب غیبت]] درست در زیر ساختمان [[مسجد]] قرار گرفته و در طول [[تاریخ]] بارها در بنا و بخشهای مختلف آن تعمیرات و تغییراتی انجام شده است. | |||
==منبعشناسی جامع مهدویت== | [[سرداب غیبت]] از جمله سردابهای عمیقی است که در زیر یک لایه سنگی حفر شده و در کل دارای سه قسمت عمده است: یک غرفه ششضلعی، یک غرفه مستطیل کوچک و یک غرفه به شکل مستطیل بزرگ. توضیح بیشتر آنکه غرفه مستطیل بزرگ در میان [[مردم]] به "مصلای مردان" و غرفه مستطیلشکل کوچک به "مصلای بانوان" معروف است. این بخشها با دو راهرو بلند و طولانی به یکدیگر مربوط میشوند؛ یعنی یک راهرو طولانی مصلای مردان و مصلای زنان را به هم وصل میکند و یک راهرو طولانی دیگر بین مصلای مردان و غرفه شش ضلعی وجود دارد. | ||
{{ | |||
همچنین این بخشهای سهگانه هریک از طریق روزنهای کوچک و طولانی که از قسمتهای فوقانی دیوار آغاز شده، تا پایینترین حد دیوار بیرونی [[مسجد]] جامع امتداد مییابد و [[نور]] و هوا دریافت میکند. پلکانی که راه ورود و [[خروج]] [[سرداب]] است و به غرفه ششضلعی منتهی میشود دارای بیست پله است. ورودی این پلکان و [[سرداب]] در داخل ساختمان [[مسجد]] و بر دیواری قرار گرفته که ورودی نمازخانه نیز در آن واقع است. | |||
طول مصلای مردان پنج متر و هشتاد سانتیمتر و عرض آن سه متر و پنجاه سانتیمتر است. در ضمن طول مصلای زنان چهار متر و شصت سانتیمتر و عرض آن سه متر است. طول راهرویی که مصلای مردان و زنان را به هم مربوط میسازد، چهار متر است. طول روزنهای که [[نور]] غرفه ششضلعی را تأمین میکند، [[حدود]] شش متر و طول روزنهای که [[نور]] مصلای زنان را تأمین میکند، چهار متر و پنجاه سانتیمتر است. در انتهای غرفه مستطیلشکل یعنی انتهای همان مصلای مردان، یک در چوبی که معروف به [[باب غیبت]] است وجود دارد. در پشت این در، اتاق کوچکی قرار دارد که طول آن یک متر و پنجاه سانتیمتر است. این اتاق به نام محل [[غیبت]] شهرت پیدا کرده است که در [[حقیقت]] بخش مکمل غرفه مستطیلشکل بزرگ محسوب میشود و در جلوی آن حفاظ مشبکی است که آن را از بقیه غرفه جدا میکند. [[چاه]] معروف به [[چاه]] [[غیبت]] هم در گوشهای از همین اتاق قرار دارد. | |||
اشاره به این نکته نیز خالی از فایده نیست که این [[سرداب]] در جهت غربی صحن عسکریین {{ع}} به سمت شمال واقع شده و در طول [[تاریخ]] [[اصلاحات]] و تعمیرات زیادی در آن انجام گرفته است. همیشه در موقع تعمیر و ترمیم بارگاه عسکریین {{ع}} در ساختمان [[سرداب]] نیز تغییرات و اصلاحاتی به عمل آمده است؛ بهعنوان مثال در زمانهای گذشته، از داخل بارگاه عسکریین {{ع}} از کنار مرقد حضرت نرجسخاتون به [[سرداب]] میرفتند و این وضع به همین صورت تا سال ۱۲۰۲ ق. ادامه داشت و در این سال [[احمد]] خان دنبلی برای [[سرداب]]، راهی جداگانه از طرف شمال باز کرد و راه [[سرداب]] از طرف روضه عسکریین {{ع}} را مسدود نمود و صحن [[سرداب]] را جداگانه ساخت که تقریبا از یک فضای بزرگی به طول ۶۰ متر و عرض ۲۰ متر برخوردار است. بنابراین اگر در کتابهایی چون مزار [[شهید اول]]، اعمال و دعاهای مربوط به [[زیارت]] این سه [[امام]] در یک مکان ذکر شده است؛ علت آن است که در زمان سابق راه [[سرداب]] نیز از پشت [[حرم]] عسکریین {{ع}} در یک ساختمان بوده است، لذا پس از [[زیارت]] عسکریین {{ع}} بلافاصله [[زیارت]] [[امام زمان]] {{ع}} و سپس [[زیارت]] حضرت نرجسخاتون ذکر شده است. در هر حال این [[سرداب]] در طول [[تاریخ]] به اندازهای مورد توجه [[مردم]] بوده است که در آن آثار ارزشمندی از منبتکاری و کاشیکاری و سایر هنرهای معماری به کار رفته است. از جمله این اشیاء، در چوبی نفیسی است که از دوران [[خلافت]] عباسیان به جای مانده است و از ویژگیهای هنری و تاریخی ارزشمندی برخوردار است<ref>نشریه موعود، شماره ۳۷، ص ۵۱.</ref>»<ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۹۶.</ref>. | |||
}} | |||
{{پرسمان سرداب غیبت}} | |||
== منبعشناسی جامع مهدویت == | |||
{{منبع جامع}} | |||
* [[:رده:کتابشناسی کتابهای مهدویت|کتابشناسی مهدویت]]؛ | * [[:رده:کتابشناسی کتابهای مهدویت|کتابشناسی مهدویت]]؛ | ||
* [[:رده:مقالهشناسی مقالههای مهدویت|مقالهشناسی مهدویت]]؛ | * [[:رده:مقالهشناسی مقالههای مهدویت|مقالهشناسی مهدویت]]؛ | ||
* [[:رده:پایاننامهشناسی پایاننامههای مهدویت|پایاننامهشناسی مهدویت]]. | * [[:رده:پایاننامهشناسی پایاننامههای مهدویت|پایاننامهشناسی مهدویت]]. | ||
{{پایان | {{پایان منبع جامع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:پرسش]] | ||
[[رده: | [[رده:پرسمان مهدویت]] | ||
[[رده:(اب): پرسشهایی با ۲ پاسخ]] | |||
[[رده:( | [[رده:(اب): پرسشهای مهدویت با ۲ پاسخ]] | ||
[[رده:( | [[رده:پرسشهای مربوط به سرداب غیبت]] | ||
[[رده: |