(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
#تغییر_مسیر [[ولایت فقیه]]
{{مهدویت}}
==مقدمه==
*در اصطلاح، [[ولی فقیه]] کسی است که عالم به سیاستهای دینی و برقرارکننده [[عدالت اجتماعی]] میان [[مردم]] باشد. طبق [[اخبار]]، او دژ [[اسلام]] و [[وارث پیامبران]] و [[جانشین]] [[پیامبر خدا]] و همچون [[پیامبران بنی اسرائیل]] بوده، [[بهترین]] خلق [[خدا]] پس از [[امامان]]{{عم}} است. مجاری امور و [[احکام]] و دستورها، به دست او بوده و [[حاکم]] بر [[زمامداران]] است<ref>ر. ک: امام خمینی، الرسائل، ج ۲، ص ۹۴- ۱۰۲</ref>.
*مسأله [[ولایت فقیه]] ریشه کلامی دارد؛ ولی جنبه فقهی آن سبب شده است [[فقیهان]] از روز نخست، در ابواب گوناگون فقهی از آن بحث کنند و موضوع [[ولایت فقیه]] را در هریک از مسایل مربوط روشن سازند. در باب [[جهاد]] و تقسیم غنایم، [[خمس]]، گرفتن و توزیع [[زکات]]، [[سرپرستی]] [[انفال]]، نیز [[اموال]] غایبان و قاصران، باب [[امر به معروف و نهی از منکر]]، باب [[حدود]] و قصاص و تعزیرات و مطلق [[اجرای احکام]] انتظامی [[اسلام]]، [[فقها]] از مسأله [[ولایت فقیه]] و گستره آن بحث کردهاند؛ بنابراین در یک تقسیمبندی کلی، دو نوع [[ولایت]] تصور میشود:
*'''قسم نخست:''' [[ولایت]]، از نوع [[سرپرستی]] و اداره امور [[مؤمنان]] است؛ همان [[ولایتی]] که به قرار دادن [[خداوند]] سبحانه و تعالی، [[رسول اکرم]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} و در [[عصر غیبت]]، [[فقیه]] [[عادل]]، از آن برخوردار است.
*'''قسم دوم:''' [[ولایت]]، ناظر به تصدّی امور کسانی است که به سبب کوتاهی در [[فهم]] و شعور یا [[ناتوانی]] عملی از انجام کارهای خویش یا عدم حضور، نمیتوانند [[حق]] خود را به طور کامل به دست آورند و لازم است که ولی از طرف آنان و به صلاحدید خودش به [[سرپرستی]] و اداره امور این افراد [[اقدام]] کند. [[ولایت]] پدر و جد پدری بر [[فرزندان]] صغیر یا سفیه و مجنون خود، [[ولایت]] اولیای مقتول "ولی دم" [[ولایت]] میت، نمونههایی از این قسم [[ولایت]] است<ref> محمد هادی معرفت، ولایت فقیه، مقدمه</ref>.
*[[غفلت]] از تفاوت اساسی میان این دو قسم [[ولایت]] و یکسان پنداشتن آن دو، منشأ خطایی شده است که برخی [[مخالفان]] [[ولایت فقیه]] بدان دچار شده و پنداشتهاند [[ولایت فقیه]]، از سنخ [[ولایت]] بر محجوران و قاصران است و معنای [[ولایت فقیه]]، آن است که [[مردم]] همچون مجانین و کودکان و سفیهان محجور و نیازمند قیمند، و [[ولی فقیه]]، [[قیم]] [[مردم]] است؛ پس [[ولایت فقیه]]، مستلزم نوعی تحقیر و اهانت به [[مردم]] و رشد آنان است<ref> احمد واعظی، حکومت اسلامی، ص ۱۱۹</ref>. به طور اساسی اضافه شدن [[ولایت]] به [[وصف]] عنوانی [[فقیه]] محدودیت آن را در چارچوب [[فقه]] میرساند. در واقع، [[فقه]] او است که [[حکومت]] میکند، نه شخص او، پس هیچگونه قاهریت و [[حاکمیت]] [[اراده]] شخصی در کار نیست.
*از همینجا، مسؤولیت [[مقام]] [[رهبری]] در [[اسلام]]، در پیشگاه [[خدا]] و [[مردم]] روشن میشود. او در پیشگاه [[خدا]] مسؤول است [[احکام]] را به طور کامل [[اجرا]] نماید و مقابل [[مردم]] مسؤول است تا [[مصالح]] همگانی را به [[بهترین]] شکل ممکن تأمین کند و [[عدالت اجتماعی]] را در همه زمینهها و به صورت گسترده و بدون [[تبعیض]] [[اجرا]] کند و هرگز در این مسؤولیت کوتاه یاید <ref> محمد هادی معرفت، ولایت فقیه، ص ۱۰ و ۱۱</ref>. اینجا است که بحث [[حکومت اسلامی]] به [[رهبری]] [[فقیه]] [[عادل]] پیش میآید<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص: ۴۷۵ - ۴۷۷.</ref>.
