امنیت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

در بُعد خارجی با [[حفظ]] آمادگی [[دفاعی]]: {{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref> می‌توان با کافرانی که قصد [[جنگ]] و ضربه زدن به [[مسلمانان]] نداشته باشند رابطه مسالمت‌آمیز برقرار کرد: {{متن قرآن|لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ}}<ref>«خداوند شما را از نیکی ورزیدن و دادگری با آنان که با شما در کار دین جنگ نکرده‌اند و شما را از خانه‌هایتان بیرون نرانده‌اند باز نمی‌دارد؛ بی‌گمان خداوند دادگران را دوست می‌دارد» سوره ممتحنه، آیه ۸.</ref>؛ اما اگر جنگ را آغاز کنند [[مؤمنان]] باید در [[راه خدا]] با آنان [[جهاد]] کنند: {{متن قرآن|فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا تُكَلَّفُ إِلَّا نَفْسَكَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَاللَّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنْكِيلًا}}<ref>«در راه خداوند نبرد کن! تو را جز به (وظیفه) خویش مکلّف نکرده‌اند و مؤمنان را (نیز به نبرد) ترغیب کن، باشد که خداوند سختی کافران را (از شما) باز دارد و خداوند سختگیرتر و سخت کیفرتر است» سوره نساء، آیه ۸۴.</ref>؛ ولی [[ستم]] پیشه نکنند: {{متن قرآن|وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ}}<ref>«و در راه خداوند با آنان که با شما جنگ می‌کنند، جنگ کنید اما تجاوز نکنید که خداوند تجاوزکاران را دوست نمی‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۰.</ref> و چون [[اسلام]] [[دین]] [[صلح]] و مسالمت است مسلمانان باید تقاضای صلح [[کافران]] را بپذیرند و بر [[خدا]] [[توکل]] کنند: {{متن قرآن|وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ}}<ref>«و اگر به سازش گرایند، تو نیز بدان گرای و بر خداوند توکّل کن که او شنوای داناست» سوره انفال، آیه ۶۱.</ref>.<ref>مجمع البیان، ج ۴، ص۸۵۳.</ref> زیرا [[مسلمان]] هیچ گاه آغازگر جنگ نیست و [[دشمنان]]، مسلمانان را به جنگ وادار می‌کنند<ref>المیزان، ج ۴، ص۱۶۴؛ ج ۶، ص۳۴۶.</ref> و در جنگ یا صلح نباید [[پیران]]، [[زنان]]، [[کودکان]] و [[اسیران]] کشته شوند و اموری چون [[شبیخون]]، [[ترور]]، [[بستن آب]]، [[قصاص]] قبل از جنایت، کشتن از روی [[گمان]] و [[تهمت]] و [[شکنجه]] و نیز مُثله کردن کشتگان آنان ممنوع است<ref>المیزان، ج ۴، ص۱۶۴؛ ج ۶، ص۳۴۶.</ref> و [[دشمنی]] تنها با [[دشمن]] [[ظالم]]: {{متن قرآن|فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ}}<ref>«پس اگر دست از (جنگ) بازداشتند (شما نیز دست باز دارید که) جز با ستمگران دشمنی نباید کرد» سوره بقره، آیه ۱۹۳.</ref> آن هم به قصد رفع [[فتنه]]: {{متن قرآن|وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ}}<ref>«و با آنان نبرد کنید تا آشوبی بر جا نماند و دین، یکجا از آن خداوند باشد پس اگر (از کفر و شرک) باز ایستند بی‌گمان خداوند از آنچه می‌کنند آگاه است» سوره انفال، آیه ۳۹.</ref> و به صورت [[مقابله به مثل]] جایز است: {{متن قرآن|وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ وَلَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِينَ}}<ref>«و اگر کیفر می‌کنید مانند آنچه خود کیفر شده‌اید کیفر کنید و اگر شکیبایی پیشه کنید همان برای شکیبایان بهتر است» سوره نحل، آیه ۱۲۶.</ref>.<ref>[[حسن بستان|بستان، حسن]]، [[امنیت - بستان (مقاله)|مقاله «امنیت»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)| دائرة المعارف قرآن کریم ج۴]].</ref>

امنیت اقتصادی در دو سطح کاربرد دارد: نخست فراهم آمدن زمینه‌هایی برای تأمین معیشت [[آدمیان]] و از میان رفتن [[فقر]] و دیگری ایجاد ساز و کارهایی برای [[امنیت]] مناسبات [[اقتصادی]] و [[تجاری]] [[جامعه]] است. توجه [[قرآن]] به اموری مانند رفع فقر و شکاف طبقاتی و انحصار [[ثروت]] در دست توانگران در راستای برقراری امنیت برای [[معیشت]] افراد و زدودن فقر از جامعه قابل تحلیل است. [[آیه]] {{متن قرآن|مَا أَغْنَى عَنِّي مَالِيَهْ}}<ref>«داراییم به کار من نیامد» سوره حاقه، آیه ۲۸.</ref> از [[حسرت]] خوردن مجرمانی که هنگام [[مرگ]] فایده‌ای از [[اموال]] خود نمی‌بینند خبر می‌دهد؛ همانها که اموال فراوان جمع می‌کنند و [[زکات]] آن را نمی‌دهند و ازاین‌رو [[عذاب]] [[سختی]] پیش رو دارند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا يُنْفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«ای مؤمنان! بسیاری از دانشوران دینی (اهل کتاب) و راهبان، دارایی‌های مردم را به نادرستی می‌خورند و (مردم را) از راه خداوند باز می‌دارند؛ (ایشان) و آنان را که زر و سیم را می‌انبارند و آن را در راه خداوند نمی‌بخشند به عذابی دردناک نوید ده!» سوره توبه، آیه ۳۴.</ref>.<ref>مجمع البیان، ج ۵، ص۴۰.</ref> حال آنکه می‌توانستند از مؤمنانی باشند که [[انفاق]] می‌کنند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ}}<ref>«و آنان که در دارایی‌هایشان حقی معین است،» سوره معارج، آیه ۲۴.</ref>، {{متن قرآن|لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ}}<ref>«و در دارایی‌هایشان بخشی برای (مستمند) خواهنده و بی‌بهره بود» سوره ذاریات، آیه ۱۹.</ref> و از آنچه [[خداوند]] در اختیارشان گذاشته [[آخرت]] خود را آباد می‌سازند: {{متن قرآن|وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا وَأَحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ}}<ref>«و در آنچه خداوند به تو داده است سرای واپسین را بجوی و بهره خود از این جهان را (هم) فراموش مکن و چنان که خداوند به تو نیکی کرده است تو (نیز) نیکی (پیشه) کن و در زمین در پی تباهی مباش که خداوند تبهکاران را دوست نمی‌دارد» سوره قصص، آیه ۷۷.</ref>.<ref> المیزان، ج ۱۶، ص۷۶.</ref>