شهادت امام حسن عسکری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام حسن عسکری | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} ==مقدمه== ==دلایل شهادت امام{{ع}}== درباره چگونگی شهادت امام عسکری{{ع}} در منابع موجود اختلافاتی وجود دارد. بنابر نظر مشهور و بر اساس شواهد گوناگون آن حضرت...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== [[دلایل]] شهادت امام{{ع}} ==
==[[دلایل]] [[شهادت امام]]{{ع}}==
درباره چگونگی [[شهادت امام عسکری]]{{ع}} در منابع موجود اختلافاتی وجود دارد. بنابر نظر مشهور و بر اساس شواهد گوناگون آن حضرت توسط معتمد با مسمومیت به [[شهادت]] رسید. برخی از این دلایل و [[اسناد]] و شواهد از این قرارند:
درباره چگونگی [[شهادت امام عسکری]]{{ع}} در منابع موجود اختلافاتی وجود دارد. بنابر نظر مشهور و بر اساس شواهد گوناگون آن [[حضرت]] توسط [[معتمد]] با [[مسمومیت]] به [[شهادت]] رسید. برخی از این دلایل و [[اسناد]] و شواهد از این قرارند:
# روایاتی که شهادت تمام [[امامان معصوم]]{{عم}} را [[تأیید]] کرده‌اند؛ از جمله از [[امام رضا]]{{ع}} [[روایت]] شده است که فرمودند: به [[خدا]] [[سوگند]] [[مرگ]] هیچ‌یک از ما جز کشته شدن و شهادت نیست<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۸۷.</ref>؛
روایاتی که شهادت تمام [[امامان معصوم]]{{عم}} را [[تأیید]] کرده‌اند؛ از جمله از [[امام رضا]]{{ع}} [[روایت]] شده است که فرمودند: به [[خدا]] [[سوگند]] [[مرگ]] هیچ‌یک از ما جز کشته شدن و شهادت نیست<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۸۷.</ref>؛
# کوتاه بودن [[عمر]] [[امام عسکری]]{{ع}}؛ با توجه به آنکه هیچ‌گونه [[بیماری]] یا [[ناتوانی]] و مشکل جسمی که سبب [[مرگ طبیعی]] باشد درباره ایشان گزارش نشده است؛
کوتاه بودن [[عمر]] [[امام عسکری]]{{ع}}؛ با توجه به آنکه هیچ‌گونه [[بیماری]] یا [[ناتوانی]] و مشکل جسمی که سبب [[مرگ طبیعی]] باشد درباره ایشان گزارش نشده است؛
# [[حبس]] امام عسکری{{ع}} و دستور به ایجاد محدودیت و فشار بیشتر برای آن حضرت که در این صورت می‌توانستند هر اقدامی انجام دهند؛
[[حبس]] امام عسکری{{ع}} و دستور به ایجاد محدودیت و فشار بیشتر برای آن حضرت که در این صورت می‌توانستند هر اقدامی انجام دهند؛
# [[اقدام عملی]] برای به شهادت رساندن امام عسکری{{ع}} در [[زمان]] [[معتزّ]] عباسی که موفق به این کار نشد<ref>طوسی، الغیبة، ص۲۰۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۵۳۱.</ref> و این به خوبی نشان از تصمیم و [[اراده]] [[دستگاه خلافت عباسی]] برای به شهادت رساندن [[امام]] است؛
[[اقدام عملی]] برای به شهادت رساندن امام عسکری{{ع}} در [[زمان]] [[معتزّ]] [[عباسی]] که موفق به این کار نشد<ref>طوسی، الغیبة، ص۲۰۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۵۳۱.</ref> و این به خوبی نشان از [[تصمیم]] و [[اراده]] [[دستگاه خلافت عباسی]] برای به شهادت رساندن [[امام]] است؛
# [[گواه]] گرفتن بر [[رحلت امام عسکری]]{{ع}} که پس از شهادت آن حضرت انجام شد<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ص۴۳.</ref>. [[دستگاه حکومت]] همانند صحنه‌سازی [[هارون‌الرشید]] برای [[شهادت امام کاظم]]{{ع}}، می‌خواست با این کار پیش‌دستی کرده و بر جنایتی که انجام داده بود سرپوش گذارد و خود را از اتهامِ دست‌داشتن در شهادت آن حضرت تبرئه کند<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]]، ص ۲۶۱.</ref>.
[[گواه]] گرفتن بر [[رحلت امام عسکری]]{{ع}} که پس از شهادت آن حضرت انجام شد<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ص۴۳.</ref>. [[دستگاه حکومت]] همانند صحنه‌سازی [[هارون‌الرشید]] برای [[شهادت امام کاظم]]{{ع}}، می‌خواست با این کار پیش‌دستی کرده و بر جنایتی که انجام داده بود سرپوش گذارد و خود را از اتهامِ دست‌داشتن در شهادت آن حضرت تبرئه کند.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]] ص ۲۶۱.</ref>


==[[تاریخ شهادت]] و بازتاب آن==
== تاریخ شهادت و بازتاب آن ==
[[شهادت امام حسن عسکری]]{{ع}} را بدون [[اختلاف]] به [[سال ۲۶۰ق]] گفته‌اند؛ اما در ماه و [[روز]] شهادت آن حضرت اختلاف است. روز اول<ref>کفعمی، المصباح، ص۵۱۰.</ref>، ششم<ref>یافعی، مرآة الجنان، ج۲، ص۱۷۲.</ref> و هشتم [[ربیع‌الاول]]<ref>مفید، الإرشاد، ج۲، ص۳۴۵؛ طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۲، ص۱۳۱.</ref>، ماه [[ربیع‌الثانی]] و هشتم جمادی‌الاولی را گفته‌اند<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج۵، ص۲۲.</ref>؛ اما قول مشهور همان هشتم ربیع‌الاول است.
شهادت امام حسن عسکری{{ع}} را بدون [[اختلاف]] به سال ۲۶۰ق گفته‌اند؛ اما در ماه و [[روز]] شهادت آن حضرت اختلاف است. روز اول<ref>کفعمی، المصباح، ص۵۱۰.</ref>، ششم<ref>یافعی، مرآة الجنان، ج۲، ص۱۷۲.</ref> و هشتم [[ربیع‌الاول]]<ref>مفید، الإرشاد، ج۲، ص۳۴۵؛ طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۲، ص۱۳۱.</ref>، ماه ربیع‌الثانی و هشتم جمادی‌الاولی را گفته‌اند<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج۵، ص۲۲.</ref>؛ اما قول مشهور همان هشتم ربیع‌الاول است.
گفته‌اند پس از خبر شهادت ایشان [[سامرا]] از ناله و فریاد یک‌صدا شده بود، [[بازار]] و دکان‌ها تعطیل شدند، فروشگاه‌ها را بستند، و [[بنی‌هاشم]]، افراد نظامی، قاضیان، [[کاتبان]] و همه [[مردم]] برای [[تشییع پیکر]] آن [[امام]] حرکت کردند و [[سامرا]] در آن [[روز]] به مانند [[روز قیامت]] شده بود<ref>ابن طولون، الائمة الاثنی عشر، ص۱۱۳؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۲، ص۹۴.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]] ص ۲۶۲.</ref>


==[[مراسم]] [[نماز]] و [[خاکسپاری]]==
گفته‌اند پس از خبر شهادت ایشان [[سامرا]] از ناله و فریاد یک‌صدا شده بود، [[بازار]] و دکان‌ها تعطیل شدند، فروشگاه‌ها را بستند، و [[بنی‌هاشم]]، افراد نظامی، قاضیان، کاتبان و همه [[مردم]] برای [[تشییع پیکر]] آن [[امام]] حرکت کردند و [[سامرا]] در آن [[روز]] به مانند [[روز قیامت]] شده بود<ref>ابن طولون، الائمة الاثنی عشر، ص۱۱۳؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۲، ص۹۴.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]]، ص ۲۶۲.</ref>
با آنکه [[جعفر بن علی]]، [[برادر]] [[امام عسکری]]{{ع}} آماده شده بود تا بر [[پیکر امام عسکری]]{{ع}} نماز گزارد؛ اما در آخرین لحظات، [[امام عصر]]{{ع}} با آنکه بیش از پنج سال نداشت حاضر شد، عموی خود، جعفر را کنار زد و بر پیکر آن [[پدر]] نماز گزارد. افزون بر این، [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} در همین [[زمان]] کراماتی از خود نشان داد و [[اثبات]] کرد که [[جانشین امام عسکری]]{{ع}} است<ref>شبلنجی، نورالابصار، ص۳۴۱.</ref>. امام عسکری{{ع}} در خانه‌اش در سامرا در کنار پدر بزرگوارش، [[امام هادی]]{{ع}} به [[خاک]] سپرده شد<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ص۴۷۵ – ۴۷۶.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]] ص ۲۶۲.</ref>


==[[مرقد مطهر]] و [[برکات]] آن==
== مراسم [[نماز]] و خاکسپاری ==
مرقد مطهر امام عسکری{{ع}} مایه [[برکت]] برای تمام [[مسلمانان]] بوده است. امام عسکری{{ع}} خود در این‌باره فرموده‌اند: {{متن حدیث|قَبْرِي بِسُرَّ مَنْ رَأَى أَمَانٌ لِأَهْلِ الْجَانِبَيْنِ‌}}؛ «[[قبر]] من در سامرا سبب [[امنیت]] برای هر دو گروه [[شیعه]] و [[اهل سنت]] است»<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۹۳.</ref>. سامرا و [[مرقد مطهر امام هادی]] و امام عسکری{{عم}} از همان زمان [[شهادت]] مورد توجه و [[احترام]] همگان، و حتی مورد توجه [[دشمنان اهل بیت]]{{عم}} بوده است؛ بر اساس گزارشی، [[مستنصر]]، یکی از [[خلفای عباسی]]، به سامرا رفت و مرقد مطهر [[عسکریین]]{{ع}} را [[زیارت]] کرد، سپس از آنجا خارج شد و به زیارت قبوری رفت که در آن [[خلفا]] و [[اقوام]] خودش به خاک سپرده شده بودند، در حالی که آنان در قبه‌ای [[دفن]] شده بودند که ویران شده و [[باران]] داخل آن جاری و فضولات پرندگان آنها را پوشانده بود. یکی از حاضران به مستنصر گفت: «شما خلفای روی [[زمین]] و [[پادشاهان]] [[دنیا]] هستید و در همه جای دنیا امر شما [[حاکم]] است، در حالی که این [[قبور]] [[پدران]] شماست که نه کسی آنها را [[زیارت]] می‌کند و نه به [[ذهن]] کسی خطور می‌کند و نه کسی به [[نظافت]] آنها می‌پردازد در حالی که قبور [[علویان]]، همچنان که می‌بینی از پرده‌ها و قندیل‌ها و فرش‌ها پوشیده شده و شمع و بُخُور و خادمانی دارند؛ [[مستنصر]] گفت: «این امر آسمانی و از جانب [[پروردگار]] است و با تلاش و [[کوشش]] ما حاصل نمی‌شود. اگر ما [[مردم]] را بر این کار مجبور کنیم، قبول نمی‌کنند و درست گفته‌اند که [[اعتقادات]] با [[اجبار]] به وجود نمی‌آید و کسی نمی‌تواند با [[اکراه]] آنها را به وجود آورد»<ref>اربلی، کشف الغمه، ج۳، ص۳۲۵.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]] ص ۲۶۳.</ref>
با آنکه [[جعفر بن علی]]، [[برادر]] [[امام عسکری]]{{ع}} آماده شده بود تا بر پیکر امام عسکری{{ع}} نماز گزارد؛ اما در آخرین لحظات، [[امام عصر]]{{ع}} با آنکه بیش از پنج سال نداشت حاضر شد، عموی خود، جعفر را کنار زد و بر پیکر آن پدر نماز گزارد. افزون بر این، [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} در همین [[زمان]] کراماتی از خود نشان داد و [[اثبات]] کرد که جانشین امام عسکری{{ع}} است<ref>شبلنجی، نورالابصار، ص۳۴۱.</ref>. امام عسکری{{ع}} در خانه‌اش در سامرا در کنار پدر بزرگوارش، [[امام هادی]]{{ع}} به خاک سپرده شد<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ص۴۷۵ – ۴۷۶.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]]، ص ۲۶۲.</ref>
 
== مرقد مطهر و [[برکات]] آن ==
مرقد مطهر امام عسکری{{ع}} مایه [[برکت]] برای تمام [[مسلمانان]] بوده است. امام عسکری{{ع}} خود در این‌باره فرموده‌اند: {{متن حدیث|قَبْرِي بِسُرَّ مَنْ رَأَى أَمَانٌ لِأَهْلِ الْجَانِبَيْنِ‌}}؛ «[[قبر]] من در سامرا سبب [[امنیت]] برای هر دو گروه [[شیعه]] و [[اهل سنت]] است»<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۹۳.</ref>. سامرا و مرقد مطهر امام هادی و امام عسکری{{عم}} از همان زمان [[شهادت]] مورد توجه و [[احترام]] همگان، و حتی مورد توجه دشمنان اهل بیت{{عم}} بوده است؛ بر اساس گزارشی، [[مستنصر]]، یکی از [[خلفای عباسی]]، به سامرا رفت و مرقد مطهر عسکریین{{ع}} را [[زیارت]] کرد، سپس از آنجا خارج شد و به زیارت قبوری رفت که در آن [[خلفا]] و اقوام خودش به خاک سپرده شده بودند، در حالی که آنان در قبه‌ای [[دفن]] شده بودند که ویران شده و [[باران]] داخل آن جاری و فضولات پرندگان آنها را پوشانده بود. یکی از حاضران به مستنصر گفت: «شما خلفای روی [[زمین]] و [[پادشاهان]] [[دنیا]] هستید و در همه جای دنیا امر شما [[حاکم]] است، در حالی که این [[قبور]] پدران شماست که نه کسی آنها را [[زیارت]] می‌کند و نه به ذهن کسی خطور می‌کند و نه کسی به نظافت آنها می‌پردازد در حالی که قبور [[علویان]]، همچنان که می‌بینی از پرده‌ها و قندیل‌ها و فرش‌ها پوشیده شده و شمع و بُخُور و خادمانی دارند؛ [[مستنصر]] گفت: «این امر آسمانی و از جانب [[پروردگار]] است و با تلاش و کوشش ما حاصل نمی‌شود. اگر ما [[مردم]] را بر این کار مجبور کنیم، قبول نمی‌کنند و درست گفته‌اند که [[اعتقادات]] با [[اجبار]] به وجود نمی‌آید و کسی نمی‌تواند با [[اکراه]] آنها را به وجود آورد»<ref>اربلی، کشف الغمه، ج۳، ص۳۲۵.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش دوم ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش دوم ج۲]]، ص ۲۶۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۲: خط ۳۲:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:امام عسکری]]
۱۱۶٬۸۹۳

ویرایش