دلیل عقلی علم غیب امامان چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۵: خط ۱۵:
== پاسخ جامع اجمالی ==
== پاسخ جامع اجمالی ==
=== معناشناسی [[غیب]] و [[علم غیب]] ===
=== معناشناسی [[غیب]] و [[علم غیب]] ===
==== معنای لغوی ==== «غیب»''' در لغت به امری که از [[حس]] ([[باطنی]] و ظاهری) پوشیده باشد، اطلاق شده است، خواه آن چیز هم اکنون تحقق یافته باشد یا بعد از این تحقق پیدا کند؛ ‌این واژه در مقابلِ [[شهود]] ([[شهادت]]) است به‌ معنای چیزی که با حواس قابل [[درک]] باشد<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، «کتاب العین»، ‌ج۴، ص ۴۵۴؛ ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۳، ص۱۰۶؛ جوهری، ابونصر، الصحاح، ج۱، ص۲۹؛ ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، ج۴، ص۴۰۳؛ ثعالبی، ابومنصور، فقه اللغه، ص۲۴؛ ابن سیده، علی بن اسماعیل، المخصص، ج۳، ص۵۶؛ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ‌«المفردات»، ص ‌۶۱۶؛ ابن‌منظور، محمد بن مکرم، «لسان العرب»، ‌ج۱، ص ۶۵۴؛ طریحی، «مجمع البحرین»، ج۲، ۱۳۵ ـ ۱۳۴؛ ‌زبیدی، سید مرتضی، تاج العروس، ج۲، ص۲۹۵.</ref>. بنابراین معنای لغوی، اگر در کاربری عرفی عام - و نه اصطلاحی - '''«علم غیب»''' گفته شود، یعنی: «[[علم]] به هر چیزی که [[غایب]] از حواس بشری باشد»؛ چه علومی که [[قرآن]] و [[حدیث]] و کتب مفسران و متکلمان آن را «علم غیب» نامیده است و چه علومی که قرآن و حدیث و این کتب آن را «[[علم به غیب]]» نمی نامند.
==== معنای لغوی ====  
«غیب» در لغت به امری که از [[حس]] ([[باطنی]] و ظاهری) پوشیده باشد، اطلاق شده است، خواه آن چیز هم اکنون تحقق یافته باشد یا بعد از این تحقق پیدا کند؛ ‌این واژه در مقابلِ [[شهود]] ([[شهادت]]) است به‌ معنای چیزی که با حواس قابل [[درک]] باشد<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، «کتاب العین»، ‌ج۴، ص ۴۵۴؛ ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۳، ص۱۰۶؛ جوهری، ابونصر، الصحاح، ج۱، ص۲۹؛ ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، ج۴، ص۴۰۳؛ ثعالبی، ابومنصور، فقه اللغه، ص۲۴؛ ابن سیده، علی بن اسماعیل، المخصص، ج۳، ص۵۶؛ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ‌«المفردات»، ص ‌۶۱۶؛ ابن‌منظور، محمد بن مکرم، «لسان العرب»، ‌ج۱، ص ۶۵۴؛ طریحی، «مجمع البحرین»، ج۲، ۱۳۵ ـ ۱۳۴؛ ‌زبیدی، سید مرتضی، تاج العروس، ج۲، ص۲۹۵.</ref>. بنابراین معنای لغوی، اگر در کاربری عرفی عام - و نه اصطلاحی - '''«علم غیب»''' گفته شود، یعنی: «[[علم]] به هر چیزی که [[غایب]] از حواس بشری باشد»؛ چه علومی که [[قرآن]] و [[حدیث]] و کتب مفسران و متکلمان آن را «علم غیب» نامیده است و چه علومی که قرآن و حدیث و این کتب آن را «[[علم به غیب]]» نمی نامند.


==== معنای اصطلاحی ====
==== معنای اصطلاحی ====
خط ۶۴: خط ۶۵:


دلایل عقلی که موافق روایات مثبته [[علم امام]] {{ع}} و فعلیت آن باشد، زیادند. به برخی از آن دلایل اشاره می‌شود:
دلایل عقلی که موافق روایات مثبته [[علم امام]] {{ع}} و فعلیت آن باشد، زیادند. به برخی از آن دلایل اشاره می‌شود:
# دلیلی که قاعده لطف مقتضی آن است این که: [[امام]] {{ع}} از حیث ذات و وجود، کامل‌ترین انسان‌هاست و واجب است به کامل‌ترین اوصاف نیز متصف شود و فعلی بودن [[علم امام]] {{ع}} و گسترده بودن آن از جمله آن اوصاف است.
# دلیلی که قاعده لطف مقتضی آن است این که: [[امام]] {{ع}} از حیث ذات و وجود، کامل‌ترین انسان‌هاست و واجب است به کامل‌ترین اوصاف نیز متصف شود و فعلی بودن [[علم امام]] {{ع}} و گسترده بودن آن از جمله آن اوصاف است.
# طبق حدیث قدسی {{عربی|" كُنْتُ‏ كَنْزاً مَخْفِيّاً فَأَحْبَبْتُ‏ أَنْ‏ اعْرَفَ‏ فَخَلَقْتُ‏ الخَلْقَ‏ لِاعْرَف‏ ‏‏‏‏‏‏"}} علت آفرینش مخلوقات شناخت و معرفت خداوند است و در آیه شریفه {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ}} <ref> و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند؛ سوره ذاریات، آیه: ۵۶.</ref> مراد از "یعبدون" "یعرفون" است. و فرض آن است که معرفت خداوند، موقوف است بر عبادت او و نیز منحصر است در این که خداوند جانشینانی خلق کند که تجلی گاه تمام صفات جلالش و آئینه‌ای تمام نما برای تجلی معارف پنهانی‌اش و سایه‌ای کامل و دائمی‌ برای اوصاف کمالیه‌اش باشند، به طوری که وجود نقص درآن تجلی گاه، آئینه و سایه به منزله نقص در متجلی و نمایان شده و صاحب سایه تلقی شود. و وجود نقص موجب نقض غرض برای حکیم تعالی و حکمت او می‌باشد و این امر بر خداوند تعالی محال عقلی است.
# طبق حدیث قدسی {{عربی|" كُنْتُ‏ كَنْزاً مَخْفِيّاً فَأَحْبَبْتُ‏ أَنْ‏ اعْرَفَ‏ فَخَلَقْتُ‏ الخَلْقَ‏ لِاعْرَف‏ ‏‏‏‏‏‏"}} علت آفرینش مخلوقات شناخت و معرفت خداوند است و در آیه شریفه {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ}} <ref> و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند؛ سوره ذاریات، آیه: ۵۶.</ref> مراد از "یعبدون" "یعرفون" است. و فرض آن است که معرفت خداوند، موقوف است بر عبادت او و نیز منحصر است در این که خداوند جانشینانی خلق کند که تجلی گاه تمام صفات جلالش و آئینه‌ای تمام نما برای تجلی معارف پنهانی‌اش و سایه‌ای کامل و دائمی‌ برای اوصاف کمالیه‌اش باشند، به طوری که وجود نقص درآن تجلی گاه، آئینه و سایه به منزله نقص در متجلی و نمایان شده و صاحب سایه تلقی شود. و وجود نقص موجب نقض غرض برای حکیم تعالی و حکمت او می‌باشد و این امر بر خداوند تعالی محال عقلی است.
خط ۷۱: خط ۷۱:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. علامه طباطبایی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. علامه طباطبایی؛
| تصویر = 39587474.jpg
| تصویر = 39587474.jpg
| پاسخ‌دهنده = علامه طباطبایی
| پاسخ‌دهنده = علامه طباطبایی
خط ۷۹: خط ۷۹:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آیت‌الله مظفر؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. آیت‌الله مظفر؛
| تصویر = 11738.jpg
| تصویر = 11738.jpg
| پاسخ‌دهنده = محمد حسین مظفر
| پاسخ‌دهنده = محمد حسین مظفر
خط ۸۷: خط ۸۷:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. آیت‌الله مکارم شیرازی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آیت‌الله مکارم شیرازی؛
| تصویر = مکارم شیرازی.jpg
| تصویر = مکارم شیرازی.jpg
| پاسخ‌دهنده = ناصر مکارم شیرازی
| پاسخ‌دهنده = ناصر مکارم شیرازی
خط ۹۹: خط ۹۹:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آیت‌الله مصطفوی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. آیت‌الله مصطفوی؛
| تصویر = 11135.jpg
| تصویر = 11135.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید حسن مصطفوی
| پاسخ‌دهنده = سید حسن مصطفوی
خط ۱۱۱: خط ۱۱۱:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. آیت‌الله مصباح یزدی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. آیت‌الله مصباح یزدی؛
| تصویر = 11196.jpg
| تصویر = 11196.jpg
| پاسخ‌دهنده = محمد تقی مصباح یزدی
| پاسخ‌دهنده = محمد تقی مصباح یزدی
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. آیت‌الله شریعتمدار جزایری؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۷. آیت‌الله شریعتمدار جزایری؛
| تصویر = 76355353737.jpg
| تصویر = 76355353737.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید نورالدین شریعتمدار جزایری
| پاسخ‌دهنده = سید نورالدین شریعتمدار جزایری
خط ۱۳۷: خط ۱۳۷:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۷. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۸. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛
| تصویر = 11172.jpg
| تصویر = 11172.jpg
| پاسخ‌دهنده = عبدالحسین خسروپناه
| پاسخ‌دهنده = عبدالحسین خسروپناه
خط ۱۵۷: خط ۱۵۷:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۸. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۹. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی؛
| تصویر = 020120223262.jpg
| تصویر = 020120223262.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید محمد جعفر سبحانی
| پاسخ‌دهنده = سید محمد جعفر سبحانی
خط ۱۶۹: خط ۱۶۹:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۹. حجت الاسلام و المسلمین بخارایی‌زاده؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۰. حجت الاسلام و المسلمین بخارایی‌زاده؛
| تصویر = 11805.jpg
| تصویر = 11805.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید حبیب بخارایی‌زاده
| پاسخ‌دهنده = سید حبیب بخارایی‌زاده
خط ۲۰۵: خط ۲۰۵:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۰. حجت الاسلام و المسلمین موسوی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۱. حجت الاسلام و المسلمین موسوی؛
| تصویر = 120129.jpg
| تصویر = 120129.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید امین موسوی
| پاسخ‌دهنده = سید امین موسوی
خط ۲۱۹: خط ۲۱۹:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۱. حجت الاسلام و المسلمین باقری؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۲. حجت الاسلام و المسلمین باقری؛
| تصویر = 11786.jpg
| تصویر = 11786.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید محمد فائز باقری
| پاسخ‌دهنده = سید محمد فائز باقری
خط ۲۴۵: خط ۲۴۵:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۲. حجج الاسلام و المسلمین اعرابی و بخارایی‌زاده؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۳. حجج الاسلام و المسلمین اعرابی و بخارایی‌زاده؛
| تصویر = 11117.jpg
| تصویر = 11117.jpg
| پاسخ‌دهنده = غلام حسین اعرابی
| پاسخ‌دهنده = غلام حسین اعرابی
خط ۲۹۵: خط ۲۹۵:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۳. حجت الاسلام و المسلمین لطیفی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۴. حجت الاسلام و المسلمین لطیفی؛
| تصویر = 11213.jpg
| تصویر = 11213.jpg
| پاسخ‌دهنده = رحیم لطیفی
| پاسخ‌دهنده = رحیم لطیفی
خط ۳۰۵: خط ۳۰۵:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۴. حجت الاسلام و المسلمین  بهدار؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۵. حجت الاسلام و المسلمین  بهدار؛
| تصویر = 11169.jpg
| تصویر = 11169.jpg
| پاسخ‌دهنده = محمد رضا بهدار
| پاسخ‌دهنده = محمد رضا بهدار
خط ۳۱۳: خط ۳۱۳:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۵. حجت الاسلام و المسلمین واعظی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۶. حجت الاسلام و المسلمین واعظی؛
| تصویر = 11754.jpg
| تصویر = 11754.jpg
| پاسخ‌دهنده = حسین واعظی
| پاسخ‌دهنده = حسین واعظی
خط ۳۲۴: خط ۳۲۴:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۶. حجت الاسلام و المسلمین نصیری؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۷. حجت الاسلام و المسلمین نصیری؛
| تصویر = 1368238.jpg
| تصویر = 1368238.jpg
| پاسخ‌دهنده = محمد حسین نصیری
| پاسخ‌دهنده = محمد حسین نصیری
خط ۳۳۲: خط ۳۳۲:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۷. حجت الاسلام و المسلمین نقوی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۸. حجت الاسلام و المسلمین نقوی؛
| تصویر = 60727626.jpg
| تصویر = 60727626.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید نسیم عباس نقوی
| پاسخ‌دهنده = سید نسیم عباس نقوی
خط ۳۴۸: خط ۳۴۸:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۸. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌فر؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۹. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌فر؛
| تصویر = 11902.jpg
| تصویر = 11902.jpg
| پاسخ‌دهنده = حسن مهدی‌فر
| پاسخ‌دهنده = حسن مهدی‌فر
خط ۳۶۶: خط ۳۶۶:
  }}
  }}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۹. آقای دکتر معارف (هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران)؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۰. آقای دکتر معارف (هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران)؛
| تصویر = 11118.jpg
| تصویر = 11118.jpg
| پاسخ‌دهنده = مجید معارف
| پاسخ‌دهنده = مجید معارف
خط ۳۷۴: خط ۳۷۴:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۰. آقای رضوانی؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۱. آقای رضوانی؛
| تصویر = 15207.jpg
| تصویر = 15207.jpg
| پاسخ‌دهنده = علی اصغر رضوانی
| پاسخ‌دهنده = علی اصغر رضوانی
خط ۳۸۲: خط ۳۸۲:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۱. آقای مطهری (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۲. آقای مطهری (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛
| تصویر = 11792.jpg
| تصویر = 11792.jpg
| پاسخ‌دهنده = منصف علی مطهری
| پاسخ‌دهنده = منصف علی مطهری
خط ۳۹۴: خط ۳۹۴:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۲. آقای رنجبر (پژوهشگر وبگاه راسخون)؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۳. آقای رنجبر (پژوهشگر وبگاه راسخون)؛
| تصویر = 11969.jpg
| تصویر = 11969.jpg
| پاسخ‌دهنده = جواد رنجبر
| پاسخ‌دهنده = جواد رنجبر
خط ۴۰۲: خط ۴۰۲:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۳. آقای شیخ‌زاده (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۴. آقای شیخ‌زاده (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛
| تصویر = 11818.jpg
| تصویر = 11818.jpg
| پاسخ‌دهنده = قاسم علی شیخ‌زاده
| پاسخ‌دهنده = قاسم علی شیخ‌زاده
خط ۴۲۲: خط ۴۲۲:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۴. خانم پارسانسب (پژوهشگر دانشکده اصول دین)؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۵. خانم پارسانسب (پژوهشگر دانشکده اصول دین)؛
| تصویر = 1907.jpg
| تصویر = 1907.jpg
| پاسخ‌دهنده = گل‌افشان پارسانسب
| پاسخ‌دهنده = گل‌افشان پارسانسب
خط ۴۳۸: خط ۴۳۸:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۵. آقای نقوی (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۶. آقای نقوی (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛
| تصویر = 11811.jpg
| تصویر = 11811.jpg
| پاسخ‌دهنده = سید انیس‌الحسن نقوی
| پاسخ‌دهنده = سید انیس‌الحسن نقوی
خط ۴۵۲: خط ۴۵۲:
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۶. پژوهشگران وبگاه اسلام کوئست.
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲۷. پژوهشگران وبگاه اسلام کوئست.
| تصویر = 9030760879.jpg
| تصویر = 9030760879.jpg
| پاسخ‌دهنده = وبگاه اسلام کوئست
| پاسخ‌دهنده = وبگاه اسلام کوئست
خط ۴۹۱: خط ۴۹۱:
# [[نشانه وجود علم غیب نزد معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نشانه وجود علم غیب نزد معصوم چیست؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش وابسته}}
{{پایان پرسش وابسته}}
== [[:رده:آثار علم غیب معصوم|منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم]] ==
{{منبع‌ جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم غیب معصوم|کتاب‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم غیب معصوم|مقاله‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم غیب معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم غیب معصوم]].
{{پایان منبع‌ جامع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
۱۱۲٬۹۹۸

ویرایش