قرض‌الحسنه در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۵۴

مقدمه

دَین (به فتح دال) به معنای قرض است. در قرآن آمده است: ﴿إِذَا تَدَايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ﴾^[۱]. خدای متعال به مسلمانان، به حکم برادری دینی و مسئولیت مؤمنین نسبت به یکدیگر، فرمان داده است همدیگر را در سختی‌ها تنها نگذارند و در مشکلات مالی به یکدیگر قرض‌الحسنه دهند و این قرض دادن را قرض به خودش تلقی کرده و پاداش آن را مضاعف قرار داده است^[۲]. امام سجاد (ع) در صحیفه با اشاره به همین مطلب عرض می‌کند: «وَ قُلْتَ: ﴿مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً﴾^[۳]»^[۴]؛ تو خود گفته‌ای کیست که به خدا قرض‌الحسنه دهد تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید.

از طرف دیگر امام (ع) به برخی پیامدهای دشوار قرض گرفتن از قبیل پریشان‌خاطری و فکر ناتوانی پرداخت آن اشاره کرده و از خدای متعال چنین درخواست می‌کند: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَبْ لِيَ‏ الْعَافِيَةَ مِنْ‏ دَيْنٍ‏...»^[۵]؛ «بار خدایا درود بفرست بر محمد و خاندان او و مرا عافیت بخش از وامی که بدان چهره‌ام درهم شود و خاطرم پریشان گردد و فکرم پراکنده ماند و تلاش من در ادای آن به درازا بکشد».

آن حضرت برای در امان ماندن از اندوه و ذلت وامداری و تبعات آنکه حتی پس از مرگ نیز ممکن است گریبان انسان را بگیرد درخواست مالی سرشار و یا کفایتی مستمر می‌فرماید. «خداوندا به تو پناه می‌آورم از اندوه وامداری و اندیشه آن و دل‌مشغولی برای آن و بی‌خوابی کشیدن در غم آن... ای پروردگار من! از تو زنهار می‌خواهم از ذلت وامداری در این جهان و تبعات آن پس از مرگ... مرا در امان خود گیر یا به مالی سرشار و یا به کفافی ناگسستی»^[۶].^[۷].^[۸]

منابع

شیرزاد، امیر، مقاله «دین»، دانشنامه صحیفه سجادیه

پانویس

↑ «ای مؤمنان! چون وامی تا سرآمدی معیّن میان شما برقرار شد، آن را به نوشته آورید و باید نویسنده‌ای میان شما دادگرانه بنویسد» سوره بقره، آیه ۲۸۲.
↑ ﴿مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴾ «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.
↑ «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.
↑ دعای ۴۵.
↑ دعای ۳۰.
↑ نیایش سی‌ام.
↑ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.
↑ شیرزاد، امیر، مقاله «دین»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۳۲.

[1] «ای مؤمنان! چون وامی تا سرآمدی معیّن میان شما برقرار شد، آن را به نوشته آورید و باید نویسنده‌ای میان شما دادگرانه بنویسد» سوره بقره، آیه ۲۸۲.

[2] ﴿مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴾ «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.

[3] «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.

[4] دعای ۴۵.

[5] دعای ۳۰.

[6] نیایش سی‌ام.

[7] صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.

[8] شیرزاد، امیر، مقاله «دین»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۳۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = قرض‌الحسنه
-| عنوان مدخل  = [[قرض‌الحسنه]]
+| عنوان مدخل  = قرض‌الحسنه
-| مداخل مرتبط = [[قرض‌الحسنه در قرآن]] - [[قرض‌الحسنه در معارف و سیره نبوی]] - [[قرض‌الحسنه در معارف دعا و زیارات]] - [[قرض‌الحسنه در معارف و سیره سجادی]] - [[قرض‌الحسنه در جامعه‌شناسی اسلامی]]
+| مداخل مرتبط = [[قرض‌الحسنه در قرآن]] - [[قرض‌الحسنه در معارف و سیره نبوی]] - [[قرض‌الحسنه در معارف دعا و زیارات]] - [[قرض‌الحسنه در معارف و سیره سجادی]] - [[قرض‌الحسنه در فقه اسلامی]] - [[قرض‌الحسنه در جامعه‌شناسی اسلامی]]
 | پرسش مرتبط  =
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 دَین (به [[فتح]] دال) به معنای [[قرض]] است. در [[قرآن]] آمده است: {{متن قرآن|إِذَا تَدَايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ}}<ref>«ای مؤمنان! چون وامی تا سرآمدی معیّن میان شما برقرار شد، آن را به نوشته آورید و باید نویسنده‌ای میان شما دادگرانه بنویسد» سوره بقره، آیه ۲۸۲.</ref>.
-[[خدای متعال]] به [[مسلمانان]]، به [[حکم]] [[برادری]] [[دینی]] و [[مسئولیت]] [[مؤمنین]] نسبت به یکدیگر، [[فرمان]] داده است همدیگر را در [[سختی‌ها]] تنها نگذارند و در [[مشکلات]] [[مالی]] به یکدیگر [[قرض‌الحسنه]] دهند و این قرض دادن را قرض به خودش تلقی کرده و [[پاداش]] آن را مضاعف قرار داده است<ref>{{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}} «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد  تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref>. [[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه]] با اشاره به همین مطلب عرض می‌کند: {{متن حدیث|وَ قُلْتَ: {{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً}}<ref>«کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref>}}<ref>دعای ۴۵.</ref>؛ تو خود گفته‌ای کیست که به [[خدا]] قرض‌الحسنه دهد تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید.
+[[خدای متعال]] به [[مسلمانان]]، به [[حکم]] [[برادری]] [[دینی]] و [[مسئولیت]] [[مؤمنین]] نسبت به یکدیگر، [[فرمان]] داده است همدیگر را در [[سختی‌ها]] تنها نگذارند و در [[مشکلات]] [[مالی]] به یکدیگر [[قرض‌الحسنه]] دهند و این قرض دادن را قرض به خودش تلقی کرده و [[پاداش]] آن را مضاعف قرار داده است<ref>{{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً وَاللَّهُ يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}} «کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref>. [[امام سجاد]] {{ع}} در [[صحیفه]] با اشاره به همین مطلب عرض می‌کند: {{متن حدیث|وَ قُلْتَ: {{متن قرآن|مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا كَثِيرَةً}}<ref>«کیست که به خداوند وامی نیکو دهد تا خداوند آن را برای وی چندین برابر گرداند؟ و خداوند (روزی را) تنگ و فراخ می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید» سوره بقره، آیه ۲۴۵.</ref>}}<ref>دعای ۴۵.</ref>؛ تو خود گفته‌ای کیست که به [[خدا]] قرض‌الحسنه دهد تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید.
-از طرف دیگر [[امام]]{{ع}} به برخی پیامدهای دشوار قرض گرفتن از قبیل پریشان‌خاطری و [[فکر]] [[ناتوانی]] پرداخت آن اشاره کرده و از خدای متعال چنین درخواست می‌کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَبْ لِيَ‏ الْعَافِيَةَ مِنْ‏ دَيْنٍ‏...}}<ref>دعای ۳۰.</ref>؛ «بار خدایا [[درود]] بفرست بر [[محمد]] و [[خاندان]] او و مرا [[عافیت]] بخش از وامی که بدان چهره‌ام [[درهم]] شود و خاطرم پریشان گردد و فکرم پراکنده ماند و تلاش من در ادای آن به درازا بکشد».
+از طرف دیگر [[امام]] {{ع}} به برخی پیامدهای دشوار قرض گرفتن از قبیل پریشان‌خاطری و [[فکر]] [[ناتوانی]] پرداخت آن اشاره کرده و از خدای متعال چنین درخواست می‌کند: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَبْ لِيَ‏ الْعَافِيَةَ مِنْ‏ دَيْنٍ‏...}}<ref>دعای ۳۰.</ref>؛ «بار خدایا [[درود]] بفرست بر [[محمد]] و [[خاندان]] او و مرا [[عافیت]] بخش از وامی که بدان چهره‌ام [[درهم]] شود و خاطرم پریشان گردد و فکرم پراکنده ماند و تلاش من در ادای آن به درازا بکشد».
 آن [[حضرت]] برای در [[امان]] ماندن از [[اندوه]] و [[ذلت]] وامداری و تبعات آنکه حتی پس از [[مرگ]] نیز ممکن است گریبان [[انسان]] را بگیرد درخواست [[مالی]] سرشار و یا کفایتی مستمر می‌فرماید.
 «خداوندا به تو [[پناه]] می‌آورم از اندوه وامداری و [[اندیشه]] آن و دل‌مشغولی برای آن و بی‌خوابی کشیدن در [[غم]] آن... ای [[پروردگار]] من! از تو زنهار می‌خواهم از ذلت وامداری در این [[جهان]] و تبعات آن پس از مرگ... مرا در امان خود گیر یا به مالی سرشار و یا به کفافی ناگسستی»<ref>نیایش سی‌ام.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دین»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۳۲.</ref>
-== جستارهای وابسته ==
 == منابع ==
@@ خط ۲۷: / خط ۲۴: @@
 [[رده:قرض‌الحسنه]]
-[[رده:مدخل]]