ابراهیم بن یزید نخعی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = ابراهیم بن یزید نخعی | |||
| عنوان مدخل = [[ابراهیم بن یزید نخعی]] | |||
| مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن یزید نخعی در علوم قرآنی]] - [[ابراهیم بن یزید نخعی در تراجم و رجال]] - [[ابراهیم بن یزید نخعی در حدیث]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[شیخ طوسی]] وی را با عنوان «[[ابراهیم بن یزید نخعی]]» در شمار [[اصحاب امام علی]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۳۵ (اصحاب امام علی{{ع}}، باب الهمزه، رقم ۹).</ref> و با عبارت «ابراهیم بن یزید نخعی [[کوفی]] کنیه‌اش ابوعمران متوفای ۹۶». در شمار [[اصحاب]] [[امام علی بن الحسین]]{{عم}} آورده است<ref>رجال الطوسی، ص۸۳.</ref>. | [[شیخ طوسی]] وی را با عنوان «[[ابراهیم بن یزید نخعی]]» در شمار [[اصحاب امام علی]] {{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۳۵ (اصحاب امام علی {{ع}}، باب الهمزه، رقم ۹).</ref> و با عبارت «ابراهیم بن یزید نخعی [[کوفی]] کنیه‌اش ابوعمران متوفای ۹۶». در شمار [[اصحاب]] [[امام علی بن الحسین]] {{عم}} آورده است<ref>رجال الطوسی، ص۸۳.</ref>. | ||
مامقانی او را حسن ([[نیکو]]) معرفی کرده است<ref>ر.ک: مامقانی، تنقیح المقال، ج۱، ص۷ (نتائج التنقیح، رقم ۲۳۴).</ref>. | مامقانی او را حسن ([[نیکو]]) معرفی کرده است<ref>ر. ک: مامقانی، تنقیح المقال، ج۱، ص۷ (نتائج التنقیح، رقم ۲۳۴).</ref>. | ||
[[ذهبی]] با رمز (ع) اشاره کرده به اینکه در [[صحاح]] ستۀ [[اهل تسنن]] از وی [[روایت]] نقل شده است و [[اوصاف امام]]، [[حافظ]]، [[فقیه]] [[عراق]] و یکی از اعلام را در مورد وی به کار برده و گفته است: او و [[شعبی]] در [[زمان]] خودشان مفتی [[اهل کوفه]] بودند. وی مردی [[شایسته]]، فقیه، [[پرهیزکار]]، کم‌تکلّف بود و پنهان از [[حجاج]] به سر می‌برد. درگذشت او را سال ۹۶ ذکر کرده و خبر داده که در سن وی دو قول است: ۴۹ سال و ۵۸ سال<ref>ر.ک: ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۲۰، ۵۲۱ و ۵۲۷.</ref>. طبق این خبر، [[تولد]] وی سال ۴۷ یا ۳۸ بوده و این خبر با این قول که وی از اصحاب امام علی{{ع}} نیز باشد، سازگار نیست. | [[ذهبی]] با رمز (ع) اشاره کرده به اینکه در [[صحاح]] ستۀ [[اهل تسنن]] از وی [[روایت]] نقل شده است و [[اوصاف امام]]، [[حافظ]]، [[فقیه]] [[عراق]] و یکی از اعلام را در مورد وی به کار برده و گفته است: او و [[شعبی]] در [[زمان]] خودشان مفتی [[اهل کوفه]] بودند. وی مردی [[شایسته]]، فقیه، [[پرهیزکار]]، کم‌تکلّف بود و پنهان از [[حجاج]] به سر می‌برد. درگذشت او را سال ۹۶ ذکر کرده و خبر داده که در سن وی دو قول است: ۴۹ سال و ۵۸ سال<ref>ر. ک: ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۲۰، ۵۲۱ و ۵۲۷.</ref>. طبق این خبر، [[تولد]] وی سال ۴۷ یا ۳۸ بوده و این خبر با این قول که وی از اصحاب امام علی {{ع}} نیز باشد، سازگار نیست. | ||
[[عادل نویهض]] او را از [[مفسران]] به شمار آورده و او را فقیه عراق، [[تابعی]]، اهل کوفه، از مشاهیر مدرسه [[تفسیری]] [[کوفه]] و روایت‌کننده از [[علقمه]] و [[مسروق]] و [[اسود بن یزید]] معرفی کرده است<ref>نویهض، معجم المفسرین، ج۲، ص۲۴.</ref>. | [[عادل نویهض]] او را از [[مفسران]] به شمار آورده و او را فقیه عراق، [[تابعی]]، اهل کوفه، از مشاهیر مدرسه [[تفسیری]] [[کوفه]] و روایت‌کننده از [[علقمه]] و [[مسروق]] و [[اسود بن یزید]] معرفی کرده است<ref>نویهض، معجم المفسرین، ج۲، ص۲۴.</ref>. | ||
برخی او را از [[قاریان]] کوفه به شمار آورده‌اند<ref>حجتی، کشاف الفهارس، ص۱۳۸.</ref>. در [[تفاسیر شیعه]] و [[سنّی]] با عنوان «[[ابراهیم النخعی]]» مطالب تفسیری از وی نقل شده است <ref>براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی نام وی با عنوان فوق ۳۲۱ مورد در تفاسیر شیعه و سنی آمده است. برای آگاهی از برخی موارد یادشده ر.ک: طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۰۹، ۱۵۵ و ۳۴۹ و ج۳، ص۶۴، ۹۹ و ۱۰۱ و ج۶، ص۲۴۱ و ج۹، ص۵۴۴.</ref> و این، می‌تواند [[شاهد]] [[مفسر]] بودن وی باشد و ذکر نشدن وی در طبقات المفسرین [[سیوطی]] و داوودی شاید به خاطر این باشد که وی بیشتر به [[فقاهت]] مشهور بوده و [[شهرت]] فقهی‌اش [[منزلت]] [[تفسیری]] او را تحت‌الشعاع قرار داده و مانع شده است که مفسر بودن وی معروف شود.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۱۶۷-۱۶۸.</ref> | برخی او را از [[قاریان]] کوفه به شمار آورده‌اند<ref>حجتی، کشاف الفهارس، ص۱۳۸.</ref>. در [[تفاسیر شیعه]] و [[سنّی]] با عنوان «[[ابراهیم النخعی]]» مطالب تفسیری از وی نقل شده است <ref>براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی نام وی با عنوان فوق ۳۲۱ مورد در تفاسیر شیعه و سنی آمده است. برای آگاهی از برخی موارد یادشده ر. ک: طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۰۹، ۱۵۵ و ۳۴۹ و ج۳، ص۶۴، ۹۹ و ۱۰۱ و ج۶، ص۲۴۱ و ج۹، ص۵۴۴.</ref> و این، می‌تواند [[شاهد]] [[مفسر]] بودن وی باشد و ذکر نشدن وی در طبقات المفسرین [[سیوطی]] و داوودی شاید به خاطر این باشد که وی بیشتر به [[فقاهت]] مشهور بوده و [[شهرت]] فقهی‌اش [[منزلت]] [[تفسیری]] او را تحت‌الشعاع قرار داده و مانع شده است که مفسر بودن وی معروف شود.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۱۶۷-۱۶۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۶: | ||
[[رده:ابراهیم بن یزید نخعی]] | [[رده:ابراهیم بن یزید نخعی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ابراهیم بن یزید نخعی است. ابراهیم بن یزید نخعی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابراهیم بن یزید نخعی در علوم قرآنی - ابراهیم بن یزید نخعی در تراجم و رجال - ابراهیم بن یزید نخعی در حدیث - پرسش مرتبط نداردمقدمه
شیخ طوسی وی را با عنوان «ابراهیم بن یزید نخعی» در شمار اصحاب امام علی (ع)[۱] و با عبارت «ابراهیم بن یزید نخعی کوفی کنیه‌اش ابوعمران متوفای ۹۶». در شمار اصحاب امام علی بن الحسین (ع) آورده است[۲].
مامقانی او را حسن (نیکو) معرفی کرده است[۳].
ذهبی با رمز (ع) اشاره کرده به اینکه در صحاح ستۀ اهل تسنن از وی روایت نقل شده است و اوصاف امام، حافظ، فقیه عراق و یکی از اعلام را در مورد وی به کار برده و گفته است: او و شعبی در زمان خودشان مفتی اهل کوفه بودند. وی مردی شایسته، فقیه، پرهیزکار، کم‌تکلّف بود و پنهان از حجاج به سر می‌برد. درگذشت او را سال ۹۶ ذکر کرده و خبر داده که در سن وی دو قول است: ۴۹ سال و ۵۸ سال[۴]. طبق این خبر، تولد وی سال ۴۷ یا ۳۸ بوده و این خبر با این قول که وی از اصحاب امام علی (ع) نیز باشد، سازگار نیست.
عادل نویهض او را از مفسران به شمار آورده و او را فقیه عراق، تابعی، اهل کوفه، از مشاهیر مدرسه تفسیری کوفه و روایت‌کننده از علقمه و مسروق و اسود بن یزید معرفی کرده است[۵].
برخی او را از قاریان کوفه به شمار آورده‌اند[۶]. در تفاسیر شیعه و سنّی با عنوان «ابراهیم النخعی» مطالب تفسیری از وی نقل شده است [۷] و این، می‌تواند شاهد مفسر بودن وی باشد و ذکر نشدن وی در طبقات المفسرین سیوطی و داوودی شاید به خاطر این باشد که وی بیشتر به فقاهت مشهور بوده و شهرت فقهی‌اش منزلت تفسیری او را تحت‌الشعاع قرار داده و مانع شده است که مفسر بودن وی معروف شود.[۸]
منابع
پانویس
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۵ (اصحاب امام علی (ع)، باب الهمزه، رقم ۹).
- ↑ رجال الطوسی، ص۸۳.
- ↑ ر. ک: مامقانی، تنقیح المقال، ج۱، ص۷ (نتائج التنقیح، رقم ۲۳۴).
- ↑ ر. ک: ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۲۰، ۵۲۱ و ۵۲۷.
- ↑ نویهض، معجم المفسرین، ج۲، ص۲۴.
- ↑ حجتی، کشاف الفهارس، ص۱۳۸.
- ↑ براساس برنامه رایانه‌ای معجم فقهی نام وی با عنوان فوق ۳۲۱ مورد در تفاسیر شیعه و سنی آمده است. برای آگاهی از برخی موارد یادشده ر. ک: طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۰۹، ۱۵۵ و ۳۴۹ و ج۳، ص۶۴، ۹۹ و ۱۰۱ و ج۶، ص۲۴۱ و ج۹، ص۵۴۴.
- ↑ بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۱۶۷-۱۶۸.