منشأ عصمت فرشتگان چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| مدخل اصلی = [[عصمت فرشتگان]] | | مدخل اصلی = [[عصمت فرشتگان]] | ||
| مدخل وابسته = [[فرشتگان]] | | مدخل وابسته = [[فرشتگان]] | ||
| تعداد پاسخ = | | تعداد پاسخ = 1 | ||
}} | }} | ||
'''[[منشأ عصمت]] [[فرشتگان]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[عصمت (پرسش)|عصمت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[عصمت]]''' مراجعه شود. | '''[[منشأ عصمت]] [[فرشتگان]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[عصمت (پرسش)|عصمت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[عصمت]]''' مراجعه شود. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
«در زمینه [[تکلیف]] و [[اختیار]] [[فرشتگان]]، اختلافاتی وجود دارد. طبیعتاً کسانی که این موجودات آسمانی را فاقد اختیار می‌دانند، [[عصمت]] آنان را جبری می‌شمارند<ref>العقائد الاسلامیه، صو ۹۸-۹۹؛ ر.ک: عالم الملائکة الابرار، ص۳۳؛ نورالافهام، ج۱، ص۲۴۱-۲۴۲.</ref>. چنان‌که یکی از نویسندگان در این باره گفته است: فرشتگان [[مکلف]] نمی‌باشند و در نتیجه، حساب و کتاب ندارند. آنان همانند [[انسان]] نیستند که [[آزاد]] بوده. بین [[نیک]] و بد، دست به [[انتخاب]] بزنند، بلکه [[اعمال]] خیر را تنها به صورت جبری انجام می‌دهند<ref>من العقیدة الی الثورة، ج۴، ص۱۹۴-۱۹۵.</ref>. | «در زمینه [[تکلیف]] و [[اختیار]] [[فرشتگان]]، اختلافاتی وجود دارد. طبیعتاً کسانی که این موجودات آسمانی را فاقد اختیار می‌دانند، [[عصمت]] آنان را جبری می‌شمارند<ref>العقائد الاسلامیه، صو ۹۸-۹۹؛ ر.ک: عالم الملائکة الابرار، ص۳۳؛ نورالافهام، ج۱، ص۲۴۱-۲۴۲.</ref>. چنان‌که یکی از نویسندگان در این باره گفته است: فرشتگان [[مکلف]] نمی‌باشند و در نتیجه، حساب و کتاب ندارند. آنان همانند [[انسان]] نیستند که [[آزاد]] بوده. بین [[نیک]] و بد، دست به [[انتخاب]] بزنند، بلکه [[اعمال]] خیر را تنها به صورت جبری انجام می‌دهند<ref>من العقیدة الی الثورة، ج۴، ص۱۹۴-۱۹۵.</ref>. | ||
عده دیگری نیز با تأکید بر اینکه اسباب [[ارتکاب گناه]]، یعنی | عده دیگری نیز با تأکید بر اینکه اسباب [[ارتکاب گناه]]، یعنی قوای غضبیه و شهریه، در [[ملائکه]] وجود ندارد، معتقدند که فرشتگان بیش از یک راه پیش روی خود نمی‌بینند<ref>کشف المراد، ص۳۶؛ العقائد الاسلامیة، ص۹۹؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۳.</ref>. | ||
در مقابل، کسانی هستند که [[عصمت فرشتگان]] را همچون عصمت انسان‌های [[معصوم]] اختیاری دانسته، در بیان [[حقیقت عصمت]] آنان و منشأ آن، کما بیش مطالبی شبیه آن‌چه در [[عصمت انبیا]] و [[ائمه]] {{عم}} گفته شده است، بیان می‌دارند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۴۳۲-۴۳۳.</ref>. به عنوان مثال، برخی منشأ عصمت فرشتگان را [[علم ویژه]] آنان به [[خداوند]] و [[افعال]] و صفات او دانسته و گفتهاند: فرشتگان [[مرتکب معصیت]] نمی‌شوند؛ زیرا آنها از عجایب [[آفرینش الهی]] و آثار | در مقابل، کسانی هستند که [[عصمت فرشتگان]] را همچون عصمت انسان‌های [[معصوم]] اختیاری دانسته، در بیان [[حقیقت عصمت]] آنان و منشأ آن، کما بیش مطالبی شبیه آن‌چه در [[عصمت انبیا]] و [[ائمه]] {{عم}} گفته شده است، بیان می‌دارند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۴۳۲-۴۳۳.</ref>. به عنوان مثال، برخی منشأ عصمت فرشتگان را [[علم ویژه]] آنان به [[خداوند]] و [[افعال]] و صفات او دانسته و گفتهاند: فرشتگان [[مرتکب معصیت]] نمی‌شوند؛ زیرا آنها از عجایب [[آفرینش الهی]] و آثار هیبت او، چیزهایی را مشاهده می‌کنند که آنان را از انجام [[معصیت]] و قصد آن، باز می‌دارد<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۴۳۳.</ref>. | ||
گفتنی است که برخی از [[روایات]]، برای [[گزینش]] فرشتگان، [[انبیا]] و ائمه {{عم}} و برخورداری ایشان از | گفتنی است که برخی از [[روایات]]، برای [[گزینش]] فرشتگان، [[انبیا]] و ائمه {{عم}} و برخورداری ایشان از موهبت‌های الهی، دلیلی مشترک و یکسان ذکر کرده و منشأ این انتخاب را [[علم]] خداوند به شایستگی‌های آنان شمرده‌اند. (چنان‌که در بحث "عصمت و موهبت" نیز همین مطلب را از [[زبان]] برخی دیگر از [[روایات]] باز گفتیم) [[امام حسن عسکری]] {{ع}} از [[رسول اکرم]] {{صل}} [[نقل]] می‌کنند که فرمودند: {{متن حدیث|أَنَّ اللَّهَ اخْتَارَنَا مَعَاشِرَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اخْتَارَ النَّبِيِّينَ وَ اخْتَارَ الْمَلَائِكَةَ الْمُقَرَّبِينَ، وَ مَا اخْتَارَهُمْ إِلَّا عَلَى عَلْمٍ مِنْهُ بِهِمْ أَنَّهُمْ لَا يُوَاقِعُونَ مَا يَخْرُجُونَ بِهِ عَنْ وَلَايَتِهِ، وَ يَنْقَطِعُونَ بِهِ عَنْ عِصْمَتِهِ}}»<ref>«خداوند - عز وجل - ما آل محمد و پیامبران فرشتگان مقرّب را [از بین سایر خلایق] برگزید. و چیزی باعث این گزینش نشد، جز اینکه می‌دانست اینان عملی که به واسطه آن از ولایت [خاص] الهی خارج شده، از عصمت او جدا گردند، مرتکب نمی‌شوند» بحارالانوار، ج۵۶، ص۳۲۲.</ref>.<ref>[[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]]، ص ۳۴۰.</ref> | ||
== [[:رده:آثار عصمت|منبع‌شناسی جامع عصمت]] == | == [[:رده:آثار عصمت|منبع‌شناسی جامع عصمت]] == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۷ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۵
| منشأ عصمت فرشتگان چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ عصمت |
| مدخل بالاتر | عصمت |
| مدخل اصلی | عصمت فرشتگان |
| مدخل وابسته | فرشتگان |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
منشأ عصمت فرشتگان چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث عصمت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی عصمت مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین دکتر شریفی و آقای دکتر یوسفیان در کتاب «پژوهشی در عصمت معصومان» در این‌باره گفتهاند:
«در زمینه تکلیف و اختیار فرشتگان، اختلافاتی وجود دارد. طبیعتاً کسانی که این موجودات آسمانی را فاقد اختیار می‌دانند، عصمت آنان را جبری می‌شمارند[۱]. چنان‌که یکی از نویسندگان در این باره گفته است: فرشتگان مکلف نمی‌باشند و در نتیجه، حساب و کتاب ندارند. آنان همانند انسان نیستند که آزاد بوده. بین نیک و بد، دست به انتخاب بزنند، بلکه اعمال خیر را تنها به صورت جبری انجام می‌دهند[۲].
عده دیگری نیز با تأکید بر اینکه اسباب ارتکاب گناه، یعنی قوای غضبیه و شهریه، در ملائکه وجود ندارد، معتقدند که فرشتگان بیش از یک راه پیش روی خود نمی‌بینند[۳].
در مقابل، کسانی هستند که عصمت فرشتگان را همچون عصمت انسان‌های معصوم اختیاری دانسته، در بیان حقیقت عصمت آنان و منشأ آن، کما بیش مطالبی شبیه آن‌چه در عصمت انبیا و ائمه (ع) گفته شده است، بیان می‌دارند[۴]. به عنوان مثال، برخی منشأ عصمت فرشتگان را علم ویژه آنان به خداوند و افعال و صفات او دانسته و گفتهاند: فرشتگان مرتکب معصیت نمی‌شوند؛ زیرا آنها از عجایب آفرینش الهی و آثار هیبت او، چیزهایی را مشاهده می‌کنند که آنان را از انجام معصیت و قصد آن، باز می‌دارد[۵].
گفتنی است که برخی از روایات، برای گزینش فرشتگان، انبیا و ائمه (ع) و برخورداری ایشان از موهبت‌های الهی، دلیلی مشترک و یکسان ذکر کرده و منشأ این انتخاب را علم خداوند به شایستگی‌های آنان شمرده‌اند. (چنان‌که در بحث "عصمت و موهبت" نیز همین مطلب را از زبان برخی دیگر از روایات باز گفتیم) امام حسن عسکری (ع) از رسول اکرم (ص) نقل می‌کنند که فرمودند: «أَنَّ اللَّهَ اخْتَارَنَا مَعَاشِرَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اخْتَارَ النَّبِيِّينَ وَ اخْتَارَ الْمَلَائِكَةَ الْمُقَرَّبِينَ، وَ مَا اخْتَارَهُمْ إِلَّا عَلَى عَلْمٍ مِنْهُ بِهِمْ أَنَّهُمْ لَا يُوَاقِعُونَ مَا يَخْرُجُونَ بِهِ عَنْ وَلَايَتِهِ، وَ يَنْقَطِعُونَ بِهِ عَنْ عِصْمَتِهِ»»[۶].[۷]
منبع‌شناسی جامع عصمت
پانویس
- ↑ العقائد الاسلامیه، صو ۹۸-۹۹؛ ر.ک: عالم الملائکة الابرار، ص۳۳؛ نورالافهام، ج۱، ص۲۴۱-۲۴۲.
- ↑ من العقیدة الی الثورة، ج۴، ص۱۹۴-۱۹۵.
- ↑ کشف المراد، ص۳۶؛ العقائد الاسلامیة، ص۹۹؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳۳.
- ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۴۳۲-۴۳۳.
- ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۴۳۳.
- ↑ «خداوند - عز وجل - ما آل محمد و پیامبران فرشتگان مقرّب را [از بین سایر خلایق] برگزید. و چیزی باعث این گزینش نشد، جز اینکه می‌دانست اینان عملی که به واسطه آن از ولایت [خاص] الهی خارج شده، از عصمت او جدا گردند، مرتکب نمی‌شوند» بحارالانوار، ج۵۶، ص۳۲۲.
- ↑ شریفی، احمد حسین، یوسفیان، حسن، پژوهشی در عصمت معصومان، ص ۳۴۰.