ابراهیم بن عباس بن محمد صولی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن عباس بن محمد صولی در تراجم و رجال]] - [[ابراهیم بن عباس بن محمد صولی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام رضا| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن عباس بن محمد صولی در تراجم و رجال]] - [[ابراهیم بن عباس بن محمد صولی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = }}
 
== آشنایی اجمالی ==
== مقدمه ==
[[ابواسحاق ابراهیم بن عباس بن محمد بن صول بغدادی صولی کاتب]]. از [[موالیان]] [[یزید بن مهلب]]،<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> از نژاد ترک و [[خراسانی]] بود و در زمره [[دانشمندان]] و [[شاعران]] [[بغداد]] به شمار می‌‌آمد.<ref>وفیات الاعیان ۱/۴۵.</ref> سال [[تولد]] او ۱۶۷ یا ۱۷۶ه‍ بوده است.<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> برخی صولی را از [[راویان امام رضا]] {{ع}}دانسته‌اند.<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۱/۱۴۲.</ref> کسانی چون [[احمد بن قاسم بن اسماعیل]]<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۱/۱۴۵.</ref> و [[ثعلب نحوی]] از ایشان [[روایت]] کرده‌اند.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref>
[[ابواسحاق ابراهیم بن عباس بن محمد بن صول بغدادی صولی کاتب]]. از [[موالیان]] [[یزید بن مهلب]]،<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> از نژاد ترک و [[خراسانی]] بود و در زمره [[دانشمندان]] و [[شاعران]] [[بغداد]] به شمار می‌‌آمد.<ref>وفیات الاعیان ۱/۴۵.</ref> [[سال]] [[تولد]] او ۱۶۷ یا ۱۷۶ هـ بوده است.<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> برخی صولی را از [[راویان امام رضا]] {{ع}}دانسته‌اند.<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۱/۱۴۲.</ref> کسانی چون [[احمد بن قاسم بن اسماعیل]]<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۱/۱۴۵.</ref> و [[ثعلب نحوی]] از ایشان [[روایت]] کرده‌اند.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref>


وی از کاتبان برجسته، حاذق، [[بلیغ]] و [[فصیح]] بود<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۸.</ref> و در [[شعر]] نیز دستی توانا داشت.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> [[ابن شهرآشوب]] نام وی را در زمره شاعران [[اهل بیت]] {{ع}} که به دلایلی [[تقیّه]] می‌‌کردند، آورده است.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> وی اشعاری در [[مدح]] [[امام رضا]] {{ع}} سروده،<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref> ولی در [[زمان]] [[متوکل عباسی]] آنها را از بین برده است.<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}}۲/۱۴۶.</ref> همچنین قصیده‌ای در [[سوگ امام حسین]] {{ع}} سرود و آن را در [[خدمت]] امام رضا {{ع}} خواند و ده هزار درهم مسکوک از [[امام]] [[پاداش]] گرفت.<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref>
وی از کاتبان برجسته، حاذق، [[بلیغ]] و [[فصیح]] بود<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۸.</ref> و در [[شعر]] نیز دستی توانا داشت.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> [[ابن شهرآشوب]] نام وی را در زمره شاعران [[اهل بیت]] {{ع}} که به دلایلی [[تقیّه]] می‌‌کردند، آورده است.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> وی اشعاری در [[مدح]] [[امام رضا]] {{ع}} سروده،<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref> ولی در [[زمان]] [[متوکل عباسی]] آنها را از بین برده است.<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}}۲/۱۴۶.</ref> همچنین قصیده‌ای در [[سوگ امام حسین]] {{ع}} سرود و آن را در [[خدمت]] امام رضا {{ع}} خواند و ده هزار درهم مسکوک از [[امام]] [[پاداش]] گرفت.<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref>


صولی و برادرش عبدالله از [[نزدیکان]] [[فضل بن سهل]]، [[وزیر]] [[مأمون]] بودند. هنگامی که فضل به [[مهارت]] و [[کاردانی]] صولی پی برد، از طرف [[خلیفه]] [[مسئولیت]] برخی از دیوان‌ها از جمله [[دیوان]] نفقات و [[ضیاع]] ([[کشاورزی]] و باغات) را به عهده او گذاشت و تا آخر [[عمر]] در این سمت باقی بود.<ref>الاغانی ۱۰/۴۴.</ref> وی به سال ۲۴۳ هـ در [[سامرا]] درگذشت.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref>
صولی و برادرش عبدالله از [[نزدیکان]] [[فضل بن سهل]]، [[وزیر]] [[مأمون]] بودند. هنگامی که فضل به [[مهارت]] و [[کاردانی]] صولی پی برد، از طرف [[خلیفه]] [[مسئولیت]] برخی از دیوان‌ها از جمله [[دیوان]] نفقات و [[ضیاع]] ([[کشاورزی]] و باغات) را به عهده او گذاشت و تا آخر [[عمر]] در این سمت باقی بود.<ref>الاغانی ۱۰/۴۴.</ref> وی به سال ۲۴۳ه‍ در [[سامرا]] درگذشت.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref>


آثار و تألیفات صولی عبارت‌اند از: «دیوان رسائل»<ref>الوافی بالوفیات ۲/۲۷.</ref> «دیوان [[شعر]]»<ref>تاریخ بغداد ۶/۱۱۷.</ref> «الدولة العباسیّه» ،«کتاب العطر» و «کتاب الطبیخ».<ref>الفهرست (الندیم) ۳۷۸، ۳۷۹ و ۴۰۸.</ref><ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۷۵-۷۶.</ref>
آثار و تألیفات صولی عبارت‌اند از: «دیوان رسائل»<ref>الوافی بالوفیات ۲/۲۷.</ref> «دیوان [[شعر]]»<ref>تاریخ بغداد ۶/۱۱۷.</ref> «الدولة العباسیّه» ،«کتاب العطر» و «کتاب الطبیخ».<ref>الفهرست (الندیم) ۳۷۸، ۳۷۹ و ۴۰۸.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۷۵-۷۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۰: خط ۱۹:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:راویان امام رضا]]
[[رده:راویان امام رضا]]
[[رده:اصحاب امام رضا]]
[[رده:بغدادیان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۸

آشنایی اجمالی

ابواسحاق ابراهیم بن عباس بن محمد بن صول بغدادی صولی کاتب. از موالیان یزید بن مهلب،[۱] از نژاد ترک و خراسانی بود و در زمره دانشمندان و شاعران بغداد به شمار می‌‌آمد.[۲] سال تولد او ۱۶۷ یا ۱۷۶ه‍ بوده است.[۳] برخی صولی را از راویان امام رضا (ع)دانسته‌اند.[۴] کسانی چون احمد بن قاسم بن اسماعیل[۵] و ثعلب نحوی از ایشان روایت کرده‌اند.[۶]

وی از کاتبان برجسته، حاذق، بلیغ و فصیح بود[۷] و در شعر نیز دستی توانا داشت.[۸] ابن شهرآشوب نام وی را در زمره شاعران اهل بیت (ع) که به دلایلی تقیّه می‌‌کردند، آورده است.[۹] وی اشعاری در مدح امام رضا (ع) سروده،[۱۰] ولی در زمان متوکل عباسی آنها را از بین برده است.[۱۱] همچنین قصیده‌ای در سوگ امام حسین (ع) سرود و آن را در خدمت امام رضا (ع) خواند و ده هزار درهم مسکوک از امام پاداش گرفت.[۱۲]

صولی و برادرش عبدالله از نزدیکان فضل بن سهل، وزیر مأمون بودند. هنگامی که فضل به مهارت و کاردانی صولی پی برد، از طرف خلیفه مسئولیت برخی از دیوان‌ها از جمله دیوان نفقات و ضیاع (کشاورزی و باغات) را به عهده او گذاشت و تا آخر عمر در این سمت باقی بود.[۱۳] وی به سال ۲۴۳ه‍ در سامرا درگذشت.[۱۴]

آثار و تألیفات صولی عبارت‌اند از: «دیوان رسائل»[۱۵] «دیوان شعر»[۱۶] «الدولة العباسیّه» ،«کتاب العطر» و «کتاب الطبیخ».[۱۷].[۱۸]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. معجم الادباء ۱/۱۶۵.
  2. وفیات الاعیان ۱/۴۵.
  3. معجم الادباء ۱/۱۶۵.
  4. عیون اخبار الرضا (ع) ۱/۱۴۲.
  5. عیون اخبار الرضا (ع) ۱/۱۴۵.
  6. الأنساب ۳/۵۶۸.
  7. معجم الادباء ۱/۱۶۸.
  8. معالم العلماء ۱۵۲.
  9. معالم العلماء ۱۵۲.
  10. اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.
  11. عیون اخبار الرضا (ع)۲/۱۴۶.
  12. اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.
  13. الاغانی ۱۰/۴۴.
  14. الأنساب ۳/۵۶۸.
  15. الوافی بالوفیات ۲/۲۷.
  16. تاریخ بغداد ۶/۱۱۷.
  17. الفهرست (الندیم) ۳۷۸، ۳۷۹ و ۴۰۸.
  18. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۷۵-۷۶.