تفسیر مزجی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = تفسیر | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[تفسیر مزجی در علوم قرآنی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
تفسیر مزجی به [[تفسیری]] گفته می‌شود که [[مفسر]] مطالب تفسیری خود را بسیار کوتاه و موجز در اثنای [[کلام الهی]] ذکر می‌کند؛ مانند:
تفسیر مزجی به [[تفسیری]] گفته می‌شود که [[مفسر]] مطالب تفسیری خود را بسیار کوتاه و موجز در اثنای [[کلام الهی]] ذکر می‌کند؛ مانند:
#آن‌چه از [[ابن‌عباس]] نقل شده است:{{متن قرآن|لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ}}<ref>«بر شما گناهی نیست که (در ایام حج) بخششی از پروردگار خود بخواهید» سوره بقره، آیه ۱۹۸.</ref> {{عربی|"في موسم الحج"}}؛
# آن‌چه از [[ابن‌عباس]] نقل شده است:{{متن قرآن|لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ}}<ref>«بر شما گناهی نیست که (در ایام حج) بخششی از پروردگار خود بخواهید» سوره بقره، آیه ۱۹۸.</ref> {{عربی|"في موسم الحج"}}؛
#آن‌چه از [[ابن‌مسعود]] نقل شده است:{{متن قرآن|فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ}}<ref>« هر که (هیچ‌یک را) نیابد (کفاره آن) سه روز روزه است» سوره مائده، آیه ۸۹.</ref> {{عربی|"متتابعات"}}؛
# آن‌چه از [[ابن‌مسعود]] نقل شده است:{{متن قرآن|فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ}}<ref>«هر که (هیچ‌یک را) نیابد (کفاره آن) سه روز روزه است» سوره مائده، آیه ۸۹.</ref> {{عربی|"متتابعات"}}؛
#آن‌چه [[سیوطی]] از [[ابن‌زبیر]] نقل می‌کند: {{متن قرآن|وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ}}<ref>«و باید از میان شما گروهی باشند که (مردم را) به نیکی فرا می‌خوانند و به کار شایسته فرمان می‌دهند و از کار ناشایست باز می‌دارند و اینانند که رستگارند» سوره آل عمران، آیه ۱۰۴.</ref> {{عربی|"و يستعينون بالله على ما اصابهم"}}.
# آن‌چه [[سیوطی]] از [[ابن‌زبیر]] نقل می‌کند: {{متن قرآن|وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ}}<ref>«و باید از میان شما گروهی باشند که (مردم را) به نیکی فرا می‌خوانند و به کار شایسته فرمان می‌دهند و از کار ناشایست باز می‌دارند و اینانند که رستگارند» سوره آل عمران، آیه ۱۰۴.</ref> {{عربی|"و يستعينون بالله على ما اصابهم"}}.


و نمونه‌های فراوان دیگری که در منابع آمده است.
و نمونه‌های فراوان دیگری که در منابع آمده است.


روشن است که این گونه [[تفسیر قرآن]] که با خود آن ممزوج است، در [[صدر اسلام]] مایه [[اختلاف قرائات]] می‌شد و در نگاه اول برای برخی چنین به [[ذهن]] می‌آمد که [[تفسیر آیه]]، جزء [[آیه]] و [[قرآن]] به شمار می‌آید؛ لذا [[دانشمندان]] [[علوم قرآنی]] تفسیر مزجی را از عوامل اختلاف قرائات شمرده‌اند.<ref>زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد1، صفحه (336-337)؛ کمالی دزفولی، علی، شناخت قرآن، صفحه 135؛ عاملی، جعفر مرتضی، حقایق هامة حول القرآن الکریم، صفحه (241-270)</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج1، ص1832.</ref>
روشن است که این گونه [[تفسیر قرآن]] که با خود آن ممزوج است، در صدر اسلام مایه [[اختلاف قرائات]] می‌شد و در نگاه اول برای برخی چنین به ذهن می‌آمد که [[تفسیر آیه]]، جزء [[آیه]] و [[قرآن]] به شمار می‌آید؛ لذا دانشمندان [[علوم قرآنی]] تفسیر مزجی را از عوامل اختلاف قرائات شمرده‌اند<ref>زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد۱، صفحه (۳۳۶-۳۳۷)؛ کمالی دزفولی، علی، شناخت قرآن، صفحه ۱۳۵؛ عاملی، جعفر مرتضی، حقایق هامة حول القرآن الکریم، صفحه (۲۴۱-۲۷۰)</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ج۱، ص۱۸۳۲.</ref>


{{تفسیر}}
{{تفسیر}}
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
خط ۲۲: خط ۲۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:تفسیر مزجی]]
[[رده:تفسیر]]
[[رده:تفسیر]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۰

مقدمه

تفسیر مزجی به تفسیری گفته می‌شود که مفسر مطالب تفسیری خود را بسیار کوتاه و موجز در اثنای کلام الهی ذکر می‌کند؛ مانند:

  1. آن‌چه از ابن‌عباس نقل شده است:﴿لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ[۱] "في موسم الحج"؛
  2. آن‌چه از ابن‌مسعود نقل شده است:﴿فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ[۲] "متتابعات"؛
  3. آن‌چه سیوطی از ابن‌زبیر نقل می‌کند: ﴿وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ[۳] "و يستعينون بالله على ما اصابهم".

و نمونه‌های فراوان دیگری که در منابع آمده است.

روشن است که این گونه تفسیر قرآن که با خود آن ممزوج است، در صدر اسلام مایه اختلاف قرائات می‌شد و در نگاه اول برای برخی چنین به ذهن می‌آمد که تفسیر آیه، جزء آیه و قرآن به شمار می‌آید؛ لذا دانشمندان علوم قرآنی تفسیر مزجی را از عوامل اختلاف قرائات شمرده‌اند[۴].[۵]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «بر شما گناهی نیست که (در ایام حج) بخششی از پروردگار خود بخواهید» سوره بقره، آیه ۱۹۸.
  2. «هر که (هیچ‌یک را) نیابد (کفاره آن) سه روز روزه است» سوره مائده، آیه ۸۹.
  3. «و باید از میان شما گروهی باشند که (مردم را) به نیکی فرا می‌خوانند و به کار شایسته فرمان می‌دهند و از کار ناشایست باز می‌دارند و اینانند که رستگارند» سوره آل عمران، آیه ۱۰۴.
  4. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد۱، صفحه (۳۳۶-۳۳۷)؛ کمالی دزفولی، علی، شناخت قرآن، صفحه ۱۳۵؛ عاملی، جعفر مرتضی، حقایق هامة حول القرآن الکریم، صفحه (۲۴۱-۲۷۰)
  5. فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۸۳۲.