احتیاط در اصول فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۸

احتیاط موافقت قطعی با شارع در موارد عدم قطع به تکلیف واقعی.

مقدمه

احتیاط، در لغت یعنی حفظ نمودن و در اصطلاح، به معنای اهتمام مکلف است به موافقت قطعی با اوامر شارع و نگه داری نفس خویش از مخالفت احتمالی با آنها در جایی که به تکلیف واقعی، قطع ندارد، چه اماره معتبری بر آن اقامه شده باشد چه نشده باشد و چه مورد از موارد اجرای اصل عملی باشد چه نباشد.

بنابراین، مجرای احتیاط با مجرای اصل احتیاط که از اصول عملی می باشد، تفاوت دارد، زیرا اصل احتیاط فقط در موارد شک در " مکلفٌ به " جاری می گردد، اما احتیاط شامل احتیاط در اصل احتیاط و غیر آن می‌گردد؛ برای مثال، شامل احتیاط در "شک در محصل " و احتیاط در "شک در اتیان مأمورٌبه " - در مواردی که هنوز وقت باقی است - و حتی شامل احتیاط در فتاوای مراجع تقلید نیز می‌گردد ^[۱]

منابع

گنجینه اطلاعات علوم اسلامی

پانویس

↑ کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.

[1] کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = احتیاط
+| عنوان مدخل  = احتیاط
+| مداخل مرتبط = [[احتیاط در قرآن]] - [[احتیاط در فقه سیاسی]] - [[احتیاط در اصول فقه]] - [[احتیاط در معارف و سیره رضوی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{امامت}}
+'''احتیاط''' موافقت قطعی با [[شارع]] در موارد عدم قطع به [[تکلیف]] واقعی.
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[احتیاط]]''' است. "'''[[احتیاط]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[احتیاط در قرآن]] - [[احتیاط در حدیث]] - [[احتیاط در نهج البلاغه]] - [[احتیاط در کلام اسلامی]] - [[احتیاط در اخلاق اسلامی]] - [[احتیاط در اصول فقه]] </div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[احتیاط (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-'''احتیاط''' موافقت قطعی با [[شارع]] در موارد عدم [[قطع]] به [[تکلیف]] واقعی.
+== مقدمه ==
+احتیاط، در لغت یعنی [[حفظ]] نمودن و در اصطلاح، به معنای اهتمام [[مکلف]] است به موافقت قطعی با [[اوامر]] [[شارع]] و نگه داری نفس خویش از [[مخالفت]] احتمالی با آنها در جایی که به [[تکلیف]] واقعی، قطع ندارد، چه [[اماره]] معتبری بر آن اقامه شده باشد چه نشده باشد و چه مورد از موارد اجرای اصل عملی باشد چه نباشد.
-==مقدمه==
+بنابراین، مجرای [[احتیاط]] با مجرای اصل احتیاط که از اصول عملی می باشد، تفاوت دارد، زیرا اصل احتیاط فقط در موارد [[شک]] در " مکلفٌ به " جاری می گردد، اما احتیاط شامل احتیاط در اصل احتیاط و غیر آن می‌گردد؛ برای مثال، شامل احتیاط در "[[شک]] در محصل " و احتیاط در "[[شک]] در اتیان مأمورٌبه " - در مواردی که هنوز وقت باقی است - و حتی شامل احتیاط در فتاوای [[مراجع]] [[تقلید]] نیز می‌گردد <ref>کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.</ref>
-*احتیاط، در لغت یعنی [[حفظ]] نمودن و در اصطلاح، به معنای اهتمام [[مکلف]] است به موافقت قطعی با [[اوامر]] [[شارع]] و نگه داری نفس خویش از [[مخالفت]] احتمالی با آنها در جایی که به [[تکلیف]] واقعی، [[قطع]] ندارد، چه [[اماره]] معتبری بر آن اقامه شده باشد چه نشده باشد و چه مورد از موارد اجرای اصل عملی باشد چه نباشد.
-*بنابراین، مجرای [[احتیاط]] با مجرای اصل احتیاط که از اصول عملی می باشد، تفاوت دارد، زیرا اصل احتیاط فقط در موارد [[شک]] در " مکلفٌ به " جاری می گردد، اما احتیاط شامل احتیاط در اصل احتیاط و غیر آن می‌گردد؛ برای مثال، شامل احتیاط در "[[شک]] در محصل " و احتیاط در "[[شک]] در اتیان مأمورٌبه " - در مواردی که هنوز وقت باقی است - و حتی شامل احتیاط در فتاوای [[مراجع]] [[تقلید]] نیز می‌گردد <ref>کفایة الاصول، ج۱، ص۴۰۳؛ تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۶؛ اصول الاستنباط، ج۱، ص۲۳۹؛ کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ج۱، ص۳۱۰؛ التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ج۱، ص۱۹؛ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ج۱، ص۲۸۵؛ سیری کامل در اصول فقه، ج۱۱، ص۲۳۷-۳۰۲، ۳۰۹-۳۴۷.</ref>
-==جستارهای وابسته==
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [https://thesaurus.isca.ac.ir/term/j5gy46brd8znpbr0 گنجینه اطلاعات علوم اسلامی]
+{{پایان منابع}}
-==منابع==
+== پانویس ==
-* [https://thesaurus.isca.ac.ir/term/j5gy46brd8znpbr0 گنجینه اطلاعات علوم اسلامی]
-==پانویس==
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
+[[رده:اصطلاحات فقهی]]
-[[رده:احتیاط]]