بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی = [[مقام معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مقام معصوم]] | | موضوع اصلی = [[مقام معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مقام معصوم]] | ||
| تصویر = | | تصویر = 110050.jpg | ||
| نمایه وابسته = [[مقام معصوم در حوزه شؤون تکوینی (نمایه)|مقام معصوم در حوزه شؤون تکوینی]] | | نمایه وابسته = [[مقام معصوم در حوزه شؤون تکوینی (نمایه)|مقام معصوم در حوزه شؤون تکوینی]] | ||
| مدخل اصلی = [[مقام معصوم]] | | مدخل اصلی = [[مقام معصوم]] | ||
| | | تعداد پاسخ = 3 | ||
}} | }} | ||
'''مقام صراط الهی به چه معناست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط با بحث‌های '''[[مقام معصوم (پرسش)|مقام معصوم]]'''، '''[[صراط الهی]]''' و '''[[مقام صراط الهی]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مقام معصوم]]''' مراجعه شود. | '''مقام صراط الهی به چه معناست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط با بحث‌های '''[[مقام معصوم (پرسش)|مقام معصوم]]'''، '''[[صراط الهی]]''' و '''[[مقام صراط الهی]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مقام معصوم]]''' مراجعه شود. | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۷: | ||
== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | == پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین ب‍ح‍ری‍ن‍ی؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین ب‍ح‍ری‍ن‍ی؛ | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۳: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید م‍ج‍ت‍ب‍ی ب‍ح‍ری‍ن‍ی]]''' در کتاب ''«[[جامعه در حرم (کتاب)|جامعه در حرم]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید م‍ج‍ت‍ب‍ی ب‍ح‍ری‍ن‍ی]]''' در کتاب ''«[[جامعه در حرم (کتاب)|جامعه در حرم]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«{{متن حدیث|اَنتُمُ الصِراطُ الاَقوَم}} این جمله می‌تواند بیان‌گر تشبیهی باشد که این [[خاندان]] را به شاهراه و بزرگترین طریق مستقیم‌ترین مسیر [[تشبیه]] نموده است؛ زیرا ممکن است برای رسیدن به مقصدی راه‌های متعدّدی باشد که در بین آنها، یک مسیر از همه مستقیمتر و عظیم‌تر، که روندۀ از آن مسیر، گرفتار هیچ صدمه و [[ناراحتی]] نشود و هیچ [[انحراف]] و لغزشی برایش پدید نیاید. همچنین اگر فرض کنیم برای رسیدن به [[حقّ]] [[متعال]] و کمال مطلوب طرق متعدّدی باشد راه این خاندان بزرگ راه است و طریقشان مستقیم و خالی از همۀ خطرات، و هر کس از [[سبیل]] اعظم و [[صراط]] اقوم اینان طی طریق نمود بدون هیچ [[زحمت]] و کلفت و [[رنج]] و [[مشقّت]] به مقصد می‌رسد. و دچار هیچ انحراف و لغزشی نخواهد شد. ولی سایر راه‌ها کوره راه است و هزاران پرتگاه و خطر در پیش دارد و کسی از آنها به مقصد نمی‌رسد بلکه از [[هدف]] اصلی دور گردیده، و جز [[ضلالت]] و [[گمراهی]] و [[خستگی]] و [[تباهی]] چیزی عایدش نمی‌گردد»<ref>[[سید م‍ج‍ت‍ب‍ی ب‍ح‍ری‍ن‍ی|ب‍ح‍ری‍ن‍ی، سید م‍ج‍ت‍ب‍ی]]، [[جامعه در حرم (کتاب)|جامعه در حرم]]؛ ص ۴۴۹.</ref>. | |||
{{متن حدیث|وَ صِراطِهِ}} خوب است ابتداء دقتی در معنای صراط داشته باشیم. [[راغب اصفهانی]] گوید: صراط راه سهل و آسان است و از سَرَطتُ الطَّعامَ که به معنای بلعیدن غذاست، گرفته شده. گویا رونده راه را می‌بلعد، یا این که راه شخص رونده را بلعیده و به خود می‌گیرد.<ref>المفردات – صرط.</ref> [[ثعالبی]] گوید: [[مرصاد]] و نجد راه واضح و آشکار است، که در [[قرآن]] آمده و همچنین صراط و منهج و لقم، این سه کلمه هم به معنای راه واضح و آشکار است.<ref>فقه الغه ۲۹۷.</ref> با توجّه به آنچه در معنای صراط آوردیم، از اطلاق این کلمه بر [[خاندان رسالت]]{{عم}} استفاده می‌شود که این [[دودمان]] صراط خدایند، یعنی راه و طریقی واضح و آشکار. بنابراین کسی که طالب وصول الی الله است و سالک [[سبیل]] [[حق]]، اگر از [[صراط]] این [[خاندان]] قدم بردارد راهش سهل است و هموار و واضح و آشکار، که بر فرض اگر راه دگری هم برای رسیدن به [[حق تعالی]] بود باز رجحان با طریق این [[دودمان]] و صراط این خاندان بود، آن هم چه رجحان و مزیّتی، تا چه رسد به این که از مدارک رسیده استفاده می‌شود که طریق [[موصل]] و راه رسیدن به حق تعالی منحصر است در صراط و طریق این دودمان، و حضراتشان صراط منحصرۀ سهلۀ واضحۀ الی اللّه‌اند. | |||
[[حضرت باقر]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|کَلُّ ما لم یخرج من هذا البیت فهو باطل}}<ref>هر چه ـ از معارف که ـ از این خاندان بیرون نیاید هر آینه آن باطل است؛ وسائل الشیعه ۱۸ /۵۰.</ref> و نیز فرمود: {{متن حدیث|اَما اَنّه لیس عند احد من الناس حق و لا صواب الا شیء اخذوه منا اهل البیت}}.<ref>آگاه باشید نزد هیچ‌کس مطلب درست و سخن حقّ و صوابی نیست مگر آنچه از ما خاندان گرفته‌اند؛ امالی مفید ۹۶، بحار الانوار ۲۶ / ۲۵۷.</ref> از این [[حدیث]] استفاده می‌شود بر فرض سخنی، طریقی و راهی نزد دگران یافت شود که از آن راه و [[رفتار]] و [[کلام]] و گفتار بتوان به [[حق]] رسید، هر کجا باشد از این دودمان گرفته شده. پس چرا راه را دور کنیم و از سرچشمه مطالب را نگیریم. به خصوص که از مراجعۀ به دگران شدیداً ما را برحذر داشته‌اند. [[حضرت صادق]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|کَذِبَ من زعم انه یعرفنا و هو متمسک بعروة غیرنا}}<ref>دروغ می‌گوید هر کس می‌پندارد که ما را شناخته و معرفت در حقّ ما دارد در حالی که چنگ به ریسمان غیر ما می‌زند و جز ما را دستاویز و وسیلۀ نجات قرار می‌دهد. وسائل الشیعه ۱۸/ ۹۳.</ref> می‌توان برای آشنایی به [[روایات]] رسیده در این [[مقام]] به آنچه جامع در [[اخبار]] [[ائمّه اطهار]]{{عم}}. [[مرحوم مجلسی]] رحمه الله در باب اَنّهُم{{عم}} السبیل و الصراط و هم و شیعتهم المستقیمون علیها مراجعه نمود که ۵۶ [[حدیث]] آورده است.<ref>بحار الانوار ۲۶/۹.</ref> با ذکر این نکته سخن را در توضیح این جمله خاتمه می‌دهیم که در مجموعۀ [[زیارت]] سه نوبت سخن را [[صراط]] بودن [[خاندان رسالت]]{{عم}} به میان آمده است. یک: {{متن حدیث|وَ صراطه}}؛ دوم: {{متن حدیث|وَ الادلاء علی صراطه}}؛ سوم: {{متن حدیث|انتم الصراط الاقوام}}. | |||
عبارت اوّل که در این جا آمده بیان‌گر این [[حقیقت]] است که این [[خاندان]] خود صراط هستند که تعبیر از باب مبالغۀ بلاغتی است؛ از بس آنان در رهنمونی به [[صراط مستقیم]] [[حق]] [[مقام]] والایی دارند گویا خود صراط هستند، هر چند از بعضی [[روایات]] استفاده می‌شود که حضراتشان به معنای [[واقعی]] صراط هستند. [[حضرت باقر]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|نَحنُ ابواب الله و نحن الصراط المستقیم}}<ref>ماییم ابواب و درهای خدایی و ما هستیم راه راست و صراط مستقیم. معانی الاخبار ۳۵.</ref> در عبارت دوم زیارت، مقام رهنمونی حضراتشان به صراط [[حقّ]] [[متعال]] بازگو شده و عبارت سوم بیان‌گر این حقیقت است که این [[دودمان]] صراط اقوم، راست‌ترین راه و قویم‌ترین طرق می‌باشند»<ref>ر.ک: [[سید م‍ج‍ت‍ب‍ی ب‍ح‍ری‍ن‍ی|ب‍ح‍ری‍ن‍ی، سید م‍ج‍ت‍ب‍ی]]، [[جامعه در حرم (کتاب)|جامعه در حرم]]؛ ص۲۳۳.</ref>. | |||
عبارت اوّل که در این جا آمده بیان‌گر این حقیقت است که این خاندان خود صراط هستند که تعبیر از باب مبالغۀ بلاغتی است؛ از بس آنان در رهنمونی به صراط مستقیم حق مقام والایی دارند گویا خود صراط هستند، هر چند از بعضی روایات استفاده می‌شود که حضراتشان به معنای واقعی صراط هستند. حضرت باقر {{ع}} فرمود: {{ | |||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۷: | ||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسین فاریاب]]''' در کتاب ''«[[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسین فاریاب]]''' در کتاب ''«[[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
«از مجموعه روایاتی که در متون حدیثی به چشم می‌آید، اثبات می‌شود که یکی از مواقف | «از مجموعه روایاتی که در متون [[حدیثی]] به چشم می‌آید، [[اثبات]] می‌شود که یکی از [[مواقف قیامت]]، موقف [[صراط]] است که گاه از آن به [[پل صراط]] تعبیر می‌شود. فراوانیِ [[روایات]]، به‌گونه‌ای است که موجب [[اطمینان]] به وجود چنین حقیقتی در [[قیامت]] می‌شود. در برخی روایات، چگونگی گذر [[انسان‌ها]] از این موقف نیز به تصویر کشیده شده است<ref>در روایتی معتبر از امام صادق{{ع}} چنین آمده است: {{متن حدیث|اَلنَّاسُ يَمُرُّونَ عَلَى الصِّرَاطِ طَبَقَاتٍ وَ الصِّرَاطُ أَدَقُّ مِنَ الشَّعْرِ وَ أَحَدُّ مِنَ السَّيْفِ. فَمِنْهُمْ مَنْ يَمُرُّ مِثْلَ الْبَرْقِ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمُرُّ مِثْلَ عَدْوِ الْفَرَسِ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمُرُّ حَبْواً وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمُرُّ مُتَعَلِّقاً قَدْ تَأْخُذُ النَّارُ مِنْهُ شَيْئاً وَ تَتْرُكُ شَيْئاً}}، محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، الامالی، ص۱۷۷؛ حسین بن سعيد اهوازی، الزهد، ص۹۲.</ref> که براساس آنها، عبور از این موقف برای همگان آسان نیست. آنچه در این مجال، باید بِدان پرداخت، نقش و جایگاه [[امامان]]{{عم}} در این موقف است. براساس برخی روایات، [[امام علی]]{{ع}} در آن موقف حضور داشته، موجب ورود [[دوستان]] خود به [[بهشت]]، و مانع از ورود [[دشمنان]] خود به آنجا می‌شود.<ref>على بن ابراهیم قمی، تفسير القمی، ج۱، ص۳۷۶. سند این روایت معتبر است. نیز، ر.ک: محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، معانی الأخبار، ص۳۶.</ref> در روایاتی دیگر که در منابع فريقين آمده، تأکید شده که جواز [[عبور از صراط]]، داشتن [[ولایت امیرالمؤمنین]]{{ع}} است.<ref>ابن مغازلی شافعی، مناقب الامام علی بن ابی طالب، ص۲۱۹؛ یحیی بن حسن بن بطريق حلی، العمدة، ص۳۶۹؛ شیخ طوسی، الامالی، ص۲۹۰.</ref> در برخی دیگر از روایات، به‌طور مطلق، از [[ولایت اهل بیت]]{{عم}} به عنوان [[عامل نجات]] در صراط یاد شده است.<ref>عبدالله بن جعفر حمیری قمی، قرب الاسناد، ص۱۰۲ و نیز، ر.ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۸۴؛ محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، فضائل الشيعة، ص۶.</ref> فراوانیِ روایات در این بخش نیز به‌گونه‌ای است که می‌توان به صدور این مضمون از [[معصوم]]{{ع}} [[اطمینان]] یافت.<ref>بیش از پانزده روایت وجود دارد. برای دیدن مجموعه روایات، ر.ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج۸، ص۶۴-۷۱.</ref> از آنچه گذشت، به دست می‌آید که داشتن [[ولایت امامان]]{{عم}} به موجب گذر از موقف [[صراط]] و ورود به [[بهشت]] است. جالب آنکه در روایتی، از دو نوع صراط یاد شده است؛ صراطی در این [[دنیا]] که او [[امام]] [[مفترض‌الطاعة]] است و صراط در [[قیامت]] نیز پلی است که هرکس امام خود را در این دنیا شناخته و از او [[پیروی]] کرده باشد، از آن عبور کرده، وارد بهشت می‌شود.<ref>محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، معانی الاخبار، ص۳۱.</ref> از همین‌جاست که [[شأن]] دیگری برای ایشان تعریف می‌شود که می‌توان از آن به "[[قسمت‌کننده بهشت و جهنم]]" تعبیر کرد»<ref>ر.ک: [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]، ص۱۶۱ ـ ۱۶۲.</ref>. | ||
}} | }} | ||
| خط ۹۰: | خط ۸۸: | ||
[[رده:پرسش]] | [[رده:پرسش]] | ||
[[رده:مقام معصوم | [[رده:پرسمان مقام معصوم]] | ||