بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = قضاوت | | موضوع مرتبط = قضاوت | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = قضاوت | ||
| مداخل مرتبط = [[قضاوت در لغت]] - [[قضاوت در | | مداخل مرتبط = [[قضاوت در لغت]] - [[قضاوت در فقه سیاسی]] - [[قضاوت در معارف و سیره علوی]] - [[قضاوت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==قضا== | == قضا == | ||
در کتابهای لغت، معناهای زیادی برای لفظ «[[قضا]]» (با مد و قصر) ذکر شده است، مثل:[[ حکم]] کردن، اعلام کردن، دانستن،[[ سخن]] حتمی،[[ امر]] کردن، [[آفریدن]] و به پایان رساندن. راغب اصفهانی مینویسد: «قضا، فیصله دادن به امر است، قولی باشد یا فعلی، از [[خدا]] باشد یا از [[بشر]]»<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ص۶۷۴، ماده «قضی».</ref>. | در کتابهای لغت، معناهای زیادی برای لفظ «[[قضا]]» (با مد و قصر) ذکر شده است، مثل:[[حکم]] کردن، اعلام کردن، دانستن، [[سخن]] حتمی، [[امر]] کردن، [[آفریدن]] و به پایان رساندن. راغب اصفهانی مینویسد: «قضا، فیصله دادن به امر است، قولی باشد یا فعلی، از [[خدا]] باشد یا از [[بشر]]»<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ص۶۷۴، ماده «قضی».</ref>. | ||
فیروز آبادی نیز در قاموس پس از ذکر معانی مختلف قضا ذکر میکند که بعضی از این معانی به بعضی دیگر برمیگردد<ref>محمد بن یعقوب فیروز آبادی، القاموس المحیط، ماده «قضاء».</ref>. مشهورترین معنی قضا و مناسبترین آن با این بحث، حکم و فیصله دادن است. | |||
معنای اصطلاحی قضا همان معنای لغوی است؛ زیرا | معنای اصطلاحی قضا همان معنای لغوی است؛ زیرا جمهور [[فقیهان]] این لفظ را در مشهورترین معنای قضا ([[حکم]]) به کار بردهاند. مؤید این نظر، عبارت [[شهید]] ثانی در کتاب شرح لمعه است: {{عربی|أَلْقَضاءُ هُوَ الْحُكْمُ بَيْنَ النّاسِ}}؛ «قضا، حکم کردن بین [[مردم]] را گویند»<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه، ج۱، ص۳۶۱.</ref>. | ||
برخی از فقیهان، قید [[ولایت]] را نیز به تعریف قضا افزودهاند.[[ شهید]] | برخی از فقیهان، قید [[ولایت]] را نیز به تعریف قضا افزودهاند. [[شهید اول]]، قضا را به [[ولایت شرعی]] بر حکم و [[مصالح عامه]] [[تفسیر]] کرده است: {{عربی|أَلْقَضا هُوَ وِلايَةٌ شَرْعِيَّةٌ عَلَى الْحُكْمِ وَ الْمَصالِحِ الْعامَّةِ مِنْ قِبَلِ الْإِمامِ}}<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ج۲، ص۶۵.</ref>. باید گفت که قید ولایت در تعریف فقط برای بیان قضای صحیح است و نفس قضا این قید را ندارد؛ یعنی آن [[قضایی]] صحیح و نافذ است که از ناحیه [[معصومین]]، ولایت داشته باشیم. | ||
به [[باور]] صاحبنظران [[فقهی]] و | به [[باور]] صاحبنظران [[فقهی]] و حقوقی، [[بهترین]] تعریف، تعریف محقق عراقی برای لفظ قضاست که میگوید: {{عربی|أَلْقَضاءُ هُوَ فَصْلُ الْخُصُومَةِ بَيْنَ خَصْمَيْنِ أَوِ الْخُصُومِ بِحُكْمِ اللَّهِ تَعَالى}}؛ قضا، فیصله بخشیدن به [[دشمنی]] دو یا چند نفر با همدیگر با حکمی از [[احکام]] [[خداوند]] است»<ref>ضیاءالدین عراقی، کتاب القضاء، ص۲.</ref>.<ref>[[محمد درگاهزاده|درگاهزاده، محمد]]، [[آیین دادرسی پیامبر اعظم (کتاب)|آیین دادرسی پیامبر اعظم]]، ص ۱۴.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
خط ۲۸: | خط ۲۵: | ||
[[رده:قضاوت]] | [[رده:قضاوت]] | ||