اهداف قیام امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب‌ها: برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی
 
(۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۵: خط ۳۵:


== راهبردهای کلان و اهداف قیام ==
== راهبردهای کلان و اهداف قیام ==
اهداف مردان بزرگ، در [[تاریخ]] نیز بزرگ‌اند و هرگاه برخاسته از ژرفای رسالتی والا باشد، بر ارج و عظمت آن افزوده می‌شود. آن‌گاه که ما در پیشگاه امام حسین {{ع}} که تجسم برجسته‌ترین [[مردم]] عصر خویش و حامل [[میراث نبوت]] و [[دستورات]] خاتم رسالت‌های جاودان و در گفتار و [[کردار]]، مورد [[تأیید الهی]] است، می‌ایستیم و در برابر [[سیره]] و رفتارش قرار می‌گیریم تا اهداف [[نظام]] مقدسش ـ که [[جان]] خویش و [[خانواده]] و باوفاترین یارانش را فدای آن ساخت ـ مورد بحث و بررسی قرار دهیم، می‌بینیم به [[سادگی]] نمی‌توان بر همه آنها [[آگاهی]] یافت؛ بلکه طبیعی است که تنها به اندازه [[فهم]] و [[درک]] و [[خرد]] خویش به بررسی آن حادثه می‌پردازیم.
اهداف مردان بزرگ، در [[تاریخ]] نیز بزرگ‌اند و هرگاه برخاسته از ژرفای رسالتی والا باشد، بر ارج و عظمت آن افزوده می‌شود. آن‌گاه که ما در پیشگاه امام حسین {{ع}} که تجسم برجسته‌ترین [[مردم]] عصر خویش و حامل [[میراث نبوت]] و [[دستورات]] خاتم رسالت‌های جاودان و در گفتار و [[کردار]]، مورد تأیید الهی است، می‌ایستیم و در برابر [[سیره]] و رفتارش قرار می‌گیریم تا اهداف [[نظام]] مقدسش ـ که [[جان]] خویش و [[خانواده]] و باوفاترین یارانش را فدای آن ساخت ـ مورد بحث و بررسی قرار دهیم، می‌بینیم به سادگی نمی‌توان بر همه آنها [[آگاهی]] یافت؛ بلکه طبیعی است که تنها به اندازه فهم و [[درک]] و [[خرد]] خویش به بررسی آن حادثه می‌پردازیم.


امام حسین {{ع}} خویشتن را در [[راه خدا]] و به خاطر [[دین]] و آیین‌اش [[قربانی]] ساخت. بنابراین، اهداف وی -که تبلور [[رضایت]] و [[اطاعت خدا]] بوده- نیز بسیار با عظمت، گسترده و متعدد بود که می‌توان برخی اهداف آن بزرگوار را از [[قیام]] و انقلابش این‌گونه بیان داشت<ref>جهت اطلاع بیشتر به اضواء علی ثورة الحسین از سید محمد باقر صدر، ص۵۷ مراجعه شود.</ref>:
امام حسین {{ع}} خویشتن را در [[راه خدا]] و به خاطر [[دین]] و آیین‌اش [[قربانی]] ساخت. بنابراین، اهداف وی -که تبلور [[رضایت]] و [[اطاعت خدا]] بوده- نیز بسیار با عظمت، گسترده و متعدد بود که می‌توان برخی اهداف آن بزرگوار را از [[قیام]] و انقلابش این‌گونه بیان داشت<ref>جهت اطلاع بیشتر به اضواء علی ثورة الحسین از سید محمد باقر صدر، ص۵۷ مراجعه شود.</ref>:
خط ۷۳: خط ۷۳:
=== هدف سوم: [[اصلاح جامعه]] ===
=== هدف سوم: [[اصلاح جامعه]] ===
==== راهکار (۱): [[اصلاح سیاسی]] و [[مبارزه]] با [[سلطه]] باند [[اموی]] ====
==== راهکار (۱): [[اصلاح سیاسی]] و [[مبارزه]] با [[سلطه]] باند [[اموی]] ====
[[عزم]] [[امام حسین]] {{ع}} برای [[اصلاح]] [[سیاسی]] و ساختار [[حکومتی]] و تحقق [[حکومت دینی]]، به ویژه پس از مرگ معاویه و روی کار آمدن [[یزید]]، أشکارتر و راسخ‌تر شد؛ زیرا که [[سلطه]] باند [[اموی]] گسترده‌تر و یزید بی‌پرواتر از پدر خویش به نابودی سنت‌های [[پیامبر]] و اصول و ارزش‌های دینی پرداخته بود. از این رو در برابر [[بیعت]] خواهی یزید ایستاد و اظهار داشت: «همه از خداییم و به سوی او می‌رویم، بنابراین باید با [[اسلام]] خداحافظی کرد که [[امت اسلامی]] به [[فرمانروایی]] چون یزید گرفتار آمده است»<ref>{{متن حدیث|إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِيَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ يَزِيدَ}}.</ref>، «من از [[رسول خدا]] {{صل}} شنیدم فرمود: [[خلافت]] بر [[دودمان]] [[ابوسفیان]] و [[طلقاء]] و [[فرزندان]] طلقاء [[حرام]] است»<ref>{{متن حدیث|وَ لَقَدْ سَمِعْتُ جَدِّي رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} يَقُولُ الْخِلَافَةُ مُحَرَّمَةٌ عَلَى آلِ أَبِي سُفْيَانَ‌...}}.</ref>.


==== راهکار (۳): [[اصلاح فرهنگی]]، [[اصلاح اخلاقی|اخلاقی]] و مقابله با ناهنجاری‌ها ====
اینجاست که [[امام]] نوک پیکان اصلاح خود را متوجه ساختار حکومت و [[رهبری جامعه]] می‌کند و تمام تلاش خویش را در جهت افشای [[حکومت ظالم]] و [[مستبد]] [[اموی]] به کار می‌گیرد. و فرمود: «شگفتا! و چرا در شگفت نباشیم که [[زمین]] در تصرف مردی دغل و [[ستم‌کار]] و [[مالیات]] بگیری نابه‌کار است، حاکمی است بر [[مؤمنان]] که نسبت به آنها [[مهربانی]] ندارد»<ref>{{متن حدیث|فَيَا عَجَباً وَ مَا لِيَ لَا أَعْجَبُ وَ الْأَرْضُ مِنْ غَاشٍ غَشُومٍ وَ مُتَصَدِّقٍ ظَلُومٍ وَ عَامِلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ بِهِمْ غَيْرِ رَحِيمٍ}}، تحف العقول، ص۱۶۹ -۱۷۰.</ref> و نیز فرمود: «ما [[خاندان پیامبر]] {{صل}} از اینها که ادعای دروغ دارند و با شما به [[ستم]] و [[دشمنی]] [[رفتار]] می‌کنند به [[ولایت]] و [[رهبری]] برتریم»<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ أَهْلُ بَيْتِ مُحَمَّدٍ وَ أَوْلَى بِوَلَايَةِ هَذَا الْأَمْرِ عَلَيْكُمْ مِنْ هَؤُلَاءِ الْمُدَّعِينَ مَا لَيْسَ لَهُمْ}}،  تاریخ طبری، ج۴، ص۳۰۳.</ref>.
 
بنابراین، [[اصلاح]] ساختار حکومت و رهبری [[تشکیل حکومت اسلامی]] [[حقیقی]]، یکی از مهم‌ترین ابعاد [[نهضت حسینی]] است<ref>[[مهدی باباپور|باباپور، مهدی]]، [[احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰]]، ص ۶۲.</ref>.
 
==== راهکار (۳): [[اصلاح فرهنگی]]، اخلاقی و مقابله با ناهنجاری‌ها ====
یکی از ابعاد [[حرکت اصلاحی]] [[امام حسین]] {{ع}} افشاگری به ناهنجاری‌های [[فرهنگی]] و [[اخلاقی]] می‌باشد که ناشی از عملکرد بد [[حکومت]] است. [[امام]] {{ع}} در سخنرانی خود در «[[منا]]» به این موضوع اشاره می‌کند و می‌فرماید: «ای دانشمندان و روشن‌فکران! شما گروهی هستید که بر [[دانش]] و [[نیکی]] و [[خیرخواهی]] [[شهرت]] یافته‌اید... شما به چشم خود می‌بینید که [[پیمان‌های الهی]] را می‌شکنند و با [[قوانین]] [[خدا]] به [[مخالفت]] برمی‌خیزند. افراد کور و لال و زمین‌گیر در [[کشور اسلامی]] بدون [[سرپرست]] و مراقب مانده‌اند و به آنها رحم نمی‌شود. با [[سازش‌کاری]] و [[همکاری]] و [[مسامحه]] با [[ستمگران]] خود را آسوده می‌دارید. زمام امور در دست کسانی است که عالم به [[دین خدا]] نیستند. ستمگران را بر مقدرات خود مسلط ساختید»<ref>فرهنگ جامع سخنان امام حسین {{ع}}، ص۳۱۰.</ref>.
 
آن حضرت در ادامه، به ناهنجاری‌های فرهنگی و [[اخلاقی]]، مانند: رواج [[ستمگری]]، [[گسترش فساد]] و فحشاء در [[جامعه]]، تضییع [[حقوق]] [[مستضعفان]]، بی‌تفاوتی [[مردم]] در برابر حرمت‌شکنی مقدسات، بی‌توجهی مردم به شکستن حریم [[حرمت]] [[قرآن]] و [[سنت پیامبر]]، نفوذ یافتن [[شبهه]] پراکنان در مراکز [[فرهنگی]]، [[دنیاگرایی]] و دنیازدگی دانشمندان، سپرده شدن [[امور فرهنگی]] به دست تنگ‌مایگان [[علمی]]، [[انحراف]] از آموزه‌ها و ارزش‌های دینی اشاره می‌کند<ref>[[مهدی باباپور|باباپور، مهدی]]، [[احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰]]، ص۷۲.</ref>.


==== راهکار (۴): آزاد‌سازی اراده و بیدار کردن وجدان‌ها و تحریک احساسات‌ امت ====
==== راهکار (۴): آزاد‌سازی اراده و بیدار کردن وجدان‌ها و تحریک احساسات‌ امت ====
خط ۸۶: خط ۹۴:


==== راهکار (۵): جاانداختن فرهنگ [[مقاومت]] و [[ذلت‌ناپذیری]] ====
==== راهکار (۵): جاانداختن فرهنگ [[مقاومت]] و [[ذلت‌ناپذیری]] ====
امام حسین {{ع}} از [[روح]] بلند و با عظمتی برخوردار بود که خداوند آن را به صفاتی برجسته و ارزش‌هایی والا، و سرشار از [[عزت]] و [[شرف]] و [[ذلت‌ناپذیری]]، آراسته بود و در مقابل روح [[پلید]] و [[تبهکار]] [[یزید]] و کسان او وجود داشت که از امام حسین {{ع}} می‌خواستند در سایه [[حکومت]] ننگین و فاسدشان ذلیلانه [[زندگی]] کند. ولی [[امام]] {{ع}} با [[صراحت]] فرمود: به هوش باشید! این [[مرد]] [[فرومایه]] فرزند فرومایه، مرا میان دو راه، پذیرش [[شمشیر]] و یا ذلت‌پذیری قرار داده است، هیهات که ما تن به چنین ذلت و [[خواری]] دهیم، [[خدا]] و [[پیامبر]] و [[نفوس]] با [[شرافت]] و مردان با [[ایمان]] هرگز به ما اجازه نمی‌دهند [[اطاعت]] پست‌فطرتان و [[فرومایگان]] را بر [[مرگ]] شرافتمندانه ترجیح دهیم...
امام حسین {{ع}} از [[روح]] بلند و با عظمتی برخوردار بود که خداوند آن را به صفاتی برجسته و ارزش‌هایی والا، و سرشار از [[عزت]] و [[شرف]] و [[ذلت‌ناپذیری]]، آراسته بود و در مقابل روح [[پلید]] و تبهکار [[یزید]] و کسان او وجود داشت که از امام حسین {{ع}} می‌خواستند در سایه [[حکومت]] ننگین و فاسدشان ذلیلانه [[زندگی]] کند. ولی [[امام]] {{ع}} با صراحت فرمود: به هوش باشید! این [[مرد]] [[فرومایه]] فرزند فرومایه، مرا میان دو راه، پذیرش [[شمشیر]] و یا ذلت‌پذیری قرار داده است، هیهات که ما تن به چنین ذلت و [[خواری]] دهیم، [[خدا]] و [[پیامبر]] و [[نفوس]] با [[شرافت]] و مردان با [[ایمان]] هرگز به ما اجازه نمی‌دهند [[اطاعت]] پست‌فطرتان و [[فرومایگان]] را بر [[مرگ]] شرافتمندانه ترجیح دهیم...


در جایی دیگر فرمود: {{متن حدیث|لَا أَرَى الْمَوْتَ إِلَّا سَعَادَةً، وَ الْحَيَاةَ مَعَ الظَّالِمِينَ إِلَّا بَرَماً}}<ref>«من مرگ را جز سعادت و زندگی در سایه حکومت ستم‌پیشگان را جز خسارت نمی‌دانم»</ref>..
در جایی دیگر فرمود: {{متن حدیث|لَا أَرَى الْمَوْتَ إِلَّا سَعَادَةً، وَ الْحَيَاةَ مَعَ الظَّالِمِينَ إِلَّا بَرَماً}}<ref>«من مرگ را جز سعادت و زندگی در سایه حکومت ستم‌پیشگان را جز خسارت نمی‌دانم»</ref>..
امام حسین {{ع}} با این شیوه زیبنده، [[سنت]] ذلت‌ناپذیری را برای هر فردی که به ارزش‌های [[آیین الهی]] پایبند و بدان‌ها [[گرایش]] داشته و از آنها [[حمایت]] و [[دفاع]] نماید، به یادگار نهاد و با استفاده از همین اصل، به [[تغییر]] وضعیت موجود [[فاسد]]، [[همت]] گمارد.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۸۵.</ref>.
امام حسین {{ع}} با این شیوه زیبنده، [[سنت]] ذلت‌ناپذیری را برای هر فردی که به ارزش‌های [[آیین الهی]] پایبند و بدان‌ها [[گرایش]] داشته و از آنها حمایت و [[دفاع]] نماید، به یادگار نهاد و با استفاده از همین اصل، به [[تغییر]] وضعیت موجود [[فاسد]]، [[همت]] گمارد<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]]، ص۱۸۵.</ref>.


===هدف چهارم: [[پاسداری از دین]] (نگهداری از نابودی و بدعت و انحراف)===
===هدف چهارم: [[پاسداری از دین]] (نگهداری از نابودی و بدعت و انحراف)===
خط ۱۱۰: خط ۱۱۸:
==راهبرد سوم: [[برقراری عدل]] و [[دفع و رفع ظلم]]==
==راهبرد سوم: [[برقراری عدل]] و [[دفع و رفع ظلم]]==
===هدف اول: [[مبارزه با ظلم]]===
===هدف اول: [[مبارزه با ظلم]]===
[[رسول اکرم]] {{صل}} [[رهبر]] و مبلغ بزرگ اسلام که از [[گناه]] برکنار و مورد [[حمایت]] [[الهی]] بود، امکان نداشت آرمانی بس والا و رسالتی نظیر رسالت اسلام را که خاتم همه [[رسالت‌ها]] تلقی می‌شد، بدون برنامه‌ریزی و توجه به آن، به خود وانهد و یا [[سرپرستی]] بر آن نگمارد تا [[اداره امور]] آن را برعهده گیرد و در گفتار و [[رفتار]] خالصانه عمل نماید و با استفاده از [[دانش]] و [[آگاهی]] کامل از احکامش، آن را به [[هدف]] موردنظر خود سوق دهد و برای زنده ماندن آن، از ارزشمندترین اشیایی که در [[اختیار]] دارد بگذرد، تا [[آیین خدا]] زنده و جاودان و [[برتر]] بماند.
[[رسول اکرم]] {{صل}} [[رهبر]] و مبلغ بزرگ اسلام که از [[گناه]] برکنار و مورد حمایت [[الهی]] بود، امکان نداشت آرمانی بس والا و رسالتی نظیر رسالت اسلام را که خاتم همه [[رسالت‌ها]] تلقی می‌شد، بدون برنامه‌ریزی و توجه به آن، به خود وانهد و یا [[سرپرستی]] بر آن نگمارد تا [[اداره امور]] آن را برعهده گیرد و در گفتار و [[رفتار]] خالصانه عمل نماید و با استفاده از [[دانش]] و [[آگاهی]] کامل از احکامش، آن را به [[هدف]] موردنظر خود سوق دهد و برای زنده ماندن آن، از ارزشمندترین اشیایی که در [[اختیار]] دارد بگذرد، تا [[آیین خدا]] زنده و جاودان و [[برتر]] بماند.


کسی که در رفتار رسول اکرم {{صل}} و اهل بیت او {{عم}} به بررسی بپردازد به روشنی درمی‌یابد نقشی که [[ائمه معصومین]] {{عم}} ایفا می‌کردند کاملا در [[ارتباط]] با یکدیگر و در روندی تکاملی بوده است، و آن بزرگواران [[تسلیم محض]] [[خدا]] و [[رسول]] او بوده‌اند. آن‌گاه که جمعی، دلسوزانه از [[امام حسین]] {{ع}} خواستند از رفتن به [[عراق]] خودداری کند، حضرت با اشاره به این مطلب، فرمود<ref>البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۷۶؛ تاریخ ابن عساکر در حالات امام حسین؛ مقتل خوارزمی، ج۱، ص۲۱۸؛ الفتوح، ج۵، ص۷۴.</ref>: رسول‌ خدا {{صل}} به من چنین فرمانی داده و من آن را به [[اجرا]] در خواهم آورد.
کسی که در رفتار رسول اکرم {{صل}} و اهل بیت او {{عم}} به بررسی بپردازد به روشنی درمی‌یابد نقشی که [[ائمه معصومین]] {{عم}} ایفا می‌کردند کاملا در [[ارتباط]] با یکدیگر و در روندی تکاملی بوده است، و آن بزرگواران [[تسلیم محض]] [[خدا]] و [[رسول]] او بوده‌اند. آن‌گاه که جمعی، دلسوزانه از [[امام حسین]] {{ع}} خواستند از رفتن به [[عراق]] خودداری کند، حضرت با اشاره به این مطلب، فرمود<ref>البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۷۶؛ تاریخ ابن عساکر در حالات امام حسین؛ مقتل خوارزمی، ج۱، ص۲۱۸؛ الفتوح، ج۵، ص۷۴.</ref>: رسول‌ خدا {{صل}} به من چنین فرمانی داده و من آن را به اجرا در خواهم آورد.


چنان‌که [[نبی اکرم]] {{صل}} در لحظه ولادت [[ابا عبدالله الحسین]] {{ع}} از [[شهادت]] آن بزرگوار به دست ستم‌پیشگان [[فاسق]]، خبر داده بود که این مسأله نزد [[مسلمانان]]، از امور [[قطعی]] به شمار می‌آمد<ref>مستدرک حاکم، ج۴، ص۳۹۸؛ ج۳، ص۱۷۶؛ کنز العمال، ج۷، ص۱۰۶؛ مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۷؛ ذخائر العقبی، ص۱۴۸؛ سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۵.</ref><ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۹۰.</ref>.
چنان‌که [[نبی اکرم]] {{صل}} در لحظه ولادت [[ابا عبدالله الحسین]] {{ع}} از [[شهادت]] آن بزرگوار به دست ستم‌پیشگان [[فاسق]]، خبر داده بود که این مسأله نزد [[مسلمانان]]، از امور [[قطعی]] به شمار می‌آمد<ref>مستدرک حاکم، ج۴، ص۳۹۸؛ ج۳، ص۱۷۶؛ کنز العمال، ج۷، ص۱۰۶؛ مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۷؛ ذخائر العقبی، ص۱۴۸؛ سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۵.</ref><ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۹۰.</ref>.


امام حسین {{ع}} تجسم [[رهبر الهی]] [[دینی]] بود که کلیه ارزش‌های [[پسندیده]] و [[فضایل]] والای [[اخلاقی]] در وجودش متبلور بود. امام {{ع}} نظر به [[جایگاه اجتماعی]] وی - که نواده و [[وارث نبی اکرم]] {{صل}} به شمار می‌آمد- مسئولیت این [[امت]] را برعهده داشت و در دوران [[معاویه]] کوشید امور را به گونه‌ای صلح‌آمیز [[اصلاح]] نماید، به همین دلیل با معاویه به [[احتجاج]] پرداخت و نقشه‌ها و طرح‌های او را فاش ساخت<ref>الامامة و السیاسة، ج۱، ص۲۸۴.</ref> و [[مسلمانان]] را به مسئولیت و نقشی که داشتند [[آگاه]] ساخت<ref>کتاب سیلم بن قیس، ص۱۶۶.</ref> و در جهت [[آماده‌سازی]] آنان برای رویارویی با [[ظلم و ستم]]، گام بلندی برداشت<ref>شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۲۷.</ref> و کوشید تا مردم را برای [[مبارزه]] با ستم‌پیشگان [[متحد]] و یکپارچه سازد<ref>شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۲۷.</ref>.
امام حسین {{ع}} تجسم [[رهبر الهی]] [[دینی]] بود که کلیه ارزش‌های [[پسندیده]] و [[فضایل]] والای [[اخلاقی]] در وجودش متبلور بود. امام {{ع}} نظر به [[جایگاه اجتماعی]] وی - که نواده و [[وارث نبی اکرم]] {{صل}} به شمار می‌آمد- مسئولیت این [[امت]] را برعهده داشت و در دوران [[معاویه]] کوشید امور را به گونه‌ای صلح‌آمیز [[اصلاح]] نماید، به همین دلیل با معاویه به [[احتجاج]] پرداخت و نقشه‌ها و طرح‌های او را فاش ساخت<ref>الامامة و السیاسة، ج۱، ص۲۸۴.</ref> و [[مسلمانان]] را به مسئولیت و نقشی که داشتند [[آگاه]] ساخت<ref>کتاب سیلم بن قیس، ص۱۶۶.</ref> و در جهت [[آماده‌سازی]] آنان برای رویارویی با [[ظلم و ستم]]، گام بلندی برداشت<ref>شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۲۷.</ref> و کوشید تا مردم را برای [[مبارزه]] با ستم‌پیشگان [[متحد]] و یکپارچه سازد<ref>شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۲۷.</ref>.
امام حسین {{ع}} آن‌گاه که در راستای تغییر اوضاع [[اجتماعی]] مسلمانان، کلیه اقدامات ممکن را انجام داد، با تمام توان و به [[اتفاق]] [[خاندان]] خویش دست به تلاشی همه‌جانبه و مهم زد تا مسلمانان را در جهت تغییر دادن وضعیت موجود فاسدشان، بیدار سازد.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۸۴.</ref>.
امام حسین {{ع}} آن‌گاه که در راستای تغییر اوضاع [[اجتماعی]] مسلمانان، کلیه اقدامات ممکن را انجام داد، با تمام توان و به [[اتفاق]] [[خاندان]] خویش دست به تلاشی همه‌جانبه و مهم زد تا مسلمانان را در جهت تغییر دادن وضعیت موجود فاسدشان، بیدار سازد<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]]، ص۱۸۴.</ref>.


==== راهکار (۱): افشای ماهیت امویان و رسوایی واقعیت آنان ====
==== راهکار (۱): افشای ماهیت امویان و رسوایی واقعیت آنان ====
خط ۱۴۴: خط ۱۵۲:
===هدف سوم: [[اجرای قانون الهی]] ([[اجرای دین]])===
===هدف سوم: [[اجرای قانون الهی]] ([[اجرای دین]])===
[[امام حسین]]{{ع}} در نامه‌ای که همراه [[مسلم بن عقیل]] به [[کوفیان]] نوشت، [[رسالت]] [[امامت]] را اینگونه ترسیم فرمود: "به جانم [[سوگند]]! امام و [[پیشوا]] تنها کسی است که به [[کتاب خدا]] عمل کند و [[عدل و داد]] را بر پا دارد، [[دین حق]] را پذیرفته و خود را [[وقف]] [[راه خدا]] کند"<ref>{{متن حدیث|... فَلَعَمْرِی مَا اَلْإِمَامُ إِلاَّ اَلْعَامِلُ بِالْکِتَابِ وَ اَلْآخِذُ بِالْقِسْطِ، وَ اَلدَّائِنُ بِالْحَقِّ وَ اَلْحَابِسُ نَفْسَهُ عَلَی ذَاتِ اَللَّهِ وَ اَلسَّلاَمُ}}؛ حیاة الامام الحسین بن علی، ج ۲، ص۳۴۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۶۷.</ref>
[[امام حسین]]{{ع}} در نامه‌ای که همراه [[مسلم بن عقیل]] به [[کوفیان]] نوشت، [[رسالت]] [[امامت]] را اینگونه ترسیم فرمود: "به جانم [[سوگند]]! امام و [[پیشوا]] تنها کسی است که به [[کتاب خدا]] عمل کند و [[عدل و داد]] را بر پا دارد، [[دین حق]] را پذیرفته و خود را [[وقف]] [[راه خدا]] کند"<ref>{{متن حدیث|... فَلَعَمْرِی مَا اَلْإِمَامُ إِلاَّ اَلْعَامِلُ بِالْکِتَابِ وَ اَلْآخِذُ بِالْقِسْطِ، وَ اَلدَّائِنُ بِالْحَقِّ وَ اَلْحَابِسُ نَفْسَهُ عَلَی ذَاتِ اَللَّهِ وَ اَلسَّلاَمُ}}؛ حیاة الامام الحسین بن علی، ج ۲، ص۳۴۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۶۷.</ref>
==علل [[قیام]] [[حضرت سید الشهداء]]{{ع}}==
در چنین وضعیتی که [[اسلام]] به [[زمامدار]] فاسدی مانند یزید مبتلاء شده بود [[حضرت سیدالشهداء]]{{ع}} به مقابله با بنی‌‌امیه برخواستند به جهت:
۱. [[اطاعت فرمان خدا]] و ادای [[تکلیف]].
۲. [[امر به معروف و نهی از منکر]]: در کتب معتبر [[تاریخ]] [[روایت]] شده که حسین{{ع}} برای برادرش [[محمد بن علی]] معروف به [[محمد حنفیه]] این [[وصیت]] را نگاشت:
«{{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}} این است آنچه که وصیت کرد [[حسین بن علی بن ابی‌طالب]] به برادرش محمد بن علی معروف به [[ابن الحنفیه]]».
«همانا حسین [[گواهی]] می‌دهد به [[یگانگی خدا]] و اینکه شریکی برای او نیست و اینکه محمد، [[بنده]] و فرستاده او است، [[شریعت]] و [[دینی]] را که آورد به [[حق]] از جانب حق آورد، و اینکه [[بهشت]] و [[آتش]]، حق است، و [[قیامت]] خواهد آمد و شکی در آن نیست، و اینکه [[خدا]] تمام [[مردگان]] را برخواهد انگیخت» و بعد این جمله را مرقوم فرمود:
{{متن حدیث|أَنِّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِراً وَ لَا بَطِراً وَ لَا مُفْسِداً وَ لَا ظَالِماً وَ إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي{{صل}} أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أَسِيرَ بِسِيرَةِ جَدِّي وَ أَبِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ...}}.
همانا من از برای [[تجاوز]] و [[طغیان]] و خودداری از قبول حق و برای [[فساد]] و [[ستم]] بیرون نشدم، بلکه برای [[اصلاح امور]] [[امت]] جدم محمد{{صل}} می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و بر [[سیره]] و روش جدم [[پیغمبر]] و پدرم [[علی بن ابیطالب]]{{ع}} بروم.
در این جمله حسین{{ع}} علت قیام و برنامه کار خود را در چهار ماده اعلام کرد:
# اصلاح امور امت.
# [[امر به معروف]].
# [[نهی از منکر]].
# [[پیروی]] از روش جدش پیغمبر{{صل}} و پدرش علی{{ع}}.
۳. فساد زمامدار و [[دستگاه خلافت]]: یکی از صفاتی که باید در [[خلیفه]] باشد این است که خلیفه باید در روش، و [[رفتار]]، [[مظهر]] [[عدالت]] و [[تعالیم اسلام]] و نمونه [[تربیت]] [[مکتب]] [[قرآن]] باشد، و مانند آینه که از شخصی که در برابر آن بایستد حکایت می‌کند، از [[اسلام]] حکایت کند.
غرض از [[تعیین خلیفه]] و [[زمامدار]]، [[اجرای حدود]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و عمل به [[شریعت]] و [[احکام]] است، پس [[خلیفه]] و زمامدار باید خودش بیش از همه به [[قانون]] و احکام عمل نماید و [[حقوق اسلامی]] را برای همه افراد [[محترم]] شمارد.
کسی که می‌خواهد به [[حکم شریعت]] و قانون، زمامدار باشد، باید رعایت و احترامش از قانون [[شرع]] از دیگران بیشتر باشد و اگر خلیفه [[متجاهر به فسق]] و نابکاری و [[خیانت]] گردید، ضررهائی که از ناحیه او به [[ملت]] می‌رسد پایه بقای ملت را [[متزلزل]] و مشرف به انهدام خواهد ساخت.
یک غرض عمده از [[خلافت]] راست کردن [[کژی‌ها]] و اقامه [[عدالت اجتماعی]] و اجرای [[نظام اسلامی]] است. اگر [[حکومت]] به این [[هدف‌ها]] اهمیت ندهد به قدر پشیزی [[ارزش]] ندارد و [[تمرد]] از اوامرش در صورت امکان لازم و [[یاری]] و اعانت آن [[گناه]] است.
اسلام با [[تحمیل]] [[شخصیت]] [[حکام]] بر رعایا [[مبارزه]] کرد، و [[حکومت‌های استبدادی]] حکام [[آفریقا]] و [[امراء]] و رؤسای قبائل نجد و [[حجاز]] و ترکستان و کشورهای دیگر را ساقط کرد و تذلیل [[بشر]] را به هر عنوان و اسمی محکوم ساخت؛ و سطح [[افکار]] [[جامعه]] را بالا برد و [[شوکت]] استثمارگران را در هم [[شکست]]، نه برای اینکه [[صاحبان مناصب]] را عوض کند و در [[ایران]] یا [[سوریه]] یا الجزایر و مراکش به جای [[حاکم]] [[ایرانی]] یا آفریقائی، حاکم [[عربی]] بنشاند.  
کاخ کسری، و آن همه [[تجملات]] و تشریفات را که از دسترنج [[کارگران]]، و کشاورزان [[محروم]] تهیه شده بود از میان برداشت نه برای اینکه دیگران و خلفای [[بنی‌امیه]] و [[بنی‌عباس]] همان رسم را دنبال کنند و کاخ‌های رفیع‌تر با تجملاتی خیره‌کننده‌تر و تشریفات بیشتر ترتیب دهند و [[بندگان خدا]] را [[استعباد]] کنند، بلکه [[هدف]] اسلام پایان دادن به استعباد بود تا [[ملت‌ها]] شخصیت و [[شرف]] خود را بجویند و [[کورکورانه]] از [[زمامداران]] [[اطاعت]] نکنند.
۴. خطر [[ارتجاع]] و بازگشت به عصر [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] و [[جاهلیت]].
۵. نداشتن [[تأمین جانی]]: شرعاً و عقلاً هر کس در برابر صدمات و خطراتی که متوجه جانش می‌شود، [[حق دفاع]] دارد، و [[فطرت]] او در هنگام توجه خطر او را به مدافعه و [[حفظ جان]] وادار می‌سازد، و اگر [[انسان]] در مقابل [[دشمن]] مهاجم، [[دفاع]] نکند و [[تسلیم]] شود [[مسئول]]، و سزاوار [[توبیخ]] است.<ref>[[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، [[حضرت سیدالشهداء امام حسین مصباح هدایت (کتاب)|حضرت سیدالشهداء امام حسین مصباح هدایت]] ص ۳۹-۴۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۷۷: خط ۱۵۸:
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']]
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']]
# [[پرونده:1100812.jpg|22px]] [[هادی نگارش|نگارش، هادی]]، '''[[زندگی و شخصیت امام حسین (مقاله)|مقاله «زندگی و شخصیت امام حسین»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱''']]
# [[پرونده:1100812.jpg|22px]] [[هادی نگارش|نگارش، هادی]]، '''[[زندگی و شخصیت امام حسین (مقاله)|مقاله «زندگی و شخصیت امام حسین»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱''']]
# [[پرونده:1100821.jpg|22px]] [[مهدی باباپور|باباپور، مهدی]]، [[احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی (مقاله)|مقاله «احیاگری و اصلاح‌طلبی در نهضت حسینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰''']]
# [[پرونده:151919.jpg|22px]] [[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|'''پیشوایان هدایت ج۵''']]
# [[پرونده:151919.jpg|22px]] [[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|'''پیشوایان هدایت ج۵''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[نقش امنیت در نهضت حسینی (مقاله)|'''نقش امنیت در نهضت حسینی''']]
# [[پرونده:1100821.jpg|22px]] [[محمد سلمانی کیاسری|سلمانی کیاسری، محمد]]، [[امام حسین اصلاح‌طلب بزرگ - سلمانی کیاسری ۱ (مقاله)|'''امام حسین اصلاح‌طلب بزرگ''']]، [[فرهنگ عاشورایی ج۱۰ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۱۰]]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۱۱۸٬۲۹۵

ویرایش