(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{امامت}}
#تغییر_مسیر [[معبد بن عباد انصاری]]
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابوحمیضه در تراجم و رجال]] - [[ابوحمیضه در تاریخ اسلامی]]</div>
==مقدمه==
نامش [[معبد بن عباد بن قشیر بن فدم بن سالم انصاری]] معروف به حبلی - به دلیل بزرگی شکم سالم، نام حبلی (آبستن) بر [[خاندان]] او گفته شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۱۳۱.</ref>. وی از خاندان [[بنی جزء بن عدی خزرجی]] است<ref>ابن هشام، ج۲، ص۳۵۰؛ واقدی، ج۱، ص۱۶۷.</ref>. [[ابن قداح]] - [[عبدالله بن عماره انصاری]]، نسب‌شناس [[انصار]] - در [[نسب]] او به جای "معبد بن عباد"، "معبد بن عماره" آورده است <ref>ابن اثیر، ج۲، ص۲۱۲ و ج۶، ص۷۶.</ref>. ابن ماکولا این را از ابن قداح [[اشتباه]] و همان معبد بن عباد را درست دانسته است<ref>ابن ماکولا، ج۲، ص۵۳۸.</ref>. در نام و [[کنیه]] وی [[اختلاف]] است؛ چنانکه [[ذهبی]] می‌گوید: "نام و کنیه وی دچار [[اضطراب]] شده است"<ref>ذهبی، ج۲، ص۸۵.</ref>. کنیه معبد بن عباد را ابوعصیمه، ابومحمیصه، ابوحمضه و ابو محمیضه گفته‌اند. [[موسی بن عقبة]]، [[ابن اسحاق]] - به [[روایت]] بکایی - <ref>ابن هشام، ج۲، ص۳۵۰.</ref> واقدی<ref>واقدی، ج۱، ص۱۶۷.</ref> و [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۱.</ref>، کنیه وی را [[ابو خمیصه]]، و ابن اسحاق به روایت [[ابراهیم بن سعد]] -، [[یحیی بن سعید اموی]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۵۲۸؛ ابن اثیر، ج۶، ص۷۶.</ref>، ابن کلبی<ref>ابن کلبی، ج۲، ص۹۰.</ref>، [[ابن شهاب]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۵۲۸.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۵۲۸.</ref> و ذهبی<ref>تجرید، ج۲، ص۱۶۰.</ref> کنیه معبد را ابوحمیضه دانسته‌اند. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۳۱.</ref> نیز مدعی شده که بیشتر او را ابوحمیضه ضبط کرده‌اند. تنها ابومعشر، کنیه او را ابوعصیمه<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۱ و ۲۵۶؛ ذهبی، سیر، ج۱۴، ص۴۸۶.</ref> و برخی نیز ابوحمضه دانسته‌اند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۴.</ref>. البته ابن عبدالبر گفته است: ابومعشر در نامگذاری او به ابوعمیمه، [[خطا]] کرده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۴.</ref>. ابن حجر نیز گفته است ابوعصیمه، تصحیف ابوحمیضه است <ref>الاصابه، ج۷، ص۸۱.</ref>. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۴۷۹.</ref>، [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۲، ص۲۱۵.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۳۱.</ref>، هم ذیل نام معبد بن عباد، هر دو کنیه - ابوحمیضه و [[ابوخمیصه]] - را آورده‌اند و هم ذیل کنیه‌های ابو خمیصه و ابوحمیضه، نام آن دو را [[معبد بن عباد]] دانسته‌اند. بنا براین، شکی باقی نمی‌ماند که یکی از [[کنیه‌ها]] به دیگری تصحیف شده است و چنانکه [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۳۱.</ref> اشاره کرده، [[شهرت]] ابوحمیضه بیشتر است.
افزون بر اختلاف‌های یاد شده، در [[کنیه]] معبد بن عباد در برخی منابع، ذیل کنیه [[ابوخمیصه]]<ref>ابن ماکولا، ج۲، ص۵۳۷ و ج۷، ص۱۵۶؛ ابن ابی حاتم، ج۵، ص۱۳۹؛ طبری، جامع، ج۱۶، ص۴۲؛ سیوطی، ج۴، ص۲۵۳.</ref> و در برخی منابع، ذیل کنیه ابوحمیضه<ref>بخاری، ج۵، ص۱۷۲؛ ابن حبان، ج۵، ص۲۲؛ ابن ماکولا، ج۳، ص۵۳۸.</ref> نام [[عبدالله بن قیس بن حارث]] ذکر شده است که بسا بتوان گفت دو نفر بوده‌اند.
از معبد بن عباد در شمار شرکت‌کنندگان در [[بدر]]<ref>ابن هشام، ج۲، ص۳۵۰؛ واقدی، ج۱، ص۱۶۷.</ref> و [[احد]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۴۱۱؛ ابن کثیر، ج۲، ص۵۰۵.</ref> یاد و گفته شده است که از بزرگان [[انصار]] بود<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۲۰۶.</ref>. اما ذیل نام عبدالله بن قیس گفته شده است او از [[امام علی]]{{ع}} [[روایت]] دارد<ref>ابن ابی حاتم، ج۵، ص۱۳۹؛ ابن حبان، ج۵، ص۴۲؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۵۳۷.</ref>. وی از [[امام]] درباره [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا}}<ref>«آنان که کوشش‌هایشان در زندگانی دنیا تباه شده است ولی خود گمان می‌برند که نیکوکارند» سوره کهف، آیه ۱۰۴.</ref>، شنیده است که فرمود: مراد از {{متن قرآن|الأَخْسَرِينَ أَعْمَالا}}<ref>«از کسان زیانکارتر» سوره کهف، آیه ۱۰۳.</ref> [[راهبان]] هستند که خود را در دیرها [[حبس]] کرده‌اند<ref>بخاری، ج۵، ص۱۷۲؛ سیوطی، ج۴، ص۲۵۳.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحمیضه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۵۴-۲۵۵.</ref>
