حدیث یوم‌الدار در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

== نزول آیه انذار ==

{{اصلی|آیه انذار}}

== [[حدیث یوم الدار]] و [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} ==

با فرضیه تعدد انذار و با صرف نظر از اشکال مربوط به [[ناسازگاری]] با عشیره اقربین، دسته دوم نیز قابل قبول خواهد بود؛ زیرا می‌توان گفت آنچه در [[آیه شریفه]] مطرح شده، انذار عشیره اقربین است؛ خواه انذار از [[کفر]] باشد، یا انذار از [[مخالفت با قوانین]] و [[احکام الهی]] که [[مؤمنان]] را نیز شامل می‌شود. چنان‌که [[آلوسی]] به همین روش میان دو دسته روایات [[شأن نزول آیه]] جمع کرده است<ref>آلوسی، سیدمحمد، روح المعانی، ج۱۹، ص۲۰۴.</ref>. با این حال، ظاهر این روایات به گونه‌ای است که توجیه مزبور را برنمی‌تابد؛ زیرا مفاد آنها این است که هنگامی که آیه انذار نازل شد، [[پیامبر]]{{صل}} به انذار آنان اقدام کرد. مگر آنکه به تعدد نزول آیه -هرچند در [[مکه]]- قائل شویم که فرض بعیدی است؛ لذا این روایات هرچند در [[صحیح بخاری]] و مسلم آمده‌اند که از نظر [[اهل سنت]] در اعتبارشان تردیدی نیست، ولی از نظر محتوا خالی از اشکال نیستند<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی]] و [[سید محمد علی میرصانعی|میرصانعی]]، [[حدیث دار (مقاله)|مقاله «حدیث دار»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۳ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی، ج۳]]، ص ۴۱۲.</ref>.

یکی از اشکالاتی که به [[حدیث یوم الدار]] شده، کم بودن سن [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} هنگام [[بیعت]] با [[پیامبر]]{{صل}} است منتها باید توجه داشت کمی سنّ [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} (که حدود ۱۲ سال یا بیشتر باشد) مانع قبول [[ایمان]] نمی‌شود؛ زیرا چنین اشکالی، در [[حقیقت]] اشکال به [[پیامبر اکرم]] {{صل}} است که چرا ایشان چنین [[ایمانی]] را پذیرفتند؟ و از آنجایی که بر [[پیامبراکرم]] {{صل}}قطعاً ایرادی نیست<ref>علاوه بر اینکه استعداد و نبوغ فوق العاده امیرالمؤمنین {{ع}} برای همه مشخّص بوده و آن حضرت از درک بسیار بالا برخوردار بوده است.</ref>، پس [[استدلال]] تمام است.

# اطفال در سنین [[کودکی]] طبیعتاً میل به [[والدین]] داشته و تنها آنها را [[دوست]] می‌دارند. اگر [[انسانی]] در سنین کودکی از [[امور مادی]] و [[دنیوی]] [[اعراض]] نموده و فقط به ذات [[حق]] متوجه شود، دلیل بر کمال اوست و لذا [[کودکان]] [[تیزهوش]] و ملتفت به مسائل عقلی را [[نابغه]] می‌شماریم و مورد [[تحسین]] قرار می‌دهیم.

# [[طبیعت]] کودکان با دقت و [[تأمل]] و [[اندیشه]] در امور عقلیّه و [[تکالیف]] الهیّه و مسأله [[مبدأ و معاد]] منافی بوده و به [[بازی]] و [[لهو و لعب]] متمایل است. اگر کودکی از امور ملائم با طبع خویش اعراض کرد، و به امور عقلیه و تکالیف الهیه و مسئله مبدأ و معاد پرداخت، دلیل بر نهایت درجه کمال او است. پس امیرالمؤمنین {{ع}} [[کامل‌ترین]] [[مردم]] است. شگفتا که مردم ـ در همه ابعاد دیگر ـ این گونه کارهای استثنائی از اطفال را دلیل بر [[نبوغ]] و [[استعداد]] سرشار می‌دانند، ولی نوبت به [[ایمان]] [[حضرت امیرالمؤمنین]] {{ع}} که می‌رسد، [[حسد]] و تعصّبات [[باطل]]، مانع این [[اعتقاد]] می‌شود!!<ref>کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۸۸، {{عربی|المسأله السابعه، و أقدمهم ایماناً. قال العلامه الحلّی: لا یقال: إنّ إسلامه {{ع}} کان قبل البلوغ فلا اعتبار به؛ لأنّا نقول: المقدّمتان ممنوعتان: أمّا الأولی: فلأنّ سنّ علیّ {{ع}} کان ستّا و ستّین سنه أو خمسا و ستّین، و النبی {{صل}} بقی بعد الوحی ثلاثا و عشرین سنه و علیّ {{ع}} بقی بعد النبی نحوا من ثلاثین سنه فیکون سنّ علیّ {{ع}} وقت نزول الوحی فیما بین اثنتی عشره سنه و بین ثلاث عشره سنه، و البلوغ فی هذا الوقت ممکن، فیکون واقعاً لقوله {{صل}}: زوّجتکِ أقدمهم سلما و أکثرهم علما». و أمّا الثانیه: فلأنّ الصبی قد یکون رشیدا کامل العقل قبل سنّ البلوغ فیکون مکلّفا و لهذا حکم أبوحنیفه بصحّه إسلام الصبی، و إذا کان کذلک دلّ علی کمال الصبی. أمّا أوّلاً: فلأنّ الطباع فی الصبیان مجبوله علی حبّ الأبوین و المیل إلیهما، فإعراض الصبی عنهما و التوجّه إلی الله تعالی یدّل علی قوّه کماله. و أمّا ثانیا: فلأنّ طبایع الصبیان منافیه للنظر فی الأمور العقلیّه و التکالیف الإلهیّه و ملائمه للّعب و اللهو، فإعراض الصبی عما یلائم طباعه إلی ما ینافره یدلّ علی عظم منزلته فی الکمال. فثبت بذلک أنّ علیّا {{ع}} کان أقدمهم إیمانا فیکون أفضل لقوله تعالی: {{متن قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ}}}}.</ref>.<ref>[[سید قاسم علی‌احمدی|علی‌احمدی، سید قاسم]]، [[حقانیت در اوج مظلومیت ج۱ (کتاب)|حقانیت در اوج مظلومیت ج۱]] ص ۱۹۵.</ref>

== منابع ==

[[رده:حدیث یوم‌الدار]]