بحث:آیه ابتلا: تفاوت میان نسخه‌ها

=== بالاتر بودن امامت از نبوت ===

از آیه فوق استفاده می‌شود که [[مقام امامت]] از مقام [[نبوّت]] [[برتر]] است؛ زیرا [[نصب]] [[حضرت ابراهیم]] {{ع}} به مقام امامت در اواخر [[عمر]] او بود؛ در حالی که از قبل دارای مقام «[[عبودیت]]»، «نبوّت»، «[[رسالت]]» و «خلت» بوده است. کافی از [[جابر]] از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ اتَّخَذَ إِبْرَاهِيمَ عَبْداً قَبْلَ‏ أَنْ‏ يَتَّخِذَهُ‏ نَبِيّاً وَ اتَّخَذَهُ نَبِيّاً قَبْلَ أَنْ يَتَّخِذَهُ رَسُولًا وَ اتَّخَذَهُ رَسُولًا قَبْلَ أَنْ يَتَّخِذَهُ خَلِيلًا وَ اتَّخَذَهُ خَلِيلًا قَبْلَ أَنْ يَتَّخِذَهُ إِمَاماً فَلَمَّا جَمَعَ لَهُ هَذِهِ الْأَشْيَاءَ وَ قَبَضَ يَدَهُ قَالَ لَهُ- يَا إِبْرَاهِيمُ‏ {{متن قرآن|إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا}}<ref>«من تو را پیشوای مردم می‌گمارم» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref> فَمِنْ عِظَمِهَا فِي عَيْنِ إِبْرَاهِيمَ {{ع}} قَالَ يَا رَبِّ‏ {{متن قرآن|وَمِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref>}}<ref>اصول کافی، باب طبقات الانبیاء و الرسل و الائمه {{عم}}، حدیث ۴.</ref>. یعنی، حضرت فرمود: «به [[راستی]] خدا [[ابراهیم]] را به [[بندگی]] خود پذیرفت پیش از آنکه او را پیامبر خود برگزیند، و او را پیامبر برگرفت پیش از آنکه رسولش سازد، و به رسالتش برگزید پیش از آنکه [[خلیل]] خودش برگیرد و او را خلیل خودش برگرفت پیش از آنکه [[امام]] گیردش، و چون همه این [[مقامات]] را برای او فراهم نمود - و کف خود را برای نمودن مقامات بست - به او فرمود: ای [[ابراهیم]]: (به [[راستی]] من تو را برای [[مردم]] امام ساختم). از بس این مقام به نظر ابراهیم بزرگ آمد، (عرض کرد: پروردگارا و از نژاد و [[ذریه]] من هم؟ [[خدا]] فرمود: [[عهد]] من به [[ستمکاران]] نرسد).<ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان (کتاب)|معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان]]، ص۱۱۱.</ref>.<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص۲۰-۲۱.</ref>.

# دوم: آنجا که خدای متعال [[امامت]] را عهد خود دانسته است. روشن است که عبارت {{متن قرآن|لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه 124.</ref> در [[آیه]] مذکور در [[حقیقت]] پاسخی است به درخواست [[مقام امامت]] توسط [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} برای [[ذریه]] خودش و با توجه به [[سیاق آیه]] که در [[مقام]] بیان رسیدن حضرت ابراهیم{{ع}} به مقام امامت است، در حقیقت پس از یک عبارت مقدر آمده و در اصل چنین بوده که وقتی [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} فرمود: {{متن قرآن|وَمِنْ ذُرِّيَّتِي}}<ref>«و از فرزندانم (چه کسی به این مقام می‌رسد؟)» سوره بقره، آیه 124.</ref>، [[خدای متعال]] نیز چنین پاسخ داد: {{عربی|ان الامامة عهدی}} و {{متن قرآن|لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه 124.</ref>.<ref>محمد هادی فرقانی، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت.</ref>. پس وقتی فرمود [[امامت]] [[عهد]] من است یعنی امامت همانند [[نبوّت]] یک سمت [[انتصابی]] است نه انتخابی و جز [[خدا]] هیچ کس حق ندارد و نمی‌تواند در این زمینه اظهار نظر کرده (و یا شخص [[امام]] را تعیین نماید). چنانچه فرموده است: {{متن قرآن|اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ}}<ref>«خداوند داناتر است که رسالت خود را کجا قرار دهد» سوره انعام، آیه ۱۲۴.</ref>. بنابراین امامت شورایی، امری [[نامشروع]] است چنان که [[استخلاف]] نیز ناصحیح است. [[اجماع امّت]][[ حق]] [[نصب]] یا [[انتخاب امام]] را ندارد، چنان که اهلّ حل و [[عقد]] نمی‌توانند «[[عهد الهی]]» را به کسی بدهند یا از او بگیرند...<ref>[[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان (کتاب)|معنا و چیستی امامت در قرآن سنت و آثار متکلمان]]، ص۱۱۱.</ref>.

=== دلالت بر [[امامت اهل بیت]]{{عم}} ===

 

== پانویس ==

 

 

== نکات ==

از این [[آیه]] چند نکته به دست می‌آید:

 

# [[مردم]] [[نیازمند]] [[امام]] هستند و این از مهم‌ترین نیازهای [[مردم]] محسوب می‌شود؛ چون اگر [[مردم]] چنین نیازی نداشتند [[جعل]] [[امام]] از سوی [[خداوند]] لغو و [[عبث]] بود و [[خدای حکیم]] محال است کار [[عبث]] کند<ref>[[رضا محمدی|محمدی، رضا]]، [[امام‌شناسی ۵ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ص۲۰-۲۱.</ref>.