بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = | | موضوع مرتبط = جهاد | ||
| عنوان مدخل = جهاد | | عنوان مدخل = جهاد | ||
| مداخل مرتبط = [[جهاد در لغت]] - [[جهاد در قرآن]] - [[جهاد در حدیث]] - [[جهاد در نهج البلاغه]] - [[جهاد در کلام اسلامی]] - [[جهاد در معارف دعا و زیارات]] - [[جهاد در فقه اسلامی]] - [[جهاد در فقه سیاسی]] - [[جهاد در معارف و سیره علوی]] - [[جهاد در معارف و سیره فاطمی]] - [[جهاد در معارف و سیره حسینی]] - [[جهاد در معارف و سیره سجادی]] - [[جهاد در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[جهاد از دیدگاه اهل سنت]] - [[جهاد در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | | مداخل مرتبط = [[جهاد در لغت]] - [[جهاد در قرآن]] - [[جهاد در حدیث]] - [[جهاد در نهج البلاغه]] - [[جهاد در کلام اسلامی]] - [[جهاد در معارف دعا و زیارات]] - [[جهاد در فقه اسلامی]] - [[جهاد در فقه سیاسی]] - [[جهاد در معارف و سیره معصوم]] - [[جهاد در معارف و سیره علوی]] - [[جهاد در معارف و سیره فاطمی]] - [[جهاد در معارف و سیره حسینی]] - [[جهاد در معارف و سیره سجادی]] - [[جهاد در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[جهاد از دیدگاه اهل سنت]] - [[جهاد در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
'''[[جهاد]]''' از دیدگاه فقهای اهل سنت یکی از [[عبادات]] مهم محسوب می‌شود و آنها تفاوتی در این بین میان [[جهاد ابتدایی]] و [[دفاعی]] قائل نیستند. همچنین شرایطی برای جهاد بیان کرده‌اند که عبارت است از: اسلام، [[بلوغ]]، [[عقل]]، مرد بودن، سلامت جسمانی، امکانات مادی مانند [[نفقه]] خود و [[خانواده]]، [[سلاح]]، مهمات لازم و مرکب در صورت نیاز به [[سفر]] طولانی. | '''[[جهاد]]''' از دیدگاه فقهای اهل سنت یکی از [[عبادات]] مهم محسوب می‌شود و آنها تفاوتی در این بین میان [[جهاد ابتدایی]] و [[دفاعی]] قائل نیستند. همچنین شرایطی برای جهاد بیان کرده‌اند که عبارت است از: اسلام، [[بلوغ]]، [[عقل]]، مرد بودن، سلامت جسمانی، امکانات مادی مانند [[نفقه]] خود و [[خانواده]]، [[سلاح]]، مهمات لازم و مرکب در صورت نیاز به [[سفر]] طولانی. | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
فقهای [[اهل سنت]] [[جهاد]] را از [[عبادات]] بزرگ و [[فرایض]] مهم می‌دانند و فرقی بین [[جهاد ابتدایی]] و [[جهاد دفاعی]] قائل نیستند. [[احمد بن حنبل]] در این مورد می‌گوید: در میان فرایض عملی بالاتر از جهاد را نمی‌شناسم<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۴.</ref>. | فقهای [[اهل سنت]] [[جهاد]] را از [[عبادات]] بزرگ و [[فرایض]] مهم می‌دانند و فرقی بین [[جهاد ابتدایی]] و [[جهاد دفاعی]] قائل نیستند. [[احمد بن حنبل]] در این مورد می‌گوید: در میان فرایض عملی بالاتر از جهاد را نمی‌شناسم<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۴.</ref>. | ||
گرچه موارد جهاد در [[حکم]] یکسانند ولی جهاد دریایی [[افضل]] از جهاد زمینی است<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۵؛ و ر.ک: عسقلانی، الجهاد والسیر من فتح الباری، ص۱۱-۳۵.</ref> و نیز [[جهاد با اهل کتاب]] بهتر از جهاد با دیگر فرق [[کفار]] می‌باشد<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۵؛ سرخسی، المبسوط، ج۱۰، ص۳؛ عسقلانی، الجهاد والسیر من فتح الباری، ص۱۳۳.</ref>. | گرچه موارد جهاد در [[حکم]] یکسانند ولی جهاد دریایی [[افضل]] از جهاد زمینی است<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۵؛ و ر. ک: عسقلانی، الجهاد والسیر من فتح الباری، ص۱۱-۳۵.</ref> و نیز [[جهاد با اهل کتاب]] بهتر از جهاد با دیگر فرق [[کفار]] می‌باشد<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۵؛ سرخسی، المبسوط، ج۱۰، ص۳؛ عسقلانی، الجهاد والسیر من فتح الباری، ص۱۳۳.</ref>. | ||
[[پاسداری از امنیت]] [[دارالاسلام]] و [[امت]] مانند جهاد دارای [[فضیلت]] [[برتر]] است [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: | [[پاسداری از امنیت]] [[دارالاسلام]] و [[امت]] مانند جهاد دارای [[فضیلت]] [[برتر]] است [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: | ||
“چشمانی هستند که [[آتش دوزخ]] با آنها هرگز تماس ندارد: چشمی که از [[ترس]] [[خدا]] بگرید و چشمی که برای [[پاسداری]] بیدار بماند”<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۷۰؛ عسقلانی، الجهاد والسیر من فتح الباری، همان.</ref>. | “چشمانی هستند که [[آتش دوزخ]] با آنها هرگز تماس ندارد: چشمی که از [[ترس]] [[خدا]] بگرید و چشمی که برای [[پاسداری]] بیدار بماند”<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۷۰؛ عسقلانی، الجهاد والسیر من فتح الباری، همان.</ref>. | ||
[[مرزبانی]] یکی از مهمترین موارد جهاد است و [[مرزداری]] (رباط) کامل [[چهل]] [[روز]] است ولی هر مقدار از [[زمان]] که به نسبت مرزداری در مرزها اقامت گزیند [[مرابطه]] به آن [[صدق]] می‌کند<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۷؛ عسقلانی، الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۱۳۰.</ref>. | [[مرزبانی]] یکی از مهمترین موارد جهاد است و [[مرزداری]] (رباط) کامل [[چهل]] [[روز]] است ولی هر مقدار از [[زمان]] که به نسبت مرزداری در مرزها اقامت گزیند [[مرابطه]] به آن [[صدق]] می‌کند<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۷؛ عسقلانی، الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۱۳۰.</ref>. | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
شرایط [[وجوب جهاد]] عبارت است از: اسلام، [[بلوغ]]، [[عقل]]، [[مرد بودن]]، [[سلامت جسمانی]]، امکانات مادی مانند [[نفقه]] خود و [[خانواده]]، [[سلاح]]، مهمات لازم و مرکب در صورت نیاز به [[سفر]] طولانی<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۳.</ref>. | شرایط [[وجوب جهاد]] عبارت است از: اسلام، [[بلوغ]]، [[عقل]]، [[مرد بودن]]، [[سلامت جسمانی]]، امکانات مادی مانند [[نفقه]] خود و [[خانواده]]، [[سلاح]]، مهمات لازم و مرکب در صورت نیاز به [[سفر]] طولانی<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۳.</ref>. | ||
[[جهاد]] در صورت [[مصلحت]] [[واجب]] است ولی حداقل آن یکبار در یک سال است<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۴.</ref>. | [[جهاد]] در صورت [[مصلحت]] [[واجب]] است ولی حداقل آن یکبار در یک سال است<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۴.</ref>. | ||
[[فرماندهی]] جهاد با [[امام]] [[مسلمین]] است و او باید [[اوامر]] لازم را برای [[آمادگی]] واجدین شرایط [[جهت]] انجام جهاد صادر نماید و [[ایجاد تشکیلات]] نظامی و [[تعیین]] | [[فرماندهی]] جهاد با [[امام]] [[مسلمین]] است و او باید [[اوامر]] لازم را برای [[آمادگی]] واجدین شرایط [[جهت]] انجام جهاد صادر نماید و [[ایجاد تشکیلات]] نظامی و [[تعیین]] سلسله مراتب فرماندهی با وی می‌باشد<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۶.</ref>. | ||
هر کدام از [[مجاهدان]] از [[بیت‌المال]] [[حقوقی]] دریافت می‌کنند که در صورت فوت باید به [[همسران]] و [[اولاد]] آنها پرداخت گردد و [[حقوق]] مجاهدان از محل چهار پنجم [[غنایم]] تأمین می‌گردد<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۳.</ref>. | هر کدام از [[مجاهدان]] از [[بیت‌المال]] [[حقوقی]] دریافت می‌کنند که در صورت فوت باید به [[همسران]] و [[اولاد]] آنها پرداخت گردد و [[حقوق]] مجاهدان از محل چهار پنجم [[غنایم]] تأمین می‌گردد<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۳.</ref>. | ||
در سه مورد جهاد متعیّن می‌گردد: | در سه مورد جهاد متعیّن می‌گردد: | ||
#پس از تلاقی دو [[جبهه]] و حضور در آن نمی‌توان جبهه را ترک نمود؛ | # پس از تلاقی دو [[جبهه]] و حضور در آن نمی‌توان جبهه را ترک نمود؛ | ||
#در صورت اشغال [[سرزمین]] [[اسلامی]] توسط [[دشمن]] جهاد بر [[مردم]] آن سرزمین متعیّن می‌گردد؛ | # در صورت اشغال [[سرزمین]] [[اسلامی]] توسط [[دشمن]] جهاد بر [[مردم]] آن سرزمین متعیّن می‌گردد؛ | ||
#هنگامی که امام، مردم را به جهاد فرا بخواند با [[اعلان]] [[بسیج]] از طرف امام، شرکت در جهاد بر عموم واجب می‌گردد. | # هنگامی که امام، مردم را به جهاد فرا بخواند با [[اعلان]] [[بسیج]] از طرف امام، شرکت در جهاد بر عموم واجب می‌گردد. | ||
[[فرماندهان]] باید از میان کسانی که [[اهل]] نظر، مدیر، مدبّر، آشنا به دشمن، [[تیزبینی]] و دارای مهارت در امور [[جنگ]] می‌باشند [[انتخاب]] شوند. فرماندهان باید [[امانتدار]] و نسبت به [[مسلمانان]] [[مهربان]] و [[دلسوز]] باشند<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۶.</ref>. | [[فرماندهان]] باید از میان کسانی که [[اهل]] نظر، مدیر، مدبّر، آشنا به دشمن، [[تیزبینی]] و دارای مهارت در امور [[جنگ]] می‌باشند [[انتخاب]] شوند. فرماندهان باید [[امانتدار]] و نسبت به [[مسلمانان]] [[مهربان]] و [[دلسوز]] باشند<ref>ابن قدامه، المغنی، ج۹، ص۱۶۶.</ref>. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
همراه بردن [[زن]] به جبهه [[جنگ]] که در [[خاک]] دشمن قرار دارد مجاز نیست، تنها [[فرماندهان]] می‌توانند همسرانشان را با خود همراه داشته باشند<ref>الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۱۶۶؛ المبسوط، ج۱۰، ص۱۷.</ref>. | همراه بردن [[زن]] به جبهه [[جنگ]] که در [[خاک]] دشمن قرار دارد مجاز نیست، تنها [[فرماندهان]] می‌توانند همسرانشان را با خود همراه داشته باشند<ref>الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۱۶۶؛ المبسوط، ج۱۰، ص۱۷.</ref>. | ||
همچنین بردن [[قرآن]] به خاک دشمن در حال جنگ [[ممنوع]] است<ref>المبسوط، ج۱۰، ص۱۷۵؛ الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۲۰۱.</ref> و به هنگام بازگشت [[مجاهدان]] استقبال از آنان انجام نمی‌گیرد؛ زیرا [[علی]]{{ع}} در [[غزوه تبوک]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} را بدرقه نمود ولی به هنگام بازگشت از وی استقبال به عمل نیاورد<ref>المبسوط، ج۱۰، ص۱۶۷؛ الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۲۸۵.</ref>. | همچنین بردن [[قرآن]] به خاک دشمن در حال جنگ [[ممنوع]] است<ref>المبسوط، ج۱۰، ص۱۷۵؛ الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۲۰۱.</ref> و به هنگام بازگشت [[مجاهدان]] استقبال از آنان انجام نمی‌گیرد؛ زیرا [[علی]] {{ع}} در [[غزوه تبوک]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را بدرقه نمود ولی به هنگام بازگشت از وی استقبال به عمل نیاورد<ref>المبسوط، ج۱۰، ص۱۶۷؛ الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۲۸۵.</ref>. | ||
در جهاد می‌توان از کسانی که جهاد بر آنها [[واجب]] نیست با [[قرارداد]] استیجار استفاده نمود. این گونه افراد (مرتزقه) می‌توانند در امور نظامی و یا امور خدماتی [[انجام وظیفه]] نمایند. لکن سهمی از غنایم بجز [[حقوقی]] که طبق قرارداد دریافت می‌کنند نخواهند داشت<ref>المبسوط، ج۱۰، ص۲۴۴؛ الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۲۱۶.</ref>. | در جهاد می‌توان از کسانی که جهاد بر آنها [[واجب]] نیست با [[قرارداد]] استیجار استفاده نمود. این گونه افراد (مرتزقه) می‌توانند در امور نظامی و یا امور خدماتی [[انجام وظیفه]] نمایند. لکن سهمی از غنایم بجز [[حقوقی]] که طبق قرارداد دریافت می‌کنند نخواهند داشت<ref>المبسوط، ج۱۰، ص۲۴۴؛ الجهاد و السیر من فتح الباری، ص۲۱۶.</ref>. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100759.jpg | # [[پرونده:1100759.jpg |22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی]] و [[ابراهیم موسی‌زاده|موسی‌زاده]]، [[بایسته‌های فقه سیاسی (کتاب)|'''بایسته‌های فقه سیاسی''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
[[رده:جهاد]] | [[رده:جهاد]] | ||