سیره امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

سیره امام مهدی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۲

۸٬۷۴۷ بایت اضافه‌شده ، ۱۷ نوامبر

←‏سیره اجتماعی امام مهدی

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۳٬۱۶۰

ویرایش

@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 نشر [[دانش]] و [[تربیت]] [[انسان]] از نظر [[روحی]] و [[اخلاقی]] از [[اهداف پیامبران]] آسمانی و [[اولیای الهی]] {{ع}} است<ref>{{متن قرآن|هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}«اوست که در میان نانویسندگان (عرب)، پیامبری از خود آنان برانگیخت که بر ایشان آیاتش را می‌خواند و آنها را پاکیزه می‌گرداند و به آنان کتاب (قرآن) و فرزانگی می‌آموزد و به راستی پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند» سوره جمعه، آیه ۲.</ref>. روزگار [[ظهور]]، عصر تحقق همۀ آرمان‌های آسمانی است. [[دانش]] و [[تکامل]] [[روحی]] و [[اخلاقی]] [[انسان]] به نهایت خویش می‌رسد. این موضوع از مهم‌ترین آرمان‌های مهدوی{{ع}} است که خود، زمینه‌ای است برای وجود یافتن دیگر آرمان‌ها. از [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] است که فرمود: «نهمین [[فرزند]] از نسل [[حسین]]، [[قائم]] است. [[خدا]] به دست او [[زمین]] را از [[دانایی]] پُر می‌کند پس از آنکه از [[نادانی]] پر می‌شود»<ref>{{متن حدیث|تَاسِعُهُمُ الْقَائِمُ الَّذِی یَمْلَأُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الْأَرْضَ نُوراً بَعْدَ ظُلْمَتِهَا}}؛ کمال الدین ج ۱ ص ۲۶۰.</ref>. همچنین از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است: «[[دانش]] را بیست و هفت جزء است. هر چه [[پیامبران]] تاکنون آورده‌اند، دو جزء است، چون [[قائم]] ما [[قیام]] کند، بیست و پنج جزء دیگر آشکار می‌گردد»<ref>{{متن حدیث|الْعِلْمُ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ حَرْفاً فَجَمِیعُ مَا جَاءَتْ بِهِ الرُّسُلُ حَرْفَانِ فَلَمْ یَعْرِفِ النَّاسُ حَتَّی الْیَوْمِ غَیْرَ الْحَرْفَیْنِ فَإِذَا قَامَ قَائِمُنَا أَخْرَجَ الْخَمْسَةَ وَ الْعِشْرِینَ حَرْفاً فَبَثَّهَا فِی النَّاسِ وَ ضَمَّ إِلَیْهَا الْحَرْفَیْنِ حَتَّی یَبُثَّهَا سَبْعَةً وَ عِشْرِینَ حَرْفاً}}؛ بحار الأنوار ج ۵۲ ص ۳۳۶.</ref> در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} آمده است: «چون [[قائم]] ما [[قیام]] کند، دست بر سر [[بندگان]] می‌گذارد و به [[برکت]] آن، [[عقل]] آنان به کمال می‌رسد»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهِ عُقُولَهُمْ وَ أَکْمَلَ بِهِ أَخْلَاقَهُمْ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>. [[زنان]] نیز در آن دوران در [[دانش]] [[دینی]] به [[مرتبت]] والایی می‌رسند؛ چنان که [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: «در زمان [[حکومت]] [[مهدی]] {{ع}} به همه [[مردم]] [[حکمت]] و [[علم]] بیاموزند تا آنجا که [[زنان]] در خانه‌ها با [[کتاب و سنت]] [[پیامبر]] [[قضاوت]] کنند» [[جامعه اسلامی]] به [[برکت]] رهبری امام زمان {{ع}} در عرصه [[اخلاق]] و [[رفتار]] می‌شکفد و در [[فضایل]] [[انسانی]] پیش می‌رود و بنابر [[روایات]]، [[کینه‌ها]] از [[دل‌ها]] برون می‌روند، [[بی‌نیازی]] و [[بزرگواری]] در [[جان‌ها]] می‌نشیند، [[خُلق و خوی]] [[مردم]] به کمال می‌رسد و یگانگی و [[برادری]] میانشان برقرار می‌گردد؛ چونان که اگر کسی [[نیازمند]] شود، از جیب [[برادر]] خویش برمی‌دارد و کسی او را باز نمی‌دارد<ref>بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]] ص ۲۹۰ ـ ۲۹۱.</ref>
-=== [[سیره اجتماعی امام مهدی]] ===
+=== سیره اجتماعی امام مهدی ===
-گسترش [[عدل و داد]] از آرمان‌های بنیادین [[امام زمان]] {{ع}} است که در [[عصر ظهور]] [[تربیت دینی]] و [[اخلاقی]] [[مردم]]، زمینه‌های برپایی [[عدالت]] را در ابعاد فردی و [[اجتماعی]] فراهم می‌سازد و [[عدالت]] با آن حضرت به کمال می‌رسد. در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «[[مهدی]] [[عدالت]] را به هر خانه‌ای راه می‌نماید؛ همان سان که سرما و [[گرما]] به هر خانه‌ای راه می‌یابد و [[دادگری]] او همه جا را در بر می‌گیرد»<ref>{{متن حدیث|أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.</ref>. [[کارگزاران]] آن [[حضرت]] نمونه‌های [[راستی]]، [[دادگری]] و درستی‌اند<ref>ر. ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۸۹-۲۹۰.</ref>.
+{{اصلی|سیره اجتماعی امام مهدی}}
+گسترانیدن [[عدل و داد]] از آرمان‌های بنیادی [[امام زمان]] {{ع}} است؛ همان سان که [[پیامبران]] {{ع}} نیز همواره در پی آن بوده‌اند<ref>{{متن قرآن|قَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ}}«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری می‌ کند» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. احادیثی که از [[قیام امام زمان]] {{ع}} سخن می‌گویند، همان قدر بر [[عدالت]] پای می‌فشارند که بر [[توحید]] و مبارزۀ با [[شرک]]. [[دادگری]]، آشکارترین صفت [[نیک]] [[امام]] {{ع}} است و بدین روی در برخی [[ادعیه]] از آن حضرت با عنوان "[[عدل]] [[منتظر]]" یاد شده است. در روایتی آمده است: "امام موعود، آغاز و انجام [[عدل]] است". بدین معنا که [[عدالت]] با آن حضرت به کمال و تمام می‌رسد. کم‌تر [[حدیثی]] را دربارۀ [[امام غایب]] {{ع}} می‌توان یافت که از یادکرد [[عدالت]] تهی باشد و [[اخبار]] در این باره به سرحد تواتر رسیده‌اند<ref>مکیال المکارم، ج ۱ ص ۱۱۸ ـ ۱۱۹.</ref>.
+در عصر ظهور، [[تربیت دینی]] و [[اخلاقی]] [[مردم]]، زمینه‌های برپایی [[عدالت]] را در همۀ ابعاد فردی و [[اجتماعی]] فراهم می‌سازد. در روایتی از [[امام رضا]] {{ع}} دربارۀ برپایی [[عدالت]] به دست [[امام زمان]] {{ع}} آمده است: «[[خداوند]] [[زمین]] را به دست او از هر ستمی می‌پیراید و از هر گونه کژی می‌زداید و... آن گاه که او [[خروج]] می‌کند، [[میزان]] [[عدل]] را میان [[مردم]] برمی‌نهد و بدین‌سان، کسی نتواند به دیگری [[ستم]] روا دارد»<ref>{{متن حدیث|یُطَهِّرُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ مِنْ کُلِّ جَوْرٍ وَ یُقَدِّسُهَا مِنْ کُلِّ ظُلْمٍ‏ وَ هُوَ الَّذِی یَشُکُّ النَّاسُ فِی وِلَادَتِهِ وَ هُوَ صَاحِبُ الْغَیْبَةِ قَبْلَ خُرُوجِهِ فَإِذَا خَرَجَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وَضَعَ مِیزَانَ الْعَدْلِ بَیْنَ النَّاسِ فَلَا یَظْلِمُ أَحَدٌ أَحَداً}}؛ بحار الأنوار ج ۵۲ ص ۳۲۲.</ref> این بدان معناست که در روزگار [[ظهور]]، [[میزان]] و معیار [[عدالت]] مشخص می‌شود و به دست [[مردم]] می‌افتد و [[زمامداران]] وظیفۀ خویش را می‌شناسند و [[مردم]] [[رفتار]] خود را به [[صلاح]] می‌آورند. در روایتی دیگر [[پیامبر اسلام]] {{صل}} فرمودند: «[[مهدی]] [[ثروت]] را عادلانه میان [[مردم]] تقسیم می‌کند و [[خدای متعال]] [[قلب]] [[امت اسلام]] را از [[بی‌نیازی]] سرشار می‌کند و آنان را از [[عدالت]] خویش بهره‌مند می‌سازد»<ref>{{متن حدیث|یَقْسِمُ الْمَالَ بِالسَّوِیَّةِ وَ یَجْعَلُ اللَّهُ الْغِنَی فِی قُلُوبِ هَذِهِ الْأُمَّةِ فَیَمْلِکُ سَبْعاً أَوْ تِسْعاً لَا خَیْرَ فِی الْعَیْشِ بَعْدَ الْمَهْدِیِّ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۱ ص ۸۴.</ref> بدین ترتیب، رشد [[روحی]] و [[عقلی]] [[مردم]] در آن عصر، زمینه‌ساز عدالت جهانی می‌شود و [[قاطعیت]] در [[اجرای احکام]] و [[قوانین]] [[عدالت]] محور [[اسلام]] نیز چاشنی آن می‌گردد و [[دادگری]] به هر خانه‌ای پا می‌نهد؛ چنانکه در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «[[مهدی]] [[عدالت]] را به هر خانه‌ای راه می‌نماید؛ همان سان که سرما و گرما به هر خانه‌ای راه می‌یابد، و [[دادگری]] او همه جا را در بر می‌گیرد»<ref>{{متن حدیث|أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.</ref> و در روایتی از [[امام علی]] {{ع}} آمده است: «برده‌ای نمی‌ماند مگر [[مهدی]] او را می‌خرد و آزاد می‌کند و بدهکاری نمی‌ماند مگر بدهی‌اش را می‌پردازد و حقی بر گردن کسی نمی‌ماند مگر به [[صاحب]] [[حق]] باز می‌دهد و کسی کشته نمی‌شود مگر دیه او را می‌پردازد و کسی به کام [[مرگ]] نمی‌افتد مگر بدهی او را ادا می‌کند و... [[زمین]] را از داد پُر می‌سازد پس از آنکه از [[بیداد]] پر می‌شود»<ref>{{متن حدیث|فَلَا یَتْرُکُ عَبْداً مُسْلِماً إِلَّا اشْتَرَاهُ وَ أَعْتَقَهُ وَ لَا غَارِماً إِلَّا قَضَی دَیْنَهُ وَ لَا مَظْلِمَةً لِأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ إِلَّا رَدَّهَا وَ لَا یَقْتُلُ مِنْهُمْ عَبْداً إِلَّا أَدَّی ثَمَنَهُ دِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلی‏ أَهْلِهِ وَ لَا یُقْتَلُ قَتِیلٌ إِلَّا قَضَی عَنْهُ دَیْنَهُ وَ أَلْحَقَ عِیَالَهُ فِی الْعَطَاءِ حَتَّی یَمْلَأَ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً وَ عُدْوَاناً}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۲۲۴ ـ ۲۲۵.</ref>.
+[[جامعۀ انسانی]] در روزگار [[ظهور]] برای نخستین بار به گونه‌ای بی‌همتا بر [[عدالت]] و درستی [[استوار]] می‌شود و [[روایات]] بزرگان [[معصوم]] برای به تصویر کشاندن آن، به فراخور حال مخاطبان، حتی از جزئیات [[نظم]] و [[عدل]] [[اجتماعی]] روزگار [[حکومت جهانی]] [[امام زمان]] {{ع}} سخن گفته‌اند. به عنوان مثال، در پاره‌ای [[روایات]] آمده است که در آن زمان، پنجره‌هایی که به معابر عمومی باز شده‌اند و برای [[مردم]] مایه زحمت‌اند، بسته می‌شوند و ناودان‌هایی که به راه [[مردم]] [[آب]] می‌ریزند، از میان می‌روند. در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} آمده است: «چون [[قائم]] [[ظهور]] می‌کند، راه‌های بزرگ را توسعه می‌دهد و... مساجدی را که میان راه مردمان‌اند، ویران می‌کند»<ref>{{متن حدیث|یُوَسِّعُ الطَّرِیقَ الْأَعْظَمَ فَیَصِیرُ سِتِّینَ ذِرَاعاً وَ یَهْدِمُ کُلَّ مَسْجِدٍ عَلَی الطَّرِیقِ}}؛ بحار الأنوار ج ۵۲ ص ۳۳۳.</ref> همچنین در [[روایت]] آمده است هنگام [[حج]]، کسی از سوی [[امام]] خطاب به [[حاجیان]] بانگ برمی‌آورد: «هر کس [[نماز]] [[طواف]] [[واجب]] را گزارده است، کنار رود تا دیگران نیز نماز واجب [[طواف]] خویش را بگزارند و [[نماز]] نافله مانع انجام نماز واجب نگردد»<ref>بحار الأنوار ج ۵۲ ص ۳۳۳.</ref> [[هدف]] این [[روایات]] آن است که دقت و جدیت [[امام]] {{ع}} را در [[برقراری عدالت]] نشان دهند.
+نکتۀ پایانی در سیرۀ [[سیاسی]] حضرت [[کارگزاران]] عصر ظهور هستند، کسانی که در حکومت عدل [[حضرت مهدی]] {{ع}} وظیفه‌ای بر عهده می‌گیرند، نمونه‌های [[راستی]] و [[دادگری]] و درستی‌اند و از قید امیال نفسانی‌ و [[شهوت‌ها]] رسته‌اند. [[حضرت مهدی]] {{ع}} بر [[کارگزاران]] خویش بسیار سختگیر است و مراقب است تا مبادا به کژی و ناراستی گرایند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۸۸-۲۹۰.</ref>.
 === [[سیره فرهنگی امام مهدی]] ===