ابعاد گوناگون عدالت چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::#'''بعد قانونی عدل:''' منظور این است که در قوانین، مصالح و منافع همگان، نیازمندی‌های افراد جامعه و خواسته‌های حقیقی و فطری و غرایز بشر منظور شده باشد. برای فرد، طبقه و صنف خاصی در شرایط مساوی امتیاز نباشد و برقانون فطرت بشر تحمیل نباشد. نصیب هر کسی را از نعمتها و مواهب به عدل و استحقاق تعیین کند و نقشه توزیع و تقسیم اشیا و مواد طبیعت، در زندگی آزاد انسانها پیاده شود و همه سهم واقعی خود را ببرند. تعبیر روشنتر این است که منظور از عدل در قانون این است که بر جوامع بشری قانون الهی که از طریق انبیا به مردم ابلاغ می‌شود، [[حکومت]] کند و مردم طبق آن عمل کنند، همانگونه که در نظام تکوین، نظام حیرت‌زای جهان هستی بر پایه عدل تکوینی خدای حکیم برقرار است: {{عربی|"بِالْعَدْلِ‏ قَامَتِ‏ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ"}}<ref> مفردات راغب، ماده عدل.</ref>. باید در نظام تشریع نیز قانون عدل خدا حاکم باشد، چرا که خدای حکیم انسان را آفریده و به تمام خواسته‌ها و تمام نیازهای مادی و معنوی، جسمانی و روحانی او را می‌داند، قهراً قانونی را که برای او وضع می‌کند، قانونی است که مصالح و منافع فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی را تأمین می‌کند و سرانجام، قانونی است که سعادت او را کاملاً تضمین نماید، این است که قرآن می‌گوید: {{عربی| {{متن قرآن|إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلَّهِ}}<ref> انعام، آیه ۵۷.</ref> و می‌گوییم که قانون‌گذار حتماً باید خدا باشد و بشر از وضع قوانینی که سعادت او را تأمین نماید عاجز است، چون وضع قانون فرع بر شناخت بشر است تا انسان کاملاً شناخته نشود و نیازهای جسمانی و روحانی و مادی و معنوی او مورد توجه قرار نگیرد، نمی‌توان برای او قانونی وضع کرد که او را به سعادت برساند، گرچه بشر در شناخت طبیعت و قوانین حاکم بر آن تا حدودی موفقیت داشته، لکن زاویای وجود خود را هنوز نشناخته است. دانشوران کتاب "انسان موجود ناشناخته" می‌نویسد و درست هم گفته‌اند، چرا که هنوز جسم انسان کاملاً شناخته نشده، چه رسد به روح او، هنوز بسیاری منکر بقای روحند، اینان چگونه می‌توانند برای سعادت انسان قانون بنویسند و از این طریق او را به منزل مقصود که همان آرمیدن در جوار رحمت حضرت حق است، برسانند. حاصل آنکه، قانونی عادلانه است که از جمیع جهات مطابق با حقیقت واقعیت بوده و با مزاج بشر و کمال روحی و جسمی او هماهنگ باشد و چنین قانونی نمی‌تواند ساخته و پرداخته موجودات ناآگاه باشد، لذا قانون عدل همان است که خداوند به وسیله پیامبران خود برای هدایت و سعادت بشر فرستاده است.