←مصادیق تولی و تبری
| خط ۲۵۰: | خط ۲۵۰: | ||
===مصادیق [[تولی و تبری]]=== | ===مصادیق [[تولی و تبری]]=== | ||
*[[تولی و تبری]] از جهتی به حوزه [[قلب]] [[انسان]] مرتبط است و از سوی دیگر، این [[حب]] و [[بغض]] قلبی در [[اعمال]] و [[رفتار]] و [[زندگی]] ما نیز می‌تواند نمود داشته باشد. در اینجا به بعضی از جلوه‌های [[تولی و تبری]] در زندگی و [[رفتار]] [[انسان]] [[شیعه]] اشاره می‌شود: | *[[تولی و تبری]] از جهتی به حوزه [[قلب]] [[انسان]] مرتبط است و از سوی دیگر، این [[حب]] و [[بغض]] قلبی در [[اعمال]] و [[رفتار]] و [[زندگی]] ما نیز می‌تواند نمود داشته باشد. در اینجا به بعضی از جلوه‌های [[تولی و تبری]] در زندگی و [[رفتار]] [[انسان]] [[شیعه]] اشاره می‌شود: | ||
#بزرگداشت مراسم‌های عزا و [[سرور]] [[اهل‌بیت]]{{عم}}: مراسم‌های جشن و [[عزاداری]] برای [[اهل‌بیت]]{{عم}} در واقع تنها یک مراسم شاد یا غم‌انگیز و گریه‌آور نیست؛ بلکه این جلسات دارای ظاهری [[آشکار]] و [[باطنی]] پرمعنا هستند. کسانی که در این جلسات شرکت می‌کنند، در مرتبه اول [[محبّت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[فرزندان]] پاک و مطهر آنها باعث شده که در این جلسات شرکت کنند و ادامه دهنده راه و آرمان‌های مقدس‌شان باشند و در مرتبه دوم، با [[تبرّی]] از [[دشمنان]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} و [[اعمال]] آنان، مسیر خود را از دشمنان خاندان نبوت جدا کنند. | #بزرگداشت مراسم‌های عزا و [[سرور]] [[اهل‌بیت]]{{عم}}: مراسم‌های جشن و [[عزاداری]] برای [[اهل‌بیت]]{{عم}} در واقع تنها یک مراسم شاد یا غم‌انگیز و گریه‌آور نیست؛ بلکه این جلسات دارای ظاهری [[آشکار]] و [[باطنی]] پرمعنا هستند. کسانی که در این جلسات شرکت می‌کنند، در مرتبه اول [[محبّت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[فرزندان]] پاک و مطهر آنها باعث شده که در این جلسات شرکت کنند و ادامه دهنده راه و آرمان‌های مقدس‌شان باشند و در مرتبه دوم، با [[تبرّی]] از [[دشمنان]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} و [[اعمال]] آنان، مسیر خود را از دشمنان خاندان نبوت جدا کنند. اگر در [[روایات]] بر اعمالی ساده مانند صلوات فرستادن تأکید شده بدین، جهت است که [[صلوات]] [[شعار]] و نماد اظهار [[تولّی]] به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[خاندان]] مطهّرش است که باید [[ترویج]] و حفظ شود. | ||
اگر در [[روایات]] بر اعمالی ساده مانند صلوات فرستادن تأکید شده بدین، جهت است که [[صلوات]] [[شعار]] و نماد اظهار [[تولّی]] به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[خاندان]] مطهّرش است که باید [[ترویج]] و حفظ شود. | |||
#نام‌گذاری‌ها: [[دشمنان اسلام]] همواره از تجلّیات [[اسلامی]] [[هراس]] داشته‌اند، مثلا [[معاویه]] بخش‌نامه کرده بود اگر در خانه‌ای بچه‌ای به [[دنیا]] بیاید و اسمش را [[علی]] بگذارند آن خانه را بر سر ساکنینش خراب کنند <ref>ع‍س‍ق‍لان‍ی، اب‍ن‌ح‍ج‍ر، لسان المیزان، ج۴، ص۲۱۰، الرقم ۵۵۸.</ref>. در همین ایام نیز [[معاویه]]، [[مروان بن حکم]] را [[والی مدینه]] کرد و به او [[فرمان]] داد برای [[جوانان]] [[قریش]]، سهمیّه‌ای از [[بیت المال]] قرار دهد؛ او نیز چنین کرد. [[امام سجاد]]، [[علی بن الحسین]]{{ع}} می‌فرماید: من به نزد او رفتم تا [[حقّ]] خود را از [[بیت‌المال]] بگیرم. [[مروان]] به من گفت: نامت چیست؟ گفتم: [[علی بن الحسین]]. پرسید: نام برادرت چیست؟ گفتم: [[علی]]! گفت: [[علی]] و [[علی]]؟! پدرت چه منظوری دارد که نام همه فرزندانش را [[علی]] می‌گذارد؟ سپس سهمیّه مرا مشخص کرد. وقتی به نزد پدرم بازگشتم و ماجرا را بازگو نمودم، فرمود: "... اگر یکصد [[فرزند]] داشته باشم، [[دوست]] دارم جز "[[علی]]" نامی دیگر برای آنان [[انتخاب]] نکنم"<ref>{{متن حدیث|... لَوْ وُلِدَ لِي مِائَةٌ لَأَحْبَبْتُ أَنْ لَا أُسَمِّيَ أَحَداً مِنْهُمْ إِلَّا عَلِيّاً}}کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۶، ص۱۹، ح۷.</ref>؛ نکته قابل توجه این است که [[نام‌گذاری فرزندان]] به نام [[اهل بیت]]{{عم}} از جمله راه‌های [[ترویج]] نام ایشان و اظهار [[محبت]] به آنان است که باید در [[سبک زندگی]] [[دینی]] مورد اهتمام قرار گیرد و در زندگی‌های مدرن و متأثر ار فرهنگ‌های بیگانه، رنگ نبازد. | #نام‌گذاری‌ها: [[دشمنان اسلام]] همواره از تجلّیات [[اسلامی]] [[هراس]] داشته‌اند، مثلا [[معاویه]] بخش‌نامه کرده بود اگر در خانه‌ای بچه‌ای به [[دنیا]] بیاید و اسمش را [[علی]] بگذارند آن خانه را بر سر ساکنینش خراب کنند <ref>ع‍س‍ق‍لان‍ی، اب‍ن‌ح‍ج‍ر، لسان المیزان، ج۴، ص۲۱۰، الرقم ۵۵۸.</ref>. در همین ایام نیز [[معاویه]]، [[مروان بن حکم]] را [[والی مدینه]] کرد و به او [[فرمان]] داد برای [[جوانان]] [[قریش]]، سهمیّه‌ای از [[بیت المال]] قرار دهد؛ او نیز چنین کرد. [[امام سجاد]]، [[علی بن الحسین]]{{ع}} می‌فرماید: من به نزد او رفتم تا [[حقّ]] خود را از [[بیت‌المال]] بگیرم. [[مروان]] به من گفت: نامت چیست؟ گفتم: [[علی بن الحسین]]. پرسید: نام برادرت چیست؟ گفتم: [[علی]]! گفت: [[علی]] و [[علی]]؟! پدرت چه منظوری دارد که نام همه فرزندانش را [[علی]] می‌گذارد؟ سپس سهمیّه مرا مشخص کرد. وقتی به نزد پدرم بازگشتم و ماجرا را بازگو نمودم، فرمود: "... اگر یکصد [[فرزند]] داشته باشم، [[دوست]] دارم جز "[[علی]]" نامی دیگر برای آنان [[انتخاب]] نکنم"<ref>{{متن حدیث|... لَوْ وُلِدَ لِي مِائَةٌ لَأَحْبَبْتُ أَنْ لَا أُسَمِّيَ أَحَداً مِنْهُمْ إِلَّا عَلِيّاً}}کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۶، ص۱۹، ح۷.</ref>؛ نکته قابل توجه این است که [[نام‌گذاری فرزندان]] به نام [[اهل بیت]]{{عم}} از جمله راه‌های [[ترویج]] نام ایشان و اظهار [[محبت]] به آنان است که باید در [[سبک زندگی]] [[دینی]] مورد اهتمام قرار گیرد و در زندگی‌های مدرن و متأثر ار فرهنگ‌های بیگانه، رنگ نبازد. | ||
#[[زیارت]] [[اهل‌بیت]]{{عم}}: یکی از مهم‌ترین مصادیق بارز عمل به [[تولّی]] و [[تبرّی]]، [[زیارت]] [[قبور]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} است. این موضوع از آن جهت اهمیت مضاعف می‌یابد که بنا بر [[دستور]] صریح [[قرآن کریم]] {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>، یک فرد [[مسلمان]] باید [[اهل‌بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} را [[دوست]] بدارد و این [[دوستی]] را ابراز کند. یکی از [[بهترین]] راه‌ها برای ابراز [[محبت]] به ایشان، [[زیارت]] [[مزار]] [[شریف]] آن بزرگوران است که این [[تکریم امامان]]، [[ارتباط قلبی]] بین [[زائر]] و [[امام]] را تحکیم می‌بخشد. از این‌روست که [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "برای هر [[امامی]] به گردن [[شیعیان]] و هوادارانش پیمانی است. از جمله وفا به این [[پیمان]]، [[زیارت]] [[قبور]] آنان است. پس هرکس از روی رغبت و پذیرش، آنان را زیارت کند، [[امامان]] در [[قیامت]] [[شفیعان]] آنان (او) خواهند بود"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الْأَدَاءِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ وَ تَصْدِيقاً بِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}؛ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۲۵۳.</ref>؛ | #[[زیارت]] [[اهل‌بیت]]{{عم}}: یکی از مهم‌ترین مصادیق بارز عمل به [[تولّی]] و [[تبرّی]]، [[زیارت]] [[قبور]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} است. این موضوع از آن جهت اهمیت مضاعف می‌یابد که بنا بر [[دستور]] صریح [[قرآن کریم]] {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}}<ref>«بگو: برای این (رسالت) از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستداری خویشاوندان (خود) را» سوره شوری، آیه ۲۳.</ref>، یک فرد [[مسلمان]] باید [[اهل‌بیت]] [[پیامبر]]{{صل}} را [[دوست]] بدارد و این [[دوستی]] را ابراز کند. یکی از [[بهترین]] راه‌ها برای ابراز [[محبت]] به ایشان، [[زیارت]] [[مزار]] [[شریف]] آن بزرگوران است که این [[تکریم امامان]]، [[ارتباط قلبی]] بین [[زائر]] و [[امام]] را تحکیم می‌بخشد. از این‌روست که [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: "برای هر [[امامی]] به گردن [[شیعیان]] و هوادارانش پیمانی است. از جمله وفا به این [[پیمان]]، [[زیارت]] [[قبور]] آنان است. پس هرکس از روی رغبت و پذیرش، آنان را زیارت کند، [[امامان]] در [[قیامت]] [[شفیعان]] آنان (او) خواهند بود"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الْأَدَاءِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ وَ تَصْدِيقاً بِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}؛ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۲۵۳.</ref>؛ | ||
*از مجموع [[روایات]] استحباب [[زیارت]] [[اهل بیت]]{{عم}} و اهتمام گذشتگان بر [[نگارش]] کتاب‌های [[زیارات]] و [[ترویج]] [[فرهنگ]] [[زیارت]]، درمی‌یابیم که [[بهترین]] راه برای ابراز دوستی نسبت به [[اهل بیت]]{{عم}} و اظهار نفرت و [[بیزاری از دشمنان]] آنها، [[زیارت]] [[مزار]] و [[مرقد]] آنان است؛ چه بسا [[مخالفت]] [[دشمنان اهل بیت]]{{عم}} با بنای بر [[قبور]] و [[زیارت]] آنها با اتهام شرک و منع از برگزاری جلسات [[اعیاد]] و وفیات آنها با برچسب [[بدعت]]، بدین‌روست که نام و یاد [[اهل‌بیت]]{{عم}} به [[فراموشی]] سپرده شود که این [[فکر]] امتداد خط [[فکری]] [[بنی امیه]] است. از این‌رو [[شیعیان]] باید با حفظ [[فرهنگ]] زیارت و دوری جستن از [[بدعت‌ها]]، [[خرافات]] و اموری که موجب وهن [[شیعه]] می‌شود، در راه اعتلای [[فرهنگ ناب]] [[زیارت]] بکوشند <ref>رنجبر حسینی، محمد؛ محمدیان، مسلم، «تحلیل گزیده‌هایی از زیارت‌نامه حضرت علی اکبر{{ع}}»، پژوهش‌نامه معارف حسینی (آیت بوستان)، بهار ۱۳۹۷، شماره ۹، ص۴۵-۵۰.</ref>. | *از مجموع [[روایات]] استحباب [[زیارت]] [[اهل بیت]]{{عم}} و اهتمام گذشتگان بر [[نگارش]] کتاب‌های [[زیارات]] و [[ترویج]] [[فرهنگ]] [[زیارت]]، درمی‌یابیم که [[بهترین]] راه برای ابراز دوستی نسبت به [[اهل بیت]]{{عم}} و اظهار نفرت و [[بیزاری از دشمنان]] آنها، [[زیارت]] [[مزار]] و [[مرقد]] آنان است؛ چه بسا [[مخالفت]] [[دشمنان اهل بیت]]{{عم}} با بنای بر [[قبور]] و [[زیارت]] آنها با اتهام شرک و منع از برگزاری جلسات [[اعیاد]] و وفیات آنها با برچسب [[بدعت]]، بدین‌روست که نام و یاد [[اهل‌بیت]]{{عم}} به [[فراموشی]] سپرده شود که این [[فکر]] امتداد خط [[فکری]] [[بنی امیه]] است. از این‌رو [[شیعیان]] باید با حفظ [[فرهنگ]] زیارت و دوری جستن از [[بدعت‌ها]]، [[خرافات]] و اموری که موجب وهن [[شیعه]] می‌شود، در راه اعتلای [[فرهنگ ناب]] [[زیارت]] بکوشند <ref>رنجبر حسینی، محمد؛ محمدیان، مسلم، «تحلیل گزیده‌هایی از زیارت‌نامه حضرت علی اکبر{{ع}}»، پژوهش‌نامه معارف حسینی (آیت بوستان)، بهار ۱۳۹۷، شماره ۹، ص۴۵-۵۰.</ref>. | ||