دنیادوستی: تفاوت میان نسخه‌ها

دنیادوستی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۳۳

۲۸ بایت حذف‌شده ، ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۰

جز

جایگزینی متن - 'حضرت حق' به 'حضرت حق'

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۷٬۴۹۱

ویرایش

@@ خط ۲۳: / خط ۲۳: @@
 #'''[[غفلت]] از [[یاد خدا]]:'''[[دنیا]] پرستان به متاع بی‌ارزش [[دنیا]] که به‌دست می‌آورند شادمان شده، این [[شادمانی]] آنان را از [[یاد خدا]] غافل می‌سازد: {{متن قرآن|وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ نَعْمَاءَ بَعْدَ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ ذَهَبَ السَّيِّئَاتُ عَنِّي إِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُورٌ}}<ref>«و اگر پس از رنجی که به او رسیده است آسایشی به وی بچشانیم به یقین خواهد گفت بدی‌ها از من دور شد؛ که او سخت شادمان و خویشتن‌ستای است» سوره هود، آیه ۱۰.</ref>.
 #'''[[ظالم]] و [[نادان]] بودن:''' اینان هم ظالم‌اند، و هم [[نادان]]. ظالم‌اند چرا که به [[نفس]] خود [[ظلم]] کرده دنیای فانی را بر [[آخرت]] [[باقی]]، و [[ظلمت]] را بر [[نور]] ترجیح می‌دهند؛ و نادانند چرا که [[قدر]] خود را ندانسته به جای آنکه به ندای [[عرش]] پاسخ دهند. {{متن قرآن|إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا}}<ref>«بی‌گمان او ستمکاره‌ای نادان است» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref>.
-#'''بی‌وفائی:''' اینان چون به [[حضرت]] [[حق]] پشت کرده به [[دنیا]] روی آورده‌اند، نمک‌نشناسند و بی‌وفا؛ چه [[صاحب]] [[نعمت]] را رها کرده به [[نعمت]] زودگذر او اکتفا کرده‌اند.
+#'''بی‌وفائی:''' اینان چون به [[حضرت حق]] پشت کرده به [[دنیا]] روی آورده‌اند، نمک‌نشناسند و بی‌وفا؛ چه [[صاحب]] [[نعمت]] را رها کرده به [[نعمت]] زودگذر او اکتفا کرده‌اند.
-#'''[[دشمنی]] با [[صالحان]]:''' اینان با هر چه در مقابل دنیای پست آنان بایستد، [[دشمنی]] می‌ورزند. این مطلب از [[دشمنی]] با [[اولیاء]] [[خدا]] آغاز، و به [[دشمنی]] با [[انبیاء]]{{عم}}، و سرانجام به [[دشمنی]] با خود [[حضرت]] [[حق]] خواهد انجامید. [[قرآن کریم]] به‌وضوح بر این مطلب [[گواهی]] داده است: {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَرَ الْإِنْسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ}}<ref>«و آیا آدمی ندیده است که ما او را از نطفه‌ای آفریده‌ایم و ناگاه ستیزه‌جویی آشکار است؟» سوره یس، آیه ۷۷.</ref>
+#'''[[دشمنی]] با [[صالحان]]:''' اینان با هر چه در مقابل دنیای پست آنان بایستد، [[دشمنی]] می‌ورزند. این مطلب از [[دشمنی]] با [[اولیاء]] [[خدا]] آغاز، و به [[دشمنی]] با [[انبیاء]]{{عم}}، و سرانجام به [[دشمنی]] با خود [[حضرت حق]] خواهد انجامید. [[قرآن کریم]] به‌وضوح بر این مطلب [[گواهی]] داده است: {{متن قرآن|أَوَلَمْ يَرَ الْإِنْسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ}}<ref>«و آیا آدمی ندیده است که ما او را از نطفه‌ای آفریده‌ایم و ناگاه ستیزه‌جویی آشکار است؟» سوره یس، آیه ۷۷.</ref>
-#'''[[مبتلا]] شدن به [[جهل]] مرکّب:''' [[دنیا]] پرستان به [[جهل]] مرکّب نیز دچار می‌شوند؛‌ چه [[دنیا]] را پایان همّت خود قرار داده حتّی آن را به [[دعا]] از [[حضرت]] [[حق]] طلب می‌نمایند: {{متن قرآن|وَيَدْعُ الْإِنْسَانُ بِالشَّرِّ دُعَاءَهُ بِالْخَيْرِ وَكَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا}}<ref>«و آدمی بدی را چنان فرا می‌خواند که نیکی را و آدمی شتابگر است» سوره اسراء، آیه ۱۱.</ref>
+#'''[[مبتلا]] شدن به [[جهل]] مرکّب:''' [[دنیا]] پرستان به [[جهل]] مرکّب نیز دچار می‌شوند؛‌ چه [[دنیا]] را پایان همّت خود قرار داده حتّی آن را به [[دعا]] از [[حضرت حق]] طلب می‌نمایند: {{متن قرآن|وَيَدْعُ الْإِنْسَانُ بِالشَّرِّ دُعَاءَهُ بِالْخَيْرِ وَكَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا}}<ref>«و آدمی بدی را چنان فرا می‌خواند که نیکی را و آدمی شتابگر است» سوره اسراء، آیه ۱۱.</ref>
 #'''عجول بودن:''' آنان [[نور]] [[عقل]] را در خود خاموش می‌سازند؛ از این رو به [[بیماری]] [[عجله]] [[مبتلا]] شده در بیشتر موارد، آنچه [[ناپسند]] است را برای خود درخواست می‌نمایند: {{متن قرآن| وَكَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا}}<ref>«و آدمی شتابگر است» سوره اسراء، آیه ۱۱.</ref>
 #'''[[مبتلا]] شدن به بُخل:''' [[دنیا پرستی]] آنان را از [[مصرف]] [[اموال]] خود در موارد [[واجب]] و [[مستحب]] باز داشته، به بُخل دچار می‌شوند؛ از این رو [[شیطان]] بر آنان [[غلبه]] کرده به [[رذیلت]] [[اتراف]] دچارشان می‌سازد. هم بر این اساس [[ثروت]] خود را در آنچه [[خداوند]] بدان [[راضی]] نیست خرج می‌کنند، امّا انفاقات [[واجب]] و مستحبّ خود - که [[بهشت]] را برایشان از پی خواهد داشت-، ترک می‌نمایند: {{متن قرآن|وَأَصْحَابُ الشِّمَالِ مَا أَصْحَابُ الشِّمَالِ فِي سَمُومٍ وَحَمِيمٍ وَظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍ لَا بَارِدٍ وَلَا كَرِيمٍ إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَلِكَ مُتْرَفِينَ وَكَانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنْثِ الْعَظِيمِ }}<ref>«و چپیان، کیانند چپیان؟ در تفبادی و آبی داغند و سایه‌ای از دود بسیار سیاه که نه سرد است و نه خوش چرا که اینان پیش از آن، نازپرورد بودند و بر گناه بزرگ پای می‌فشردند » سوره واقعه، آیه ۴۱-۴۶.</ref>.
 #'''نپذیرفتن [[حق]]:''' آنان به جدال با [[حق]] برخاسته از پذیرش آن سرباز می‌زنند: {{متن قرآن|ٍ وَكَانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا}}<ref>«و آدمی از هر چیزی پرخاشگرتر است» سوره کهف، آیه ۵۴.</ref>.
 #'''[[ابتلاء]] به [[خشم خداوند]]:''' دنیاپرستان به هیچ قید شرعی و یا [[عقلی]] در [[دنیا]] تن نمی‌دهند، بلکه خواهان آنند که [[دنیا]] را به تمامی در برگیرند. از این رو از [[حکم عقل]] و [[شرع]] سرباز می‌زنند؛ و روشن است که نتیجه این عمل چیزی جز [[خشم]] خداوندی نیست!: {{متن قرآن|بَلْ يُرِيدُ الْإِنْسَانُ لِيَفْجُرَ أَمَامَهُ}}<ref>«بلکه آدمی بر آن است که در آینده خویش، (نیز) گناه ورزد» سوره قیامه، آیه ۵.</ref>.
-#'''عرض اندام در برابر او - جلّ وعلا -:''' [[طغیان]] در برابر [[خداوند]] از پی خُلق پیشین [[ظهور]] می‌کند، و اینان به دام [[خوی]] [[فرعونی]] خویش می‌افتند؛ از این رو در مقابل [[حضرت]] [[حق]] نیز عرض اندام می‌نمایند تا [[دنیا]] را به‌دست آورده برای خویش نگاه دارند: {{متن قرآن|كَلَّا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَيَطْغَى}}<ref>«حاشا؛ انسان سرکشی می‌ورزد،» سوره علق، آیه ۶.</ref>.
+#'''عرض اندام در برابر او - جلّ وعلا -:''' [[طغیان]] در برابر [[خداوند]] از پی خُلق پیشین [[ظهور]] می‌کند، و اینان به دام [[خوی]] [[فرعونی]] خویش می‌افتند؛ از این رو در مقابل [[حضرت حق]] نیز عرض اندام می‌نمایند تا [[دنیا]] را به‌دست آورده برای خویش نگاه دارند: {{متن قرآن|كَلَّا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَيَطْغَى}}<ref>«حاشا؛ انسان سرکشی می‌ورزد،» سوره علق، آیه ۶.</ref>.
 #'''[[سختی]] و مشقّت دائمی:''' آنان دائماً در [[سختی]] و مشقّت به‌سر می‌برند، نه از آن رو که در پی جمع مالند، بلکه از آن رو که [[طبیعت]] [[دنیا]] همچون جهنّم است؛ و در پی آن بودن، [[آدمی]] را خواه ناخواه در این جهنّم نگاه می‌دارد: {{متن قرآن|وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكَافِرِينَ}}<ref>«و دوزخ فراگیرنده کافران است» سوره توبه، آیه ۴۹.</ref>.
 #'''بازماندن از نیکی‌ها:''' اینان چون [[دل]] بر [[دنیا]] نهاده‌اند، از انجام تمامی خیرات باز می‌مانند؛ چه [[دنیاپرستی]] آنان را به این [[گمان]] [[مبتلا]] می‌سازد، که تمامی [[دنیا]] برای آنان آفریده شده، نه آنکه آنان برای [[خدمت]] به خویشتن، [[خداوند]] و هم‌نوع آفریده شده‌اند: {{متن قرآن|لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَمَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّهُ}}<ref>«توانگر باید از توانگری خویش و آنکه روزی بر او تنگ شده از آنچه خدا به وی داده است هزینه کند» سوره طلاق، آیه ۷.</ref>
@@ خط ۳۸: / خط ۳۸: @@
 #'''[[مخالفت]] صریح با [[پیامبران]]:''' کلمه "مَلَأ" در [[قرآن کریم]] در سی مورد به‌کار رفته، و در تمامی این موارد، مراد از آن کسانی هستند که به حبّ [[دنیا]] گرفتار شده، با [[پیامبران]]{{صل}} به [[مخالفت]] برخاسته‌اند. *بررسی این موارد، نشان می‌دهد که هر [[آزار]] و اذیّتی که متوجّه [[انبیاء]] عظام شده است، تنها از [[ناحیه]] اینان بوده است و بس.
 *[[دنیا پرستی]] [[آدمی]] را به این ورطه هولناک انداخته، او را در شما ملأ [[قرآنی]] در می‌آورد: {{متن قرآن|قَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ}}<ref>«سرکردگان قوم او گفتند: بی‌گمان ما تو را در گمراهی آشکاری می‌بینیم» سوره اعراف، آیه ۶۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۶۵-۲۷۱.</ref>.
-*این نوزده مورد را، می‌توان بخشی از نتائج [[دنیاپرستی]] دانست. حال به این نکته توجّه می‌کنیم که [[آدمی]] [[ودیعه]] [[خداوند]] در این دنیاست؛ و او را هیچ ارزشی جز از رضای [[حضرت]] [[حق]] - که از [[بهشت]] نیز [[برتر]] است-، نیست: {{متن قرآن|يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً * فَادْخُلِي فِي عِبَادِي * وَادْخُلِي جَنَّتِي}}<ref>«ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!* آنگاه، در جرگه بندگان من درآی! * و به بهشت من پا بگذار!» سوره فجر، آیه ۲۷-۳۰.</ref>. چه او به تمامی اسماء و [[صفات الهی]] [[آگاه]] بوده [[مظهر]] آن است: {{متن قرآن|وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا}}<ref>«و همه نام‌ها را به آدم آموخت» سوره بقره، آیه ۳۱.</ref>. و به این واسطه، اشرف مخلوقات [[حضرت]] [[حق]] می‌باشد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷۱-۲۷۲.</ref>.
+*این نوزده مورد را، می‌توان بخشی از نتائج [[دنیاپرستی]] دانست. حال به این نکته توجّه می‌کنیم که [[آدمی]] [[ودیعه]] [[خداوند]] در این دنیاست؛ و او را هیچ ارزشی جز از رضای [[حضرت حق]] - که از [[بهشت]] نیز [[برتر]] است-، نیست: {{متن قرآن|يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً * فَادْخُلِي فِي عِبَادِي * وَادْخُلِي جَنَّتِي}}<ref>«ای روان آرمیده! * به سوی پروردگارت خرسند و پسندیده بازگرد!* آنگاه، در جرگه بندگان من درآی! * و به بهشت من پا بگذار!» سوره فجر، آیه ۲۷-۳۰.</ref>. چه او به تمامی اسماء و [[صفات الهی]] [[آگاه]] بوده [[مظهر]] آن است: {{متن قرآن|وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا}}<ref>«و همه نام‌ها را به آدم آموخت» سوره بقره، آیه ۳۱.</ref>. و به این واسطه، اشرف مخلوقات [[حضرت حق]] می‌باشد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۲۷۱-۲۷۲.</ref>.
 *با این بیان، آیا [[پسندیده]] است که [[آدمی]] خود را به دنیای [[پست]] فروخته از [[بهشت]] رضای [[حضرت]] [[دوست]] دست کشد؟!، و خود را به [[دوزخ]] سوزان [[دنیا]] و [[آخرت]] [[مبتلا]] سازد؟!.
 *[[دنیا]] [[دوستی]] نیز خود مراتبی دارد، که [[قبح]] آن به‌حسب این مراتب شدید و یا کمتر می‌شود.
@@ خط ۴۶: / خط ۴۶: @@
 ==انواع [[دنیادوستی]] غیر مطلق==
-#'''[[دنیادوستی]] برای استفاده از آن در راه [[خداوند متعال]]:''' در این صورت، [[دنیا]] هم‌چون قلمی است که نویسنده با آن به [[نوشتن]] مطالب خویش می‌پردازد؛ چه او را هیچ هدفی از به‌کارگیری قلم جز از [[نوشتن]] نیست. پر واضح است که در اینجا [[قلب]] راگرایشی به [[دنیا]] نبوده، آن را تنها برای تحصیل رضای [[حضرت]] [[حق]] به‌کار می‌برد و بس.
+#'''[[دنیادوستی]] برای استفاده از آن در راه [[خداوند متعال]]:''' در این صورت، [[دنیا]] هم‌چون قلمی است که نویسنده با آن به [[نوشتن]] مطالب خویش می‌پردازد؛ چه او را هیچ هدفی از به‌کارگیری قلم جز از [[نوشتن]] نیست. پر واضح است که در اینجا [[قلب]] راگرایشی به [[دنیا]] نبوده، آن را تنها برای تحصیل رضای [[حضرت حق]] به‌کار می‌برد و بس.
 #'''خویشتن [[دوستی]]:''' پیش از این، درباره این صفت [[رذیلت]] سخن داشتیم و به [[حجاب]] بودن آن نیز اشاره کردیم. این مرتبه نیز در شمار مراتب [[دنیا]] [[دوستی]] است، هرچند- همان‌گونه که پیش از این گفتیم- حرکت برای زدودن این [[رذیلت]] از [[نفس]]، هم [[واجب]] است و هم بسیار مشکل.
 #'''علاقمندی به مقدار لازم از مادّیات [[دنیا]] برای [[زندگی]] عادیِ انسانی:''' این مقدار، هرچند برای حیات [[آدمی]] ضروری است، امّا علاقه‌مندی به آن نیز در شمار مراتب ناشایست [[دنیادوستی]] بوده، [[دل]] نبستن به آن برای سالکان [[راه کمال]] سخت لازم است و بایسته.