جز
جایگزینی متن - '[اخلاق]] نیک' به 'اخلاق نیک'
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
==نویسنده: آقای ظرافتی== | |||
==پاسخ اجمالی== | ==پاسخ اجمالی== | ||
==[[ابعاد انتظار]] و [[منتظر]]== | ==[[ابعاد انتظار]] و [[منتظر]]== | ||
*[[انتظار]] به مفهوم مذهبی آن، نوعی پیشروی و استقبال از [[آینده]] بوده و دارای ابعاد گوناگونی از قبیل [[فلسفی]]، [[اجتماعی]]، [[سیاسی]]، [[فرهنگی]] و [[اقتصادی]] و... است. توجه به این ابعاد، برای کسی که میداند در [[فرهنگ]] [[اسلام]] و [[شیعه]]، چه مقدار به [[انتظار]] اهمیت داده شده، ضروری است؛ به همین [[دلیل]] صاحبان [[ادیان]] و [[مذاهب]]، [[فیلسوفان]]، جامعهشناسان، روانشناسان و طرفداران احزاب و مکاتب، هر کدام با دید و نگرشی خاص دربارۀ آن بحث کردهاند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۹-۳۰. </ref>. | *[[انتظار]] به مفهوم مذهبی آن، نوعی پیشروی و استقبال از [[آینده]] بوده و دارای ابعاد گوناگونی از قبیل [[فلسفی]]، [[اجتماعی]]، [[سیاسی]]، [[فرهنگی]] و [[اقتصادی]] و... است. توجه به این ابعاد، برای کسی که میداند در [[فرهنگ]] [[اسلام]] و [[شیعه]]، چه مقدار به [[انتظار]] اهمیت داده شده، ضروری است؛ به همین [[دلیل]] صاحبان [[ادیان]] و [[مذاهب]]، [[فیلسوفان]]، جامعهشناسان، روانشناسان و طرفداران احزاب و مکاتب، هر کدام با دید و نگرشی خاص دربارۀ آن بحث کردهاند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۹-۳۰. </ref>. | ||
خط ۱۸: | خط ۲۰: | ||
*[[انتظار]] دارای آثار [[عظیم]] و شگفت روانی و [[تربیتی]] است<ref>ر.ک. اعرافی، علی رضا، انتظار با نگاه تربیتی، ص۱۷.</ref> که شخص [[منتظِر]] را وادار میکند تا به تقویت حیات روحی و روانی و جسمی خود و کسب [[فضیلتهای اخلاقی]] روی آورد<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲. </ref> تا در کوران حوادث و ناملایمات از پا نیفتد، و ظرفیت وجودی خود را برابر [[گرفتاریها]] و مشکلات بالا ببرد<ref>ر.ک. حیدرینیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۳۳-۴۳.</ref>. یکی از [[یاران امام]] [[باقر]] {{ع}} پرسید: «[[فرج]] شما چه هنگام است؟ آن [[حضرت]] فرمود: هرگز، هرگز، [[فرج]] ما نمیرسد، تا اینکه [[غربال]] شوید، و باز هم [[غربال]] شوید، و باز هم [[غربال]] شوید تا کدورتها، رفته [[صفا]] بماند»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ{{ع}}مَتَی یَکُونُ فَرَجُکُمْ فَقَالَ هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ لَا یَکُونُ فَرَجُنَا حَتَّی تُغَرْبَلُوا ثُمَّ تُغَرْبَلُوا ثُمَّ تُغَرْبَلُوا یَقُولُهَا ثَلَاثاً حَتَّی یُذْهِبَ [اللَّهُ تَعَالَی] الْکَدِرَ وَ یُبْقِیَ الصَّفْو}}؛ الغیبه طوسی، ص ۳۳۹.</ref> پس [[منتظر]] در این دوران پر مخاطره، با [[درک]] [[قدر]] و [[منزلت]] خود، با سعۀ صدر، [[شناخت]] تمامی موانع و رعایت [[تقوا]]؛ روحیۀ خود را در [[پناه]] [[قرآن و عترت]] حفظ کرده، با [[نشاط]] و بالندگی، [[چشم به راه]] [[امام]] خوبان خواهد بود<ref>ر.ک. حیدرینیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۳۳-۴۳؛ نویسندگان، آفتاب مهر، ج۲، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۸.</ref>. | *[[انتظار]] دارای آثار [[عظیم]] و شگفت روانی و [[تربیتی]] است<ref>ر.ک. اعرافی، علی رضا، انتظار با نگاه تربیتی، ص۱۷.</ref> که شخص [[منتظِر]] را وادار میکند تا به تقویت حیات روحی و روانی و جسمی خود و کسب [[فضیلتهای اخلاقی]] روی آورد<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲. </ref> تا در کوران حوادث و ناملایمات از پا نیفتد، و ظرفیت وجودی خود را برابر [[گرفتاریها]] و مشکلات بالا ببرد<ref>ر.ک. حیدرینیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۳۳-۴۳.</ref>. یکی از [[یاران امام]] [[باقر]] {{ع}} پرسید: «[[فرج]] شما چه هنگام است؟ آن [[حضرت]] فرمود: هرگز، هرگز، [[فرج]] ما نمیرسد، تا اینکه [[غربال]] شوید، و باز هم [[غربال]] شوید، و باز هم [[غربال]] شوید تا کدورتها، رفته [[صفا]] بماند»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ{{ع}}مَتَی یَکُونُ فَرَجُکُمْ فَقَالَ هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ لَا یَکُونُ فَرَجُنَا حَتَّی تُغَرْبَلُوا ثُمَّ تُغَرْبَلُوا ثُمَّ تُغَرْبَلُوا یَقُولُهَا ثَلَاثاً حَتَّی یُذْهِبَ [اللَّهُ تَعَالَی] الْکَدِرَ وَ یُبْقِیَ الصَّفْو}}؛ الغیبه طوسی، ص ۳۳۹.</ref> پس [[منتظر]] در این دوران پر مخاطره، با [[درک]] [[قدر]] و [[منزلت]] خود، با سعۀ صدر، [[شناخت]] تمامی موانع و رعایت [[تقوا]]؛ روحیۀ خود را در [[پناه]] [[قرآن و عترت]] حفظ کرده، با [[نشاط]] و بالندگی، [[چشم به راه]] [[امام]] خوبان خواهد بود<ref>ر.ک. حیدرینیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۳۳-۴۳؛ نویسندگان، آفتاب مهر، ج۲، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۸.</ref>. | ||
===بعد [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] [[انتظار]]=== | ===بعد [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] [[انتظار]]=== | ||
*[[بشریت]] [[انتظار]] دارد اصول و مبانی [[اخلاقی]] براساس قواعد [[الهی]] باشد که در سایۀ آن رشد و [[صلاح]] پدید آید، [[مفاسد]] و آلودگیها از [[جامعه]] رخت بر بندند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. [[انتظار مهدی]] {{ع}} در [[حقیقت]]، [[انتظار]] تحقق همۀ این [[خوبیها]] و برآورده شدن آرمانهای [[فطری]] همۀ [[انسان]] هاست<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref>. [[انتظار]] موجب میشود [[منتظِر]] هم به ساختن خود و هم به سامان دادن [[جامعه]] [[همت]] میگمارد<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: «هر کس خوش دارد در شمار [[یاران قائم]] باشد، باید در [[عصر انتظار]]، [[مظهر]] [[اخلاق | *[[بشریت]] [[انتظار]] دارد اصول و مبانی [[اخلاقی]] براساس قواعد [[الهی]] باشد که در سایۀ آن رشد و [[صلاح]] پدید آید، [[مفاسد]] و آلودگیها از [[جامعه]] رخت بر بندند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. [[انتظار مهدی]] {{ع}} در [[حقیقت]]، [[انتظار]] تحقق همۀ این [[خوبیها]] و برآورده شدن آرمانهای [[فطری]] همۀ [[انسان]] هاست<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref>. [[انتظار]] موجب میشود [[منتظِر]] هم به ساختن خود و هم به سامان دادن [[جامعه]] [[همت]] میگمارد<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: «هر کس خوش دارد در شمار [[یاران قائم]] باشد، باید در [[عصر انتظار]]، [[مظهر]] [[[اخلاق نیک]] اسلامی باشد، اگر او پیش از [[قیام قائم]] {{ع}} درگذرد، [[پاداش]] او مانند کسانی است که [[قائم]] را [[درک]] کرده، به حضور او میرسند»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سُرَّ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا}}؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۴۰.</ref>. لذا یک [[منتظر]]، با [[اخلاق]] اسلامی و زیبای خود، بیانگر روی خوش و معطر [[امام زمان]] در [[جامعه]] خواهد بود<ref>ر.ک. نویسندگان، آفتاب مهر، ج۲، ص ۱۰۴ - ۱۰۸. </ref>. | ||
===بعد [[سیاسی]] [[انتظار]]=== | ===بعد [[سیاسی]] [[انتظار]]=== | ||
*[[انسانها]] خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] فریبند. حاکمی را میطلبند که بتواند ارزشهای انسانی را در [[جهان]] [[حاکم]] سازد، [[ظلم]] و اختناق را نفی کند، به طرد [[استکبار]] و | *[[انسانها]] خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] فریبند. حاکمی را میطلبند که بتواند ارزشهای انسانی را در [[جهان]] [[حاکم]] سازد، [[ظلم]] و اختناق را نفی کند، به طرد [[استکبار]] و استعباد بپردازد. [[انسانها]] خواستار سیاستی [[الهی]] و [[حکومتی]] [[واحد]] هستند، سیاستی که حد و مرز جغرافیایی نشناسد و [[حکومتی]] که مخصوص تیپ و نژادی خاص نباشد. همه در زیر لوای واحدی گرد هم آیند و [[رهبر]] و راهنمایشان [[قانون]] واحدی باشد<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. [[انتظار]]، با توجه به نقش سازنده و کارآمد آن در سازماندهی و [[مدیریت]] [[سیاسی]] [[جامعه]]، دارای نقشی تأثیر گذار در تغییر و [[اصلاح]] [[نظام سیاسی]] است<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref> و [[منتظر]] [[دولت کریمه]] نباید خود را از حضور [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] [[محروم]] نماید. تا اشخاص غیر [[معتقد]] [[مسند]] امور را به دست گیرند و موجب [[انحراف]] [[جامعه]] شوند<ref>ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.</ref>. | ||
===[[بعد اقتصادی]] [[انتظار]]=== | ===[[بعد اقتصادی]] [[انتظار]]=== | ||
*حراست از [[فرهنگ دینی]] و [[اسلامی]] و [[مرزبانی]] اندیشۀ [[اسلامی]] و زنده نگه داشتن آن و [[تبلیغ]] این [[فرهنگ]] پویا، بدون پشتوانۀ [[مالی]] و [[اقتصادی]] امکانپذیر نیست و به همین جهت [[منتظران]] باید با سعی و تلاش در عرصههای مختلف [[صنعت]]، [[کشاورزی]] و... این [[آرزو]] و خواست را تحقق بخشند<ref>ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.</ref>. در جنبۀ [[اقتصادی]]، [[امیدها]] و [[انتظارها]] متوجه تعدیل عادلانۀ [[ثروت]] است تا فواصل طبقاتی از میان برداشته شود و کسب و [[تجارت]]، برای همگان یکسان باشد. وضع آن چنان نباشد که میلیاردر و خاکنشین داشته باشیم. یکی در کاخ [[زندگی]] کند و دیگری در زاغهای. [[انتظار]] این است که کشورهای [[قوی]] برای [[تصرف]] بازار فروش، برای فروش کالاهای خود و برای فروش اسلحههای سرد و گرم دست به حمله تجاوزکارانه نزنند، [[ملتها]] را مجبور به خرید و فروش نکنند. وضع چنان نباشد که کشوری را [[مصرف]] کنندۀ صرف و در نتیجه برای همیشه برده نمایند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | *حراست از [[فرهنگ دینی]] و [[اسلامی]] و [[مرزبانی]] اندیشۀ [[اسلامی]] و زنده نگه داشتن آن و [[تبلیغ]] این [[فرهنگ]] پویا، بدون پشتوانۀ [[مالی]] و [[اقتصادی]] امکانپذیر نیست و به همین جهت [[منتظران]] باید با سعی و تلاش در عرصههای مختلف [[صنعت]]، [[کشاورزی]] و... این [[آرزو]] و خواست را تحقق بخشند<ref>ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.</ref>. در جنبۀ [[اقتصادی]]، [[امیدها]] و [[انتظارها]] متوجه تعدیل عادلانۀ [[ثروت]] است تا فواصل طبقاتی از میان برداشته شود و کسب و [[تجارت]]، برای همگان یکسان باشد. وضع آن چنان نباشد که میلیاردر و خاکنشین داشته باشیم. یکی در کاخ [[زندگی]] کند و دیگری در زاغهای. [[انتظار]] این است که کشورهای [[قوی]] برای [[تصرف]] بازار فروش، برای فروش کالاهای خود و برای فروش اسلحههای سرد و گرم دست به حمله تجاوزکارانه نزنند، [[ملتها]] را مجبور به خرید و فروش نکنند. وضع چنان نباشد که کشوری را [[مصرف]] کنندۀ صرف و در نتیجه برای همیشه برده نمایند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | ||
خط ۵۸: | خط ۶۰: | ||
#[[اطاعت]] و [[تقوا]]: کسی که حدود را میشناسد و تکلیفش را میداند و به این [[تکلیف]] میخواهد عمل کند، دیگر فشاری ندارد، بلکه در [[جایگاه]] امن نشسته است: {{متن قرآن|إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٍ}}<ref>«پرهیزگاران در جایگاهی امنند،» سوره دخان، آیه ۵۱.</ref>. همچنین مطالعه آفاق و انفس هم آیهها و نشانههایی را در پی دارد و مایههای [[فکری]] و روحی [[انسان]] را [[استحکام]] میبخشد<ref>ر.ک. حیدرینیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۳۳-۴۳.</ref>. | #[[اطاعت]] و [[تقوا]]: کسی که حدود را میشناسد و تکلیفش را میداند و به این [[تکلیف]] میخواهد عمل کند، دیگر فشاری ندارد، بلکه در [[جایگاه]] امن نشسته است: {{متن قرآن|إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٍ}}<ref>«پرهیزگاران در جایگاهی امنند،» سوره دخان، آیه ۵۱.</ref>. همچنین مطالعه آفاق و انفس هم آیهها و نشانههایی را در پی دارد و مایههای [[فکری]] و روحی [[انسان]] را [[استحکام]] میبخشد<ref>ر.ک. حیدرینیک، مجید، نگاهی دوباره به انتظار، ص ۳۳-۴۳.</ref>. | ||
===بعد [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] [[انتظار]]=== | ===بعد [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] [[انتظار]]=== | ||
*[[انتظار]]: [[بشریت]] [[انتظار]] دارد اصول و مبانی [[اخلاقی]] براساس قواعد [[الهی]] باشد که به همه جوانب و ابعاد [[انسان]] احاطه دارد. در سایه آن رشد و [[صلاح]] پدید میآید، [[مفاسد]] و آلودگیها، پرستشهای نابجا از [[جامعه]] رخت بر میبندند. قواعد [[اخلاقی]] به تناسب روز رنگ و چهره عوض نکنند و براساس آنچه که روز و مد روز آن را تائید میکنند نباشد<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. [[انتظار امام مهدی]] {{ع}} در [[حقیقت]]، [[انتظار]] تحقق همۀ [[خوبیها]] و برآورده شدن آرمانهای همۀ [[انسان]] هاست. در این [[انتظار]]، [[بشر]] [[چشم به راه]] تحقق آرمانهایی است که بر اساس [[فطرت]] [[پاک]] خدایی، در آرزوی آن بوده، اما هیچگاه به صورت کامل به آن دست نیافته است. [[انتظار ظهور]] [[مهدی]] {{ع}} تحقق [[آرمان]] سترگی است که هیچ جایگزینی ندارد و در طول [[تاریخ]]، [[پیامبران الهی]] {{ع}} نوید آن را دادهاند و [[بشر]] قرنها [[منتظر]] بوده است تا شاید [[وعده الهی]] فرا رسد و همۀ آرزوهای بلند و دیرین انسانی، به بار نشیند<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref>. [[انتظار]] به همۀ [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت میدهد. [[منتظر]] باید در میدان عمل بکوشد تا [[زمینههای ظهور]] [[دولت حق]] فراهم شود. بنابراین، [[منتظر]] در این بخش، هم به ساختن خود و هم به سامان دادن [[جامعه]] [[همت]] میگمارد<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: «هر کس خوش دارد در شمار [[یاران قائم]] باشد، باید در [[عصر انتظار]]، [[مظهر]] [[اخلاق | *[[انتظار]]: [[بشریت]] [[انتظار]] دارد اصول و مبانی [[اخلاقی]] براساس قواعد [[الهی]] باشد که به همه جوانب و ابعاد [[انسان]] احاطه دارد. در سایه آن رشد و [[صلاح]] پدید میآید، [[مفاسد]] و آلودگیها، پرستشهای نابجا از [[جامعه]] رخت بر میبندند. قواعد [[اخلاقی]] به تناسب روز رنگ و چهره عوض نکنند و براساس آنچه که روز و مد روز آن را تائید میکنند نباشد<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. [[انتظار امام مهدی]] {{ع}} در [[حقیقت]]، [[انتظار]] تحقق همۀ [[خوبیها]] و برآورده شدن آرمانهای همۀ [[انسان]] هاست. در این [[انتظار]]، [[بشر]] [[چشم به راه]] تحقق آرمانهایی است که بر اساس [[فطرت]] [[پاک]] خدایی، در آرزوی آن بوده، اما هیچگاه به صورت کامل به آن دست نیافته است. [[انتظار ظهور]] [[مهدی]] {{ع}} تحقق [[آرمان]] سترگی است که هیچ جایگزینی ندارد و در طول [[تاریخ]]، [[پیامبران الهی]] {{ع}} نوید آن را دادهاند و [[بشر]] قرنها [[منتظر]] بوده است تا شاید [[وعده الهی]] فرا رسد و همۀ آرزوهای بلند و دیرین انسانی، به بار نشیند<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref>. [[انتظار]] به همۀ [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت میدهد. [[منتظر]] باید در میدان عمل بکوشد تا [[زمینههای ظهور]] [[دولت حق]] فراهم شود. بنابراین، [[منتظر]] در این بخش، هم به ساختن خود و هم به سامان دادن [[جامعه]] [[همت]] میگمارد<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: «هر کس خوش دارد در شمار [[یاران قائم]] باشد، باید در [[عصر انتظار]]، [[مظهر]] [[[اخلاق نیک]] اسلامی باشد. اگر او پیش از [[قیام قائم]] {{ع}} در گذرد، [[پاداش]] او مانند کسانی است که [[قائم]] را [[درک]] کرده، به حضور او میرسند»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سُرَّ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا}}؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۴۰.</ref>. لذا یک [[منتظر]]، با [[اخلاق]] اسلامی و زیبای خود، بیانگر روی خوش و معطر [[امام زمان]] در [[جامعه]] خواهد بود<ref>ر.ک. نویسندگان، آفتاب مهر، ج۲، ص ۱۰۴ - ۱۰۸.</ref>. | ||
===بعد [[سیاسی]] [[انتظار]]=== | ===بعد [[سیاسی]] [[انتظار]]=== | ||
*[[انسانها]] خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] فریبند. حاکمی را میطلبند که در طریق [[خدمت | *[[انسانها]] خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] فریبند. حاکمی را میطلبند که در طریق [[خدمت به مردم]] و از خود [[مردم]] باشد. بتواند ارزشهای انسانی را در [[جهان]] [[حاکم]] سازد، [[ظلم]] و اختناق را نفی کند، به طرد [[استکبار]] و استعباد بپردازد. [[انسانها]] خواستار [[نظامی]] هستند که در آن ضعیف و [[قوی]] به یک چشم دیده شوند، روابط ملی براساس [[انسانیت]] و [[تقوا]] و [[صلح]] و [[عدالت]] و روابط خارجی براساس [[حسن]] همجواری و رعایت به [[حقوق]] [[انسانها]] باشد. استعمارها و استثمارها از [[جامعه]] ریشهکن شوند، ابرقدرتها مطامع خویش را در کشورهای ضعیف جستجو نکنند. [[انسانها]] خواستار سیاستی [[الهی]] و [[حکومتی]] [[واحد]] هستند، سیاستی که حد و مرز جغرافیایی نشناسد و [[حکومتی]] که مخصوص تیپ و نژادی خاص نباشد. همه در زیر لوای واحدی گرد هم آیند و [[رهبر]] و راهنمایشان [[قانون]] واحدی باشد. [[بشریت]] خواستار آن است که [[حکومتی]] تشکیل شود که در آن [[حق]] وتو نباشد، تحریمهای [[اقتصادی]] به خاطر وصول به اهداف توسعه طلبانهشان صورت نگیرد، امپریالیزم [[فرهنگی]] جای پایی نداشته باشد، به ضعیف بدان گونه نظر شود که به [[قوی]] و به سیاه همانگونه [[عنایت]] شود که به سفید. بحث از مسألۀ منطقه و نژاد نباشد و سخن از رجزخوانیها و معرکهگیریها و حملههای [[نظامی]] ابرقدرتان به میان نیاید<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | ||
*[[انتظار]]، با توجه به نقش سازنده و کارآمد آن در سازماندهی و [[مدیریت]] [[سیاسی]] [[جامعه]]، دارای نقشی تأثیر گذار در تغییر و [[اصلاح]] [[نظام سیاسی]] است. از این نظر اندیشۀ [[انتظار]] به [[دلیل]] [[استحکام]] مبانی [[اعتقادی]] و نیز بنا به تقابل ذاتی آن با [[ظلم]] و نفی [[حاکمیت]] [[جور]] در هر زمان، تمامی سازوکارهای لازم را برای [[اصلاح]] و تغییر نظامهای [[سیاسی]] [[اجتماعی]] غیر [[اسلامی]] داراست<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref>. | *[[انتظار]]، با توجه به نقش سازنده و کارآمد آن در سازماندهی و [[مدیریت]] [[سیاسی]] [[جامعه]]، دارای نقشی تأثیر گذار در تغییر و [[اصلاح]] [[نظام سیاسی]] است. از این نظر اندیشۀ [[انتظار]] به [[دلیل]] [[استحکام]] مبانی [[اعتقادی]] و نیز بنا به تقابل ذاتی آن با [[ظلم]] و نفی [[حاکمیت]] [[جور]] در هر زمان، تمامی سازوکارهای لازم را برای [[اصلاح]] و تغییر نظامهای [[سیاسی]] [[اجتماعی]] غیر [[اسلامی]] داراست<ref>ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۹.</ref>. | ||
*[[منتظر]] [[دولت کریمه]] نمیتواند خود را از حضور [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] [[محروم]] نماید. در صورت [[غیبت]] او از صحنههای [[سیاسی]] و [[اجتماعی]]، جا برای اشخاص غیرمعتقد باز میشود و کسانی [[مسند]] امور را به دست خواهند گرفت که موجب [[انحراف]] [[جامعه]] میشوند<ref>ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.</ref>. | *[[منتظر]] [[دولت کریمه]] نمیتواند خود را از حضور [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] [[محروم]] نماید. در صورت [[غیبت]] او از صحنههای [[سیاسی]] و [[اجتماعی]]، جا برای اشخاص غیرمعتقد باز میشود و کسانی [[مسند]] امور را به دست خواهند گرفت که موجب [[انحراف]] [[جامعه]] میشوند<ref>ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.</ref>. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۷: | ||
*[[انتظار]] نه تنها در [[زندگی فردی]] [[منتظر]]، مؤثر است که در حوزۀ رابطۀ فرد با [[جامعه]] نیز مطرح و برنامه دارد و او را به تأثیرگذاری مثبت در [[جامعه]] وا میدارد. از آنجا که [[شرط ظهور]] [[دولت حق]]، [[آمادگی]] جمعی است، هر کس به اندازۀ [[توان]] خود برای [[اصلاح جامعه]] میکوشد و در برابر ناهنجاریهای [[اجتماعی]]، ساکت و بیتفاوت نمیماند؛ چرا که [[منتظر]] [[مصلح جهانی]] در [[اندیشه]] و عمل، مسیر [[صلاح]] و [[راستی]] را طی میکند<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | *[[انتظار]] نه تنها در [[زندگی فردی]] [[منتظر]]، مؤثر است که در حوزۀ رابطۀ فرد با [[جامعه]] نیز مطرح و برنامه دارد و او را به تأثیرگذاری مثبت در [[جامعه]] وا میدارد. از آنجا که [[شرط ظهور]] [[دولت حق]]، [[آمادگی]] جمعی است، هر کس به اندازۀ [[توان]] خود برای [[اصلاح جامعه]] میکوشد و در برابر ناهنجاریهای [[اجتماعی]]، ساکت و بیتفاوت نمیماند؛ چرا که [[منتظر]] [[مصلح جهانی]] در [[اندیشه]] و عمل، مسیر [[صلاح]] و [[راستی]] را طی میکند<ref>ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | ||
*در جنبۀ [[اجتماعی]]، [[انتظار]] این است که روابط انسانی بر [[جامعه]] [[حاکم]] گردد، [[مفاسد اخلاقی]]، سرقت، جنایت، آدمکشی، بهرهگیری، [[استثمار]] [[انسان]] از [[انسان]] از [[جامعه]] رخت بربندد. [[فضیلتها]] بر فضیحتها باز شناخته شده و طرد و محکوم کردند در [[جامعه]]، [[برادری]] و [[تعاون]] باشد، تضامن و تکافل [[اجتماعی]] جای پایی پیدا کند. [[انتظار]] این است که [[مفاسد اجتماعی]]، رذالتها، [[آشوبها]]، طنینهای نابجا و امواج تلاطمانگیز از میان برداشته شوند و روابط بر اساس تفاهم، [[همکاری]] و [[همیاری]] و [[خیرخواهی]] گردد. [[انسانها]] چون دشمنانی نباشند که روبروی هم قرار میگیرند، و رابطه مشتری و فروشنده چون رابطۀ دو خصم نسبت با هم نباشد و بالاخره در جنبۀ [[اجتماعی]] [[انتظار]] این است که عوامل اغواکننده در [[جامعه]] [[حق حیات]] نداشته باشند، وسایل ارتباط جمعی در طریق [[هدایت]] و رشد و ارتقاء [[مردم]] باشند، روزنامهها و کتب و مجلات به تنویر [[افکار]] بپردازند و از هر چه که مایۀ [[گمراهی]] و [[فساد]] و [[انحطاط]] است دور و برکنار گردند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | *در جنبۀ [[اجتماعی]]، [[انتظار]] این است که روابط انسانی بر [[جامعه]] [[حاکم]] گردد، [[مفاسد اخلاقی]]، سرقت، جنایت، آدمکشی، بهرهگیری، [[استثمار]] [[انسان]] از [[انسان]] از [[جامعه]] رخت بربندد. [[فضیلتها]] بر فضیحتها باز شناخته شده و طرد و محکوم کردند در [[جامعه]]، [[برادری]] و [[تعاون]] باشد، تضامن و تکافل [[اجتماعی]] جای پایی پیدا کند. [[انتظار]] این است که [[مفاسد اجتماعی]]، رذالتها، [[آشوبها]]، طنینهای نابجا و امواج تلاطمانگیز از میان برداشته شوند و روابط بر اساس تفاهم، [[همکاری]] و [[همیاری]] و [[خیرخواهی]] گردد. [[انسانها]] چون دشمنانی نباشند که روبروی هم قرار میگیرند، و رابطه مشتری و فروشنده چون رابطۀ دو خصم نسبت با هم نباشد و بالاخره در جنبۀ [[اجتماعی]] [[انتظار]] این است که عوامل اغواکننده در [[جامعه]] [[حق حیات]] نداشته باشند، وسایل ارتباط جمعی در طریق [[هدایت]] و رشد و ارتقاء [[مردم]] باشند، روزنامهها و کتب و مجلات به تنویر [[افکار]] بپردازند و از هر چه که مایۀ [[گمراهی]] و [[فساد]] و [[انحطاط]] است دور و برکنار گردند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | ||
== پاسخ جامع اجمالی== | |||
*[[انتظار]] به مفهوم مذهبی آن، نوعی پیشروی و استقبال از [[آینده]] بوده و دارای ابعاد گوناگونی از قبیل [[فلسفی]]، [[اجتماعی]]، [[سیاسی]]، [[فرهنگی]] و مذهبی است. توجه به این ابعاد، برای کسی که میداند در [[فرهنگ]] [[اسلام]] و [[شیعه]]، چه مقدار به [[انتظار]] اهمیت داده شده، ضروری است؛ به همین [[دلیل]] صاحبان [[ادیان]] و [[مذاهب]]، [[فیلسوفان]]، جامعهشناسان، روانشناسان، طرفداران احزاب و مکاتب، هر کدام با دید و نگرشی خاص دربارۀ آن بحث کردهاند<ref> ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶؛ حسینی خامنهای، سید علی، ما منتظریم و آفتاب در سایه، ص۱۵-۱۷.</ref>. | |||
*از طرفی، میتوان گفت [[انسان]] [[منتظر]] نیز از زوایای مختلف، دارای ابعاد گوناگون است؛ از سویی دارای بُعد نظری و عملی بوده و از سوی دیگر از بُعد فردی و [[اجتماعی]] برخوردار است و از زاویهای دیگر در کنار بُعد جسمی، بُعد روحی و روانی دارد؛ از همین رو [[انتظار]] [[موعود]] جهانی در همۀ ابعاد [[زندگی]] [[منتظِر]] تأثیر میگذارد<ref> ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | |||
*به طورکلی [[ابعاد انتظار]] را میتوان اینگونه بر شمرد: | |||
*'''نخست:''' [[ابعاد انتظار]] بر اساس ساحتها و زمینههای [[زندگی]] فرد و [[جامعه]]: | |||
# '''[[بعد فکری و اعتقادی انتظار]] ([[بعد علمی و معرفتی انتظار|بعد علمی و معرفتی]]):''' حراست از [[فرهنگ دینی]] و [[اسلامی]] و [[مرزبانی]] اندیشۀ [[اسلامی]] و زنده نگه داشتن آن از جمله [[ابعاد انتظار]] است<ref> ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹. </ref>. به نوعی، [[انتظار]] این است که امیدها و انتظارها متوجه تعدیل عادلانه [[ثروت]] باشد و فواصل طبقاتی از میان برداشته شوند و در بخش [[فرهنگی]] هم، [[بشریت]] [[انتظار]] آن را دارد که [[علوم]] و [[عالمان]]، [[متعهد]] باشند و تلاشها مصروف دانشی گردد که از آن نفعی برای [[جامعه]] برخیزد<ref> ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. در بُعد [[فکری]] که زیر بنای [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] است، مقولۀ [[انتظار]]، [[باورهای اساسی]] حیات [[آدمی]] را در حصار خود حفظ میکند<ref> ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. این بُعد میتواند شامل موارد زیر باشد: | |||
##'''[[اعتقاد به توحید]]:''' [[انتظار]] در ماهیت خود، [[انسان]] [[منتظِر]] را متوجّه خدای [[جهان]] میکند<ref> ر.ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۱۹۹، ۲۰۲.</ref>. | |||
##'''[[اعتقاد به نبوت]]:''' [[منتظران]] [[چشم به راه]] کسی هستند که در او، صفات و آثار [[پیامبر]] گرد آمده است<ref> ر.ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۱۹۹، ۲۰۲.</ref>. | |||
##'''[[اعتقاد به امامت]]:''' [[حضرت مهدی]]{{ع}}، [[وصی]] صدّیقین و [[خاتم ائمۀ طاهرین]]{{ع}} است و [[امامان]] پیشین یکایک او را یاد کردهاند<ref> ر.ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۱۹۹، ۲۰۲.</ref>. | |||
##'''[[اعتقاد به عدل]]:''' [[انتظار امام مهدی]]{{ع}}، [[انتظار ظهور]] [[عدل]] است؛ به گونه ای که او [[جهان]] آکنده از [[بیداد]] را از داد پر میسازد<ref> ر.ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۱۹۹، ۲۰۲.</ref>. | |||
##'''[[اعتقاد به معاد]]:''' در امر [[انتظار]]، اصل [[اعتقادی]] بسیار مهمِ، [[معاد]] و بازگشت مسئولانه به نزد [[خداوند]]، همواره حضور دارد<ref> ر.ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۱۹۹، ۲۰۲.</ref>. | |||
#'''[[بعد روحی و روانی انتظار]] ([[بعد معنوی و عرفانی انتظار|بعد معنوی و عرفانی]]):''' [[انتظار]]، شخص [[منتظِر]] را وادار میکند تا به تقویت حیات روحی و روانی و جسمی خود و کسب [[فضیلتهای اخلاقی]] روی آورد<ref> ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | |||
#'''[[بعد اخلاقی و تربیتی انتظار]]:''' [[انتظار]] باعث میشود [[منتظِر]] هم به ساختن خود و هم به سامان دادن [[جامعه]] [[همت]] میگمارد<ref> ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. | |||
#'''[[بعد سیاسی انتظار]]:''' [[انتظار]]، به [[انسان]] [[منتظِر]] میفهماند [[دولت کریمه]] نمیتواند خود را از حضور [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] [[محروم]] نماید<ref> ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹. </ref> و نیز به [[انسانها]] میآموزد خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] [[فریب]] باشند<ref> ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | |||
#'''[[بعد اقتصادی انتظار]]'''؛ | |||
#'''[[بعد نظامی و انتظامی انتظار]]'''؛ | |||
*'''دوم:''' [[ابعاد انتظار]] بر اساس [[تقسیم منتظران]] به فرد و [[جامعه]]: | |||
#'''[[بعد فردی انتظار]]'''؛ | |||
#'''[[بعد اجتماعی انتظار]]:''' [[انتظار]] نه تنها در [[زندگی فردی]] [[منتظر]] مؤثر است که در حوزۀ رابطۀ فرد با [[جامعه]] نیز مطرح و برنامه دارد و او را به تأثیرگذاری مثبت در [[جامعه]] وا میدارد<ref> ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.</ref>. در واقع، [[انتظار]] این است که [[مفاسد اجتماعی]]، رذالتها، [[آشوبها]]، طنینهای نابجا و امواج تلاطم انگیز از میان برداشته شوند و روابط بر اساس تفاهم، [[همکاری]] و [[همیاری]] و [[خیرخواهی]] گردد<ref> ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.</ref>. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{یادآوری پانویس}} | {{یادآوری پانویس}} | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} |