حارث محاربی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'خدای متعالی' به 'خدای متعال') |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[حارث]]<ref>اسباب النزول، ص ۲۹۱؛ البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.</ref> یا [[حرث]]<ref>الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴؛ تفسیر بیضاوی، ج ۴، ص ۳۵۳.</ref> یا [[وارث بن عمرو]]<ref> تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵؛ الدر المنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰؛ تفسیر مراغی، ج ۲۱، ص ۱۰۰.</ref> یا [[وارث بن عمارة]]<ref>البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.</ref> از تیره بنی مُحارِب بن خَصَفه ساکن نجد<ref> معجم البلدان، ج ۲، ص ۴۵.</ref> و از بیاباننشینان [[عدنانی]] [[قبیله]] [[بنی مازن بن منصور]] بود.<ref>الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰.</ref> بنی مازن از شاخههای قیس بن عیلان به شمار میروند.<ref>الانساب، ج ۵، ص ۱۶۵؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۰۷؛ الاعلام، ج ۵، ص ۲۵۶.</ref> حارث هنگام [[خشکسالی]] و در حالی که همسرش باردار بود [[خدمت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} رسید و درباره [[زمان]] [[برپایی قیامت]]، [[بارش باران]]، جنسیت حمل همسرش و [[محل]] [[مرگ]] خود و اینکه فردا چه اعمالی از او سر خواهد زد پرسشهایی از آن [[حضرت]] کرد. به [[روایت]] [[مقاتل]] و [[عکرمه]]، [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ}}<ref>«بیگمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو میفرستد و از آنچه در زهدانهاست آگاه است و هیچ کس نمیداند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمیداند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بیگمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref> نازل شد و [[علم]] به [[امور غیبی]] یاد شده را مختص خدای | [[حارث]]<ref>اسباب النزول، ص ۲۹۱؛ البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.</ref> یا [[حرث]]<ref>الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴؛ تفسیر بیضاوی، ج ۴، ص ۳۵۳.</ref> یا [[وارث بن عمرو]]<ref> تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵؛ الدر المنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰؛ تفسیر مراغی، ج ۲۱، ص ۱۰۰.</ref> یا [[وارث بن عمارة]]<ref>البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.</ref> از تیره بنی مُحارِب بن خَصَفه ساکن نجد<ref> معجم البلدان، ج ۲، ص ۴۵.</ref> و از بیاباننشینان [[عدنانی]] [[قبیله]] [[بنی مازن بن منصور]] بود.<ref>الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰.</ref> بنی مازن از شاخههای قیس بن عیلان به شمار میروند.<ref>الانساب، ج ۵، ص ۱۶۵؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۰۷؛ الاعلام، ج ۵، ص ۲۵۶.</ref> حارث هنگام [[خشکسالی]] و در حالی که همسرش باردار بود [[خدمت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} رسید و درباره [[زمان]] [[برپایی قیامت]]، [[بارش باران]]، جنسیت حمل همسرش و [[محل]] [[مرگ]] خود و اینکه فردا چه اعمالی از او سر خواهد زد پرسشهایی از آن [[حضرت]] کرد. به [[روایت]] [[مقاتل]] و [[عکرمه]]، [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ}}<ref>«بیگمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو میفرستد و از آنچه در زهدانهاست آگاه است و هیچ کس نمیداند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمیداند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بیگمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.</ref> نازل شد و [[علم]] به [[امور غیبی]] یاد شده را مختص خدای متعال برشمرد.<ref> الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴ - ۵۰۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵ - ۵۶؛ الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰ - ۵۳۱.</ref> [[علامه طباطبایی]] [[معتقد]] است دانستن هنگام [[قیامت]] مختص به خداست؛ اما دیگر امور غیبی گرچه ویژه او هستند ممکن است آنها را به دیگران بیاموزد. <ref>المیزان، ج ۱۶، ص ۲۳۸.</ref> از آنجا که [[سوره لقمان]] مکی است <ref> تفسیر قمی، ج ۲، ص ۱۳۸؛ التبیان، ج ۸، ص ۲۶۸؛ الصافی، ج ۴، ص ۱۳۹.</ref> به نظر میرسد این حادثه پیش از [[هجرت]] رخ داده باشد یا آنکه [[مفسران]] این [[آیه]] را بر [[حارث]] [[تطبیق]] کردهاند.<ref>[[مهدی زیرکی|زیرکی، مهدی]]، [[حارث محاربی (مقاله)|مقاله «حارث محاربی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref> | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == |
نسخهٔ ۲ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۵۴
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
حارث[۱] یا حرث[۲] یا وارث بن عمرو[۳] یا وارث بن عمارة[۴] از تیره بنی مُحارِب بن خَصَفه ساکن نجد[۵] و از بیاباننشینان عدنانی قبیله بنی مازن بن منصور بود.[۶] بنی مازن از شاخههای قیس بن عیلان به شمار میروند.[۷] حارث هنگام خشکسالی و در حالی که همسرش باردار بود خدمت پیامبر اکرم(ص) رسید و درباره زمان برپایی قیامت، بارش باران، جنسیت حمل همسرش و محل مرگ خود و اینکه فردا چه اعمالی از او سر خواهد زد پرسشهایی از آن حضرت کرد. به روایت مقاتل و عکرمه، آیه شریفه ﴿إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾[۸] نازل شد و علم به امور غیبی یاد شده را مختص خدای متعال برشمرد.[۹] علامه طباطبایی معتقد است دانستن هنگام قیامت مختص به خداست؛ اما دیگر امور غیبی گرچه ویژه او هستند ممکن است آنها را به دیگران بیاموزد. [۱۰] از آنجا که سوره لقمان مکی است [۱۱] به نظر میرسد این حادثه پیش از هجرت رخ داده باشد یا آنکه مفسران این آیه را بر حارث تطبیق کردهاند.[۱۲]
پرسشهای وابسته
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ اسباب النزول، ص ۲۹۱؛ البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.
- ↑ الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴؛ تفسیر بیضاوی، ج ۴، ص ۳۵۳.
- ↑ تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵؛ الدر المنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰؛ تفسیر مراغی، ج ۲۱، ص ۱۰۰.
- ↑ البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.
- ↑ معجم البلدان، ج ۲، ص ۴۵.
- ↑ الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰.
- ↑ الانساب، ج ۵، ص ۱۶۵؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۰۷؛ الاعلام، ج ۵، ص ۲۵۶.
- ↑ «بیگمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو میفرستد و از آنچه در زهدانهاست آگاه است و هیچ کس نمیداند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمیداند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بیگمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.
- ↑ الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴ - ۵۰۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵ - ۵۶؛ الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰ - ۵۳۱.
- ↑ المیزان، ج ۱۶، ص ۲۳۸.
- ↑ تفسیر قمی، ج ۲، ص ۱۳۸؛ التبیان، ج ۸، ص ۲۶۸؛ الصافی، ج ۴، ص ۱۳۹.
- ↑ زیرکی، مهدی، مقاله «حارث محاربی»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۱۰.