حارث محاربی
مقدمه
حارث[۱] یا حرث[۲] یا وارث بن عمرو[۳] یا وارث بن عمارة[۴] از تیره بنی مُحارِب بن خَصَفه ساکن نجد[۵] و از بیاباننشینان عدنانی قبیله بنی مازن بن منصور بود.[۶] بنی مازن از شاخههای قیس بن عیلان به شمار میروند.[۷] حارث هنگام خشکسالی و در حالی که همسرش باردار بود خدمت پیامبر اکرم (ص) رسید و درباره زمان برپایی قیامت، بارش باران، جنسیت حمل همسرش و محل مرگ خود و اینکه فردا چه اعمالی از او سر خواهد زد پرسشهایی از آن حضرت کرد. به روایت مقاتل و عکرمه، آیه شریفه ﴿إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾[۸] نازل شد و علم به امور غیبی یاد شده را مختص خدای متعال برشمرد.[۹] علامه طباطبایی معتقد است دانستن هنگام قیامت مختص به خداست؛ اما دیگر امور غیبی گرچه ویژه او هستند ممکن است آنها را به دیگران بیاموزد. [۱۰] از آنجا که سوره لقمان مکی است [۱۱] به نظر میرسد این حادثه پیش از هجرت رخ داده باشد یا آنکه مفسران این آیه را بر حارث تطبیق کردهاند.[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ اسباب النزول، ص ۲۹۱؛ البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.
- ↑ الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴؛ تفسیر بیضاوی، ج ۴، ص ۳۵۳.
- ↑ تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵؛ الدر المنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰؛ تفسیر مراغی، ج ۲۱، ص ۱۰۰.
- ↑ البحر المحیط، ج ۸، ص ۴۲۵.
- ↑ معجم البلدان، ج ۲، ص ۴۵.
- ↑ الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰.
- ↑ الانساب، ج ۵، ص ۱۶۵؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۳۰۷؛ الاعلام، ج ۵، ص ۲۵۶.
- ↑ «بیگمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو میفرستد و از آنچه در زهدانهاست آگاه است و هیچ کس نمیداند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمیداند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بیگمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ۳۴.
- ↑ الکشاف، ج ۳، ص ۵۰۴ - ۵۰۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۴، ص ۵۵ - ۵۶؛ الدرالمنثور، ج ۲۱، ص ۵۳۰ - ۵۳۱.
- ↑ المیزان، ج ۱۶، ص ۲۳۸.
- ↑ تفسیر قمی، ج ۲، ص ۱۳۸؛ التبیان، ج ۸، ص ۲۶۸؛ الصافی، ج ۴، ص ۱۳۹.
- ↑ زیرکی، مهدی، مقاله «حارث محاربی»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۱۰.