جادوگری در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

==[[راه]] هاى [[مصونیت]] از [[شر]] ساحران==

گرچه سِحر اسباب ناشناخته‌اى دارد، بر اساس آیه ۳۱ [[سوره یونس]] / ۱۰ بطلان‌پذیر است. براى مصونیت از سِحر، راه‌هاى گوناگونى پیشنهاد شده‌اند؛ از جمله دورى از افراد، [[جوامع]] و محیط‌هاى [[آلوده]] به سِحر، [[دست]] نیالودن به آن گرچه براى اهداف [[مشروع]]، بهره‌گیرى از [[اذکار]] شرعى و [[دعاها]] و [[استعاذه]] به [[خدا]] از شر [[شیطان]]: «و قُل رَبِّ اَعوذُ بِکَ مِن هَمَزتِ الشَّیطین * و اَعوذُ بِکَ رَبِّ اَن یَحضُرون». (مؤمنون / ۲۳، ۹۷ - ۹۸) به [[باور]] برخى، سوره‌هاى ناس و فلق براى استعاذه * از شر حاسدان و ساحران نازل شده <ref> تفسير قرطبى، ج۲۱، ص۲۵۲؛ التفسير الکبير، ج۳۲، ص۳۷۲. </ref> و بهره‌گیرى از صفت [[ربوبیت خدا]] در دو [[سوره]] یادشده براى [[حفظ نفس]] و [[بدن]] از سِحر است،<ref>التفسير الکبير، ج۳۲، ص۳۷۰. </ref> از این رو برخى مفسران [[نیاز انسان]] به خواندن مُعَوَّذَتَین را بالاتر از نیاز انسان به هوا، [[غذا]] و آب دانسته و این دو [[سوره]] را داراى تأثیر جدى در دفع [[سِحر]] و [[چشم زخم]] و دیگر [[شرور]] مى‌دانند. <ref>تفسير القرآن الکريم، ص۶۰۱. </ref> به [[باور]] برخى در [[سوره فلق]] براى مصون ماندن از [[شر]] کسانى که با سِحر و [[حسد]] به همنوعان خود [[ستم]] مى‌کنند، به [[پناه بردن به خدا]] [[دستور]] داده شده است ref>احکام القرآن، ج۵، ص۳۷۹؛ [[مجمع]] البيان، ج۱۰، ص۸۶۵-۸۶۶. </ref>. از آنجا که [[ضعف نفس]] از زمینه‌هاى اثرپذیرى از سِحر است، تقویت نفس به وسیله [[ایمان]] را نیز مى‌توان از راه‌هاى ایمنى سِحر ساحران دانست. بر این اساس [[کودکان]]، ابلهان و [[عوام]] و... بیشتر در معرض سِحر هستند <ref>روح المعانى، ج۷، ص۱۶؛ التحرير و التنوير، ج۱، ص۶۱۷. </ref> و به احتمال، رمز اینکه در [[آیه]] ۱۲۰ [[سوره آل‌عمران]] / ۳ [[صبر]] و [[تقوا]] <ref>تفسير ابن کثير، ج۲، ص۹۴. </ref> از ارکان [[ایمان به خدا]] و موجب سالم ماندن از شر [[اشرار]] و [[کید]] [[فجار]] معرفى شده‌اند، تأثیر این دو صفت در تقویت [[نفوس]] [[مؤمنان]] باشد. <ref>تفسير قرطبى، ج۴، ص۱۸۳. </ref> بر این اساس روایاتى که [[نزول]] «مُعَوَّذتین» را پس از [[بیمار]] شدن [[پیامبر]]{{صل}} بر اثر سِحر یک یهودى دانسته<ref>الدر المنثور، ج۶، ص۴۱۷؛ نور الثقلين، ج۵، ص۷۱۸؛ روح المعانى، ج۱۵، ص۵۲۱. </ref> ونیز روایاتى که [[شأن نزول]] آیه ۴ سوره فلق / ۱۱۳ را مسحور شدن پیامبر به دست [[دختران]] [[لبید]] بن اعصم یهودى دانسته،<ref> التبيان، ج۱۰، ص۴۳۴؛ کشف الاسرار، ج۱۰، ص۶۷۰؛ تفسير ثعالبى، ج۵، ص۶۴۱. </ref> از این‌رو که این [[روایات]] خبر واحدند از سوى محققان غیر قابل [[اعتماد]] دانسته شده <ref>التبيان، ج۱، ص۳۸۴. </ref> و حتى برخى مجعول بودن آنها را قطعى دانسته‌اند. <ref> احکام القرآن، ج۱، ص۶۰؛ التفسير الکاشف، ج۷، ص۶۲۵. </ref> البته آنان در صدد نفى روایات بیانگر [[اعتقاد]] [[یهود]] به تأثیر سِحر در پیامبر{{صل}} و تلاش یهود در جهت مسحور ساختن پیامبر{{صل}} نیستند،<ref> التبيان، ج۱۰، ص۴۳۴؛ تفسير مراغى، ج۹، ص۲۸. </ref> بلکه بر این باورند که این تلاش با اطلاع‌رسانى [[جبرئیل]] به [[پیامبر]]{{صل}} آشکار شد و به نتیجه نرسید. <ref>التبيان، ج۱۰، ص۴۳۴. </ref> ناگفته نماند که برخى اصل تأثیر [[سِحر]] بر پیامبر{{صل}} را پذیرفته؛ اما آن را جزئى و در حدّ بیمارى و نظیر آن دانسته‌اند که با [[مصونیت]] وى از تأثیر سِحر در [[عقل]] ایشان منافاتى ندارد. <ref>الميزان، ج۲۰، ص۳۹۴. </ref> [[اهل]] فن براى ابطال سِحر نیز راه‌هایى مانند [[باطل کردن سِحر]] با سِحرى دیگر را پیشنهاد کرده‌اند. <ref>اعجاز القرآن فى علاج السِحر، ص۴۳. </ref> بر اساس گفته [[مفسران]] در ذیل [[آیه]] ۱۰۲ [[سوره بقره]] / ۲ [[مأموریت]] [[هاروت و ماروت]] این بود که سِحر و [[راه]] مقابله با آن را به [[مردم]] بیاموزند: «... و لکِنَّ الشَّیطینَ کَفَروا یُعَلِّمونَ النّاسَ السِّحرَ و ما اُنزِلَ عَلَى المَلَکَینِ بِبابِلَ هروتَ و مروتَ و ما یُعَلِّمانِ مِن اَحَدٍ حَتّى یَقولا اِنَّما نَحنُ فِتنَةٌ فَلا تَکفُر فَیَتَعَلَّمونَ مِنهُما ما یُفَرِّقونَ بِهِ بَینَ المَرءِ و زَوجِهِ و ما هُم بِضارِّینَ بِهِ مِن اَحَدٍ اِلاّ بِاِذنِ [[الله]] و یَتَعَلَّمونَ ما یَضُرُّهُم و لا یَنفَعُهُم.».. <ref>جامع البيان، ج۱، ص۳۶۰؛ منهج الصادقين، ج۱، ص۲۴۵. </ref>. بر این اساس در [[سرزمین]] [[بابل]]، جادوگرى به اوج خود رسیده و اسباب ناراحتى و [[آزار مردم]] را فراهم کرده بود. [[خداوند]] دو [[فرشته]] را به صورت [[انسان]] [[مأمور]] ساخت تا ضمن تبیین [[حقیقت]] [[سِحر]]، راه ابطال آن را نیز به مردم بیاموزند. برخى با [[آموختن]] این تعلیمات از آن [[سوء]] استفاده کرده و با سِحر میان [[همسران]] جدایى مى‌افکندند. <ref> التبيان، ج۱، ص۳۷۵؛ جوامع الجامع، ج۱، ص۶۸. </ref> ابطال سِحر با [[آیات قرآن]] نیز راه دیگرى است که در جهت مقابله با سِحر پیشنهاد شده است. [[قرآن]] مایه [[رحمت]] و شفاى هر دردى است ([[اسراء]] / ۱۷، ۸۲) <ref>المستدرک، ج۴، ص۲۰۰؛ تفسير سمرقندى، ج۲، ص۲۸۱؛ بحارالانوار، ج۶۳، ص۲۹۵. </ref> و مفسران براى [[شفا بودن قرآن]] وجوهى ذکر کرده‌اند؛ مانند شفاى دردِ [[جهل]] و نادانى و معجزه‌اى که [[تبرک]] به آن بسیارى از بدى‌ها و ضررها را دفع مى‌کند. <ref>التبيان، ج۶، ص۵۱۳؛ التفسير الکبير، ج۲۱، ص۳۹۰. </ref> [[آیه]] ۴۴ [[سوره فصّلت]] / ۴۱ نیز [[قرآن]] را براى [[اهل]] [[ایمان]] [[شفا]] دانسته است. بر همین اساس آیاتى باطل‌کننده [[سِحر]] شناسانده شده‌اند. <ref>اعجاز القرآن فى علاج السِحر، ص۴۳؛ عالم السِحر و الشعوذه، ص۲۰۸-۲۱۳. </ref> در [[روایات]] و کلمات [[علما]]، [[نوشتن]] و همراه داشتن آیاتى براى ابطال سِحر توصیه شده است. <ref>مجربات ابن سينا الروحانيه، ص۱۲۹؛ المصباح، ص۲۲۸؛ طب الائمه، ص۳۵. </ref><ref>[[سید سعید حسینی|حسینی، سید سعید]]؛ [[سِحر (مقاله)|مقاله «سِحر»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۵ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱۵.</ref>