تمیم بن حاتم در تراجم و رجال

تمیم بن حاتم
اطلاعات فردی
مذهب	شیعه
صحابی	امام علی (ع)
اطلاعات حدیثی
مشایخ	امام علی (ع)
راویان از او	ابوبکر حضرمی
اعتبار	مجهول / اتحاد با تمیم بن حذیم ناجی
تعداد روایات	۱
سایر	نام وی در منابع ذیل آمده است: اعیان الشیعة، ج۳، ص۶۳۹؛ تعلیقة الوحید، ص۷۳؛ تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶، ر۱۴۵۰؛ جامع الرواة، ج۱، ص۱۳۲؛ الجامع فی الرجال، ج۱، ص۳۳۶؛ مستدرکات علم الرجال، ج۲، ص۷۳، ر۲۲۹۶؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۳۷۹، ر۱۹۱۹؛ الموسوعة الرجالیّة، ج۴، ص۸۲.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث تمیم بن حاتم است. "تمیم بن حاتم" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

تمیم بن حاتم در تاریخ اسلامی - تمیم بن حاتم در تراجم و رجال

مقدمه

• تمیم فرزند حاتم از کسانی است که از امیرالمؤمنین(ع) نقل حدیث کرده است، و در تاریخ شرح بیشتری از او نیامده است، اما این نقل حدیث حکایت از نزدیکی و تقرب او به امیرالمؤمنین(ع) دارد. متن حدیث بدین شرح است: کلینی از صالح از محمد بن سنان از ابن مسکان از ابی بکر حضرمی از تمیم بن حاتم نقل می‌کند که تمیم بن حاتم گفت: ما با امیرالمؤمنین(ع) عازم بصره بودیم و در منزلی پیاده شدیم که ناگهان زمین به لرزه درآمد و مضطرب شد. حضرت دست مبارکش را بر زمین زد و خطاب به زمین فرمود: "تو را چه می‌شود سکون و آرامش پیدا کن؟" سپس رو به ما کرد و فرمود: "این زمین لرزه‌ای که شد اگر همان زلزله‌ای می‌بود که خدای عزوجل در کتاب عزیزش یاد کرده از من اجابت می‌کرد و ساکت می‌شد، ولکن این آن زلزله نیست". و به اشاره حضرت زمین ساکت شد و آرام گرفت.

نام و نسب

• برخی از دانشمندان رجال احتمال داده‌اند او همان تمیم بن حذیم ناجی باشد.

طبقه راوی

• الثانية

جرح و تعدیل شیعه

• زنجانی: «المظنون اتحاده مع تميم بن حذيم الناجي مع كون المراد من قول الشيخ "في رجاله شهد معه" الحضور معه في غزواته كما هو الظاهر لا الشهادة»، «الرجل معدود عندي في الحسان».
• خویی: مجهول
• مامقانی: مجهول

مشایخ در روایت

• امام علی

روایت‌کنندگان از او

• ابو بکر حضرمی

منابع رجال و تراجم شیعه

منهج المقال (محمد بن علی استرآبادی)

• في الروضة : عن أبي بكر الحضرمي عنه قال : كنّا مع أمير المؤمنين عليه‌السلام فاضطربت الأرض ، فوجأها بيده ثمّ قال لها : «اسكني مالَكِ»، ثمّ التَفَتَ إلينا فقال: «أما إنّها لو كانت الّتي قال الله عزَّوجلَّ لأجابتني، ولكنّها ليست بتلك».

تنقيح المقال في علم الرجال (عبدالله مامقانی)

• لم أقف فيه إلاّ على رواية أبي بكر الحضرمي،عنه،عن أمير المؤمنين عليه السلام بعد حديث عليّ بن الحسين عليهما السلام مع يزيد لعنه اللّه في كتاب الروضة من الكافي
• و حاله مجهول

معجم رجال الحدیث (سید ابوالقاسم خوئی)

• روى عن أمير المؤمنين(ع)، و روى عنه أبو بكر الحضرمي .

جستارهای وابسته

• تمیم بن حذیم ناجی

منابع

• ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی

پانویس

پیوند به بیرون

• مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر