وحی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۵۰: خط ۲۵۰:
در هفتاد [[آیه]] از [[قرآن کریم]]، ۷۸ بار از مشتقات واژه «[[وحی]]» استفاده شده است؛ افزون بر آنکه برخی واژگان دیگر، مانند «تکلیم»<ref>{{متن قرآن|وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا}} «و موسی با خداوند بی‌میانجی سخن گفت» سوره نساء، آیه ۱۶۴.</ref> ([[سخن گفتن]] [[خداوند]] با [[بشر]]) یا ندای خداوند<ref>{{متن قرآن|إِذْ نَادَاهُ رَبُّهُ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى}} «آنگاه که پروردگارش او را در سرزمین پاک «طوی» فرا خواند» سوره نازعات، آیه ۱۶؛ همچنین ر.ک: {{متن قرآن|فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَنْ تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُلْ لَكُمَا إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُبِينٌ}} «پس آنان را با فریب فرو لغزاند؛ و چون از آن درخت چشیدند شرمگاه‌هایشان بر آنان نمودار گشت و به چسباندن از برگ‌های بهشت بر آنها آغازیدند و پروردگارشان به آن دو ندا داد: آیا شما را از این درخت باز نداشته و به شما نگفته بودم که به راستی شیطان، شما را دشمنی آشکار است؟» سوره اعراف، آیه ۲۲؛ {{متن قرآن|وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الطُّورِ إِذْ نَادَيْنَا وَلَكِنْ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ}} «و آنگاه که ندا سر دادیم تو در سوی (غربی) طور نبودی ولی (این وحی) بخشایشی از پروردگار توست تا به گروهی که پیش از تو بیم‌دهنده‌ای برای آنان نیامده است بیم دهی، باشد که پند گیرند» سوره قصص، آیه ۴۶.</ref> نیز از واژه‌های مرتبط با وحی‌اند که در [[قرآن]] آمده است. با وجود این، وحی کلمه محوری برای دستیابی به معنا و ماهیت [[علوم]] [[وحیانی]] است. از بررسی کاربردهای [[قرآنی]] وحی می‌توان دریافت که همان معنای لغوی، در کاربردهای قرآنی این واژه [[حفظ]] شده است. بنابراین در قرآن کریم نیز وحی به معنای القای [[امور معنوی]] (غیر مادی) مانند [[نور]]، [[علم]] و [[وسوسه]] به [[ذهن]] یا [[قلب]] دیگران به کار رفته است که به طور مخفیانه و سریع محقق می‌شود.
در هفتاد [[آیه]] از [[قرآن کریم]]، ۷۸ بار از مشتقات واژه «[[وحی]]» استفاده شده است؛ افزون بر آنکه برخی واژگان دیگر، مانند «تکلیم»<ref>{{متن قرآن|وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا}} «و موسی با خداوند بی‌میانجی سخن گفت» سوره نساء، آیه ۱۶۴.</ref> ([[سخن گفتن]] [[خداوند]] با [[بشر]]) یا ندای خداوند<ref>{{متن قرآن|إِذْ نَادَاهُ رَبُّهُ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى}} «آنگاه که پروردگارش او را در سرزمین پاک «طوی» فرا خواند» سوره نازعات، آیه ۱۶؛ همچنین ر.ک: {{متن قرآن|فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَنْ تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُلْ لَكُمَا إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُبِينٌ}} «پس آنان را با فریب فرو لغزاند؛ و چون از آن درخت چشیدند شرمگاه‌هایشان بر آنان نمودار گشت و به چسباندن از برگ‌های بهشت بر آنها آغازیدند و پروردگارشان به آن دو ندا داد: آیا شما را از این درخت باز نداشته و به شما نگفته بودم که به راستی شیطان، شما را دشمنی آشکار است؟» سوره اعراف، آیه ۲۲؛ {{متن قرآن|وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الطُّورِ إِذْ نَادَيْنَا وَلَكِنْ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ}} «و آنگاه که ندا سر دادیم تو در سوی (غربی) طور نبودی ولی (این وحی) بخشایشی از پروردگار توست تا به گروهی که پیش از تو بیم‌دهنده‌ای برای آنان نیامده است بیم دهی، باشد که پند گیرند» سوره قصص، آیه ۴۶.</ref> نیز از واژه‌های مرتبط با وحی‌اند که در [[قرآن]] آمده است. با وجود این، وحی کلمه محوری برای دستیابی به معنا و ماهیت [[علوم]] [[وحیانی]] است. از بررسی کاربردهای [[قرآنی]] وحی می‌توان دریافت که همان معنای لغوی، در کاربردهای قرآنی این واژه [[حفظ]] شده است. بنابراین در قرآن کریم نیز وحی به معنای القای [[امور معنوی]] (غیر مادی) مانند [[نور]]، [[علم]] و [[وسوسه]] به [[ذهن]] یا [[قلب]] دیگران به کار رفته است که به طور مخفیانه و سریع محقق می‌شود.


اگرچه [[قرآن کریم]]، اصطلاح جدیدی برای [[وحی]] بیان نکرده است، اما کاربردهای گوناگون این واژه، با وجود اشتراک در معنای اصلی، قیود و ویژگی‌های خاصی همراه دارند که در جای خود به آنها توجه می‌شود؛ مثلا وحی به [[زنبور عسل]] با وحی به [[انسان‌ها]] تفاوت‌هایی دارد؛ هر چند تعریف یادشده هر دو را فرا می‌گیرد. می‌توان کاربردهای [[وحی در قرآن]] [[کریم]] را به دو دسته اساسی وحی مخصوص [[پیامبران]] و وحی به غیر پیامبران تقسیم کرد:
اگرچه [[قرآن کریم]]، اصطلاح جدیدی برای [[وحی]] بیان نکرده است، اما کاربردهای گوناگون این واژه، با وجود اشتراک در معنای اصلی، قیود و ویژگی‌های خاصی همراه دارند که در جای خود به آنها توجه می‌شود؛ مثلا وحی به [[زنبور عسل]] با وحی به [[انسان‌ها]] تفاوت‌هایی دارد؛ هر چند تعریف یادشده هر دو را فرا می‌گیرد. می‌توان کاربردهای وحی در قرآن [[کریم]] را به دو دسته اساسی وحی مخصوص [[پیامبران]] و وحی به غیر پیامبران تقسیم کرد:


===[[وحی پیامبرانه]]===
===[[وحی پیامبرانه]]===
خط ۲۵۶: خط ۲۵۶:


===وحی غیر پیامبرانه===
===وحی غیر پیامبرانه===
کاربرد دیگر [[وحی در قرآن]]، [[وحی]] غیر پیامبرانه است که خود اقسامی را در بردارد. از این عنوان پیداست که نباید توهم کرد که به غیر [[پیامبران]]، [[وحی پیامبرانه]] نازل می‌شود. با معرفی اقسام این نوع وحی، تمایز این دو قسم بیشتر روشن می‌شود.
کاربرد دیگر وحی در قرآن، [[وحی]] غیر پیامبرانه است که خود اقسامی را در بردارد. از این عنوان پیداست که نباید توهم کرد که به غیر [[پیامبران]]، [[وحی پیامبرانه]] نازل می‌شود. با معرفی اقسام این نوع وحی، تمایز این دو قسم بیشتر روشن می‌شود.


====وحی به جمادات====
====وحی به جمادات====
۷۳٬۱۸۵

ویرایش