|
|
| (۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{خرد}}
| | #تغییر_مسیر [[عصمت پیامبر خاتم]] |
| {{امامت}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[عصمت]]''' و '''[[پیامبر]]''' است. "'''عصمت پیامبر'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عصمت پیامبر در قرآن]] | [[عصمت پیامبر در حدیث]] | [[عصمت پیامبر در کلام اسلامی]] | [[عصمت پیامبر در فلسفه اسلامی]] | [[عصمت پیامبر در عرفان اسلامی]] | [[مقام عصمت]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[عصمت پیامبر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| * آیا ممکن نیست پیامبر واقعی از روی خطا پیام الهی را وارونه دریافت و ابلاغ کند یا تحت تأثیر هواهای نفسانی واقع شود؟ پیام‌آور الهی باید از مصونیت کافی نسبت به انتقال پیام الهی، برخوردار باشد<ref>[[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص ۱۲۷. </ref>.
| |
| * در خصوص عصمت پیامبران، از دیرباز مباحث بسیاری در بین متفکران و متدینان مطرح شده است که در اینجا تنها می‌توان به چند مبحث مقدماتی در این زمینه اشاره کرد<ref>[[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص ۱۹۵-۲۰۲. </ref>.
| |
| * بی‌شک سرآغاز اندیشه عصمت در میان مسلمانان قرآن بوده و از صدر اسلام پدید آمده است. خداوند در مورد برخی از انسان‌ها از زبان شیطان چنین بیان کرده: {{متن قرآن|فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعينَ * إِلاَّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ}}<ref>[[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۲۹ و ۱۳۰. </ref>.
| |
| | |
| ==تعریف عصمت==
| |
| * "عصمت" در لغت به معنای بازداشتن، حفظ کردن و نگه‌داشتن است<ref>تاج العروس، ج ۱۷، ص ۴۸۱ و ۴۸۲. </ref> مقصود از "عصمت" این است که [[پیامبران]] باید در مقابل گناه و خطا مصون و بیمه باشند. [[امام صادق]] {{ع}}، [[معصوم]] را این‌چنین تعریف می‌فرمایند: {{عربی|"الْمَعْصُومُ هُوَ الْمُمْتَنِعُ بِاللَّهِ مِنْ جَمِيعِ مَحَارِمِ اللَّهِ وَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى:}} {{متن قرآن|وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيم}} "}}<ref>سوره آل عمران؛ آیه: ۱۰۲. </ref>. <ref>[[معانی الاخبار (کتاب)|معانی الاخبار]]، ص ۱۳۲. </ref> معصوم کسی است که به کمک خداوند، خود را از همه حرام‌ها، بازمی‌دارد؛ خداوند متعال [در همین خصوص] می‌فرماید: "هر کس به خداوند چنگ زند، به‌یقین به راه مستقیم هدایت می‌گردد".
| |
| * در لغت، به معنی "امساک"، حفظ و منع است از ریشه "عصم" یعنی خداوند بنده خویش را از هر ناگواری که موجب هلاکت است و بر او وارد شود نگه می‌دارد.اعتصام نیز به معنی تمسک نمودن به چیزی است<ref>[[کلام تطبیقی (کتاب)|کلام تطبیقی]]، ص ۸۷ و ۸۸. </ref>.
| |
| * قوه یا ملکه‌ای از سوی خداوند ست که مانع از صدور خطا و گناه می‌شود. علم کامل، شرط لازمِ تحقق عصمت است تا پیامبر با بیان امری باطل و خلاف حقیقت موجب انحراف مردم نشود. پیامبر باید از اراده‌ای قوی برخوردار باشد تا در انتقال پیام الهی تحت تأثیر هوای نفس و شیطان قرار نگیرد. با توجه به این تحلیل از عصمت، [[معصوم]] بودن با اختیار انسان منافاتی ندارد<ref>[[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص ۱۲۸. </ref>.
| |
| | |
| ==[[ضرورت عصمت پیامبر]]==
| |
| معنا ندارد که خدای حکیم راه سعادت و هدایت انسان‌ها را در اختیار کسی قرار دهد که اطمینانی به او نباشد و اگر چنین باشد، هر ارسال پیامبر و هم ابلاغ راه سعادت از سوی خدای متعال، نقض غرض و مایه انحراف انسان‌ها خواهد بود<ref>[[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]، ص ۱۲۸. </ref>.
| |
| | |
| ==گونه‌های [[عصمت]] [[پیامبران]]==
| |
| # [[عصمت از ارتکاب گناه]]
| |
| # [[عصمت از خطا]] و [[عصمت از فراموشی در دریافت وحی|فراموشی در دریافت]] و [[عصمت از فراموشی در ابلاغ وحی|ابلاغ وحی]] | |
| # [[عصمت از خطا]] و [[عصمت از فراموشی در اجرای احکام الهی|اجرای احکام الهی]] و امور فردی و اجتماعی<ref>[[آموزش کلام اسلامی (کتاب)|آموزش کلام اسلامی]]، ج ۲، ص ۸۰. </ref>.
| |
| * پیامبران سه نوع عصمت دارند:
| |
| #[[عصمت در تلقی وحی]]: یعنی خود [[پیامبر]] باید [[وحی]] را بدون خطا اخذ کند و این مربوط به قوای ادراکی پیامبر است که وحی را درست بفهمد.
| |
| # [[عصمت در تبلیغ وحی]] که به زبان پیامبر مربوط است و باید وحی را درست به دیگران انتقال داد. این دو مرحله از عصمت، به خود وحی مربوط می‌شود.
| |
| # [[عصمت از معصیت]] که پیکره [[وحی]] نیست و از دایره بحث ما خارج است. و [[پیامبر]] باید از گناه در فعل و گفتار [[معصوم]] باشد؛ زیرا مردم سخن او را نخواهند پذیرفت.
| |
| در بُعد علمی، بر [[پیامبران]] لازم است که:
| |
| #معارف را به‌طور صحیح دریافت کنند.
| |
| # خوب ضبط نمایند.
| |
| # بدون کم و زیاد کنند<ref>[[رحمت‌الله احمدی|احمدی، رحمت‌الله]]، [[پدیده وحی از دیدگاه علامه طباطبائی (کتاب)|پدیده وحی از دیدگاه علامه طباطبائی]]، ص ۲۰۱-۲۰۳.</ref>.
| |
| ==[[قلمرو عصمت پیامبر]]==
| |
| | |
| ==دلایل عصمت پیامبر ==
| |
| {{اصلی|اثبات عصمت پیامبر}}
| |
| | |
| ==[[منشأ عصمت پیامبر]]==
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| {{اصلی|علم پیامبر}}
| |
| {{اصلی|امداد غیبی}}
| |
| {{اصلی|تأیید الهی}}
| |
| {{اصلی|تصرف تکوینی}}
| |
| {{اصلی|تبار پیامبر}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==آیا برخی [[پیامبران]] مرتکب معصیت شده‌اند؟==
| |
| منتقدان با شبهه‌های مختلف درصدد تضعیف شخصیت [[پیامبران]] برآمده‌اند:
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| # نسبت [[گناه حضرت آدم]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت ابراهیم]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت یونس]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت یوسف]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت موسی]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت سلیمان]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت داوود]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه حضرت ایوب]]{{ع}}؛
| |
| # نسبت [[گناه پیامبر خاتم]] {{صل}}.
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| {{ستون-شروع|2}}
| |
| * [[پرونده:Ka2-m17 91815.jpg|22px]] [[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|'''کلام تطبیقی ج۲''']]
| |
| * [[پرونده:1233456.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]، [[آموزش کلام اسلامی ج۲ (کتاب)|'''آموزش کلام اسلامی ج۲''']]
| |
| * [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی ج۲''']]
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|7}}
| |
| * [[عصمت مطلق]]
| |
| * [[عصمت نسبی]]
| |
| * [[عصمت از خطا]]
| |
| * [[عصمت از گناه]]
| |
| * [[عصمت در احکام]]
| |
| * [[عصمت در اعتقاد]]
| |
| * [[عصمت در افعال]]
| |
| * [[عصمت در تبلیغ]]
| |
| * [[عصمت علمی]]
| |
| * [[عصمت عملی]]
| |
| * [[عصمت امرای امام]]
| |
| * [[عصمت انبیا]]
| |
| * [[عصمت اهل اجماع]]
| |
| * [[عصمت اهل بیت]]
| |
| * [[عصمت اولوالامر]]
| |
| * [[عصمت غیر انبیا]]
| |
| * [[عصمت ملائکه]]
| |
| * [[عصمت نواب امام]]
| |
| * [[آیات عصمت]]
| |
| * [[اسباب عصمت]]
| |
| * [[اعتراف معصومین به گناه]]
| |
| * [[انسان معصوم]]
| |
| * [[زمان عصمت]]
| |
| * [[علم به مثالب معاصی]]
| |
| * [[علم به مناقب طاعات]]
| |
| * [[مقام عصمت]]
| |
| * [[وجوب عصمت]]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| =='''[[:رده:آثار عصمت|منبع‌شناسی جامع عصمت]]'''==
| |
| * [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های عصمت|کتاب‌شناسی عصمت]]؛
| |
| * [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های عصمت|مقاله‌شناسی عصمت]]؛
| |
| * [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های عصمت|پایان‌نامه‌شناسی عصمت]].
| |
| | |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل‌های درجه دو دانشنامه]]
| |
| [[رده:عصمت]]
| |
