بلاء در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۱۰

مقدمه

بلاء: اختبار، امتحان^[۱]، آزمودن، آزمون^[۲].
﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ﴾^[۳].
گفته شده، اصل در بلاء ایجاد تحوّل یعنی منقلب‌ کردن و تغییر و دگرگونی است^[۴]؛ لذا معنای آیه شریفه: ﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ﴾ ^[۵] این است: ما تغییر و تحوّل در حال آنها و اختلاف در امور زندگی آنها به وسیله عوارض ترس و گرسنگی و... ایجاد کردیم.
ابتلاء و امتحان الهی هم به خیر است و هم به شرّ^[۶]: ﴿وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ﴾^[۷].
از دیدگاه قرآن بسیاری از تحولات محیطی و طبیعی از قبیل سیل، زلزله، قحطی و غلاء، همچنین فراوانی و نعمت - که در امور سیاسی و اجتماعی تأثیرات فراوانی دارند - برای آزمودن انسان‌هاست: ﴿لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا﴾^[۸] و این امتحان و ابتلاء از سنن قطعی الهی و تغییر ناپذیر است﴿أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ﴾ ^[۹]^[۱۰]^[۱۱].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۴۵. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۴، ص۸۳.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۹.
↑ «و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی می‌آزماییم» سوره بقره، آیه ۱۵۵.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۳۳۵.
↑ «و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی و کاستی دارایی‌ها و کسان و فرآورده‌ها می‌آزماییم، و شکیبایان را نوید بخش!» سوره بقره، آیه ۱۵۵.
↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۳۴۰.
↑ «و آنان را با خوشی‌ها و ناخوشی‌ها آزمودیم باشد که (به راه راست) باز گردند» سوره اعراف، آیه ۱۶۸.
↑ «تا شما را بیازماید که کدام نکوکردار ترید» سوره هود، آیه ۷.
↑ «آیا مردم پنداشته‌اند همان بگویند ایمان آورده‌ایم وانهاده می‌شوند و آنان را نمی‌آزمایند؟» سوره عنکبوت، آیه ۲.
↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص‌۹۸-۹۹.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۵۰.

[1] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۴۵. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۴، ص۸۳.

[2] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۹.

[3] «و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی می‌آزماییم» سوره بقره، آیه ۱۵۵.

[4] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۳۳۵.

[5] «و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی و کاستی دارایی‌ها و کسان و فرآورده‌ها می‌آزماییم، و شکیبایان را نوید بخش!» سوره بقره، آیه ۱۵۵.

[6] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۳۴۰.

[7] «و آنان را با خوشی‌ها و ناخوشی‌ها آزمودیم باشد که (به راه راست) باز گردند» سوره اعراف، آیه ۱۶۸.

[8] «تا شما را بیازماید که کدام نکوکردار ترید» سوره هود، آیه ۷.

[9] «آیا مردم پنداشته‌اند همان بگویند ایمان آورده‌ایم وانهاده می‌شوند و آنان را نمی‌آزمایند؟» سوره عنکبوت، آیه ۲.

[10] سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص‌۹۸-۹۹.

[11] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۵۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 ==مقدمه==
-*[[بلاء]]: [[اختبار]]، [[امتحان]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۴۵. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۴، ص۸۳.</ref>، آزمودن، [[آزمون]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۹.</ref>.
+* [[بلاء]]: [[اختبار]]، [[امتحان]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۴۵. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۴، ص۸۳.</ref>، آزمودن، [[آزمون]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۹.</ref>.
 *{{متن قرآن|وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ}}<ref>«و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی می‌آزماییم» سوره بقره، آیه ۱۵۵.</ref>.
 *گفته شده، اصل در [[بلاء]] ایجاد تحوّل یعنی منقلب‌ کردن و [[تغییر]] و دگرگونی است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۳۳۵.</ref>؛ لذا معنای [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ}} <ref>«و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی و کاستی دارایی‌ها و کسان و فرآورده‌ها می‌آزماییم، و شکیبایان را نوید بخش!» سوره بقره، آیه ۱۵۵.</ref> این است: ما [[تغییر]] و تحوّل در حال آنها و [[اختلاف]] در امور [[زندگی]] آنها به وسیله عوارض [[ترس]] و [[گرسنگی]] و... ایجاد کردیم.
-*[[ابتلاء]] و [[امتحان الهی]] هم به خیر است و هم به [[شرّ]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۳۴۰.</ref>: {{متن قرآن|وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}}<ref>«و آنان را با خوشی‌ها و ناخوشی‌ها آزمودیم باشد که (به راه راست) باز گردند» سوره اعراف، آیه ۱۶۸.</ref>.
+* [[ابتلاء]] و [[امتحان الهی]] هم به خیر است و هم به [[شرّ]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۳۴۰.</ref>: {{متن قرآن|وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ}}<ref>«و آنان را با خوشی‌ها و ناخوشی‌ها آزمودیم باشد که (به راه راست) باز گردند» سوره اعراف، آیه ۱۶۸.</ref>.
 *از دیدگاه [[قرآن]] بسیاری از تحولات محیطی و طبیعی از قبیل سیل، [[زلزله]]، [[قحطی]] و غلاء، همچنین فراوانی و [[نعمت]] - که در [[امور سیاسی]] و [[اجتماعی]] تأثیرات فراوانی دارند - برای آزمودن انسان‌هاست: {{متن قرآن|لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا}}<ref>«تا شما را بیازماید که کدام نکوکردار ترید» سوره هود، آیه ۷.</ref> و این [[امتحان]] و [[ابتلاء]] از [[سنن]] قطعی [[الهی]] و تغییر ناپذیر است{{متن قرآن|أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ}} <ref>«آیا مردم پنداشته‌اند همان بگویند ایمان آورده‌ایم وانهاده می‌شوند و آنان را نمی‌آزمایند؟» سوره عنکبوت، آیه ۲.</ref><ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص‌۹۸-۹۹.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۵۰.</ref>.