ابوسنان بن محصن اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه' به 'توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه')
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوسنان بن محصن اسدی در تراجم و رجال]] - [[ابوسنان بن محصن اسدی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = ابوسنان بن محصن اسدی | مداخل مرتبط = [[ابوسنان بن محصن اسدی در تراجم و رجال]] - [[ابوسنان بن محصن اسدی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوسنان بن محصن اسدی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg                         
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه
| نام کامل = ابوسنان بن محصن اسدی
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[بنی‌اسد]]     
| از تیره =
| پدر = 
| مادر = 
| همسر =
| پسر =
| دختر = 
| خواهر =
| برادر = [[عکاشه بن محصن اسدی]]
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی =
| تاریخ درگذشت = [[۵ هجری]] 
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر = ۴۰ سال
| محل دفن = [[قبرستان بنی‌قریظه]] 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]] 
| از طبقه =
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[جنگ بدر]] | [[جنگ احد]] | [[جنگ خندق]] }}
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت = 
| علت درگذشت = در نبرد [[بنی‌قریظه]] 
| علت شهادت = 
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او = 
| آخرین راوی از او =
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
وی از [[بنو غنم بن دودان بن اسد]]، هم‌پیمان بنی عبدشمس بود که همراه [[خاندان]] خود، بنی غنم بن دودان در [[هجرت به مدینه]] پیشگام شدند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۶.</ref> از [[هجرت]] آنان به {{عربی|"قد اوعبوا في الهجره... وتركوا دورهم مغلقة"}}؛ در هجرت پافشاری کردند. در خانه‌های خود را بستند، به طوری که هیچ کس از آنان در [[مکه]] باقی نمانده تعبیر کرده است. نام ابوسنان را به [[اختلاف]]، [[عبدالله بن وهب]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۶۲.</ref>، [[وهب بن عبدالله]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.</ref>، [[وهب بن محصن]]، وهیب<ref>ابن قانع، ج۳، ص۱۷۷.</ref>، [[وهب بن عبیدالله]] و [[عامر]] دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۲.</ref> که ابن عبدالبر، عامر را صحیح ندانسته<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۲۴۴.</ref> و طبیعی است در اسامی دیگر نیز تصحیف به [[قلب]] صورت گرفته است. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۶۲.</ref> نام ابوسنان را [[عبدالله]] و نام پدرش را وهب می‌داند و از [[موسی بن عقبه]] نقل می‌کند که گفت: کسی که در [[جنگ بدر]] شرکت داشت، ابوسنان بن وهب بود. [[شعبی]] نیز گفته است: نخستین [[بیعت کننده]] با [[رسول خدا]]{{صل}} در [[روز]] [[حدیبیه]]، ابوسنان بن وهب بود<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.</ref>، اما هیچ کدام نام کنیه‌ای را که آورده‌اند، مشخص نکرده‌اند. اطلاعاتی را که ابن حجر درباره ابوسنان بن وهب اسدی آورده و نام او را عبدالله دانسته، مانند اطلاعاتی است که دیگران درباره ابوسنان اسدی آورده‌اند و نام او را وهب دانسته‌اند. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.</ref> و به تبع او [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۲.</ref>، صحیح‌ترین نظرات را در نام ابوسنان، [[وهب بن محصن بن حرثان بن قیس بن مرة بن کثیر بن غنم بن دودان بن اسد]]، و وی را [[برادر]] عکاشه و به قولی بیست سال بزرگتر از او دانسته‌اند. [[ابن اسحاق]] نیز بدون اشاره به نام ابوسنان، او را فرزند [[حرثان بن قیس بن مره]] و برادر بزرگ عکاشه و هم [[پیمان]] بن عبدشمس دانسته است<ref>ابن هشام، ج۲، ص۳۳۵.</ref>. بنابراین، ابوسنان بن محصن [[اسدی]]، صحیح ترین گفته‌ها در نام اوست.
وی از [[بنو غنم بن دودان بن اسد]]، هم‌پیمان بنی عبدشمس بود که همراه [[خاندان]] خود، بنی غنم بن دودان در [[هجرت به مدینه]] پیشگام شدند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۶.</ref> از [[هجرت]] آنان به {{عربی|«قد اوعبوا في الهجره... وتركوا دورهم مغلقة»}}؛ در هجرت پافشاری کردند. در خانه‌های خود را بستند، به طوری که هیچ کس از آنان در [[مکه]] باقی نمانده تعبیر کرده است. نام ابوسنان را به [[اختلاف]]، [[عبدالله بن وهب]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۶۲.</ref>، [[وهب بن عبدالله]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.</ref>، [[وهب بن محصن]]، وهیب<ref>ابن قانع، ج۳، ص۱۷۷.</ref>، [[وهب بن عبیدالله]] و [[عامر]] دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۲.</ref> که ابن عبدالبر، عامر را صحیح ندانسته<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۲۴۴.</ref> و طبیعی است در اسامی دیگر نیز تصحیف به [[قلب]] صورت گرفته است. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۶۲.</ref> نام ابوسنان را [[عبدالله]] و نام پدرش را وهب می‌داند و از [[موسی بن عقبه]] نقل می‌کند که گفت: کسی که در [[جنگ بدر]] شرکت داشت، ابوسنان بن وهب بود. [[شعبی]] نیز گفته است: نخستین [[بیعت کننده]] با [[رسول خدا]] {{صل}} در [[روز]] [[حدیبیه]]، ابوسنان بن وهب بود<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.</ref>، اما هیچ کدام نام کنیه‌ای را که آورده‌اند، مشخص نکرده‌اند. اطلاعاتی را که ابن حجر درباره ابوسنان بن وهب اسدی آورده و نام او را عبدالله دانسته، مانند اطلاعاتی است که دیگران درباره ابوسنان اسدی آورده‌اند و نام او را وهب دانسته‌اند. ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.</ref> و به تبع او [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۲.</ref>، صحیح‌ترین نظرات را در نام ابوسنان، [[وهب بن محصن بن حرثان بن قیس بن مرة بن کثیر بن غنم بن دودان بن اسد]]، و وی را [[برادر]] عکاشه و به قولی بیست سال بزرگتر از او دانسته‌اند. [[ابن اسحاق]] نیز بدون اشاره به نام ابوسنان، او را فرزند [[حرثان بن قیس بن مره]] و برادر بزرگ عکاشه و هم [[پیمان]] بن عبدشمس دانسته است<ref>ابن هشام، ج۲، ص۳۳۵.</ref>. بنابراین، ابوسنان بن محصن [[اسدی]]، صحیح ترین گفته‌ها در نام اوست.


ابوسنان در [[جنگ بدر]]<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد، ج۱، ص۲۶۲.</ref>، [[احد]] و [[خندق]] شرکت داشت<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref> و در [[نبرد]] [[بنی قریظه]] کشته شد<ref>واقدی، ج۲، ص۵۲۲ و ۵۲۹ و ۶۰۳؛ ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref>. از این رو، خبر [[بیعت]] وی با [[رسول خدا]]{{صل}} در [[سال ششم هجری]] ([[بیعت رضوان]])<ref>طبرانی، المعجم الاوسط، ج۲، ص۳۲۷؛ ابن ماکولا، ج۴، ص۴۴۳؛ طبری، ج۲۶، ص۱۱۲.</ref> درست نیست. افزون بر این، [[روایت]] شرکت ابوسنان بن محصن را در [[صلح حدیبیه]]، تنها [[عبدالعزیز بن عمران]] از [[ابن شهاب زهری]] نقل کرده که درباره او - عبدالعزیز - گفته شده [[ضعیف]]<ref>ابن ابی عاصم، الأوائل، ۸۲.</ref> و [[متروک الحدیث]] است<ref>طبرانی، الصغیر، ج۲، ص۳۲۶؛ هیثمی، ج۶، ص۱۴۶.</ref>. [[بغوی]] (نخستین [[بیعت کننده]] را در [[بیعت شجره]]، [[ابوسفیان بن حارث بن عبدالمطلب]] دانسته که [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۵۳.</ref> این را از او [[اشتباه]] گرفته و گفته است کسی از سیره‌نویسان این را نگفته است. اما [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref>، خبر نخستین بیعت کننده را با رسول خدا{{صل}} در [[حدیبیه]]، به [[سنان]] فرزند ابوسنان مربوط می‌داند. ابن قانع<ref>ابن قانع، ج۳، ص۱۷۷.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۶.</ref> و ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۳.</ref> گفته‌اند: [[ابو سنان بن محصن اسدی]]، در [[حجة الوداع]] همراه رسول خدا{{صل}} بود، ولی با توجه به کشته شدن ابوسنان در نبرد بنی قریظه، این خبر نیز درست نیست. از این رو برخی گفته‌اند: کسی که در حجة الوداع رسول خدا{{صل}} را [[همراهی]] کرد، [[ابوسفیان]] بن محصن بود <ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۶.</ref>؛ چنانکه ابن حجر<ref> ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.</ref> و [[ابن منده]]، به همراهی ابوسفیان بن محصن با [[پیامبر]] در حجة الوداع تصریح کرده‌اند و ابن أثیر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۴۶.</ref> نیز پس از نقل [[کلام]] ابن منده و ابونعیم، نظر ابن منده را [[تأیید]] کرده است.
ابوسنان در [[جنگ بدر]]<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد، ج۱، ص۲۶۲.</ref>، [[احد]] و [[خندق]] شرکت داشت<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref> و در [[نبرد]] [[بنی قریظه]] کشته شد<ref>واقدی، ج۲، ص۵۲۲ و ۵۲۹ و ۶۰۳؛ ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref>. از این رو، خبر [[بیعت]] وی با [[رسول خدا]] {{صل}} در [[سال ششم هجری]] ([[بیعت رضوان]])<ref>طبرانی، المعجم الاوسط، ج۲، ص۳۲۷؛ ابن ماکولا، ج۴، ص۴۴۳؛ طبری، ج۲۶، ص۱۱۲.</ref> درست نیست. افزون بر این، [[روایت]] شرکت ابوسنان بن محصن را در [[صلح حدیبیه]]، تنها [[عبدالعزیز بن عمران]] از [[ابن شهاب زهری]] نقل کرده که درباره او - عبدالعزیز - گفته شده [[ضعیف]]<ref>ابن ابی عاصم، الأوائل، ۸۲.</ref> و [[متروک الحدیث]] است<ref>طبرانی، الصغیر، ج۲، ص۳۲۶؛ هیثمی، ج۶، ص۱۴۶.</ref>. [[بغوی]] (نخستین [[بیعت کننده]] را در [[بیعت شجره]]، [[ابوسفیان بن حارث بن عبدالمطلب]] دانسته که [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۵۳.</ref> این را از او [[اشتباه]] گرفته و گفته است کسی از سیره‌نویسان این را نگفته است. اما [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref>، خبر نخستین بیعت کننده را با رسول خدا {{صل}} در [[حدیبیه]]، به [[سنان]] فرزند ابوسنان مربوط می‌داند. ابن قانع<ref>ابن قانع، ج۳، ص۱۷۷.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۶.</ref> و ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۳.</ref> گفته‌اند: [[ابو سنان بن محصن اسدی]]، در [[حجة الوداع]] همراه رسول خدا {{صل}} بود، ولی با توجه به کشته شدن ابوسنان در نبرد بنی قریظه، این خبر نیز درست نیست. از این رو برخی گفته‌اند: کسی که در حجة الوداع رسول خدا {{صل}} را [[همراهی]] کرد، [[ابوسفیان]] بن محصن بود <ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۶.</ref>؛ چنانکه ابن حجر<ref> ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.</ref> و [[ابن منده]]، به همراهی ابوسفیان بن محصن با [[پیامبر]] در حجة الوداع تصریح کرده‌اند و ابن أثیر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۴۶.</ref> نیز پس از نقل [[کلام]] ابن منده و ابونعیم، نظر ابن منده را [[تأیید]] کرده است.


نتیجه اینکه در نام نخستین [[بیعت کننده]] با [[رسول خدا]]{{صل}} در [[بیعت رضوان]]، میان چند نفر [[اختلاف]] شد: [[ابوسنان اسدی]]، [[سنان بن ابی سنان بن محصن]]، [[ابوسفیان بن محصن]] و [[ابوسفیان بن حارث]] که نظر ابن عبدالبر، [[ابن اثیر]] و [[ابن حجر]]، ابوسنان اسدی، و نظر واقدی و [[ابن سعد]]، سنان بن ابی سنان بن محصن است. همچنین اختلاف است که در [[حجة الوداع]]، ابوسنان اسدی همراه رسول خدا{{صل}} بود یا ابوسفیان بن محصن. ابن منده، ابن اثیر و ابن حجر گفته‌اند ابوسفیان بن محصن همراه آن [[حضرت]] بود.
نتیجه اینکه در نام نخستین [[بیعت کننده]] با [[رسول خدا]] {{صل}} در [[بیعت رضوان]]، میان چند نفر [[اختلاف]] شد: [[ابوسنان اسدی]]، [[سنان بن ابی سنان بن محصن]]، [[ابوسفیان بن محصن]] و [[ابوسفیان بن حارث]] که نظر ابن عبدالبر، [[ابن اثیر]] و [[ابن حجر]]، ابوسنان اسدی، و نظر واقدی و [[ابن سعد]]، سنان بن ابی سنان بن محصن است. همچنین اختلاف است که در [[حجة الوداع]]، ابوسنان اسدی همراه رسول خدا {{صل}} بود یا ابوسفیان بن محصن. ابن منده، ابن اثیر و ابن حجر گفته‌اند ابوسفیان بن محصن همراه آن [[حضرت]] بود.


[[ابن حبان]]<ref>ج۳، ص۴۵۰.</ref>، ابوسنان اسدی را در شمار کسانی آورده که به [[کنیه]] مشهور است و از رسول خدا{{صل}} [[روایت]] دارد.
[[ابن حبان]]<ref>ج۳، ص۴۵۰.</ref>، ابوسنان اسدی را در شمار کسانی آورده که به [[کنیه]] مشهور است و از رسول خدا {{صل}} [[روایت]] دارد.


چنانکه گذشت، ابوسنان بن محصن در سال پنجم، هنگام [[محاصره]] [[بنی قریظه]] درگذشت<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۶۵؛ واقدی، ج۲، ص۵۲۲؛ ابن اثیر، ج۵، ص۲۲۱؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.</ref> و در محلی که امروز [[قبرستان]] بنی قریظه است، [[دفن]] شد<ref>واقدی، ج۲، ص۵۲۹؛ قرطبی، ج۱۴، ص۱۴۳.</ref> و رسول خدا{{صل}} برای او از [[غنایم]] بنی قریظه، سهم تعیین کرد<ref>واقدی، ج۲، ص۵۲۲.</ref>. او هنگام [[مرگ]]، چهل سال داشت که دو سال<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref> و بنا به قولی بیست سال بزرگتر از برادرش عکاشه بود<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۳.</ref>. بنابراین، او باید ۲۲ سال [[پیش از بعثت]] به [[دنیا]] آمده باشد.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوسنان بن محصن اسدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۶۴.</ref>
چنانکه گذشت، ابوسنان بن محصن در سال پنجم، هنگام [[محاصره]] [[بنی قریظه]] درگذشت<ref>ابن هشام، ج۳، ص۲۶۵؛ واقدی، ج۲، ص۵۲۲؛ ابن اثیر، ج۵، ص۲۲۱؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.</ref> و در محلی که امروز [[قبرستان]] بنی قریظه است، [[دفن]] شد<ref>واقدی، ج۲، ص۵۲۹؛ قرطبی، ج۱۴، ص۱۴۳.</ref> و رسول خدا {{صل}} برای او از [[غنایم]] بنی قریظه، سهم تعیین کرد<ref>واقدی، ج۲، ص۵۲۲.</ref>. او هنگام [[مرگ]]، چهل سال داشت که دو سال<ref>ابن سعد، ج۳، ص۶۹.</ref> و بنا به قولی بیست سال بزرگتر از برادرش عکاشه بود<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۳.</ref>. بنابراین، او باید ۲۲ سال [[پیش از بعثت]] به [[دنیا]] آمده باشد.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوسنان بن محصن اسدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۶۴.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[بنی‌اسد]] (قبیله)
* [[عکاشه بن محصن اسدی]] (برادر)
{{پایان مدخل وابسته}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۷۶:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:بنی‌اسد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۱

این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوسنان بن محصن اسدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوسنان بن محصن اسدی در تراجم و رجال - ابوسنان بن محصن اسدی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد
ابوسنان بن محصن اسدی
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوسنان بن محصن اسدی
جنسیتمرد
از قبیلهبنی‌اسد
برادرعکاشه بن محصن اسدی
درگذشت۵ هجری
طول عمر۴۰ سال
محل آرامگاهقبرستان بنی‌قریظه
از اصحابپیامبر خاتم
حضور در جنگ
علت درگذشتدر نبرد بنی‌قریظه

مقدمه

وی از بنو غنم بن دودان بن اسد، هم‌پیمان بنی عبدشمس بود که همراه خاندان خود، بنی غنم بن دودان در هجرت به مدینه پیشگام شدند[۱]. ابن سعد[۲] از هجرت آنان به «قد اوعبوا في الهجره... وتركوا دورهم مغلقة»؛ در هجرت پافشاری کردند. در خانه‌های خود را بستند، به طوری که هیچ کس از آنان در مکه باقی نمانده تعبیر کرده است. نام ابوسنان را به اختلاف، عبدالله بن وهب[۳]، وهب بن عبدالله[۴]، وهب بن محصن، وهیب[۵]، وهب بن عبیدالله و عامر دانسته‌اند[۶] که ابن عبدالبر، عامر را صحیح ندانسته[۷] و طبیعی است در اسامی دیگر نیز تصحیف به قلب صورت گرفته است. ابن حجر[۸] نام ابوسنان را عبدالله و نام پدرش را وهب می‌داند و از موسی بن عقبه نقل می‌کند که گفت: کسی که در جنگ بدر شرکت داشت، ابوسنان بن وهب بود. شعبی نیز گفته است: نخستین بیعت کننده با رسول خدا (ص) در روز حدیبیه، ابوسنان بن وهب بود[۹]، اما هیچ کدام نام کنیه‌ای را که آورده‌اند، مشخص نکرده‌اند. اطلاعاتی را که ابن حجر درباره ابوسنان بن وهب اسدی آورده و نام او را عبدالله دانسته، مانند اطلاعاتی است که دیگران درباره ابوسنان اسدی آورده‌اند و نام او را وهب دانسته‌اند. ابن عبدالبر[۱۰] و به تبع او ابن اثیر[۱۱]، صحیح‌ترین نظرات را در نام ابوسنان، وهب بن محصن بن حرثان بن قیس بن مرة بن کثیر بن غنم بن دودان بن اسد، و وی را برادر عکاشه و به قولی بیست سال بزرگتر از او دانسته‌اند. ابن اسحاق نیز بدون اشاره به نام ابوسنان، او را فرزند حرثان بن قیس بن مره و برادر بزرگ عکاشه و هم پیمان بن عبدشمس دانسته است[۱۲]. بنابراین، ابوسنان بن محصن اسدی، صحیح ترین گفته‌ها در نام اوست.

ابوسنان در جنگ بدر[۱۳]، احد و خندق شرکت داشت[۱۴] و در نبرد بنی قریظه کشته شد[۱۵]. از این رو، خبر بیعت وی با رسول خدا (ص) در سال ششم هجری (بیعت رضوان)[۱۶] درست نیست. افزون بر این، روایت شرکت ابوسنان بن محصن را در صلح حدیبیه، تنها عبدالعزیز بن عمران از ابن شهاب زهری نقل کرده که درباره او - عبدالعزیز - گفته شده ضعیف[۱۷] و متروک الحدیث است[۱۸]. بغوی (نخستین بیعت کننده را در بیعت شجره، ابوسفیان بن حارث بن عبدالمطلب دانسته که ابن حجر[۱۹] این را از او اشتباه گرفته و گفته است کسی از سیره‌نویسان این را نگفته است. اما ابن سعد[۲۰]، خبر نخستین بیعت کننده را با رسول خدا (ص) در حدیبیه، به سنان فرزند ابوسنان مربوط می‌داند. ابن قانع[۲۱]، ابونعیم[۲۲] و ابن اثیر[۲۳] گفته‌اند: ابو سنان بن محصن اسدی، در حجة الوداع همراه رسول خدا (ص) بود، ولی با توجه به کشته شدن ابوسنان در نبرد بنی قریظه، این خبر نیز درست نیست. از این رو برخی گفته‌اند: کسی که در حجة الوداع رسول خدا (ص) را همراهی کرد، ابوسفیان بن محصن بود [۲۴]؛ چنانکه ابن حجر[۲۵] و ابن منده، به همراهی ابوسفیان بن محصن با پیامبر در حجة الوداع تصریح کرده‌اند و ابن أثیر[۲۶] نیز پس از نقل کلام ابن منده و ابونعیم، نظر ابن منده را تأیید کرده است.

نتیجه اینکه در نام نخستین بیعت کننده با رسول خدا (ص) در بیعت رضوان، میان چند نفر اختلاف شد: ابوسنان اسدی، سنان بن ابی سنان بن محصن، ابوسفیان بن محصن و ابوسفیان بن حارث که نظر ابن عبدالبر، ابن اثیر و ابن حجر، ابوسنان اسدی، و نظر واقدی و ابن سعد، سنان بن ابی سنان بن محصن است. همچنین اختلاف است که در حجة الوداع، ابوسنان اسدی همراه رسول خدا (ص) بود یا ابوسفیان بن محصن. ابن منده، ابن اثیر و ابن حجر گفته‌اند ابوسفیان بن محصن همراه آن حضرت بود.

ابن حبان[۲۷]، ابوسنان اسدی را در شمار کسانی آورده که به کنیه مشهور است و از رسول خدا (ص) روایت دارد.

چنانکه گذشت، ابوسنان بن محصن در سال پنجم، هنگام محاصره بنی قریظه درگذشت[۲۸] و در محلی که امروز قبرستان بنی قریظه است، دفن شد[۲۹] و رسول خدا (ص) برای او از غنایم بنی قریظه، سهم تعیین کرد[۳۰]. او هنگام مرگ، چهل سال داشت که دو سال[۳۱] و بنا به قولی بیست سال بزرگتر از برادرش عکاشه بود[۳۲]. بنابراین، او باید ۲۲ سال پیش از بعثت به دنیا آمده باشد.[۳۳]

جستارهای وابسته

منابع

  1. محمدی، رمضان، مقاله «ابوسنان بن محصن اسدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

  1. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.
  2. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۶۶.
  3. ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۲.
  4. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.
  5. ↑ ابن قانع، ج۳، ص۱۷۷.
  6. ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۲.
  7. ↑ ابن اثیر، ج۴، ص۲۴۴.
  8. ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۲.
  9. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.
  10. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۶.
  11. ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۲.
  12. ↑ ابن هشام، ج۲، ص۳۳۵.
  13. ↑ ابن ابی عاصم، الآحاد، ج۱، ص۲۶۲.
  14. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۶۹.
  15. ↑ واقدی، ج۲، ص۵۲۲ و ۵۲۹ و ۶۰۳؛ ابن سعد، ج۳، ص۶۹.
  16. ↑ طبرانی، المعجم الاوسط، ج۲، ص۳۲۷؛ ابن ماکولا، ج۴، ص۴۴۳؛ طبری، ج۲۶، ص۱۱۲.
  17. ↑ ابن ابی عاصم، الأوائل، ۸۲.
  18. ↑ طبرانی، الصغیر، ج۲، ص۳۲۶؛ هیثمی، ج۶، ص۱۴۶.
  19. ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۵۳.
  20. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۶۹.
  21. ↑ ابن قانع، ج۳، ص۱۷۷.
  22. ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۶.
  23. ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۳.
  24. ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۶.
  25. ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.
  26. ↑ ابن حجر، ج۶، ص۱۴۶.
  27. ↑ ج۳، ص۴۵۰.
  28. ↑ ابن هشام، ج۳، ص۲۶۵؛ واقدی، ج۲، ص۵۲۲؛ ابن اثیر، ج۵، ص۲۲۱؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۶۳.
  29. ↑ واقدی، ج۲، ص۵۲۹؛ قرطبی، ج۱۴، ص۱۴۳.
  30. ↑ واقدی، ج۲، ص۵۲۲.
  31. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۶۹.
  32. ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۵۳.
  33. ↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابوسنان بن محصن اسدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۶۴.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=ابوسنان_بن_محصن_اسدی&oldid=1250447»