اشعب بن ام‌حمیده: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اشعب بن ام‌حمیده در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
نام او را به [[اختلاف]] «اشعب» و «شعیب» گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۵۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> و کنیه‌اش را «ابوعلاء» یا «ابواسحاق»، مولای [[عثمان بن عفان]]، یا مولای [[سعید بن عاصی]]، یا مولای [[عبدالله بن زبیر]] یا مولای [[فاطمه بنت حسین]] گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. «شعیب»، تصحیف «اشعب» است. برخی او را به پدرش ([[اشعب بن جبیر]]) نسبت داده‌اند<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن حجر، لسان، ج۱، ص۴۵۰.</ref>، ولی به «ام‌حمیده»، یعنی مادرش شناخته شده است<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>. [[شهرت]] وی به طامع بود <ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۶؛ تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>، و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> طماع گفته که احتمال تصحیف در آن هست. ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> در بخش چهارم کتابش (توهمات) از او یاد کرده است. برخی اشعب را دو نفر دانسته‌اند: یکی به نام «اشعب الطامع» مولای [[عثمان]]، و دیگری به نام «اشعب بن جبیر»، اما در واقع آن دو، یک نفر هستند<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>. | نام او را به [[اختلاف]] «اشعب» و «شعیب» گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۵۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> و کنیه‌اش را «ابوعلاء» یا «ابواسحاق»، مولای [[عثمان بن عفان]]، یا مولای [[سعید بن عاصی]]، یا مولای [[عبدالله بن زبیر]] یا مولای [[فاطمه بنت حسین]] گفته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. «شعیب»، تصحیف «اشعب» است. برخی او را به پدرش ([[اشعب بن جبیر]]) نسبت داده‌اند<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن حجر، لسان، ج۱، ص۴۵۰.</ref>، ولی به «ام‌حمیده»، یعنی مادرش شناخته شده است<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>. [[شهرت]] وی به طامع بود <ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۶؛ تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>، و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> طماع گفته که احتمال تصحیف در آن هست. ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> در بخش چهارم کتابش (توهمات) از او یاد کرده است. برخی اشعب را دو نفر دانسته‌اند: یکی به نام «اشعب الطامع» مولای [[عثمان]]، و دیگری به نام «اشعب بن جبیر»، اما در واقع آن دو، یک نفر هستند<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.</ref>. | ||
[[ذهبی]] در تجرید<ref>ذهبی، ج۱، ص۲۳.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> به نقل از [[مغلطای]] گویند: اشعب در [[سال نهم هجری]] به [[دنیا]] آمده است. از این رو، ابن حجر باید در قسم دوم (اطفال) در کتابش از او یاد می‌کرد، ولی نامی از او نبرده است. حتی برخی [[تولد]] او را در [[زمان عثمان]] دانسته‌اند<ref>ذهبی، میزان، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref>. در این صورت، وی [[تابعی]] است. [[عبیدة بن اشعب]] از [[پدر]] و جدش نقل کرده است که مادرش (اشعب)، [[کنیز]] [[ابوسفیان بن حرب]] بود و [[میمونه]]، [[ام المؤمنین]] آن کنیز را گرفت. وقتی [[رسول خدا]] با میمونه [[ازدواج]] کرد، کنیز همراه او، به [[خانه]] آن [[حضرت]] آمد. از این نظر، [[مادر]] او را جزء [[همسران رسول خدا]]{{صل}} شمرده‌اند<ref> ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴.</ref>. گرچه برخی [[مادر]] اشعب را «جعده» (ام جلنجدج)<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> [[کنیز]] [[اسماء دختر ابی بکر]] دانسته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. گویند: اشعب فردی آوازه‌خوان بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳.</ref>. وی با واسطه، از جمله از طریق [[عبدالله بن جعفر]] از [[رسول خدا]]{{صل}} [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷ و ۱۴۸؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>. [[مرگ]] وی را به [[سال ۱۵۴ هجری]] گفته‌اند<ref>ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۸؛ ذهبی، تاریخ، حوادث سال‌های ۱۴۱-۱۶۰ هجری، ص۳۷۷.</ref><ref>[[حسین مرادی‌نسب|مرادی‌نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اشعب بن ام‌حمیده»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۸۸.</ref> | [[ذهبی]] در تجرید<ref>ذهبی، ج۱، ص۲۳.</ref> و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> به نقل از [[مغلطای]] گویند: اشعب در [[سال نهم هجری]] به [[دنیا]] آمده است. از این رو، ابن حجر باید در قسم دوم (اطفال) در کتابش از او یاد می‌کرد، ولی نامی از او نبرده است. حتی برخی [[تولد]] او را در [[زمان عثمان]] دانسته‌اند<ref>ذهبی، میزان، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref>. در این صورت، وی [[تابعی]] است. [[عبیدة بن اشعب]] از [[پدر]] و جدش نقل کرده است که مادرش (اشعب)، [[کنیز]] [[ابوسفیان بن حرب]] بود و [[میمونه]]، [[ام المؤمنین]] آن کنیز را گرفت. وقتی [[رسول خدا]] با میمونه [[ازدواج]] کرد، کنیز همراه او، به [[خانه]] آن [[حضرت]] آمد. از این نظر، [[مادر]] او را جزء [[همسران رسول خدا]] {{صل}} شمرده‌اند<ref> ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴.</ref>. گرچه برخی [[مادر]] اشعب را «جعده» (ام جلنجدج)<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.</ref> [[کنیز]] [[اسماء دختر ابی بکر]] دانسته‌اند<ref>خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.</ref>. گویند: اشعب فردی آوازه‌خوان بود<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳.</ref>. وی با واسطه، از جمله از طریق [[عبدالله بن جعفر]] از [[رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷ و ۱۴۸؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۳.</ref>. [[مرگ]] وی را به [[سال ۱۵۴ هجری]] گفته‌اند<ref>ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۸؛ ذهبی، تاریخ، حوادث سال‌های ۱۴۱-۱۶۰ هجری، ص۳۷۷.</ref><ref>[[حسین مرادی‌نسب|مرادی‌نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «اشعب بن ام‌حمیده»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۸۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۰۴
اشعب بن ام‌حمیده از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اشعب بن ام‌حمیده در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
نام او را به اختلاف «اشعب» و «شعیب» گفته‌اند[۱] و کنیه‌اش را «ابوعلاء» یا «ابواسحاق»، مولای عثمان بن عفان، یا مولای سعید بن عاصی، یا مولای عبدالله بن زبیر یا مولای فاطمه بنت حسین گفته‌اند[۲]. «شعیب»، تصحیف «اشعب» است. برخی او را به پدرش (اشعب بن جبیر) نسبت داده‌اند[۳]، ولی به «ام‌حمیده»، یعنی مادرش شناخته شده است[۴]. شهرت وی به طامع بود [۵]، و ابن حجر[۶] طماع گفته که احتمال تصحیف در آن هست. ابن حجر[۷] در بخش چهارم کتابش (توهمات) از او یاد کرده است. برخی اشعب را دو نفر دانسته‌اند: یکی به نام «اشعب الطامع» مولای عثمان، و دیگری به نام «اشعب بن جبیر»، اما در واقع آن دو، یک نفر هستند[۸].
ذهبی در تجرید[۹] و ابن حجر[۱۰] به نقل از مغلطای گویند: اشعب در سال نهم هجری به دنیا آمده است. از این رو، ابن حجر باید در قسم دوم (اطفال) در کتابش از او یاد می‌کرد، ولی نامی از او نبرده است. حتی برخی تولد او را در زمان عثمان دانسته‌اند[۱۱]. در این صورت، وی تابعی است. عبیدة بن اشعب از پدر و جدش نقل کرده است که مادرش (اشعب)، کنیز ابوسفیان بن حرب بود و میمونه، ام المؤمنین آن کنیز را گرفت. وقتی رسول خدا با میمونه ازدواج کرد، کنیز همراه او، به خانه آن حضرت آمد. از این نظر، مادر او را جزء همسران رسول خدا (ص) شمرده‌اند[۱۲]. گرچه برخی مادر اشعب را «جعده» (ام جلنجدج)[۱۳] کنیز اسماء دختر ابی بکر دانسته‌اند[۱۴]. گویند: اشعب فردی آوازه‌خوان بود[۱۵]. وی با واسطه، از جمله از طریق عبدالله بن جعفر از رسول خدا (ص) روایت نقل کرده است[۱۶]. مرگ وی را به سال ۱۵۴ هجری گفته‌اند[۱۷][۱۸]
منابع
پانویس
- ↑ خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۴۱؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۵۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.
- ↑ خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن حجر، لسان، ج۱، ص۴۵۰.
- ↑ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷؛ ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۶؛ تجرید، ج۱، ص۲۳.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.
- ↑ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۰؛ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷.
- ↑ ذهبی، ج۱، ص۲۳.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.
- ↑ ذهبی، میزان، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۴.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۷۷.
- ↑ خطیب بغدادی، ج۷، ص۴۱.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، ج۱۹، ص۱۴۳.
- ↑ ابن عساکر، ج۹، ص۱۴۷ و ۱۴۸؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۳.
- ↑ ذهبی، سیر، ج۷، ص۶۸؛ ذهبی، تاریخ، حوادث سال‌های ۱۴۱-۱۶۰ هجری، ص۳۷۷.
- ↑ مرادی‌نسب، حسین، مقاله «اشعب بن ام‌حمیده»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۸۸.