فسق: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[فسق در قرآن]] - [[فسق در حدیث]] - [[فسق در کلام اسلامی]] - [[فسق در فقه سیاسی]] - [[فسق در جامعه‌شناسی اسلامی]]| پرسش مرتبط  = فسق (پرسش)}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[فسق در قرآن]] - [[فسق در فقه سیاسی]] - [[فسق در جامعه‌شناسی اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*'''فسق:''' اصل آن به معنای بیرون آمدن چیزی از پوسته خود است. از این رو به کسی هم که از [[حریم]] [[احکام دین]] بیرون می‌رود و از [[فرمان خدا]] خارج می‌شود، یا از مسیر [[فطرت انسانی]] بیرون رود و [[متعهد]] به [[احکام شرع]] و [[حلال و حرام]] [[الهی]] نباشد، [[فاسق]] گفته می‌شود. به تعبیر بعضی از کتب لغت، "فسق" [[خروج]] از [[طاعت]] خداست و "فسوق"، ورود به [[معصیت الهی]] است و این هر دو واژه در [[قرآن]] به کار رفته است. در جایی هم [[مؤمن]] و [[فاسق]] را در مقابل هم قرار داده است: {{متن قرآن|أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا لَا يَسْتَوُونَ}}<ref> «آیا آنکه مؤمن است همگون کسی است که نافرمان است؟ (هرگز) برابر نیستند» سوره سجده، آیه ۱۸.</ref> که می‌رساند [[خروج]] از دایره [[ایمان]] هم نوعی فسق است. به کسی که آشکارا [[مرتکب گناه]] شود "مُتجاهر به فسق" گفته می‌شود <ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.
فسق به معنای بیرون آمدن چیزی از پوسته خود است. از این رو به کسی هم که از حریم [[احکام دین]] بیرون می‌رود و از [[فرمان خدا]] خارج می‌شود، یا از مسیر [[فطرت انسانی]] بیرون رود و [[متعهد]] به [[احکام شرع]] و [[حلال و حرام]] [[الهی]] نباشد، [[فاسق]] گفته می‌شود. به تعبیر بعضی از کتب لغت، "فسق" [[خروج]] از [[طاعت]] خداست و "فسوق"، ورود به [[معصیت الهی]] است و این هر دو واژه در [[قرآن]] به کار رفته است. در جایی هم [[مؤمن]] و [[فاسق]] را در مقابل هم قرار داده است: {{متن قرآن|أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا لَا يَسْتَوُونَ}}<ref>«آیا آنکه مؤمن است همگون کسی است که نافرمان است؟ (هرگز) برابر نیستند» سوره سجده، آیه ۱۸.</ref> که می‌رساند [[خروج]] از دایره [[ایمان]] هم نوعی فسق است. به کسی که آشکارا [[مرتکب گناه]] شود "مُتجاهر به فسق" گفته می‌شود<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.
 
انسان فاسق قابل اعتماد نیست و نباید با او ارتباط برقرار ساخت در حدیث نبوی آمده است: اجتناب و دوری از فاسق [[جهاد]] است: «جهاد چهارگونه است:... یکی از آنها دوری از فاسق است»<ref>{{متن حدیث|اَلْجِهَادُ أَرْبَعُ:... وَ شَنْآنُ الْفَاسِقُ}}؛ نهج الفصاحه، ح۱۳۳۸.</ref>. در روایات تأکید شده که [[انسان]] از فاسق دوری جوید و علت آن چنین بیان شده است که فاسق دوست خود را به یک [[وعده]] نان بلکه به کمتر از آن می‌فروشد. [[امام سجاد]]{{ع}} می‌فرماید: «از همراهی با فاسق اجتناب نما؛ زیرا وی تو را با یک وعده غذا بلکه به کمتر از آن می‌فروشد»<ref>{{متن حدیث|... وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفَاسِقِ فَإِنَّهُ بَائِعُكَ بِأُكْلَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذَلِكَ}}الفقه الاجتماع، ص۴۸۸.</ref>؛ در [[حدیث]] دیگری آمده است: از دوستی و هم‌نشینی با فاسق اجتناب کنید؛ زیرا بدی به سمت بدی کشیده می‌شود و [[اخلاق]] بد در وجود انسان تأثیر می‌گذارد<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)| سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۱۷۰-۱۷۱.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۲: خط ۱۴:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
#[[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
# [[پرونده:1100808.jpg|22px]] [[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|'''سیره اجتماعی پیامبر اعظم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۱۸: خط ۲۱:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:فسق]]
[[رده:رذایل اخلاقی]]
{{ارزش‌های اجتماعی}}
{{ارزش‌های اجتماعی}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۶

مقدمه

فسق به معنای بیرون آمدن چیزی از پوسته خود است. از این رو به کسی هم که از حریم احکام دین بیرون می‌رود و از فرمان خدا خارج می‌شود، یا از مسیر فطرت انسانی بیرون رود و متعهد به احکام شرع و حلال و حرام الهی نباشد، فاسق گفته می‌شود. به تعبیر بعضی از کتب لغت، "فسق" خروج از طاعت خداست و "فسوق"، ورود به معصیت الهی است و این هر دو واژه در قرآن به کار رفته است. در جایی هم مؤمن و فاسق را در مقابل هم قرار داده است: ﴿أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا لَا يَسْتَوُونَ[۱] که می‌رساند خروج از دایره ایمان هم نوعی فسق است. به کسی که آشکارا مرتکب گناه شود "مُتجاهر به فسق" گفته می‌شود[۲].

انسان فاسق قابل اعتماد نیست و نباید با او ارتباط برقرار ساخت در حدیث نبوی آمده است: اجتناب و دوری از فاسق جهاد است: «جهاد چهارگونه است:... یکی از آنها دوری از فاسق است»[۳]. در روایات تأکید شده که انسان از فاسق دوری جوید و علت آن چنین بیان شده است که فاسق دوست خود را به یک وعده نان بلکه به کمتر از آن می‌فروشد. امام سجاد(ع) می‌فرماید: «از همراهی با فاسق اجتناب نما؛ زیرا وی تو را با یک وعده غذا بلکه به کمتر از آن می‌فروشد»[۴]؛ در حدیث دیگری آمده است: از دوستی و هم‌نشینی با فاسق اجتناب کنید؛ زیرا بدی به سمت بدی کشیده می‌شود و اخلاق بد در وجود انسان تأثیر می‌گذارد[۵].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «آیا آنکه مؤمن است همگون کسی است که نافرمان است؟ (هرگز) برابر نیستند» سوره سجده، آیه ۱۸.
  2. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی.
  3. «اَلْجِهَادُ أَرْبَعُ:... وَ شَنْآنُ الْفَاسِقُ»؛ نهج الفصاحه، ح۱۳۳۸.
  4. «... وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفَاسِقِ فَإِنَّهُ بَائِعُكَ بِأُكْلَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذَلِكَ»الفقه الاجتماع، ص۴۸۸.
  5. برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص ۱۷۰-۱۷۱.