اخفش اوسط: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه‍ ')
 
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[ابوالحسن سعید بن مسعده مجاشعی بلخی اخفش اوسط بصری]] [[اهل]] بلخ و از [[موالی]] [[بنی مجاشع بن دارم]] بود و در [[بصره]] [[زندگی]] می‌‌کرد. نحو را از [[سیبویه]] آموخت و از [[هشام بن عروة]]، کلبی و نخعی [[روایت]] نقل کرده و راویانی چون [[ابوحاتم سجستانی]] و دیگران از وی روایت نقل کرده‌اند. رجال‌نویسان [[اهل سنت]] وی را عالم به نحو، [[ادبیات]] و [[کلام]]، و او را استاد پسر کسائی و فردی معتزلی مسلک دانسته‌اند.<ref>بغیة الوعاة ۱/۵۹۰.</ref> سعید مدتی هم در [[بغداد]] به [[نقل روایت]] و تألیف کتاب پرداخت و در سال ۲۱۰ هـ از [[دنیا]] رفت. البته [[وفات]] او را در سال‌های ۲۱۵ و ۲۲۱ <ref>بغیة الوعاة ۱/۵۹۰.</ref> و ۲۲۵ هـ هم ذکر کرده‌اند.<ref>البدایة و النهایه ۱۰/۳۲۲.</ref>
[[ابوالحسن سعید بن مسعده مجاشعی بلخی اخفش اوسط بصری]] [[اهل]] بلخ و از [[موالی]] [[بنی مجاشع بن دارم]] بود و در [[بصره]] [[زندگی]] می‌‌کرد. نحو را از [[سیبویه]] آموخت و از [[هشام بن عروة]]، کلبی و نخعی [[روایت]] نقل کرده و راویانی چون [[ابوحاتم سجستانی]] و دیگران از وی روایت نقل کرده‌اند. رجال‌نویسان [[اهل سنت]] وی را عالم به نحو، [[ادبیات]] و [[کلام]]، و او را استاد پسر کسائی و فردی معتزلی مسلک دانسته‌اند.<ref>بغیة الوعاة ۱/۵۹۰.</ref> سعید مدتی هم در [[بغداد]] به [[نقل روایت]] و تألیف کتاب پرداخت و در سال ۲۱۰ه‍ از [[دنیا]] رفت. البته [[وفات]] او را در سال‌های ۲۱۵ و ۲۲۱ <ref>بغیة الوعاة ۱/۵۹۰.</ref> و ۲۲۵ه‍ هم ذکر کرده‌اند.<ref>البدایة و النهایه ۱۰/۳۲۲.</ref>


آثار او عبارت‌اند از: «الاوسط فی النحو»، «تفسیر معانی قرآن»<ref>ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ زرکلی، الأعلام، ج۳، ص۱۰۱ و ۱۰۲؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۸۴.</ref><ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۴۶.</ref>، «المقاییس فی النحو»، «الاشتقاق»، «الاربعه العروض»، «المسائل الکبیر»، «المسائل الصغیر»، «الملوک»، «القوافی»، «معانی الشعر»، «وقف التمام»، «الاصوات»، «صفات الغنم و الوانها و علاجها و اسنانها»، (اسبابها) اللامات<ref>الفهرست (الندیم) ۳۸ و ۵۸.</ref> «غریب القرآن»<ref> کشف الظنون ۲/۱۲۰۷.</ref> و «اعراب القرآن»<ref>اسماء الکتب ۵۵.</ref><ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۳۶۲.</ref>
آثار او عبارت‌اند از: «الاوسط فی النحو»، «تفسیر معانی قرآن»<ref>ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ زرکلی، الأعلام، ج۳، ص۱۰۱ و ۱۰۲؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۸۴.</ref><ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۴۶.</ref>، «المقاییس فی النحو»، «الاشتقاق»، «الاربعه العروض»، «المسائل الکبیر»، «المسائل الصغیر»، «الملوک»، «القوافی»، «معانی الشعر»، «وقف التمام»، «الاصوات»، «صفات الغنم و الوانها و علاجها و اسنانها»، (اسبابها) اللامات<ref>الفهرست (الندیم) ۳۸ و ۵۸.</ref> «غریب القرآن»<ref> کشف الظنون ۲/۱۲۰۷.</ref> و «اعراب القرآن»<ref>اسماء الکتب ۵۵.</ref><ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۳۶۲.</ref>

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۲۴

مقدمه

ابوالحسن سعید بن مسعده مجاشعی بلخی اخفش اوسط بصری اهل بلخ و از موالی بنی مجاشع بن دارم بود و در بصره زندگی می‌‌کرد. نحو را از سیبویه آموخت و از هشام بن عروة، کلبی و نخعی روایت نقل کرده و راویانی چون ابوحاتم سجستانی و دیگران از وی روایت نقل کرده‌اند. رجال‌نویسان اهل سنت وی را عالم به نحو، ادبیات و کلام، و او را استاد پسر کسائی و فردی معتزلی مسلک دانسته‌اند.[۱] سعید مدتی هم در بغداد به نقل روایت و تألیف کتاب پرداخت و در سال ۲۱۰ه‍ از دنیا رفت. البته وفات او را در سال‌های ۲۱۵ و ۲۲۱ [۲] و ۲۲۵ه‍ هم ذکر کرده‌اند.[۳]

آثار او عبارت‌اند از: «الاوسط فی النحو»، «تفسیر معانی قرآن»[۴][۵]، «المقاییس فی النحو»، «الاشتقاق»، «الاربعه العروض»، «المسائل الکبیر»، «المسائل الصغیر»، «الملوک»، «القوافی»، «معانی الشعر»، «وقف التمام»، «الاصوات»، «صفات الغنم و الوانها و علاجها و اسنانها»، (اسبابها) اللامات[۶] «غریب القرآن»[۷] و «اعراب القرآن»[۸][۹]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. بغیة الوعاة ۱/۵۹۰.
  2. بغیة الوعاة ۱/۵۹۰.
  3. البدایة و النهایه ۱۰/۳۲۲.
  4. ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ زرکلی، الأعلام، ج۳، ص۱۰۱ و ۱۰۲؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۸۴.
  5. بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۲۴۶.
  6. الفهرست (الندیم) ۳۸ و ۵۸.
  7. کشف الظنون ۲/۱۲۰۷.
  8. اسماء الکتب ۵۵.
  9. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۳۶۲.