ابوشمر بن ابرهه حمیری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوشمر بن ابرهه حمیری در تراجم و رجال]] - [[ابوشمر بن ابرهه حمیری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = ابوشمر بن ابرهه حمیری | مداخل مرتبط = [[ابوشمر بن ابرهه حمیری در تراجم و رجال]] - [[ابوشمر بن ابرهه حمیری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوشمر بن ابرهه حمیری
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg                         
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین
| نام کامل = ابوشمر بن ابرهه حمیری
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[حمیر]]   
| از تیره =
| پدر = 
| مادر = 
| همسر =
| پسر =
| دختر = 
| خواهر =
| برادر = 
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی =
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر = 
| محل دفن =
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }}
| از طبقه =
| در جنگ = [[جنگ صفین]]
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت = 
| علت درگذشت =
| علت شهادت = 
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او = 
| آخرین راوی از او =
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
به وی ابوسمر<ref>کلینی، ج۷، ص۵۳.</ref> و [[شمر]] هم گفته‌اند<ref>منقری، ص۲۲۲؛ ابن ابی الحدید، ج۵، ص۱۸۰.</ref>. در [[صحابی]] بودن او [[اختلاف]] است. به گزارش [[ابن عساکر]]<ref>ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۷.</ref>، برخی او را [[مصری]] دانسته و گفته‌اند به حضور [[رسول خدا]] {{صل}} رسید. به گفته [[ابن منده]]، برخی او را از [[اصحاب]] دانسته‌اند و در خبرها از او یاد شده است. وی به حضور رسول خدا {{صل}} رسید<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref>.
به وی «ابوسمر»<ref>کلینی، ج۷، ص۵۳.</ref> و «شمر» هم گفته‌اند<ref>منقری، ص۲۲۲؛ ابن ابی الحدید، ج۵، ص۱۸۰.</ref>. در [[صحابی]] بودن او [[اختلاف]] است. به گزارش [[ابن عساکر]]<ref>ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۷.</ref>، برخی او را [[مصری]] دانسته و گفته‌اند به حضور [[رسول خدا]] {{صل}} رسید. به گفته [[ابن منده]]، برخی او را از [[اصحاب]] دانسته‌اند و در خبرها از او یاد شده است. وی به حضور رسول خدا {{صل}} رسید<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref>.


از [[زندگی]] وی در [[زمان رسول خدا]] {{صل}} هیچ اطلاعی در دست نیست؛ حتی در مورد [[زمان]] آمدنش به [[مدینه]] اختلاف است. به گفته [[ابن حجر]]، به جز ابن منده و [[همدانی]]، دیگران گفته‌اند او در زمان [[عمر]] به مدینه آمد و با دختر [[ابوموسی اشعری]] [[ازدواج]] کرد. ابن حجر احتمال داده که وی ابتدا به مدینه آمده و سپس بازگشته باشد و بعد هنگامی که عمر [[مردم]] را برای [[جهاد]] فراخواند، بار دیگر به مدینه آمده باشد<ref>الاصابه، ج۷، ص۱۷۵.</ref>.
از [[زندگی]] وی در [[زمان رسول خدا]] {{صل}} هیچ اطلاعی در دست نیست؛ حتی در مورد [[زمان]] آمدنش به [[مدینه]] اختلاف است. به گفته [[ابن حجر]]، به جز ابن منده و [[همدانی]]، دیگران گفته‌اند او در زمان [[عمر]] به مدینه آمد و با دختر [[ابوموسی اشعری]] [[ازدواج]] کرد. ابن حجر احتمال داده که وی ابتدا به مدینه آمده و سپس بازگشته باشد و بعد هنگامی که عمر [[مردم]] را برای [[جهاد]] فراخواند، بار دیگر به مدینه آمده باشد<ref>الاصابه، ج۷، ص۱۷۵.</ref>.


بنا بر گزارشی، ابو شمر از کسانی بود که در [[جنگ]] [[عبدالله بن سعد]] در اساوِد<ref>از سرزمین نوبه؛ ر. ک: تففی، ج۲، ص۷۴۹.</ref>، در سال ۳۱ چشم خود را از دست دادند و از این رو به آنان رماة الحدق<ref>به خطا رمان الخندق؛ ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref> گفتند<ref>ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.</ref>. البته اصطلاح "رماة الحدق" در زمان رسول خدا {{صل}} نیز در [[جنگ خندق]] به کار رفته است<ref>ر. ک: بیهقی، ۳، ص۴۵۳.</ref> که به معنای "تیراندازان به [[چشم‌ها]]" بوده و با معنای مورد بحث تفاوت دارد.
بنا بر گزارشی، ابو شمر از کسانی بود که در [[جنگ]] [[عبدالله بن سعد]] در اساوِد<ref>از سرزمین نوبه؛ ر. ک: تففی، ج۲، ص۷۴۹.</ref>، در سال ۳۱ چشم خود را از دست دادند و از این رو به آنان رماة الحدق<ref>به خطا رمان الخندق؛ ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref> گفتند<ref>ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.</ref>. البته اصطلاح «رماة الحدق» در زمان رسول خدا {{صل}} نیز در [[جنگ خندق]] به کار رفته است<ref>ر. ک: بیهقی، ۳، ص۴۵۳.</ref> که به معنای «تیراندازان به [[چشم‌ها]]» بوده و با معنای مورد بحث تفاوت دارد.


بر مبنای روایتی، [[امام علی]] {{ع}} فرمود: "سه [[قبیله]] خود را [[عرب]] می‌دانند در حالی که کهن‌تر از عرب هستند؛ [[جرهم]] که باقی مانده عادند، [[ثقیف]] که بقیه ثمودند و قبیله [[ابو شمر بن أبرهه]] که باقی مانده تّبع هستند"<ref>سمعانی، ج۱، ص۲۱.</ref>.
بر مبنای روایتی، [[امام علی]] {{ع}} فرمود: «سه [[قبیله]] خود را [[عرب]] می‌دانند در حالی که کهن‌تر از عرب هستند؛ [[جرهم]] که باقی مانده عادند، [[ثقیف]] که بقیه ثمودند و قبیله [[ابو شمر بن أبرهه]] که باقی مانده تّبع هستند»<ref>سمعانی، ج۱، ص۲۱.</ref>.


او با تعدادی از [[اهل شام]]، در [[جنگ صفین]] به امام علی {{ع}} پیوست<ref>منقری، ص۲۲۲؛ طوسی، رجال، ص۸.</ref>، گفته‌اند [[معاویه]] ابوشمر را به همراه [[ابن ابی حذیفه]] دستگیر و [[زندانی]] کرد<ref>ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.</ref>. همراهانش در [[زندان]] را شکستند و فرار کردند، ولی او گفت: "من به عنوان [[اسیر]] به زندان نیفتاده‌ام تا با فرار خارج شوم" و در زندان ماند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref>. بر مبنای گزارشی، وی از [[شاهدان]] [[وصیت امام]] [[علی]] {{ع}} بود<ref>ابن شبه، ج۱، ص۲۲۸؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹ف ص۱۴۸.</ref>.
او با تعدادی از [[اهل شام]]، در [[جنگ صفین]] به امام علی {{ع}} پیوست<ref>منقری، ص۲۲۲؛ طوسی، رجال، ص۸.</ref>، گفته‌اند [[معاویه]] ابوشمر را به همراه [[ابن ابی حذیفه]] دستگیر و [[زندانی]] کرد<ref>ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.</ref>. همراهانش در [[زندان]] را شکستند و فرار کردند، ولی او گفت: «من به عنوان [[اسیر]] به زندان نیفتاده‌ام تا با فرار خارج شوم» و در زندان ماند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref>. بر مبنای گزارشی، وی از [[شاهدان]] [[وصیت امام]] [[علی]] {{ع}} بود<ref>ابن شبه، ج۱، ص۲۲۸؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹ف ص۱۴۸.</ref>.


در [[زمان]] درگذشت او [[اختلاف]] است. برخی گفته‌اند در [[صفین]] کنار [[امام علی]] {{ع}} کشته شد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref> و به نظر برخی، در لشکر [[معاویه]] [[جان]] باخت<ref>منقری، ص۳۶۹؛ ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.</ref>. به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۰.</ref> وی در همان زندان معاویه به [[قتل]] رسید.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوشمر بن ابرهه حمیری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۷۴.</ref>
در [[زمان]] درگذشت او [[اختلاف]] است. برخی گفته‌اند در [[صفین]] کنار [[امام علی]] {{ع}} کشته شد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.</ref> و به نظر برخی، در لشکر [[معاویه]] [[جان]] باخت<ref>منقری، ص۳۶۹؛ ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.</ref>. به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۱۰.</ref> وی در همان زندان معاویه به [[قتل]] رسید.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوشمر بن ابرهه حمیری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۷۴.</ref>
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[حمیر]] (قبیله)
{{پایان مدخل وابسته}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۴: خط ۷۷:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:حمیر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۴

ابوشمر بن ابرهه حمیری
تصویر نمادین جنگ صفین
نام کاملابوشمر بن ابرهه حمیری
جنسیتمرد
از قبیلهحمیر
از اصحاب
حضور در جنگجنگ صفین

مقدمه

به وی «ابوسمر»[۱] و «شمر» هم گفته‌اند[۲]. در صحابی بودن او اختلاف است. به گزارش ابن عساکر[۳]، برخی او را مصری دانسته و گفته‌اند به حضور رسول خدا (ص) رسید. به گفته ابن منده، برخی او را از اصحاب دانسته‌اند و در خبرها از او یاد شده است. وی به حضور رسول خدا (ص) رسید[۴].

از زندگی وی در زمان رسول خدا (ص) هیچ اطلاعی در دست نیست؛ حتی در مورد زمان آمدنش به مدینه اختلاف است. به گفته ابن حجر، به جز ابن منده و همدانی، دیگران گفته‌اند او در زمان عمر به مدینه آمد و با دختر ابوموسی اشعری ازدواج کرد. ابن حجر احتمال داده که وی ابتدا به مدینه آمده و سپس بازگشته باشد و بعد هنگامی که عمر مردم را برای جهاد فراخواند، بار دیگر به مدینه آمده باشد[۵].

بنا بر گزارشی، ابو شمر از کسانی بود که در جنگ عبدالله بن سعد در اساوِد[۶]، در سال ۳۱ چشم خود را از دست دادند و از این رو به آنان رماة الحدق[۷] گفتند[۸]. البته اصطلاح «رماة الحدق» در زمان رسول خدا (ص) نیز در جنگ خندق به کار رفته است[۹] که به معنای «تیراندازان به چشم‌ها» بوده و با معنای مورد بحث تفاوت دارد.

بر مبنای روایتی، امام علی (ع) فرمود: «سه قبیله خود را عرب می‌دانند در حالی که کهن‌تر از عرب هستند؛ جرهم که باقی مانده عادند، ثقیف که بقیه ثمودند و قبیله ابو شمر بن أبرهه که باقی مانده تّبع هستند»[۱۰].

او با تعدادی از اهل شام، در جنگ صفین به امام علی (ع) پیوست[۱۱]، گفته‌اند معاویه ابوشمر را به همراه ابن ابی حذیفه دستگیر و زندانی کرد[۱۲]. همراهانش در زندان را شکستند و فرار کردند، ولی او گفت: «من به عنوان اسیر به زندان نیفتاده‌ام تا با فرار خارج شوم» و در زندان ماند[۱۳]. بر مبنای گزارشی، وی از شاهدان وصیت امام علی (ع) بود[۱۴].

در زمان درگذشت او اختلاف است. برخی گفته‌اند در صفین کنار امام علی (ع) کشته شد[۱۵] و به نظر برخی، در لشکر معاویه جان باخت[۱۶]. به گفته ابن حجر[۱۷] وی در همان زندان معاویه به قتل رسید.[۱۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. کلینی، ج۷، ص۵۳.
  2. منقری، ص۲۲۲؛ ابن ابی الحدید، ج۵، ص۱۸۰.
  3. ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۷.
  4. ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  5. الاصابه، ج۷، ص۱۷۵.
  6. از سرزمین نوبه؛ ر. ک: تففی، ج۲، ص۷۴۹.
  7. به خطا رمان الخندق؛ ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  8. ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.
  9. ر. ک: بیهقی، ۳، ص۴۵۳.
  10. سمعانی، ج۱، ص۲۱.
  11. منقری، ص۲۲۲؛ طوسی، رجال، ص۸.
  12. ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.
  13. ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  14. ابن شبه، ج۱، ص۲۲۸؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹ف ص۱۴۸.
  15. ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  16. منقری، ص۳۶۹؛ ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.
  17. ابن حجر، ج۶، ص۱۰.
  18. خانجانی، قاسم، مقاله «ابوشمر بن ابرهه حمیری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۷۴.