علی بن مهزیار اهوازی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{اشتباه نشود|علی بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی}}
{{اشتباه نشود|علی بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی}}
{{مهدویت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام کاظم| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[علی بن مهزیار اهوازی در معارف مهدویت]] - [[علی بن مهزیار اهوازی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[علی بن مهزیار اهوازی در معارف مهدویت]] | پرسش مرتبط  = }}
== آشنایی اجمالی ==
 
== مقدمه ==
[[ابوالحسن علی بن مهزیار اهوازی دورقی]] اصالتاً از دورق [[خوزستان]]،<ref>رجال النجاشی ۲/۷۴.</ref> [[اهل]] [[هند]]، روستایی در [[فارس]] و ساکن [[اهواز]] بود.<ref>اختیار معرفة الرجال ۵۴۸.</ref> [[امام کاظم]]،<ref> مناقب آل ابی طالب ۴/۳۵۰.</ref> [[امام رضا]]، [[امام جواد]] و [[امام هادی]] {{ع}}<ref> رجال الطوسی ۳۸۱، ۴۰۳ و ۴۱۷.</ref> را [[درک]] کرد و [[صحابی]] ایشان بود. از امام هشتم و نهم<ref>رجال النجاشی ۲/۷۴.</ref> و همچنین از [[فضالة بن ایوب]] و [[محمد بن اسماعیل بن بزیع]] [[روایت]] کرده است.<ref>اختیار معرفة الرجال ۱۰۷ و ۲۴۵.</ref> راویانی چون [[عباس بن معروف]]، [[محمد بن عبدالجبار]]، [[حسین بن اسحاق]]، [[محمد بن عیسی یقطینی]] و [[سهل بن زیاد]] از او [[نقل حدیث]] نموده‌اند.<ref>جامع الرواة ۱/۶۰۴.</ref>
[[ابوالحسن علی بن مهزیار اهوازی دورقی]] اصالتاً از دورق [[خوزستان]]،<ref>رجال النجاشی ۲/۷۴.</ref> [[اهل]] [[هند]]، روستایی در [[فارس]] و ساکن [[اهواز]] بود.<ref>اختیار معرفة الرجال ۵۴۸.</ref> [[امام کاظم]]،<ref> مناقب آل ابی طالب ۴/۳۵۰.</ref> [[امام رضا]]، [[امام جواد]] و [[امام هادی]] {{ع}}<ref> رجال الطوسی ۳۸۱، ۴۰۳ و ۴۱۷.</ref> را [[درک]] کرد و [[صحابی]] ایشان بود. از امام هشتم و نهم<ref>رجال النجاشی ۲/۷۴.</ref> و همچنین از [[فضالة بن ایوب]] و [[محمد بن اسماعیل بن بزیع]] [[روایت]] کرده است.<ref>اختیار معرفة الرجال ۱۰۷ و ۲۴۵.</ref> راویانی چون [[عباس بن معروف]]، [[محمد بن عبدالجبار]]، [[حسین بن اسحاق]]، [[محمد بن عیسی یقطینی]] و [[سهل بن زیاد]] از او [[نقل حدیث]] نموده‌اند.<ref>جامع الرواة ۱/۶۰۴.</ref>


[[علی بن مهزیار]] از [[یاران خاص]] [[امام جواد]] و [[امام هادی]] {{ع}} بود و از سوی آنان [[وکیل]] برخی مناطق بود، از این‌رو توقیعاتی درباره او برای [[شیعیان]] نوشته شد که وی را [[مدح]] نمود. او در [[نقل روایت]]، [[ثقه]] و در [[عقیده]]، غیر قابل [[طعن]] است. پدرش [[نصرانی]] بود که به [[اسلام]] گروید و گفته‌اند که خود علی نیز در [[کودکی]] اسلام آورد و [[تشیع]] را [[اختیار]] کرد.<ref>رجال النجاشی ۲/۷۵.</ref> از او به عنوان [[فقیه]] و [[مفسر]] تعبیر کرده‌اند.<ref>معجم المؤلفین ۷/۲۴۷.</ref>
[[علی بن مهزیار]] از [[یاران خاص]] [[امام جواد]] و [[امام هادی]] {{ع}} بود و از سوی آنان [[وکیل]] برخی مناطق بود، از این‌رو توقیعاتی درباره او برای [[شیعیان]] نوشته شد که وی را [[مدح]] نمود. او در [[نقل روایت]]، [[ثقه]] و در [[عقیده]]، غیر قابل [[طعن]] است. پدرش [[نصرانی]] بود که به [[اسلام]] گروید و گفته‌اند که خود علی نیز در [[کودکی]] اسلام آورد و [[تشیع]] را [[اختیار]] کرد.<ref>رجال النجاشی ۲/۷۵.</ref> از او به عنوان [[فقیه]] و [[مفسر]] تعبیر کرده‌اند.<ref>معجم المؤلفین ۷/۲۴۷.</ref>


[[تاریخ]] [[وفات]] وی روشن نیست، اما [[نجاشی]] ذیل ترجمه حریز می‌‌گوید: [[محمد بن علی انصاری]] از علی بن مهزیار به سال ۲۲۹ هـ [[حدیث]] شنیده است.<ref>رجال النجاشی ۱/۳۴۲.</ref> [[شیخ طوسی]] پس از آنکه وی را جلیل‌القدر و واسع‌الروایه توصیف کرده، می‌‌گوید: او دارای ۳۳ کتاب مانند کتب [[حسین بن سعید اهوازی]] است و علاوه بر آنها کتاب‌های حروف القرآن و الانبیاء و البشارات را داراست. [[احمد برقی]] گفته است که علی بن مهزیار مصنفات [[حسین بن سعید]] را گرفته و اضافاتی در آنها ایجاد کرده است.<ref> الفهرست (طوسی) ۸۸.</ref> مجموع تألیفات وی عبارت‌اند از: التفسیر الفضائل المثالب الدعاء التجمل و المروّه المزار الرد علی الغلاة فضائل المؤمنین و برّهم الملاحم التقیه الزهد الحروف القائم البشارات الانبیاء النوادر رسائل علی بن اسباط و کتب فقهی در موضوع صلاة زکات صوم حج طلاق حدود دیات عتق و تدبیر تجارات و اجارات مکاسب وصایا مواریث خمس شهادات صید و ذبائح شربه نذور و ایمان و کفارات<ref>رجال النجاشی ۲/۷۵ و ۷۶.</ref> و کتاب‌هایی در حوزه‌های دیگر مثل وفاة ابی ذر حدیث بدر اسلام سلمان فارسی<ref> الفهرست (طوسی) ۸۸.</ref> و به قولی فضائل امیر المؤمنین النقض علی علی بن اسباط الفطحی<ref>الذریعه ۱۶/۲۵۶ و ۲۴/۲۸۹.</ref> الخصال و حدیث الاشعریه<ref>معالم العلماء ۶۳.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۵۳۰-۵۳۱.</ref>
[[تاریخ]] [[وفات]] وی روشن نیست، اما [[نجاشی]] ذیل ترجمه حریز می‌‌گوید: [[محمد بن علی انصاری]] از علی بن مهزیار به سال ۲۲۹ه‍ [[حدیث]] شنیده است.<ref>رجال النجاشی ۱/۳۴۲.</ref> [[شیخ طوسی]] پس از آنکه وی را جلیل‌القدر و واسع‌الروایه توصیف کرده، می‌‌گوید: او دارای ۳۳ کتاب مانند کتب [[حسین بن سعید اهوازی]] است و علاوه بر آنها کتاب‌های حروف القرآن و الانبیاء و البشارات را داراست. [[احمد برقی]] گفته است که علی بن مهزیار مصنفات [[حسین بن سعید]] را گرفته و اضافاتی در آنها ایجاد کرده است.<ref> الفهرست (طوسی) ۸۸.</ref> مجموع تألیفات وی عبارت‌اند از: التفسیر الفضائل المثالب الدعاء التجمل و المروّه المزار الرد علی الغلاة فضائل المؤمنین و برّهم الملاحم التقیه الزهد الحروف القائم البشارات الانبیاء النوادر رسائل علی بن اسباط و کتب فقهی در موضوع صلاة زکات صوم حج طلاق حدود دیات عتق و تدبیر تجارات و اجارات مکاسب وصایا مواریث خمس شهادات صید و ذبائح شربه نذور و ایمان و کفارات<ref>رجال النجاشی ۲/۷۵ و ۷۶.</ref> و کتاب‌هایی در حوزه‌های دیگر مثل وفاة ابی ذر حدیث بدر اسلام سلمان فارسی<ref> الفهرست (طوسی) ۸۸.</ref> و به قولی فضائل امیر المؤمنین النقض علی علی بن اسباط الفطحی<ref>الذریعه ۱۶/۲۵۶ و ۲۴/۲۸۹.</ref> الخصال و حدیث الاشعریه<ref>معالم العلماء ۶۳.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۵۳۰-۵۳۱.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۵: خط ۱۳:
* [[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] (برادر)
* [[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] (برادر)
* [[محمد بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] (برادرزاده)
* [[محمد بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] (برادرزاده)
* [[علی بن ابراهیم بن مهزیار اهوازی]] (برادرزاده)
{{پایان مدخل‌ وابسته}}
{{پایان مدخل‌ وابسته}}


خط ۲۵: خط ۲۴:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:علی بن مهزیار اهوازی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب امام کاظم]]
[[رده:اصحاب امام رضا]]
[[رده:اصحاب امام جواد]]
[[رده:اصحاب امام هادی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۱

آشنایی اجمالی

ابوالحسن علی بن مهزیار اهوازی دورقی اصالتاً از دورق خوزستان،[۱] اهل هند، روستایی در فارس و ساکن اهواز بود.[۲] امام کاظم،[۳] امام رضا، امام جواد و امام هادی (ع)[۴] را درک کرد و صحابی ایشان بود. از امام هشتم و نهم[۵] و همچنین از فضالة بن ایوب و محمد بن اسماعیل بن بزیع روایت کرده است.[۶] راویانی چون عباس بن معروف، محمد بن عبدالجبار، حسین بن اسحاق، محمد بن عیسی یقطینی و سهل بن زیاد از او نقل حدیث نموده‌اند.[۷]

علی بن مهزیار از یاران خاص امام جواد و امام هادی (ع) بود و از سوی آنان وکیل برخی مناطق بود، از این‌رو توقیعاتی درباره او برای شیعیان نوشته شد که وی را مدح نمود. او در نقل روایت، ثقه و در عقیده، غیر قابل طعن است. پدرش نصرانی بود که به اسلام گروید و گفته‌اند که خود علی نیز در کودکی اسلام آورد و تشیع را اختیار کرد.[۸] از او به عنوان فقیه و مفسر تعبیر کرده‌اند.[۹]

تاریخ وفات وی روشن نیست، اما نجاشی ذیل ترجمه حریز می‌‌گوید: محمد بن علی انصاری از علی بن مهزیار به سال ۲۲۹ه‍ حدیث شنیده است.[۱۰] شیخ طوسی پس از آنکه وی را جلیل‌القدر و واسع‌الروایه توصیف کرده، می‌‌گوید: او دارای ۳۳ کتاب مانند کتب حسین بن سعید اهوازی است و علاوه بر آنها کتاب‌های حروف القرآن و الانبیاء و البشارات را داراست. احمد برقی گفته است که علی بن مهزیار مصنفات حسین بن سعید را گرفته و اضافاتی در آنها ایجاد کرده است.[۱۱] مجموع تألیفات وی عبارت‌اند از: التفسیر الفضائل المثالب الدعاء التجمل و المروّه المزار الرد علی الغلاة فضائل المؤمنین و برّهم الملاحم التقیه الزهد الحروف القائم البشارات الانبیاء النوادر رسائل علی بن اسباط و کتب فقهی در موضوع صلاة زکات صوم حج طلاق حدود دیات عتق و تدبیر تجارات و اجارات مکاسب وصایا مواریث خمس شهادات صید و ذبائح شربه نذور و ایمان و کفارات[۱۲] و کتاب‌هایی در حوزه‌های دیگر مثل وفاة ابی ذر حدیث بدر اسلام سلمان فارسی[۱۳] و به قولی فضائل امیر المؤمنین النقض علی علی بن اسباط الفطحی[۱۴] الخصال و حدیث الاشعریه[۱۵].[۱۶]

جستارهای وابسته

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. رجال النجاشی ۲/۷۴.
  2. اختیار معرفة الرجال ۵۴۸.
  3. مناقب آل ابی طالب ۴/۳۵۰.
  4. رجال الطوسی ۳۸۱، ۴۰۳ و ۴۱۷.
  5. رجال النجاشی ۲/۷۴.
  6. اختیار معرفة الرجال ۱۰۷ و ۲۴۵.
  7. جامع الرواة ۱/۶۰۴.
  8. رجال النجاشی ۲/۷۵.
  9. معجم المؤلفین ۷/۲۴۷.
  10. رجال النجاشی ۱/۳۴۲.
  11. الفهرست (طوسی) ۸۸.
  12. رجال النجاشی ۲/۷۵ و ۷۶.
  13. الفهرست (طوسی) ۸۸.
  14. الذریعه ۱۶/۲۵۶ و ۲۴/۲۸۹.
  15. معالم العلماء ۶۳.
  16. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۵۳۰-۵۳۱.