قبیله هوازن: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} ==نسب هوازن== هوازن مأخوذ از کلمه "هَزَن"، که نام یکی از پرندگان است، می‌باشد. جمع این کلمه را "هوازن" گفته‌اند. قبیله هوازن در شمار قبایل عدنانی و از جماجم قبایل ع...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
(تغییرمسیر به هوازن)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
#تغییر_مسیر [[هوازن]]
| موضوع مرتبط =
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}
 
==[[نسب]] [[هوازن]]==
هوازن مأخوذ از کلمه "هَزَن"، که نام یکی از پرندگان است، می‌باشد. جمع این کلمه را "هوازن" گفته‌اند. قبیله هوازن در شمار [[قبایل عدنانی]] و از [[جماجم]] [[قبایل عرب]] بوده<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۴۸۷ به نقل از ابن کلبی.</ref> که نسب از هوازن بن منصور بن [[عکرمه]] بن خصفه بن [[قیس عیلان]] بن [[مضر]] می‌برند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۶۴.</ref> نسب این [[قبیله]] با [[رسول خدا]]{{صل}} در مضر بن نزار بن [[معد بن عدنان]] به هم می‌رسد. به افراد این قبیله، "هوازنی" و به ندرت "هوزنی" گفته می‌شود. هوزن همچنین نام شاخه ای از قبیله بنی [[کلاع]] در [[یمن]] است. بنابر این جهت عدم بروز [[اشتباه]] در انتساب، [[مردم]] قبیله هوازن را باید با نسبت هوازنی یاد کرد و لا غیر.<ref>المغربی، الإیناس بعلم الأنساب، ج۱، ص۲۹۳؛ بکری، معجم ما استعجم من اسماء البلاد والمواضع، ج۵، ص۴۲۰؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱۳، ص۴۳۶۰.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
 
==بطون قبیله هوازن==
قبیله هوازن از افخاذ و بطون بسیاری تشکیل یافته است که همه آنها در ذیل سه شاخه اصلی [[بنی سعد بن بکر]] بن هوازن، [[بنی معاویه]] بن بکر بن هوازن و [[بنی امیه]] منبه (ثقیف) بن بکر بن هوازن که همگی از [[فرزندان]] بکر بن هوازن – تنها پسر هوازن - هستند به هم می‌پیوندند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۶۴؛ کحاله، معجم قبائل العرب القدیمه الحدیثه، ج۳، ص۱۲۳۱.</ref> بر این اساس شماری از بطون و شاخه‌های متعدد قبیله هوازن را در ذیل این سه عنوان بر می‌شماریم:
 
===بنی سعد بن بکر بن هوازن===
که نسب همه سعدیان به او بر می‌گردد. سعدی‌ها قبیله ای بودند که رسول خدا{{صل}} در ایام طفولیتش، نزد آنان شیر خورده و در آن نشو و نما یافته است. سعد دارای فرزندانی بود که نصر از جمله آنها بود. [[حلیمه سعدیه]] و شوهرش و نیز دخترانش شیماء و أنیسه – [[خواهران]] رضاعی [[پیامبر]]{{صل}} - از [[نسل]] اویند.<ref>قلقشندی، نهایه الارب فی معرفه أنساب العرب، ج۲، ص۲۳۵</ref> ابو مسروح [[حارث]] بن یعمر بن حیّان حلیف [[عباس بن عبد]] المطلب و [[همسر]] [[صفیه]] بنت عباس بن عبد المطلب از دیگر چهره‌های بنام این [[قبیله]] است. بنو [[جودی]] الإلیبیریون که در [[اندلس]]<ref>قلقشندی، نهایه الارب فی معرفه أنساب العرب، ج۲، ص۳۲۵؛ النص، القبائل العربیه أنسابها وأعلامها، ج۱، ص۳۵۸</ref> دارای [[مکانت]] رفیع بودند و [[قضات]] و وزرای بزرگی از ایشان در آن منطقه ظهور یافتند هم، جملگی از [[فرزندان]] او محسوب می‌شوند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۶۵.</ref> -<ref>جینان احمد عبدالعزیز، قبیله هوازن و دورها السیاسی فی مصر و المغرب العربی، ص۳.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
 
===[[بنی معاویه]] بن بکر بن [[هوازن]]===
[[معاویه]] بن بکر پسرانی به نام نصر و جشم و [[صعصعه]] و [[عوف]] و به [[نقلی]] حارث داشت که از آنها [[قبایل]] بسیاری منشعب شدند. بنی معاویه را که به ایشان«الوقعه» گفته می‌شود، کسانی هستند که وارد [[بنی عمرو]] بن [[کلاب]] بن حارث شدند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۶۹.</ref> از مهمترین قبایلی که از [[نسل]] [[حارث بن معاویه]] پدید آمدند، بنی عتر بن [[معاذ بن عمرو]] بن حارث بن معاویه هستند که همراه با بنی رواس بن کلاب یک بطن محسوب می‌شوند. ام [[عمرو]] بنت جحوش یکی از افراد این قبیله است که برخی از مادربزرگ‌های [[پیامبر]]{{صل}} از او [[تولد]] یاقته‌اند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۷۰.</ref> از صعصعه بن معاویه نیز فرزندانی متولد شدند که از جمله ایشان [[عامر]] و [[مره]] هستند که بواسطه نسبت به مادرشان -سلول بنت [[ذهل]] بن شیبان بن [[ثعلبه]] بن عکابه بن صعب بن علی بن [[بکر بن وائل]] - "بنی سلول" خوانده می‌شدند. "غالب"، دیگر فرزند صعصعه بود که به جهت نسبت به مادرش "[[تماضر]]"، فرزندانش [بنی] تماضر خوانده شده‌اند. [[ربیعه]]، عبدالله، حارث، قیس، عوف و... هم از دیگر فرزندان بسیار صعصعه بودند، اما نسلی که از آنان باقی ماند، همگی اندکند و جز [[بنی عامر]] و [[بنی مره]] هیچ کدام دارای [[شهرت]] قابل توجهی نبودند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۷۱.</ref> -<ref>نبذه عن قبیله هوازن، تمام طعمه.</ref>
 
بی‌شک، [[بنی عامر بن صعصعه]] بن [[معاویه]]، از بزرگ‌ترین خاندان‌های [[بنی معاویه]] بن بکر بن [[هوازن]] است. [[عامر]] دارای چهار پسر به نام‌های [[ربیعه]]، هلال، [[نمیر]] و سواءه بود که به آنها "احامس" گفته می‌شد.<ref>نویری، نهایه الارب فی فنون الأدب، ج۲، ص۳۳۶؛ کحاله، معجم قبائل العرب القدیمه الحدیثه، ج۲، ص۷۹.</ref> در میان [[فرزندان]] عامر، [[بنی ربیعه]] از حیث تعداد و [[جمعیت]] و به تبع برخورداری از منازل متعدد از [[اکثریت]] برخوردار بودند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۸۱.</ref> [[نسل]] [[ربیعه بن عامر]] از طریق چهار فرزند او [[کلاب]]، کعب، عامر و [[کلیب]] ادامه یافت. [[عامر بن ربیعه]] بن عامر دارای فرزندانی با اسامی ربیعه البکاء، معاویه ملقب به "ذی السهمین"، [[عوف]] ذو المحجن، [[عمرو]] [[فارس]] الضحیاء بود.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۸۱.</ref> -<ref>نبذه عن قبیله هوازن، تمام طعمه.</ref> بنی عباده و بنی جندح از فرزندان ربیعه بودند که از چهره‌های شاخص آنها [[حکیم بن سعد]] بن [[ثور]] است که دار [[حکیم]] [[کوفه]] بدو منسوب است. اما کلاب فرزندانی با نام جعفر، عمرو، معاویه (الضباب)، ربیعه، [[ابو بکر]]، عامر، [[حارث]] رؤاس و کعب الأخطب داشت. از [[طوایف]] [[بنی کلاب]] – بخصوص از نسل جعفر و معاویه - شخصیت‌های مشهوری نام خود را در [[تاریخ]] به ثبت رسانده‌اند که از جمله آنان می‌توان به نام حنبص بن [[حصین بن عمرو]]، ذو الجوشن بن [[شرحبیل]] بن أعور و پسرش [[شمر بن ذی الجوشن]] – [[قاتل]] [[امام حسین]]{{ع}} - و صمیل بن حاتم بن شمر بن ذی الجوشن -بزرگ مضریه در [[اندلس]] - از تیره معاویه بن کلاب اشاره کرد.<ref>جینان احمد عبدالعزیز، قبیله هوازن و دورها السیاسی فی مصر و المغرب العربی، ص۴ -۶.</ref> [[بنی کعب]] -از بزرگترین بطون بنی عامر بن صعصعه، - از نسل پسران کعب: معاویه الحریش، [[جعده]]، [[قشیر]]، [[عقیل]]، عبدالله و [[حبیب]] به وجود آمدند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۸۸.</ref> از [[معاویه]] الحریش تیره‌ها و شاخه‌های متعددی با افراد بسیار مشهور پدید آمد که به گزارش [[تاریخ]]، برخی از آنان در البیره [[اندلس]] سکونت داشتند.<ref>نویری، نهایه الارب فی فنون الأدب، ج۲، ص۳۴۰؛ النص، القبائل العربیه أنسابها وأعلامها، ج۱، ص۳۷۱.</ref>[[جعده]] نیز بطنی مشهور با افخاذ بسیار بود که از جمله شخصیت‌های مشهور آن می‌توان به نام [[محارب]] بن قیس، [[نابغه جعدی]] -[[شاعر]] المعروف - [[عمر]] بن [[ربیعه بن عامر]] -شاعر معروف - و [[مصفح]] بن عبدالله بن جعده شاعر اشاره کرد.<ref>نویری، نهایه الارب فی فنون الأدب، ج۲، ص۳۴۰؛ النص، القبائل العربیه أنسابها وأعلامها، ج۱، ص۳۷۲.</ref> [[بنی قشیر]] و [[بنی عقیل]] هم از دیگر شاخه‌های بسیار مشهور [[بنی کعب]] بودند که بسیاری از ایشان همراه با زیر شاخه‌های خود در [[شهرها]] و نقاط مختلف اندلس ساکن بودند.<ref>تلمسانی، نفح الطیب من غصن الأندلس الرطیب، ج۱، ص۱۹۲؛ النص، القبائل العربیه أنسابها وأعلامها، ج۱، ص۳۷۳ - ۳۷۵.</ref> -<ref>جینان احمد عبدالعزیز، قبیله هوازن و دورها السیاسی فی مصر و المغرب العربی، ص۴ -۷.</ref>
 
علاوه بر [[بنی ربیعه]]، [[نسل]] [[بنی عامر]] بن صعصه بن معاویه از طریق دیگر [[فرزندان]] وی: سواءه، هلال و [[نمیر]] نیز ادامه یافت. سواءه بن [[عامر]] دارای سه پسر با اسامی: [[حبیب]]، حجیر و حرثان بود. هلال بن عامر نیز پنج پسر از خود به جای گذاشت با نام های: شعث، ناشره، [[نهیک]]، [[عبد]] مناف و عبدالله.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۸۱.</ref>[[بنی هلال]] که در ابتدا [[قبیله]] کوچکی بودند، پس از [[اسلام]]، تعدادشان به سرعت رو به کثرت نهاد و آنان توانستند در برهه‌هایی از تاریخ، [[سلطه]] و [[نفوذ]] خود را بر بخش بزرگی از [[مغرب]] [[عربی]] و نیز [[مصر]] بگسترانند.<ref>الناصری، الاستقصا لاخبار المغرب الاقصی، ج۲، ص۱۶۶.</ref> از جمله بطون این قبیله، بنی [[ظالم]] و [[بنی عمرو]] [[پسران]] ناشره بن هلالند که از آنان [[زنان]] [[شریف]] و بزرگی متولد شدند که برخی از آنان همچون [[میمونه بنت حارث]] بن [[حزن]] و أم المساکین [[زینب بنت خزیمه]] بن عبدالله، به همسری [[رسول الله]]{{صل}} در آمدند. لبابه بنت [[الحارث]] [[همسر]] [[عباس عموی پیامبر]]{{صل}} و مادر فضل و عبیدالله، لبابه الصغری بنت [[حارث]] مادر [[خالد بن ولید]] و وفیه بنت حزن مادر [[ابی سفیان]] بن [[حرب]] از دیگر [[زنان]] مشهور این طایفه‌اند.<ref>أبن عبد البر، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، ج۴، ص۱۹۱۴.</ref> بنو قروه و بنو بعجه که بین [[مصر]] و [[افریقا]] [[منزل]] داشتند؛ و نیز [[بنو حرب]] که در [[حجاز]] مستقر بودند و بنو [[ریاح]] که بر افریقا [[غلبه]] یافتند و در آن به [[فساد]] پرداختند هم، از دیگر شاخه‌ها و بطون [[بنی هلال]] محسوب می‌شدند.<ref>النص، إحسان، القبائل العربیه أنسابها وأعلامها، ج۱، ص۳۶۲.</ref> -<ref>جینان احمد عبدالعزیز، قبیله هوازن و دورها السیاسی فی مصر و المغرب العربی، ص۵.</ref>
[[نمیر]] – فرزند دیگر [[ربیعه]] - هم دارای چهار پسر با اسامی: ضنَّه، کعب، [[عامر]] و حارث بود که از آنان بطون و تیره‌های متعددی پدید آمدند. اما نقطه ثقل و محل اتکای [[بنی نمیر]] و مایه بزرگی و شرفشان، [[فرزندان حارث]] بودند. حارث بن نمیر سه فرزند داشت به نامهای عبدالله، خویلفه و جعونه. که بنی عبدالله در میان [[بنی حارث]] بن نمیر از [[اجر]] و [[قرب]] و جایگاه خاص و ویژه ای برخوردار بود.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۸۱.</ref> -<ref>نبذه عن قبیله هوازن، تمام طعمه.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
 
===بنو قسی بن منبه===
منبه بن بکر بن [[هوازن]] یک پسر داشت به نام قسی که او را "ثقیف" می‌نامیدند. قسی سه پسر داشت به نام: جشم، [[عوف]] و دارس که [[نسل]] او را ادامه دادند. [[فرزندان]] دارس به [[قبیله]] بزرگ [[ازد]] پیوستند و جزئی از آنان شدند. اما جشم بن قسی، صاحب [[فرزندی]] به نام حطیط شد و از حطیط، مالک وغاضره متولد شدند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۶۶.</ref> عوف بن قسی هم صاحب فرزندی به نام سعد شد که این فرزندان سرشاخه‌های اصلی [[قبایل]] مشهور ثقیف را تشکیل داده، [[قبیله]] معروف ثقیف را پدید آوردند.<ref>ابن حزم، کتاب جمهره أنساب العرب، ص۲۶۷.</ref> -<ref>نبذه عن قبیله هوازن، تمام طعمه.</ref>
بدین ترتیب، [[طوایف]] بزرگی از قبایل و بطون تحت عنوان قبیله هوازن جمع شدند که [[بنی سعد]]، [[بنی ثقیف]]، [[بنی معاویه]]، [[بنی عامر بن صعصعه]]، بنی سلول، [[بنی مازن]]، [[بنی نمیر]]، [[بنی هلال]]، [[بنی کعب]]، [[بنی کلاب]]، [[بنی قشیر]]، [[بنی جعده]] و [[بنی عقیل]] از جمله ایشان بودند.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:13681302.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۸

تغییرمسیر به: