فرقان: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[فرقان در قرآن]] - [[فرقان در فقه سیاسی]] - [[فرقان در معارف دعا و زیارات]] - [[فرقان در معارف و سیره سجادی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{نبوت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[فرقان در قرآن]] | [[فرقان در حدیث]] | [[فرقان در کلام اسلامی]]| [[فرقان در فقه سیاسی]] | [[فرقان در معارف دعا و زیارات]] | [[فرقان در معارف و سیره سجادی]] | [[فرقان در معارف و سیره رضوی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[فرقان (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== مقدمه ==
یکی از صفات [[قرآن]]، فرقان بودن است، چنان‌که [[پیامبر]] [[حامل وحی]] فرقان است و [[روز قیامت]] هم فرقان است. [[پیامبر]] حامل [[قرآن]] و [[مسئول]] [[ابلاغ]] حقایق است؛ بدین جهت جداکننده [[حق]] از [[باطل]]، فرقان است. چنان‌که [[قیامت]] از آن جهت که تبلی السرائر و آشکارکننده مسائل پشت پرده حقایق است، فرقان است. موضع‌گیری‌های [[پیامبر]] نیز خودش در برابر دیگران و یا در [[جنگ]] [[حق و باطل]] فرقان است.
فرقان، از ریشه فرق به معنای جداکننده و فرق گذرانده است و بیشتر به منظور فارق میان [[حق]] [[باطل]] به کار می‌رود.
#{{متن قرآن|تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا}}<ref>«بزرگوار است آن (خداوند) که فرقان را بر بنده خویش فرو فرستاد تا جهانیان را بیم‌دهنده باشد» سوره فرقان، آیه ۱.</ref>.
قران کریم می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا}}<ref>«ای مؤمنان! اگر از خداوند پروا کنید در شما نیروی شناخت درستی از نادرستی می‌نهد» سوره انفال، آیه ۲۹.</ref>. ([[روشن‌بینی]] خاصی که در پرتو آن حق را از باطل خواهید [[شناخت]]). [[قرآن کریم]] فارق و جداکننده حق از باطل است: {{متن قرآن|تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ}}<ref>«بزرگوار است آن (خداوند) که فرقان را بر بنده خویش فرو فرستاد تا جهانیان را بیم‌دهنده باشد» سوره فرقان، آیه ۱.</ref>.
#{{متن قرآن|وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَالله عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ}}<ref>«و اگر به خداوند و به آنچه بر بنده خویش، روز بازشناخت درستی از نادرستی (در جنگ بدر)، روز رویارویی آن دو گروه (مسلمان و مشرک) فرو فرستادیم ایمان دارید بدانید که آنچه غنیمت گرفته‌اید از هرچه باشد یک پنجم آن از آن خداوند و فرستاده او و خویشاوند (وی) و یتیمان و بینوایان و ماندگان در راه (از خاندان او) است و خداوند بر هر کاری تواناست» سوره انفال، آیه ۴۱.</ref>.
[[امام سجاد]] {{ع}} نیز [[قرآن]] را با وصف فرقان خوانده است: {{متن حدیث|وَ فُرْقَاناً فَرَقْتَ‏ بِهِ‏ بَيْنَ‏ حَلَالِكَ‏ وَ حَرَامِكَ}}<ref>دعای ۴۲.</ref>؛ (قرآن) فرقانی است که بدو حلالت را و حرامت را از هم جدا کرده‌ای.
'''نکات:''' در دو [[آیه]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است:
#[[نزول]] [[فرقان ]]- [[قرآن]] – بر [[محمّد]] از جانب [[خداوند]] و [[خدا]] عطاکننده [[حجت]] و [[برهان]] - [[فرقان ]]- به [[پیامبر اکرم]]: {{متن قرآن|تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ...}}؛
#[[خداوند]] عطا کننده [[فرقان ]]- جدا کننده [[حق]] از [[باطل]] - به [[پیامبر]] در [[جنگ بدر]] و روز رویارویی [[سپاه اسلام]] با [[کفر]]: {{متن قرآن|وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۳۶۲.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
آن حضرت [[خدا]] را به بزرگی [[شأن]] و جداکنندگی [[حقّ]] از باطل ستوده است: {{متن حدیث|سُبْحَانَكَ! مَا أَجَلَّ شَأْنَكَ‏... وَ أَصْدَعَ بِالْحَقِّ فُرْقَانَكَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «بار خدایا منزهی تو، شگفتا چه بزرگ است شأن و [[منزلت]] تو... و چه [[نیکو]] [[حق و باطل]] از یکدیگر جدا ساخته‌ای».<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم، قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «فرقان»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۴۹.</ref>


==منابع==
== منابع ==
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «فرقان»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}


[[رده:فرقان]]
[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۲

مقدمه

فرقان، از ریشه فرق به معنای جداکننده و فرق گذرانده است و بیشتر به منظور فارق میان حق باطل به کار می‌رود. قران کریم می‌فرماید: إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا[۱]. (روشن‌بینی خاصی که در پرتو آن حق را از باطل خواهید شناخت). قرآن کریم فارق و جداکننده حق از باطل است: تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ[۲]. امام سجاد (ع) نیز قرآن را با وصف فرقان خوانده است: «وَ فُرْقَاناً فَرَقْتَ‏ بِهِ‏ بَيْنَ‏ حَلَالِكَ‏ وَ حَرَامِكَ»[۳]؛ (قرآن) فرقانی است که بدو حلالت را و حرامت را از هم جدا کرده‌ای.

آن حضرت خدا را به بزرگی شأن و جداکنندگی حقّ از باطل ستوده است: «سُبْحَانَكَ! مَا أَجَلَّ شَأْنَكَ‏... وَ أَصْدَعَ بِالْحَقِّ فُرْقَانَكَ»[۴]؛ «بار خدایا منزهی تو، شگفتا چه بزرگ است شأن و منزلت تو... و چه نیکو حق و باطل از یکدیگر جدا ساخته‌ای».[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. «ای مؤمنان! اگر از خداوند پروا کنید در شما نیروی شناخت درستی از نادرستی می‌نهد» سوره انفال، آیه ۲۹.
  2. «بزرگوار است آن (خداوند) که فرقان را بر بنده خویش فرو فرستاد تا جهانیان را بیم‌دهنده باشد» سوره فرقان، آیه ۱.
  3. دعای ۴۲.
  4. دعای ۴۷.
  5. صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم، قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  6. شیرزاد، امیر، مقاله «فرقان»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۴۹.