ابوامیمه جشمی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{ویرایش غیرنهایی}} +)) |
جز (جایگزینی متن - 'توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه' به 'توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه') |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = ابوامیمه جشمی | مداخل مرتبط = [[ابوامیمه جشمی در تراجم و رجال]] - [[ابوامیمه جشمی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | |||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = ابوامیمه جشمی | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه | |||
| نام کامل = ابوامیمه جشمی | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[بنوجشم]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
== مقدمه == | |||
نام وی ناشناخته و کنیه‌اش به صیغه تصغیر است. او را جُشَمی و جَعدی دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۷۸.</ref>. [[نسب]] جشمی وی نیز نامعلوم است؛ زیرا چندین تیره بنوجشم در [[اوس و خزرج]] از تبار [[قحطانیان]] وجود دارد<ref>ر. ک: ابن سلام، ص۲۷۳، ۲۷۵ و ۲۸۴؛ قرطبی، ص۱۵۱-۱۵۲ و ۱۵۹.</ref>. | |||
هیچ اختلافی در [[صحابی]] بودن وی گزارش نشده است. تنها [[اختلاف]] در نام و نسب اوست که [[ابن حجر]] نمونه‌هایی از [[اشتباهات]] مؤلفان را که بین او با چهار نفر دیگر [[ابوامیه عمرو بن امیه ضمری]]، [[ابوامیه جعدی]]، [[ابوامیه قشیری]] و [[ابوتمیمه]] رخ داده است، یادآور می‌شود<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۹؛ و نیز ر. ک: عمروبن امیه ضمری، ابوأمیه.</ref>. جعدی و قشیری، منسوب به [[جعده]] و قشیر هستند. این دو، [[برادر]] و [[فرزندان]] [[کعب بن ربیعة بن عامر بن صعصعه]]اند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۸.</ref>. | |||
هیچ اختلافی در [[صحابی]] بودن وی گزارش نشده است. تنها [[اختلاف]] در نام و نسب اوست که [[ابن حجر]] نمونه‌هایی از [[اشتباهات]] مؤلفان را که بین او با چهار نفر دیگر [[ابوامیه عمرو بن امیه ضمری]]، [[ابوامیه جعدی]]، [[ابوامیه قشیری]] و [[ابوتمیمه]] رخ داده است، یادآور می‌شود<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۹؛ و نیز ر.ک: عمروبن امیه ضمری، ابوأمیه.</ref>. جعدی و قشیری، منسوب به [[جعده]] و قشیر هستند. این دو، [[برادر]] و [[فرزندان]] [[کعب بن ربیعة بن عامر بن صعصعه]]اند<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۸.</ref>. | |||
جَعدیون و قُشَیریون از [[عدنانیان]] شمرده می‌شوند؛ حال آنکه جُشمیان در نسب، قحطانی‌اند. از این رو، جشمی با جعدی و قشیری، قابل جمع نیست؛ مگر آنکه جشمی و جعلی تصحیف یکدیگر باشند. ابن حجر، جعلی را به جشمی ارجاع داده است <ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۹.</ref>. | جَعدیون و قُشَیریون از [[عدنانیان]] شمرده می‌شوند؛ حال آنکه جُشمیان در نسب، قحطانی‌اند. از این رو، جشمی با جعدی و قشیری، قابل جمع نیست؛ مگر آنکه جشمی و جعلی تصحیف یکدیگر باشند. ابن حجر، جعلی را به جشمی ارجاع داده است <ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۹.</ref>. | ||
[[ابن اثیر]] می‌گوید: او [[حدیثی]] در مورد [[روزه]] و [[نماز]] مسافر دارد که شبیه [[روایت]] ابوامیه قشیری است و آن چنین است: [[رسول خدا]]{{صل}} در [[مسافرت]] [[غذا]] میل می‌فرمود و من نزدیک [[حضرت]] نشسته بودم. حضرت مرا به خوردن غذا [[دعوت]] کرد، گفتم: روزه‌دارم، فرمود: | [[ابن اثیر]] می‌گوید: او [[حدیثی]] در مورد [[روزه]] و [[نماز]] مسافر دارد که شبیه [[روایت]] ابوامیه قشیری است و آن چنین است: [[رسول خدا]] {{صل}} در [[مسافرت]] [[غذا]] میل می‌فرمود و من نزدیک [[حضرت]] نشسته بودم. حضرت مرا به خوردن غذا [[دعوت]] کرد، گفتم: روزه‌دارم، فرمود: «[[خداوند]] روزه و بخشی از نماز را از مسافر وانهاده است»<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰.</ref>. [[بیهقی]] این [[حدیث]] را از نظر [[سند]] و متن، مضطرب می‌داند. او سند را به [[انس بن مالک قشیری]]، از بنو عبداشهل، و سند دیگری را به انس بن مالک ابواُمیه کعبی، و دیگری را به مردی کعبی به نام [[انس]] (بدون ذکر نام پدرش) از بنو قشیر از تیره [[عبدالله بن کعب]]، و نیز به انس بن مالک مطلق (بدون انتساب به قبیله‌ای)، و همچنین به مردی از تیره بنو [[عامر]] به نام [[انس]] می‌رساند و این [[اختلاف‌ها]] برای تردید و [[تضعیف]] [[سند]] یک [[روایت]]، کافی است<ref>بیهقی، ج۳، ص۱۵۴ و ۲۳۱.</ref>. روشن است که برخی از موارد فوق، با یکدیگر قابل جمع است که ذیلا به آن اشاره خواهد شد. | ||
[[ابن اثیر]] و [[ابن حجر]]، این [[حدیث]] را به دلیل [[اختلاف]] در نام [[راوی]] اول، | [[ابن اثیر]] و [[ابن حجر]]، این [[حدیث]] را به دلیل [[اختلاف]] در نام [[راوی]] اول، «مضطرب الاسناد» دانسته‌اند. ابن اثیر افزون بر این می‌گوید: زیرا علاوه بر اینکه ابوامیمه مردی ناشناخته است، در سند این روایت، ابوامیه و ابوتمیمه نیز گفته‌اند که اینها، چیزی از اسناد این حدیث را تصحیح نمی‌کنند. [[ابونعیم]] و [[ابوموسی مدینی]]، این روایت را از ابو امیمه جعدی نقل می‌کنند و برخی ابوامیه را بدون انتساب به قبیله‌ای نام می‌برند <ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۹.</ref>. | ||
از طرفی دیگر، [[ترمذی]]<ref>ترمذی، ج۲، ص۱۰۹.</ref> [[حدیث]] [[انس بن مالک]] را حسن می‌داند و می‌گوید: جز یک حدیث برای او نمی‌شناسم و بعضی از [[اهل]] [[علم]] به آن عمل کرده‌اند. | از طرفی دیگر، [[ترمذی]]<ref>ترمذی، ج۲، ص۱۰۹.</ref> [[حدیث]] [[انس بن مالک]] را حسن می‌داند و می‌گوید: جز یک حدیث برای او نمی‌شناسم و بعضی از [[اهل]] [[علم]] به آن عمل کرده‌اند. | ||
نتیجه بررسی بیست سند از اسناد و طُرق روایت یاد شده، یازده طریق است: | نتیجه بررسی بیست سند از اسناد و طُرق روایت یاد شده، یازده طریق است: | ||
#ابوامیمه<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۰ و ۲۸۳۱؛ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰.</ref> و نیز ابوامیمه جعدی<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۰ و ۲۸۳۱.</ref>؛ | # ابوامیمه<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۰ و ۲۸۳۱؛ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰.</ref> و نیز ابوامیمه جعدی<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۰ و ۲۸۳۱.</ref>؛ | ||
#[[عمرو بن امیه ضمری]]<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۲.</ref>؛ | # [[عمرو بن امیه ضمری]]<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۲.</ref>؛ | ||
#ابوامیه ضمری<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۲.</ref>؛ | # ابوامیه ضمری<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۲.</ref>؛ | ||
#ابوامیه مطلق<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۲ و ۱۰۳.</ref>؛ | # ابوامیه مطلق<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۲ و ۱۰۳.</ref>؛ | ||
#انس<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۳.</ref>؛ | # انس<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۳.</ref>؛ | ||
#انس بن مالک<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۴ و ۱۰۵.</ref>؛ | # انس بن مالک<ref>نسائی، ج۲، ص۱۰۴ و ۱۰۵.</ref>؛ | ||
#انس بن مالک کعبی<ref>بخاری، ج۲، ص۲۹؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>؛ | # انس بن مالک کعبی<ref>بخاری، ج۲، ص۲۹؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>؛ | ||
#مردی از بنو قشیر از عمویش<ref>نائی، ج۲، ص۱۰۳؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>؛ | # مردی از بنو قشیر از عمویش<ref>نائی، ج۲، ص۱۰۳؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>؛ | ||
#مردی از بنو عامر<ref>ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۲.</ref>؛ | # مردی از بنو عامر<ref>ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۲.</ref>؛ | ||
#مردی از بنوجریش<ref>ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>؛ | # مردی از بنوجریش<ref>ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>؛ | ||
#سه مورد دیگر که ناشناخته و مجهول هستند<ref>نسائی، سنن الکبری، ج۲، ص۱۰۴-۱۰۵؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>. | # سه مورد دیگر که ناشناخته و مجهول هستند<ref>نسائی، سنن الکبری، ج۲، ص۱۰۴-۱۰۵؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.</ref>. | ||
آشکار است که برخی از طُرق یاد شده، با دیگری قابل ادغام است. برای مثال، از آنجا که [[کنیه]] عمرو بن امیه ضمری، ابوامیه است، ردیف‌های ۲ تا ۴ می‌تواند یکی باشد و ردیف‌های ۵ تا ۷ نظیر [[انس]]، [[انس بن مالک]] و [[انس بن مالک کعبی]]، قابل انطباق برهم است. با توجه به آنچه پیش‌تر در مورد انس بن مالک قشیری گذشت، بند ۸ بر این نام منطبق می‌شود. براساس گزارش [[شیخ طوسی]]<ref>شیخ طوسی، ص۲۱.</ref>، انس بن مالک قشیری، همان کعبی است و بر اساس گزارش [[بیهقی]] در بالا، | آشکار است که برخی از طُرق یاد شده، با دیگری قابل ادغام است. برای مثال، از آنجا که [[کنیه]] عمرو بن امیه ضمری، ابوامیه است، ردیف‌های ۲ تا ۴ می‌تواند یکی باشد و ردیف‌های ۵ تا ۷ نظیر [[انس]]، [[انس بن مالک]] و [[انس بن مالک کعبی]]، قابل انطباق برهم است. با توجه به آنچه پیش‌تر در مورد انس بن مالک قشیری گذشت، بند ۸ بر این نام منطبق می‌شود. براساس گزارش [[شیخ طوسی]]<ref>شیخ طوسی، ص۲۱.</ref>، انس بن مالک قشیری، همان کعبی است و بر اساس گزارش [[بیهقی]] در بالا، سلسله [[نسب]] کعبی و قشیری یکی است<ref>بیهقی، ج۳، ص۱۵۴ و ۲۳۱.</ref>. قشیری، به بنو عبدالله بن کعب بن ربیعة بن عامر بن صعصعه منسوب است<ref>سمعانی، ج۴، ص۵۰۱ پاورقی.</ref>. در این صورت، انس بن مالک، به اعتبار نسب دور و نزدیک، به قشیری، کعبی و عامری معرفی شده است و ردیف ۹ نیز از ابهام خارج می‌شود؛ یعنی ادغام ردیف‌های ۵ تا ۹. بدین ترتیب، با صرف نظر از سه [[سند]] مجهول و مرسل، هفده سند دیگر به سه طریق ابوامیمه (جشمی با جعدی)، [[عمرو بن امیه]] و انس بن مالک ختم می‌گردد<ref>ر. ک: انس بن مالک، ابوأمیه تیری، و عمرو بن أمیه ضمری، ابوامیه.</ref><ref>[[محمود حیدری آقایی|حیدری آقایی، محمود]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوامیمه جشمی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۲۷-۱۲۸.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
# [[پرونده: | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:IM009657.jpg|22px]] [[محمود حیدری آقایی|حیدری آقایی، محمود]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابوامیمه جشمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب پیامبر]] | ||
[[رده:بنوجشم]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوامیمه جشمی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوامیمه جشمی در تراجم و رجال - ابوامیمه جشمی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابوامیمه جشمی | |
|---|---|
 تصویر کهنی از مدینه | |
| نام کامل | ابوامیمه جشمی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | بنوجشم |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
نام وی ناشناخته و کنیه‌اش به صیغه تصغیر است. او را جُشَمی و جَعدی دانسته‌اند[۱]. نسب جشمی وی نیز نامعلوم است؛ زیرا چندین تیره بنوجشم در اوس و خزرج از تبار قحطانیان وجود دارد[۲].
هیچ اختلافی در صحابی بودن وی گزارش نشده است. تنها اختلاف در نام و نسب اوست که ابن حجر نمونه‌هایی از اشتباهات مؤلفان را که بین او با چهار نفر دیگر ابوامیه عمرو بن امیه ضمری، ابوامیه جعدی، ابوامیه قشیری و ابوتمیمه رخ داده است، یادآور می‌شود[۳]. جعدی و قشیری، منسوب به جعده و قشیر هستند. این دو، برادر و فرزندان کعب بن ربیعة بن عامر بن صعصعه‌اند[۴].
جَعدیون و قُشَیریون از عدنانیان شمرده می‌شوند؛ حال آنکه جُشمیان در نسب، قحطانی‌اند. از این رو، جشمی با جعدی و قشیری، قابل جمع نیست؛ مگر آنکه جشمی و جعلی تصحیف یکدیگر باشند. ابن حجر، جعلی را به جشمی ارجاع داده است [۵].
ابن اثیر می‌گوید: او حدیثی در مورد روزه و نماز مسافر دارد که شبیه روایت ابوامیه قشیری است و آن چنین است: رسول خدا (ص) در مسافرت غذا میل می‌فرمود و من نزدیک حضرت نشسته بودم. حضرت مرا به خوردن غذا دعوت کرد، گفتم: روزه‌دارم، فرمود: «خداوند روزه و بخشی از نماز را از مسافر وانهاده است»[۶]. بیهقی این حدیث را از نظر سند و متن، مضطرب می‌داند. او سند را به انس بن مالک قشیری، از بنو عبداشهل، و سند دیگری را به انس بن مالک ابواُمیه کعبی، و دیگری را به مردی کعبی به نام انس (بدون ذکر نام پدرش) از بنو قشیر از تیره عبدالله بن کعب، و نیز به انس بن مالک مطلق (بدون انتساب به قبیله‌ای)، و همچنین به مردی از تیره بنو عامر به نام انس می‌رساند و این اختلاف‌ها برای تردید و تضعیف سند یک روایت، کافی است[۷]. روشن است که برخی از موارد فوق، با یکدیگر قابل جمع است که ذیلا به آن اشاره خواهد شد.
ابن اثیر و ابن حجر، این حدیث را به دلیل اختلاف در نام راوی اول، «مضطرب الاسناد» دانسته‌اند. ابن اثیر افزون بر این می‌گوید: زیرا علاوه بر اینکه ابوامیمه مردی ناشناخته است، در سند این روایت، ابوامیه و ابوتمیمه نیز گفته‌اند که اینها، چیزی از اسناد این حدیث را تصحیح نمی‌کنند. ابونعیم و ابوموسی مدینی، این روایت را از ابو امیمه جعدی نقل می‌کنند و برخی ابوامیه را بدون انتساب به قبیله‌ای نام می‌برند [۸].
از طرفی دیگر، ترمذی[۹] حدیث انس بن مالک را حسن می‌داند و می‌گوید: جز یک حدیث برای او نمی‌شناسم و بعضی از اهل علم به آن عمل کرده‌اند.
نتیجه بررسی بیست سند از اسناد و طُرق روایت یاد شده، یازده طریق است:
- ابوامیمه[۱۰] و نیز ابوامیمه جعدی[۱۱]؛
- عمرو بن امیه ضمری[۱۲]؛
- ابوامیه ضمری[۱۳]؛
- ابوامیه مطلق[۱۴]؛
- انس[۱۵]؛
- انس بن مالک[۱۶]؛
- انس بن مالک کعبی[۱۷]؛
- مردی از بنو قشیر از عمویش[۱۸]؛
- مردی از بنو عامر[۱۹]؛
- مردی از بنوجریش[۲۰]؛
- سه مورد دیگر که ناشناخته و مجهول هستند[۲۱].
آشکار است که برخی از طُرق یاد شده، با دیگری قابل ادغام است. برای مثال، از آنجا که کنیه عمرو بن امیه ضمری، ابوامیه است، ردیف‌های ۲ تا ۴ می‌تواند یکی باشد و ردیف‌های ۵ تا ۷ نظیر انس، انس بن مالک و انس بن مالک کعبی، قابل انطباق برهم است. با توجه به آنچه پیش‌تر در مورد انس بن مالک قشیری گذشت، بند ۸ بر این نام منطبق می‌شود. براساس گزارش شیخ طوسی[۲۲]، انس بن مالک قشیری، همان کعبی است و بر اساس گزارش بیهقی در بالا، سلسله نسب کعبی و قشیری یکی است[۲۳]. قشیری، به بنو عبدالله بن کعب بن ربیعة بن عامر بن صعصعه منسوب است[۲۴]. در این صورت، انس بن مالک، به اعتبار نسب دور و نزدیک، به قشیری، کعبی و عامری معرفی شده است و ردیف ۹ نیز از ابهام خارج می‌شود؛ یعنی ادغام ردیف‌های ۵ تا ۹. بدین ترتیب، با صرف نظر از سه سند مجهول و مرسل، هفده سند دیگر به سه طریق ابوامیمه (جشمی با جعدی)، عمرو بن امیه و انس بن مالک ختم می‌گردد[۲۵][۲۶]
منابع
پانویس
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۷۸.
- ↑ ر. ک: ابن سلام، ص۲۷۳، ۲۷۵ و ۲۸۴؛ قرطبی، ص۱۵۱-۱۵۲ و ۱۵۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۹؛ و نیز ر. ک: عمروبن امیه ضمری، ابوأمیه.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۸.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰.
- ↑ بیهقی، ج۳، ص۱۵۴ و ۲۳۱.
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۹.
- ↑ ترمذی، ج۲، ص۱۰۹.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۰ و ۲۸۳۱؛ ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۰.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۰ و ۲۸۳۱.
- ↑ نسائی، ج۲، ص۱۰۲.
- ↑ نسائی، ج۲، ص۱۰۲.
- ↑ نسائی، ج۲، ص۱۰۲ و ۱۰۳.
- ↑ نسائی، ج۲، ص۱۰۳.
- ↑ نسائی، ج۲، ص۱۰۴ و ۱۰۵.
- ↑ بخاری، ج۲، ص۲۹؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.
- ↑ نائی، ج۲، ص۱۰۳؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.
- ↑ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۲.
- ↑ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.
- ↑ نسائی، سنن الکبری، ج۲، ص۱۰۴-۱۰۵؛ ابن سلمه، ج۱، ص۴۲۳.
- ↑ شیخ طوسی، ص۲۱.
- ↑ بیهقی، ج۳، ص۱۵۴ و ۲۳۱.
- ↑ سمعانی، ج۴، ص۵۰۱ پاورقی.
- ↑ ر. ک: انس بن مالک، ابوأمیه تیری، و عمرو بن أمیه ضمری، ابوامیه.
- ↑ حیدری آقایی، محمود، مقاله «ابوامیمه جشمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۲۷-۱۲۸.