اصول مذهب: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(خنثی‌سازی ویرایش 498666 از Bahmani (بحث))
برچسب: خنثی‌سازی
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اصول مذهب شیعه''' [[عدل]] و [[امامت]] است غیر از "[[اصول دین]]" که همۀ [[مسلمانان]] در آن [[اتفاق نظر]] دارند، یعنی [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]]، [[علمای شیعه]] اعتقاد به امامت و عدل را هم از اصول مذهب شیعه می‌‌دانند. به [[اعتقاد]] [[اندیشمندان اسلامی]] [[تقلید]] در اصول دین و اصول مذهب جایز نیست و هر فرد باید [[باور]] [[یقینی]] به آنها پیدا کند.
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = شیعه
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


==مفهوم‌شناسی==  
== مقدمه ==
غیر از "اصول دین" که همۀ مسلمانان در آن مشترک‌اند، یعنی توحید، نبوت و معاد، عقیدۀ به امامت و عدل از اصول مذهب [[شیعه]] به‌ شمار می‌رود، یعنی [[عقیده]] به امامت و [[خلافت بلافصل]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و یازده [[امام]] دیگر به [[نصب الهی]] و عقیده به [[عدل خداوند]]<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۱.</ref>. هر فردی با پذیرش سه اصل اول، [[مسلمان]] می‌‌شود و با عدم اعتقاد به آنها موجب [[کفر]] و خروج او از [[اسلام]] می‌‌شود در حالی که اعتقاد نداشتن به دو اصل آخر فقط موجب خروج از [[مذهب تشیع]] می‌گردد و اعتقاد به آنها، [[وجه]] تمایز [[مذهب شیعه]] با سایر [[مذاهب اسلامی]] است<ref>میرزای‌ قمی‌، اصول‌ دین‌، ۵</ref>.  
غیر از "[[اصول دین]]" که همۀ [[مسلمانان]] در آن مشترک‌اند، یعنی [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]]، عقیدۀ به [[امامت]] و [[عدل]]، از اصول مذهب [[شیعه]] به‌شمار می‌رود، یعنی [[عقیده]] به [[امامت]] و خلافت بلافصل [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} و یازده [[امام]] دیگر به [[نصب الهی]]، و [[عقیده]] به [[عدل خداوند]]<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۱.</ref>.


بر اساس نظر [[اندیشمندان]] و [[متکلمین]] شیعه [[معرفت]] به اصول مذهب [[واجب]] و [[باور قلبی]] داشتن به آنها لازم است و قائل‌اند که در اصول مذهب تقلید جایز نیست<ref>آیت‌اللهی، مهدی، آموزش دین، ص ۱۸</ref>.<ref>علامه حلی، باب حادی عشر، ص۱</ref> چون آنها معتقداند باور داشتن به اصول مذهب باید از روی [[یقین]] باشد و تقلید یقین آور نیست<ref>شاهرودی،محمود، فرهنگ فقه، ج١، ص۵٣۶</ref>.<ref>شهید ثانی، حقائق الأیمان، ۱۴۰۹ق، ص۵۹، ۶۰</ref> گرچه برخی از [[علما]] بر این باورند که اگر تقلید موجب یقین و باور قلبی بشود اشکالی ندارد و یا حتی اگر یقین هم حاصل نشود و فقط [[ظن]] و [[گمان]] بدان پیدا بکند کافیست<ref>شیخ انصاری، فرائدالاصول، ج۱، ص۵۷۴</ref>.
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
{{پایان منابع}}


==پیشینه==
== پانویس ==
این پنج اصل به صورت مجزا با عنوان اصول دین یا اصول مذهب در [[آیات]] و [[روایات]] وارد نشده بلکه به صورت پراکنده در بعض از [[روایات]] آمده<ref>کافی، کلینی‌، ۲/۱۹-۲۰/ - ۲/۱۸</ref>؛ البته به غیر از اینها موارد دیگری هم هست که [[اعتقاد]] به آنها الزامی است ولی به خاطر اهمیت این پنج اصل، [[علما]] و [[متکلمین]] اینطور نام‌گذاری کردند تا پایه‌ها و [[اساس دین]] را مشخص کنند<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۹۶و۹۷، گذشته«اصول دین»، ص۲۸۲</ref>.
 
علت تاکید [[علمای شیعه]] بر دو آموزه [[عدل]] و [[امامت]] بدین سبب است که [[باور]] داشتن به آموزه عدل، سبب جدایی [[اشاعره]] و [[عدلیه]]{{یادداشت|شیعیان بخاطر اعتقاد به عدل الهی، جزء عدلیه هستند.}} می‌‌شود و با اعتقاد به آموزه امامت که از شاخصه‌های [[شیعه دوازده‌امامی]] است، سبب مفارقت و جدایی [[اهل سنت]] از [[اهل تشیع]] می‌‌شود<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۳، ص ۶۹-۷۰</ref>.
 
==مصادیق==
متکلمین [[شیعه]] مصادیق [[اصول مذهب شیعه]] را [[اعتقاد به توحید]]، [[نبوت]]، [[معاد]]، عدل و امامت دانسته‌اند.
 
===[[توحید]]===
توحید یعنی اعتقاد داشتن به اینکه تنها [[آفریدگار جهان]] هستی خداست و شریکی برای او نیست.
 
===عدل===
عدل در مقابل [[ظلم]] است، به معنای اینکه [[افعال]] [[خداوند متعال]] عادلانه و حکیمانه و از سر [[دادگری]] و [[شایستگی]] است و به هیچ کس [[ستم]] نمی‌کند و هر چیز را در جای خویش نگاه می‌دارد و با هر موجودی، چنان که [[شایسته]] است، [[رفتار]] می‌کند.
 
===نبوت===
این آموزه یعنی باور داشتن به همه‌ [[پیامبران]] و [[پیامبری]] [[حضرت محمد]]{{صل}} و اینکه ایشان آخرین فرستاده‌ [[الهی]] برای [[هدایت]] انسان‌هاست.
 
===امامت===
"امامت" اصل دیگر از [[اصول مذهب]] است بدین معنا که پس از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[دوازده امام]] [[معصوم]]{{ع}} [[منصب]] [[خلافت]] و امامت را بر عهده دارند و آنان [[منصوب]] [[خداوند]] متعال‌اند.
 
===معاد===
در اصطلاح [[اندیشمندان]] [[کلام]] به معنای باور داشتن به [[روز]] [[جزا]] ([[قیامت]]) و حاضر شدن تمام [[انسان‌ها]] در پیشگاه [[خدا]] برای رسیدگی به [[اعمال نیک]] و بدشان<ref>سید مرتضی، انقاذ البشر من الجبر و القدر، ۱۹۳۵م، ص۳۹</ref>.<ref>آموزش عقاید،مصباح،ص١٣۵-١۶٢</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص٨٣ـ٨۴</ref>
 
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==یادداشت==
[[رده:شیعه]]
{{پانویس|گروه=یادداشت}}
[[رده:مدخل فرهنگ غدیر]]
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| نویسنده اصلی=<!--جوکار،پورانزاب،واثق،امینی،بهمنی-->تمام توسط جوکار
| ارزیابی=<!--آماده،نشده، تمام-->
| ارزیابی نهایی =<!--نشده،-،خیرآبادی،فرقانی،تمام توسط [[کاربر:خیرآبادی|خیرآبادی]]،تمام توسط [[کاربر:فرقانی|فرقانی]]-->
| شناسه = <!--ندارد، ناقص، کامل-->
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->
| لینک‌دهی دستی = <!--ندارد، دارد-->
| رده = <!--ندارد، دارد-->
| جعبه اطلاعات = <!--ندارد،-، دارد-->
| عکس = <!-- ندارد،-، دارد-->
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->
| کپی‌کاری = <!--از چند منبع ، از تک منبع، ندارد-->
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude></pre>

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۲

مقدمه

غیر از "اصول دین" که همۀ مسلمانان در آن مشترک‌اند، یعنی توحید، نبوت و معاد، عقیدۀ به امامت و عدل، از اصول مذهب شیعه به‌شمار می‌رود، یعنی عقیده به امامت و خلافت بلافصل امیر المؤمنین (ع) و یازده امام دیگر به نصب الهی، و عقیده به عدل خداوند[۱].

منابع

پانویس