اصول مذهب: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(خنثی‌سازی ویرایش 498659 از Bahmani (بحث))
برچسب: خنثی‌سازی
 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اصول مذهب شیعه''' عدل و امامت است غیر از "اصول دین" که همۀ مسلمانان در آن اتفاق نظر دارند، یعنی توحید، نبوت و معاد، علمای شیعه اعتقاد به امامت و عدل را هم از اصول مذهب شیعه می دانند. به اعتقاد اندیشمندان اسلامی تقلید در اصول دین و اصول مذهب جایز نیست و هر فرد باید باور یقینی به آنها پیدا کند.
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = شیعه
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


==مفهوم شناسی==  
== مقدمه ==
غیر از "[[اصول دین]]" که همۀ [[مسلمانان]] در آن مشترک‌اند، یعنی [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]]، عقیدۀ به [[امامت]] و [[عدل]]، از اصول مذهب [[شیعه]] به‌ شمار می‌رود، یعنی [[عقیده]] به [[امامت]] و [[خلافت بلافصل]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و یازده [[امام]] دیگر به [[نصب الهی]]، و [[عقیده]] به [[عدل خداوند]]<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۱.</ref>. هر فردی با پذیرش سه اصل اول، مسلمان می شود و با عدم اعتقاد به آن ها موجب کفر شخص و خروج او از اسلام می شود در حالی که اعتقاد نداشتن به دو اصل آخر فقط موجب خروج از مذهب تشیع می شود و اعتقاد به آنها، وجه تمایز مذهب شیعه با سایر مذاهب اسلامی است<ref>میرزای‌ قمی‌، اصول‌ دین‌، ۵</ref>.
غیر از "[[اصول دین]]" که همۀ [[مسلمانان]] در آن مشترک‌اند، یعنی [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]]، عقیدۀ به [[امامت]] و [[عدل]]، از اصول مذهب [[شیعه]] به‌شمار می‌رود، یعنی [[عقیده]] به [[امامت]] و خلافت بلافصل [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} و یازده [[امام]] دیگر به [[نصب الهی]]، و [[عقیده]] به [[عدل خداوند]]<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۸۱.</ref>.
بر اساس نظر اندیشمندان و متکلمین شیعه معرفت به اصول مذهب واجب و باور قلبی داشتن به آنها لازم است و قائل‌اند که در اصول مذهب تقلید جایز نیست<ref>آیت‌اللهی، مهدی، آموزش دین، ص ۱۸</ref>.<ref>علامه حلی، باب حادی عشر، ص۱</ref> چون آنها معتقد اند که باور داشتن به اصول مذهب باید از روی یقین باشد وتقلید یقین آور نیست<ref>شاهرودی،محمود، فرهنگ فقه، جلد ‌1، ص 536</ref>.<ref>شهید ثانی، حقائق الأیمان، ۱۴۰۹ق، ص۵۹، ۶۰</ref> گرچه برخی از علما بر این باورند که اگر تقلید موجب یقین و باور قلبی بشود اشکالی ندارد و یا حتی اگر یقین هم حاصل نشود و فقط ظن و گمان بدان پیدا بکند کافیست<ref>شیخ انصاری، فرائدالاصول، ج۱، ص۵۷۴</ref>. 


==پیشینه==
== منابع ==
این پنج اصل به صورت مجزا با عنوان اصول دین یا اصول مذهب در آیات و روایات وارد نشده بلکه به صورت پراکنده در بعض از روایات آمده<ref>کافی، كلینی‌، ۲/۱۹-۲۰/ - ۲/۱۸</ref>؛ البته به غیر از این ها موارد دیگری هم هست که اعتقاد به آنها الزامی است ولی به خاطراهمیت  این پنج اصل،علما و متکلمین اینطور نام گذاری کردند تا پایه ها و اساس دین را مشخص کنند<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۹۶و97، گذشته«اصول دین»، ص۲۸۲</ref>.
{{منابع}}
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
{{پایان منابع}}


علت تاکید علمای شیعه بر دو آموزه عدل و امامت بدین سبب است که باور داشتن به آموزه عدل، سبب جدایی اشاعره و عدلیه{{یادداشت|شیعیان بخاطر اعتقاد به عدل الهی، جزء عدلیه هستند.}}می شود؛ و با اعتقاد به آموزه امامت که از شاخصه های شیعه دوازده‌امامی است، سبب مفارقت و جدایی اهل سنت از اهل تشیع می شود<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۳، ص ۶۹-۷۰</ref>.
== پانویس ==
 
==مصادیق==
متکلمین شیعه مصادیق اصول مذهب شیعه را اعتقاد به توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت دانسته اند.
 
===توحید===
توحید یعنی اعتقاد داشتن به این که تنها آفریدگار جهان هستی خداست و شریکی برای او نیست.
 
===عدل===
عدل در مقابل ظلم است و به معنای این که [[افعال]] [[خداوند متعال]] عادلانه و حکیمانه و از سر [[دادگری]] و [[شایستگی]] است و به هیچ کس [[ستم]] نمی‌کند و هر چیز را در جای خویش نگاه می‌دارد و با هر موجودی، چنان که [[شایسته]] است، [[رفتار]] می‌کند.
 
===نبوت===
این آموزه یعنی باور داشتن به همه‌ی پیامبران و پیامبری حضرت محمد(ص) و این که ایشان آخرین فرستاده‌ی الهی برای هدایت انسان‌هاست.
 
===امامت===
"[[امامت]]" اصل دیگر از [[اصول مذهب]] است بدین معنا که پس از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[دوازده امام]] [[معصوم]]{{ع}} [[منصب]] [[خلافت]] و [[امامت]] را بر عهده دارند و آنان [[منصوب]] [[خداوند]] متعال‌اند.
 
===معاد===
در اصطلاح اندیشمندان کلام به معنای باور داشتن به روز جزا(قیامت) و حاضر شدن تمام انسانها در پیشگاه خدا برای رسیدگی به اعمال نیک و بدشان<ref>سید مرتضی، انقاذ البشر من الجبر و القدر، ۱۹۳۵م، ص۳۹</ref>.<ref>آموزش عقاید،مصباح،ص135-162</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 83-84</ref>
 
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==یادداشت==
[[رده:شیعه]]
{{پانویس|گروه=یادداشت}}
[[رده:مدخل فرهنگ غدیر]]
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| نویسنده اصلی=<!--جوکار،پورانزاب،واثق،امینی،بهمنی-->تمام توسط جوکار
| ارزیابی=<!--آماده،نشده، تمام-->
| ارزیابی نهایی =<!--نشده،-،خیرآبادی،فرقانی،تمام توسط [[کاربر:خیرآبادی|خیرآبادی]]،تمام توسط [[کاربر:فرقانی|فرقانی]]-->
| شناسه = <!--ندارد، ناقص، کامل-->
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->
| لینک‌دهی دستی = <!--ندارد، دارد-->
| رده = <!--ندارد، دارد-->
| جعبه اطلاعات = <!--ندارد،-، دارد-->
| عکس = <!-- ندارد،-، دارد-->
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->
| کپی‌کاری = <!--از چند منبع ، از تک منبع، ندارد-->
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude></pre>

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۲

مقدمه

غیر از "اصول دین" که همۀ مسلمانان در آن مشترک‌اند، یعنی توحید، نبوت و معاد، عقیدۀ به امامت و عدل، از اصول مذهب شیعه به‌شمار می‌رود، یعنی عقیده به امامت و خلافت بلافصل امیر المؤمنین (ع) و یازده امام دیگر به نصب الهی، و عقیده به عدل خداوند[۱].

منابع

پانویس