بصیر در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۳

مقدمه

از صفات ثبوتی مشهور خداوند است که قرآن کریم افزون بر پنجاه بار به صراحت از آن یاد کرده است. بینایی خداوند به واسطه اندام بینایی نیست؛ بلکه به صفت علم الهی است. بنابراین، بصیر یعنی دانا به آنچه دیدنی است^[۱]. خداوند نه تنها دیدنی‌های آشکار را می‌بیند، بلکه دیدنی‌های پنهان نیز از بینایی او بیرون نیستند^[۲]. این صفت خداوند، تأثیری ژرف بر بندگان دارد. اگر بنده‌ای بداند که خداوند در همه حال او را می‌بیند، در برابر گناهان و زشتی‌ها خویشتنداری می‌کند و می‌کوشد تا ظاهر و باطن خویش را از آنچه در دیده الهی ناخوش است، بپیراید. بنده‌ای را نیز که به این مقام می‌رسد، "بصیر" می‌نامند. از پیامبر اسلام (ص) نقل است که خدا را چونان بندگی کنید که گویی او را می‌بینید و اگر شما او را نمی‌بینید، او شما را می‌بیند^[۳]. موضوع "بصیر" را در علم کلام، فلسفه، عرفان و تفسیر بررسی می‌کنند^[۴].

منابع

پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، فرهنگ شیعه

پانویس

↑ تلخیص المحصل‌، ۲۸۷ و ۲۸۸.
↑ علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.
↑ وسائل الشیعة، ۴/ ۶۷۸؛ علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.
↑ فرهنگ شیعه، ص 159.

[1] تلخیص المحصل‌، ۲۸۷ و ۲۸۸.

[2] علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.

[3] وسائل الشیعة، ۴/ ۶۷۸؛ علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.

[4] فرهنگ شیعه، ص 159.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = بصیر
+| عنوان مدخل  = بصیر
+| مداخل مرتبط = [[بصیر در قرآن]] - [[بصیر در کلام اسلامی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{نبوت}}
+== مقدمه ==
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+از صفات ثبوتی مشهور [[خداوند]] است که [[قرآن کریم]] افزون بر پنجاه بار به صراحت از آن یاد کرده است. [[بینایی]] [[خداوند]] به واسطه اندام [[بینایی]] نیست؛ بلکه به صفت [[علم الهی]] است. بنابراین، [[بصیر]] یعنی [[دانا]] به آنچه دیدنی است<ref>تلخیص المحصل‌، ۲۸۷ و ۲۸۸.</ref>. [[خداوند]] نه تنها دیدنی‌های آشکار را می‌بیند، بلکه دیدنی‌های پنهان نیز از [[بینایی]] او بیرون نیستند<ref>علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.</ref>. این صفت [[خداوند]]، تأثیری ژرف بر [[بندگان]] دارد. اگر بنده‌ای بداند که [[خداوند]] در همه حال او را می‌بیند، در برابر [[گناهان]] و [[زشتی‌ها]] خویشتنداری می‌کند و می‌کوشد تا ظاهر و [[باطن]] خویش را از آنچه در دیده [[الهی]] ناخوش است، بپیراید. بنده‌ای را نیز که به این [[مقام]] می‌رسد، "[[بصیر]]" می‌نامند. از [[پیامبر اسلام]] {{صل}} [[نقل]] است که [[خدا]] را چونان [[بندگی]] کنید که گویی او را می‌بینید و اگر شما او را نمی‌بینید، او شما را می‌بیند<ref>وسائل الشیعة، ۴/ ۶۷۸؛ علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.</ref>. موضوع "[[بصیر]]" را در [[علم کلام]]، [[فلسفه]]، عرفان و [[تفسیر]] بررسی می‌کنند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 159.</ref>.
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اسماء الهی]]''' است. "'''[[بصیر]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[بصیر در قرآن]] - [[بصیر در حدیث]] - [[بصیر در نهج البلاغه]] - [[بصیر در معارف دعا و زیارات]] - [[بصیر در کلام اسلامی]] - [[بصیر در عرفان اسلامی]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[بصیر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+== منابع ==
-*از صفات ثبوتی مشهور [[خداوند]] است که [[قرآن کریم]] افزون بر پنجاه بار به صراحت از آن یاد کرده است.[[بینایی]] [[خداوند]] به واسطه اندام [[بینایی]] نیست؛ بلکه به صفت [[علم الهی]] است. بنابراین، [[بصیر]] یعنی [[دانا]] به آنچه دیدنی است<ref>تلخیص المحصل‌، ۲۸۷ و ۲۸۸.</ref>. [[خداوند]] نه تنها دیدنی‌های آشکار را می‌بیند، بلکه دیدنی‌های پنهان نیز از [[بینایی]] او بیرون نیستند<ref>علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.</ref>. این صفت [[خداوند]]، تأثیری ژرف بر [[بندگان]] دارد. اگر بنده‌ای بداند که [[خداوند]] در همه حال او را می‌بیند، در برابر [[گناهان]] و [[زشتی‌ها]] خویشتنداری می‌کند و می‌کوشد تا ظاهر و [[باطن]] خویش را از آنچه در دیده [[الهی]] ناخوش است، بپیراید. بنده‌ای را نیز که به این [[مقام]] می‌رسد، "[[بصیر]]" می‌نامند. از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[نقل]] است که [[خدا]] را چونان [[بندگی]] کنید که گویی او را می‌بینید و اگر شما او را نمی‌بینید، او شما را می‌بیند<ref>وسائل الشیعة، ۴/ ۶۷۸؛ علم الیقین‌، ۱/ ۱۲۰.</ref>. موضوع "[[بصیر]]" را در [[علم کلام]]، [[فلسفه]]، عرفان و [[تفسیر]] بررسی می‌کنند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 159.</ref>.
+{{منابع}}
-==منابع==
 * [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]
+{{پایان منابع}}
-==جستارهای وابسته==
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
-==پانویس==
-{{{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
+[[رده:صفات خدا]]
-[[رده:بصیر]]
 [[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]